روحانی، سید محمدصادق

آیت‌الله سید محمدصادق روحانی
آیت‌الله سید محمدصادق روحانی
نام کامل	روحانی، سید محمدصادق
نام‌های دیگر	آیت‌الله روحانی، محمد صادق; حسینی روحانی، محمد صادق; حسینی، سید محمد صادق بن میرزا محمود; Sadeq Rohani;
نام پدر	حاج ميرزا محمود روحانى
ولادت	1305ش
محل تولد	قم
رحلت	25 آذر 1401 ش
مدفن	قم
خویشاوندان	سید محمد روحانی (برادر)
اطلاعات علمی
اساتید	شيخ محمدحسین اصفهانى; سيد ابوالحسن اصفهانى; سيد ابوالقاسم خويى;
برخی آثار	فقه الصادق (طبع قدیم); منهاج الفقاهة; زبدة الأصول (روحانی، محمدصادق);
وبگاه رسمی
	rohani.ir
	v; t; e;

سيد محمدصادق حسينى روحانى (1305-1401ش)، از مراجع تقلید معاصر، فقيه، اصولى، استاد حوزه، نویسنده دائرةالمعارف فقه اسلامی با نام فقه الصادق، برادر کوچکتر آيت‌الله سيد محمد روحانى

ولادت

در محرم الحرام سال 1345ق، در شهر قم ديده به جهان گشود.

والدشان مرحوم حاج ميرزا محمود روحانى از مفاخر روحانیت و حوزه علميه قم بود.

تحصیلات

وى دروس پايه ادبيات عرب را در قم نزد پدر فرا گرفتند. سپس در سال 1355ق در سن 10 سالگى به همراه برادر بزرگترشان براى استفاده از اساتيد بزرگ و نام‌آور حوزه علميه نجف‌اشرف، رنج و مشكلات هجرت از قم به نجف را پذيرا شدند. به دليل هوش و استعداد فوق العاده و حيرت برانگيزشان دوره چند ساله دروس «سطح» را در مدت يكسال به اتمام رساندند و به امتحان و توصيه آیت‌الله خويى در سن 11 سالگى وارد درس خارج فقه و اصول شدند. ورود يك نوجوان 11 ساله به درس خارج فقه و اصول، آن هم همدوش طلاب با سابقه وبزرگسال حوزه علميه كهن نجف، براى همگان حيرت‌آور و شوق‌آفرين بود.

آیت‌الله زاده ميلانى نقل مى‌كند كه: آیت‌الله خويى به پدرم آیت‌الله ميلانى فرمودند: افتخار مى‌كنم به حوزه‌اى كه در آن نوجوان يازده ساله در كنار شاگردان بزرگسال و علماى بزرگ و همراه با آنان «مكاسب» را مى‌خواند و مطالب مكاسب را بهتر از ديگران مى‌فهمد و تحليل مى‌كند.

اساتید

عمده اساتيد ايشان عبارتند از:

حاج شيخ كاظم شيرازى (1290 1367)
حاج شيخ محمدحسین اصفهانى معروف به كمپانى (متوفى1361)
حاج شيخ محمد على كاظمينى
حاج سيد ابوالحسن اصفهانى(1284- 1365)
حاج شيخ محمدرضا آل ياسين
حاج سيد ابوالقاسم خويى (1317- 1413)
سيد محمدحسین طباطبايى بروجردى (1292- 1380)

وى تدريس دوره‌هاى مختلف علوم اسلامى را در همان ايام نوجوانى در صحن حرم مطهر حضرت اميرالمؤمنين على(ع) در نجف اشرف آغازكردند. تقرير دروس حوزه توسط اين نوجوان براى طلاب بزرگسال و ميانسال، براى همگان حيرت‌آور و قابل تقدير بود.

به تأييد و مكتوب مراجع و اساتيد بزرگوارشان در سن 14 سالگى به درجه اجتهاد نائل آمدند و در اواخر سال 1329ش وارد قم شدند و در اوايل سال 1330ش به تدريس دروس خارج فقه و اصول در صحن مطهر حضرت معصومه(س) پرداختند.

ايشان به محض ورود به حوزه علميه قم و احساس نياز جامعه حوزوى واسلامى، همزمان با تدريس درس خارج فقه و اصول در سنين جوانى، دست به تأليف دايرةالمعارف فقه اسلامى مى‌زنند. آیت‌الله بروجردى(ره) دوبار كتاب فقه الصادق را همراه خود به جلسه تدريس‌شان مى‌برند و به‌عنوان سند از آن نقل قول و به آن استناد مى‌كنند.

بعد از تشريف فرمايى ايشان از حوزه علميه نجف اشرف و شروع به تدريس درس خارج فقه و اصول و با توجه به نگارش كتاب عظيم فقه الصادق بعد از فوت آیت‌الله بروجردى(ره) به پيشنهاد علماء، فضلاء و مدرسين نام‌آور، رساله عمليه ايشان منتشر شد.

وفات

آیت‌الله روحانی سرانجام در روز جمعه 25 آذر 1401ش برابر با 21 جمادی‌الاولی 1444ق در قم رحلت کردند.^[۱] مراسم تشییع در ۲۷ آذر در قم صورت گرفت و پس از اقامه نماز میت توسط شیخ مصطفی مصری نماینده تام‌الاختیار ایشان، در مسجد بالاسر حرم حضرت معصومه(س) دفن شد.^[۲]

آثار

فقه الصادق: (دايرةالمعارف كامل فقه تشيع)
زبدة الاصول: (دوره كامل علم اصول فقه كه به صورت بحث استدلالى ارائه گرديده است.)
منهاج الفقاهه: حاشيه‌اى است بر «مكاسب» شيخ انصارى(ره) كه به شيوه‌اى نو و ابتكارى تمامى موارد ارائه شده را بحث و بررسى كرده‌اند.
المسائل المستحدثه
تعليق بر منهاج الصالحين
تعليقه بر العروة الوثقی
تعليقه بر وسيله النجاة
رساله در لباس مشکوک (به زبان عربى)
رساله در قاعده لاضرر (به زبان عربى)
الجبر و الاختيار (به زبان عربى)
رساله در قرعه (به زبان عربى)
مناسك الحج (به زبان عربى)
المسائل المنتخبه (به زبان عربى)
رساله در فروع العلم الاجمالى (به زبان عربى)
الاجتهاد و التقليد (به زبان عربى)
القواعد الثلاثه (به زبان عربى)
اللقاء الخاص(به زبان عربى)
رساله توضيح المسائل (به زبان فارسى و اردو)