محدث، سید میرهاشم
میرهاشم محدث (متولد 1331ش)، از مصححین معاصر که بیش از ۳۰ سال از عمر گران‌بهای خود را صرف تصحیح متون کرده است. از جمله آثار اوست: تصحیح کتبی همچون «ظهور تیمور»، «آثار احمدی» و... وی از شاگردان دکتر سید جعفر شهیدی است.
| نام | میرهاشم محدث |
|---|---|
| نامهای دیگر | |
| نام پدر | میرجلال‌الدین محدث ارموی |
| متولد | 1331ش |
| محل تولد | پاچنار تهران |
| رحلت | |
| اساتید | سید جعفر شهیدی |
| برخی آثار | أنیس المؤمنین
آثار احمدی: تاریخ زندگانی پیامبر اسلام و ائمه اطهار علیهم‌السلام خلد برین (ایران در روزگار صفویان) مآثر الملوك؛ به ضمیمه خاتمه خلاصة الاخبار و قانون همایونی ترجمه تقویم التواریخ (سالشمار وقایع مهم جهان از آغاز آفرینش تا سال 1085ق) |
| کد مؤلف | AUTHORCODE05334AUTHORCODE |
ولادت
میرهاشم محدث، در دوم خرداد سال ۱۳۳۱، در خانواده‌ای فرهنگی، در پاچنار تهران به دنیا آمد[۱].
خاندان
خاندان او همه عالمان دین و ادب بوده‌اند. پدرش استاد فقید دانشکده‌های ادبیات و الهیات دانشگاه تهران، دکتر میرجلال‌الدین محدث ارموی و دایی‌هایش جلال آل احمد و شمس آل احمد و دایی مادرش علامه شیخ آقابزرگ طهرانی هستند [۲].
تحصیلات
دوران دبستان و دبیرستان را در مدرسه جعفری اسلامی گذراند و بنا به سفارش پدرش که مایل نبود پسرانش وارد وادی ادبیات شوند، به‌ناچار در رشته طبیعی دیپلم گرفت و پس از اخذ لیسانس زیست‌شناسی، یکسره به وادی تصحیح روی آورد. کارآموزی این هنر را در محضر پدرش که از بزرگ‌ترین و نام‌آورترین مصححین زمان خود بود، فراگرفت و در تصحیح کتاب‌هایی که آن مرحوم از سال ۱۳۵۰ به بعد چاپ کرد، کمک اصلی ایشان بود. فهرست کتاب‌های «حکمت اسلام»، «النقض» و شرح فارسی «شهاب الأخبار» را هم او استخراج کرد. تلمذ نزد پدر و همت والای میرهاشم محدث، سبب شده است که وی یکی از سرآمدان تصحیح در دوره خود باشد و بتواند حدود چهل جلد کتاب از متون مهم تاریخی فارسی را تصحیح کند[۳].
اساتید
در سال ۱۳۶۲ وی به‌عنوان کتاب‌دار در مؤسسه لغت‌نامه دهخدا استخدام شد و از محضر استادان بزرگی چون دکتر سید جعفر شهیدی و دکتر سید محمد دبیرسیاقی تاکنون بهره‌مند شده است[۴].
محدث در ترجمه جلد اول «معجم البلدان»، همکار مستقیم دکتر علی‌نقی منزوی بود و دو کتاب با همکاری استاد فقید دکتر عبدالحسین نوایی چاپ کرده است. او تاکنون در بیش از ده کنگره و سمینار داخلی شرکت کرده و سخنرانی ایراد نموده است[۵].
آثار
آثار تصحیح‌شده توسط وی، بر چهار بخش است: الف)- تاریخ اسلام و ایران:
- آثار احمدی، تألیف احمد بن تاج‌الدین حسن استرآبادی؛
- تفسیر سوره یوسف؛
- أنيس المؤمنين، تألیف محمد بن اسحاق بن محمد حموی.
ب)- تاریخ جغرافیایی: مرآة البلدان؛
- ترجمه «آثار البلاد»؛
و...
ج)- تذکره‌ها:
- آتشکده آذر (بخش دوم)، تألیف لطفعلی بیک آذر بیگدلی؛
- نجوم السماء في تذكرة العلماء، تألیف محمدعلی آزاد کشمیری؛
- مجمع النفائس، تألیف سراج‌الدین علی خان آرزو؛
- صحف ابراهیم، تألیف علی ابراهیم خان خلیل بنارلی.
د)- تاریخ عمومی:
- مجمع الأنساب (بخش دوم)، تألیف محمد بن علی بن محمد شبانکاره‌ای؛
- نظام التواريخ، تألیف قاضی ناصرالدین بیضاوی؛
- خلد برین (بخش صفویه)، تألیف محمدیوسف واله اصفهانی قزوینی؛
- لب التواريخ، اثر یحیی بن عبداللطیف قزوینی[۶].
دیگر آثار تصحیح‌شده توسط وی عبارت است از:
- ظهور تیمور، تألیف عباس اقبال آشتیانی؛
- مکاتبات ایران و انگلیس، تألیف سید محمدتقی مصطفوی کاشانی؛
- تاریخ قزلباش؛
- تطبیق لغات جغرافیای قدیم و جدید ایران، تألیف محمدحسن خان اعتمادالسلطنه؛
- مرآة الشرق، تألیف جیمز مرداک؛
- تاریخ مختصر ادبیات ایران، تألیف عباس اقبال آشتیانی؛
- تذکره خاوری، تألیف میرزا فضل الله خاوری شیرازی؛
- تقويم التواريخ، تألیف حاجی خلیفه چلبی؛
- مشكوة المسافرين، تألیف علی‌اکبر مشکوةالسلطان؛
- فهرس التواريخ، تألیف رضاقلی خان هدایت؛
- گلشن محمود، تألیف محمودمیرزا قاجار؛
و...[۷].
پانویس
منابع مقاله
بی‌نام، «مشاهده تمام کتاب‌های مرتبط با میرهاشم محدث»، پاتوق کتاب فردا، به آدرس اینترنتی: bookroom.ir/people/21551/
وابسته‌ها
آثار احمدی: تاریخ زندگانی پیامبر اسلام و ائمه اطهار علیهم‌السلام
خلد برین (ایران در روزگار صفویان)
مآثر الملوك؛ به ضمیمه خاتمه خلاصة الاخبار و قانون همایونی
ترجمه تقویم التواریخ (سالشمار وقایع مهم جهان از آغاز آفرینش تا سال 1085ق)
روضه ششم و هفتم از خلد برین (تاریخ تیموریان و ترکمانان)
نجوم السماء في تراجم العلماء (شرح حال علمای شیعه قرن‌های یازدهم و دوازدهم و سیزدهم هجری قمری)
تطبیق لغات جغرافیایی قدیم و جدید ایران
منظر الاولیاء (در مزارات تبریز و حومه): در مزارات تبریز و حومه
ترجمه تقويم التواريخ (سالشمار وقايع مهم جهان از آغاز آفرينش تا سال 1085 هـ.ق)
أنیس المؤمنین: در احوال نبی اکرم و ائمه معصومین علهیم السلام
حدائق المقربین (حدیقه پنجم) (و باب ششم و هفتم از حدیقه چهارم)