صافی گلپایگانی، لطف‌الله: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    برچسب: واگردانی دستی
     
    (۱۷۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۱ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    [[پرونده:NUR00068.jpg|بندانگشتی|صافی، لطف ‎الله]]
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    |-
    ! نام!! data-type='authorName'|صافی، لطف ‎الله
    |-
    |نام های دیگر
    |data-type='authorOtherNames'| صافی گلپایگانی، لطف الله
    |-
    |نام پدر
    |data-type='authorfatherName'|ملا محمّد جواد صافى
    |-
    |متولد
    |data-type='authorbirthDate'|1297 هـ.ش
    |-
    |محل تولد
    |data-type='authorBirthPlace'|گلپايگان
    |-
    |رحلت
    |data-type='authorDeathDate'|-
    |-
    |اساتید
    |data-type='authorTeachers'|آیت الله سيد محمّد تقى خوانسارى، آیت الله حجّت، آیت الله صدر، آیت الله بروجردى و...
    |-
    |برخی آثار
    |data-type='authorWritings'|[[‏آفتاب مشرقین: دفتر شعر عاشورایی ]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: نويسنده


    [[‏آینه جمال: نگرشی بر مکارم اخلاق حضرت ابا عبد الله الحسین علیه السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    {{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
    | عنوان = آیت‌الله لطف‌الله صافی گلپایگانی
    | تصویر = NUR00068.jpg
    | اندازه تصویر  =
    | توضیح تصویر  =
    |سرشناسی  =
    |نام کامل = صافی گلپایگانی، لطف‌الله
    |نام‌های دیگر =  لطف‌الله صافی
    |لقب =
    |نسب =
    |تخلص  =
    |نام پدر  = ملا محمّد جواد صافى
    |ولادت  = 30 بهمن سال 1297ش برابر با ۱۹ جمادی‌الاول ۱۳۳۷ق
    |محل تولد = گلپايگان
    |کشور تولد  =
    |رحلت  = 12 بهمن 1400ش
    |شهادت  =
    |مدفن  =
    |نام همسر =
    |فرزندان  =
    | خویشاوندان = {{فهرست جعبه عمودی |[[گلپایگانی، سید محمدرضا|آیت‌اللّه‌ سید محمدرضا گلپایگانى]]|[[کریمی جهرمی، علی|آیت‌الله علی کریمی جهرمی]]}}
    |دین =
    |مذهب  =
    |پیشه  =
    |درجه علمی  = مرجع تقلید شیعیان
    |دانشگاه  =
    |علایق پژوهشی =
    |کد پدیدآور  =
    |مناصب  =
    |پس از  =
    |پیش از =
    |اساتید = [[خوانساری، سید محمدتقی|آیت‌الله سید محمّدتقى خوانسارى]]{{سخ}} [[بروجردی، سید حسین|آیت‌الله سید حسین بروجردی]]
    |شاگردان =
    |آثار  = [[سلسله مباحث امامت و مهدویت]] {{سخ}}[[ثلاث رسایل فقهیه]]{{سخ}} [[ذخيرة العقبی في شرح العروة الوثقی]]{{سخ}}[[فقه الحج]]{{سخ}} [[میراث الزوجه]]


    [[‏احکام خمس]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: نويسنده
    [[توضیح المسائل (صافی گلپایگانی)]]  
    |سبک نوشتاری =
    |وبگاه رسمی  = http://saafi.com/
    |امضا  =
    |کد مؤلف =AUTHORCODE00068AUTHORCODE
    }}


    [[‏احکام نوجوانان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    {{اشتباه نشود| صافی گلپایگانی، علی}}
    {{کاربردهای دیگر|صافی (ابهام زدایی)}}
    '''لطف‌الله صافی گلپایگانی''' (1297-1400ش)، فقیه، مجتهد، اسلام‌شناس، از مراجع بزرگ تقلید شیعه و از شاگردان آِیات عظام [[بروجردی، سید حسین|سید حسین بروجردی]]، [[خوانساری، سید محمدتقی|سید محمّدتقى خوانسارى]] و [[حجت کوه‌کمری، محمد|سید محمد حجّت کوه‌کمره‌ای]]، برادر کوچکتر آیت‌الله [[صافی گلپایگانی، علی|على صافى گلپايگانى]]


    [[‏از نگاه آفتاب: سیمای حسین در احادیث پیامبر علیهما السلام]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: نويسنده
    == ولادت ==
    |-class='articleCode'
    در 30 بهمن سال 1297ش برابر با ۱۹ جمادی‌الاول ۱۳۳۷ق، در شهر گلپایگان، به دنیا آمد.
    |کد مولف
    |data-type='authorCode'|68
    |}
    </div>


    {{ اشتباه نشود| صافی گلپایگانی، علی}}
    پدر او عالم عارف، آیت‌اللّه آخوند ملا [[صافی گلپایگانی، محمدجواد|محمّدجواد صافى]]، (متولد 1287ق) بود که علاوه بر تخصّص، تحقیق، تألیف و تدریس در گرایش‌هاى مختلف علوم اسلامى مانند فقه، اصول، کلام، اخلاق، حدیث و... و در زمینه هنرهاى ارزشمندى چون شعر و خوشنویسى نیز سرآمد بود.
    مادر او بانوى فاضله، شاعره و عاشق اهل‌بیت(ع)، فاطمه خانم، دختر حضرت آیت‌اللّه آخوند ملا محمّدعلى بود.


    ==تحصیلات==


    ایشان، در نوجوانى قدم به وادى علم و معنویت حوزه نهاد و میهمان صفاى حلقه‌هاى صمیمى درس و بحث و مَحرَم شور وصف‌ناپذیر مناجات نیمه شب پاک‌باختگان حوزه شد.


    ==ولادت==
    ابتدا در گلپایگان، کتب پایه ادبیات عرب را نزد عالم جلیل‌القدر، مرحوم آخوند ملا ابوالقاسم مشهور به «قطب» آغاز کرد و ادامه مباحث ادبیات، کلام، تفسیر، حدیث، فقه و اصول را تا پایان سطح در همان‌ جا پى گرفت و در این مدت حجم وسیع کتب مهم رشته‌هاى مذکور را نزد پدر بزرگوارش، حضرت آیت‌اللّه آخوند ملا [[صافی گلپایگانی، محمدجواد|محمّدجواد صافى]] آموخت.


    در سال 1360ق، گلپایگان را با دنیایى از خاطره‌هاى شیرین دوران کودکى و نوجوانى و لذت حضور در کنار پدر و مادرى مهربان و دلسوز، ترک کرد و رنج مشکلات هجرت به قم را پذیرا شد، تا با حضور در مجلس درس و بحث اساتید بزرگ حوزه علمیه قم به تکمیل تحصیلات و تحقیقات خود بپردازد.


    '''لطف‌الله صافی گلپایگانی'''، فقیه، اسلام شناس و از مراجع بزرگ تقلید شیعه در سال 1337 ه‍.ق، در شهر گلپايگان، به دنیا آمد.
    === اساتید ===


    ==زندگينامه==
    ایشان چند سال بعد به نجف اشرف مشرف شد و در آنجا نیز از محضر مراجع عالی‌قدر آن حوزه، براى یک سال بهره‌مند گشت.
    او پس از آن مجدداً به قم بازگشت و بیش از پانزده سال حلقه‌نشین مجلس درس و بحث و اخلاق و عرفان مرجع پرافتخار شیعه، حضرت آیت‌اللّه‌العظمى [[بروجردی، حسین|بروجردى]] و نیز یکى از مشاورین ویژه و برجسته و از اصحاب خاص استفتای آن بزرگوار گشت و آن مرحوم، نظر به توانایى والاى علمى آیت‌اللّه‌العظمى صافى، پاسخگویى به سؤالات مهم و حساسى از فقه و کلام شیعى و نیز نگارش کتاب ارزشمندى درباره مهدویت را که [[منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر | منتخب الأثر]] نام گرفت، به ایشان واگذار کردند.


    پدر او عالم عارف، [[صافی گلپایگانی، محمد جواد|آيت اللّه آخوند ملا محمّد جواد صافى]]، (متولد 1287 ه‍.ق) بود كه علاوه بر تخصّص، تحقيق، تأليف و تدريس در گرايش‌هاى مختلف علوم اسلامى مانند فقه، اصول، كلام، اخلاق، حديث و ... ، و در زمينه هنرهاى ارزشمندى چون شعر و خوشنويسى نيز سرآمد بود.
    از اساتید مهم آن بزرگوار در قم، مراجع تقلید، آیات عظام: [[خوانساری، سید محمدتقی|سید محمّدتقى خوانسارى]]، [[حجت کوه‌کمری، محمد|سید محمد حجّت کوه‌کمره‌ای]]، [[صدر، سید صدرالدین|صدر]]، [[بروجردی، حسین|بروجردى]] و در نجف، آیات عظام: شیخ [[شیرازی، محمدکاظم|محمّدکاظم شیرازى]]، [[موسوی گلپایگانی، سید جمال‌الدین احمد|سید جمال‌الدین گلپایگانى]] و شیخ [[کاظمی خراسانی، محمدعلی|محمّدعلى کاظمى]] را مى‌توان نام برد.
    مادر او بانوى فاضله، شاعره و عاشق اهل بيت عليهم السّلام، فاطمه خانم، دختر حضرت آيت اللّه آخوند ملا محمّد على بود.


    ==کسب علم و دانش==
    == ویژگی‌هاى ایشان ==


    ایشان، در نوجوانى قدم به وادى علم و معنويت حوزه نهاد و ميهمان صفاى حلقه‌هاى صميمى درس و بحث و مَحرَم شور وصف‌ناپذير مناجات نيمه شب پاك باختگان حوزه شد.
    زهد، تقوا، اخلاص، قناعت، توکل، سعه صدر، صراحت لهجه، عشق به اهل‌بیت(ع) و امر به معروف و نهى از منکر، از ویژگى‌هاى مهم روحى - اخلاقى این فقیه وارسته است.


    ابتدا در گلپايگان، كتب پايه ادبيات عرب را نزد عالم جليل القدر، مرحوم آخوند ملا ابوالقاسم مشهور به «قطب» آغاز كرد و ادامه مباحث ادبيات، كلام، تفسير، حديث، فقه و اصول را تا پايان سطح در همان‌جا پى گرفت و در اين مدت حجم وسيع كتب مهم رشته‌هاى مذكور را نزد پدر بزرگوارش، حضرت آيت اللّه آخوند ملا محمّد جواد صافى آموخت.
    تدریس، تحقیق و تسلط بر علوم متنوع اسلامى همچون فقه، اصول، کلام، حدیث، رجال و...، تألیف حدود هشتاد اثر ارزشمند و محققانه به زبان‌هاى فارسى و عربى که بعضى از آنها به چند زبان دیگر نیز ترجمه شده، از ویژگى‌هاى علمى ایشان است.


    در سال 1360 ه‍.ق، گلپايگان را با دنيايى از خاطره‌هاى شيرين دوران كودكى و نوجوانى و لذت حضور در كنار پدر و مادرى مهربان و دلسوز، كه اكنون از حسرت فراق او پريشان بودند، ترك كرد و رنج مشكلات هجرت به قم را پذيرا شد، تا با حضور در مجلس درس و بحث اساتيد بزرگ حوزه علميه قم به تكميل تحصيلات و تحقيقات خود بپردازد.
    برخوردارى از چنین موقعیت‌هاى والاى علمى، ایشان را در حوزه علمیه قم، در ردیف ممتازین قرار داد و بزرگانى چون آیات عظام: [[موسوی گلپایگانی، سید جمال‌الدین احمد|سید جمال‌الدین گلپایگانى]]، [[بروجردی، حسین|بروجردى]]، [[خمینی، سید روح‌الله|امام خمینى]] و [[گلپایگانی، سید محمدرضا|سید محمدرضا گلپایگانى]] و بعضى دیگر، مقام بلند علمى - معنوى او را ارج نهادند و آیت‌اللّه‌العظمى [[موسوی گلپایگانی، سید جمال‌الدین احمد|سید جمال‌الدین گلپایگانى]] در حدود 45 سال پیش، اجتهاد متین و اوج مقام فقهى وى را طى مکتوبى مهم، اعلام کرد.


    == اساتید ==
    ایشان، سال‌ها از طرف مرحوم  [[بروجردی، حسین|آیت‌اللّه‌ بروجردى]] و پس از ارتحال آن بزرگوار، از معدود کسانى بود که مسئولیت امتحان فضلاى حوزه در سطح عالى و درس خارج را داشته و شمارى از مجتهدان کنونى و مدرسین حوزه علمیه قم، نزد معظم‌له امتحان داده‌اند.
    ايشان چند سال بعد به نجف اشرف مشرف شد و در آن‌جا نيز از محضر مراجع عاليقدر آن حوزه، براى يك سال بهره‌مند گشت.
    او پس از آن مجدداً به قم بازگشتند و بيش از پانزده سال حلقه‌نشين مجلس درس و بحث و اخلاق و عرفان مرجع پرافتخار شيعه، حضرت آيت اللّه العظمى بروجردى و نيز يكى از مشاورين ويژه و برجسته و از اصحاب خاص استفتاء آن بزرگوار گشت و آن مرحوم، نظر به توانايى والاى علمى آيت اللّه العظمى صافى، پاسخگويى به سوالات مهم و حساسى از فقه و كلام شيعى و نيز نگارش كتاب ارزشمندى درباره مهدويّت را كه «منتخب الاثر» نام گرفت، به ايشان واگذار كردند.


    از اساتيد مهم آن بزرگوار در قم، مراجع تقليد، آيات عظام: سيد محمّد تقى خوانسارى، حجّت، صدر، بروجردى و در نجف، آيات عظام: شيخ محمّد كاظم شيرازى، سيد جمال‌الدين گلپايگانى و شيخ محمّد على كاظمى را مى‌توان نام برد.
    این فقیه گران‌قدر، علاوه بر موارد مذکور، مطالعات گسترده‌اى در زمینه ادبیات و تاریخ اسلام و ایران داشته و ضمن آشنایى با قالب‌هاى گوناگون شعرى، در سرودن شعر نیز مهارت کامل داشتند.


    == ويژگيهاى ایشان ==
    قبل از پیروزى انقلاب اسلامى، حضور در صحنه‌هاى مختلف مبارزه با رژیم ستم‌شاهى باعث حساسیت ساواک، نسبت به این فقیه آگاه گشت و بالاخره به توقیف یکى از کتب ایشان که حاوى مطالبى در نقد فساد رژیم شاه بود، منجر شد. در همین حال نشر بعضى از کتب مهمی که وی در دفاع از تشیع نگاشته بود نیز، در برخی از کشورهاى عربى ممنوع شد و بدین صورت دولت‌مردان این کشورها همسو با برخى مزدوران قلم‌به‌دست استعمار، نتوانستند خشم خود را از نوشته‌هاى آگاهى‌بخش و بیدارکننده‌اش، پنهان نمایند.


    زهد، تقوى، اخلاص، قناعت، توكل، سعه صدر، صراحت لهجه و امر به معروف و نهى از منكر، از ويژگى‌هاى مهم روحى - اخلاقى اين فقيه وارسته است.
    با پیروزى انقلاب اسلامى ایران، ایشان در سال 1358ش، به‌عنوان عضو مجلس خبرگان اوّل، انتخاب و در سال 1359ش، از سوى حضرت [[خمینی، سید روح‌الله|امام خمینى]](قدس‌سره) به عضویت شوراى نگهبان منصوب شد و هشت سال به‌عنوان دبیر شوراى نگهبان، منشأ خدمات ارزنده‌اى به نظام مقدس و مردم عزیز گشت و در پاسدارى از حریم اسلام و قرآن، لحظه‌اى تردید به خود راه نداد.


    وجودش، درياى بى‌كرانه عشق به انوار مقدس ائمه معصومين عليهم‌السّلام است و هر پگاه بعد از نماز، در دعاى عهد، مى‌توان ترنّم تمنّاى دل شيداييش را در نغمه «العجل العجل يا مولاى يا صاحب الزمان» شنيد و او را عصرهاى جمعه، ميان خيل عاشقان مهدى (عج)، ميهمان لحظه‌هاى پر معنويت مسجد جمكران ديد.
    ایشان، پس از درگذشت [[گلپایگانی، سید محمدرضا|حضرت آیت‌اللّه‌ گلپایگانى(قدس‌سره)]]، در آذرماه 1372ش، بنا به تقاضاهاى مکرّر و اصرار پى‌درپى علما و مردم، بالاخره تصدى مرجعیت را پذیرفت و تا زمان رحلت به‌عنوان یکى از مراجع عمده و ارکان اصلى حوزه علمیه قم، بشمار مى‌رفتند.


    تدريس، تحقيق و تسلط در زمينه علوم متنوع اسلامى همچون فقه، اصول، كلام، حديث، رجال و ... ، تأليف حدود هشتاد اثر ارزشمند و محققانه به زبان‌هاى فارسى و عربى كه بعضى از آنها به چند زبان ديگر نيز ترجمه شده، از ويژگى‌هاى علمى ايشان است.
    ==آیت‌الله صافی در کلام بزرگان ==


    برخوردارى از چنين موقعيت‌هاى والاى علمى، ايشان را در حوزه علميه قم، در رديف ممتازين قرار داد و بزرگانى چون آيات عظام: سيد جمال‌الدين گلپايگانى، بروجردى، امام خمينى و سيد محمد رضا گلپايگانى و بعضى ديگر، مقام بلند علمى - معنوى او را ارج نهادند؛ و آيت‌اللّه العظمى سيد جمال‌الدين گلپايگانى در حدود 45 سال پيش، اجتهاد متين و اوج مقام فقهى آيت اللّه العظمى صافى را طى مكتوبى مهم، اعلام كرد.
    آیت‌الله  آقاى حاج [[موسوی گلپایگانی، سید جمال‌الدین احمد|سید جمال‌الدین هاشمى گلپایگانى]] که از مراجع بزرگ عصر خود در نجف اشرف بودند، در تاریخ سوم جمادى‌الاولى 1375ق؛ یعنى چهل سال قبل براى معظم‌له اجازه اجتهاد صادر نموده و مرقوم نموده‌اند که ایشان به بالاترین درجه اجتهاد و استنباط در احکام شرعیه نایل گردیده‌اند. وی در آن اجازه بسیار عالى که اکنون موجود است، ایشان را با القاب: «العالم، العلم، العيلم، العلّام، الفاضل، الكامل، الهمام، علم الأعلام، حجةالإسلام» یاد فرموده و ستوده‌اند.  


    ايشان، سالها از طرف مرحوم آيت اللّه العظمى بروجردى و پس از ارتحال آن بزرگوار، از معدود كسانى بود كه مسؤوليت امتحان فضلاى حوزه در سطح عالى و درس خارج را داشته و شمارى از مجتهدان كنونى و مدرسين حوزه علميه قم، نزد معظم‌له امتحان داده‌اند.
    آیت‌الله ‌ آقاى شیخ [[کاظمی خراسانی، محمدعلی|محمدعلى کاظمى خراسانى]](رضوان‌الله‌علیه)، مقرّر مرحوم محقّق [[نایینی، محمدحسین|نائینى]](قدس‌سره) استاد آیت‌الله ‌العظمى صافى در نجف، در نامه خود که در تاریخ یازدهم شوّال فرستاده‌اند، وى را با عنوان والاى «علم العلم و مناره» یاد کرده و ایشان را که نجف را ترک کرده بودند به نجف فراخوانده و مرقوم فرموده‌اند:


    اين فقيه گرانقدر، علاوه بر موارد مذكور، مطالعات گسترده‌اى در زمينه ادبيات و تاريخ اسلام و ايران داشته و ضمن آشنايى با قالب‌هاى گوناگون شعرى، در سرودن شعر نيز مهارت كامل دارند.
    «مفارقت امثال سرکار از نجف اشرف و خلوّ جامعه علمیه از آن، موجب تأثر [است]. چون امروز جامعه علمیه حاجت به امثال سرکار دارد که استعداد ذاتى را با حفظ ظاهر و التزام به نوامیس شرع مطهر دارا و واجد هستید، على‌هذا حتى‌المقدور اسباب حرکت را فراهم فرمائید.


    قبل از پيروزى انقلاب اسلامى، حضور در صحنه‌هاى مختلف مبارزه با رژيم ستم‌شاهى باعث حساسيت ساواك، نسبت به اين فقيه آگاه گشت و بالاخره به توقيف يكى از كتب ايشان كه حاوى مطالبى در نقد فساد رژيم شاه بود، منجر شد. در همين حال نشر بعضى كتب مهم حضرت آيت اللّه العظمى صافى كه در دفاع از تشيع نگاشته بود نيز، در بعضى از كشورهاى عربى ممنوع شد و بدين صورت دولتمردان اين كشورها همسو با برخى مزدوران قلم بدست استعمار، نتوانستند خشم خود را از نوشته‌هاى آگاهى بخش و بيدار كننده‌اش، پنهان نمايند.
    امید است بر عزم مراجعت باقى باشید و جدّاً سرکار را از حضرت حجت‌الاسلام آقاى والد(دامت برکاته) تقاضا می‌کنم».  


    با پيروزى انقلاب اسلامى ايران، ايشان در سال 1358 ه‍.ش، به عنوان عضو مجلس خبرگان اوّل، انتخاب و در سال 1359 ه‍.ش، از سوى حضرت امام خمينى (قدس سره) به عضويت شوراى نگهبان منصوب شد و هشت سال به عنوان دبير شوراى نگهبان، منشأ خدمات ارزنده‌اى به نظام مقدس و مردم عزيز گشت، و در پاسدارى از حريم اسلام و قرآن، لحظه‌اى ترديد به خود راه نداد.
    [[خمینی، سید روح‌الله|امام خمینى]] در نامه مورخ 22/ 3 / 65 خود به شوراى نگهبان، او را از «فقها»یى دانسته‌اند که «لیاقت و تعهدشان محرز است» و «در مدت طولانى خدمت، آشنایى وافر به مسائل جاریه دارند».  


    ایشان، پس ازارتحال حضرت آيت اللّه العظمى گلپايگانى قدس سره، در آذر ماه 1372 ه‍.ش، بنا به تقاضاهاى مكرّر و اصرار پى در پى علما و مردم، بالاخره تصدى مرجعيت را پذيرفت و اكنون به عنوان يكى از مراجع عمده، و اركان اصلى حوزه علميه قم، به شمار مى‌رود.
    و در جایى دیگر، درباره ایشان فرموده‌اند: «معظم‌له مورد علاقه این‌جانب هستند».  


    ==گفتار بزرگان ==
    براى تحلیل‌گران امور تاریخی، نقش کلیدى آیت‌الله ‌العظمى صافى در مقام فقیهى دقیق و خوش‌فکر و مشاورى امین و آگاه براى آیت‌الله ‌العظمى [[گلپایگانی، سید محمدرضا|گلپایگانى]] در طول 32 سال مرجعیت پرافتخار آن مرحوم، نقشى ویژه و کاملاً برجسته است.


    آن مرجع عظیم‌الشأن در امور مهم سیاسى و اجتماعى با آیت‌الله ‌العظمى صافى مشورت نموده و مسائل مهم فقهى را با معظم‌له در میان مى‌گذاشتند؛ براى نظرات ایشان اهمیت قائل بودند، آرائشان را محترم شمرده و به آن توجه مخصوص مى‌فرمودند.


    حضرت آية الله العظمى آقاى حاج سيد جمال الدين هاشمى گلپايگانى كه از مراجع بزرگ عصر خود در نجف اشرف بودند، در تاريخ سوم جمادى الاولى 1375 قمرى يعنى چهل سال قبل براى معظم له اجازه اجتهاد صادر نموده و مرقوم نموده‌اند كه ايشان به بالاترين درجه اجتهاد و استنباط در احكام شرعيه نايل گرديده‌اند. و در آن اجازه بسيار عالى كه اكنون موجود است ايشان را با القاب: «العالم، العلم، العيلم، العلّام، الفاضل، الكامل، الهمام، علم الاعلام، حجة الاسلام» ياد فرموده و ستوده‌اند.  
    آیت‌الله ‌العظمى [[گلپایگانی، سید محمدرضا|گلپایگانى]] در نامه‌اى خطاب به دست‌اندرکاران اولین مرکز کامپیوترى تحقیقات و دایرةالمعارف فقه اسلامى موسوم به «معجم فقهى»، آیت‌الله ‌العظمى صافى را نمونه‌اى از «اکابر فقهاى معاصرین» و «صاحبان مقام علمى شامخ» دانسته و به استفاده از وجود مغتنم و سرمایه ارزشمند علمى ایشان، تأکید مى‌ورزند.  


    حضرت آية الله العظمى آقاى شيخ محمد على كاظمى خراسانى (رضوان الله عليه) مقرّر مرحوم محقّق نائينى (قدس سره) استاد آية الله العظمى صافى در نجف، در نامه خود كه در تاريخ يازدهم شوّال فرستاده‌اند، وى را با عنوان والاى «علم العلم و مناره» ياد كرده و ايشان را كه نجف را ترك كرده بودند به نجف فرا خوانده و مرقوم فرموده‌اند:
    در نگاه ژرف آیت‌الله ‌العظمى [[گلپایگانی، سید محمدرضا|گلپایگانى]] که خود استوانه عظیم فقاهت و اسطوره تقوا و عدالت بود از آیت‌الله ‌العظمى صافى با عنوان «مجتهدى مسلّم و عادل» یاد شده است.


    «مفارقت امثال سركار از نجف اشرف و خلوّ جامعه علميه از آن، موجب تأثر [استچون امروز جامعه علميه حاجت به امثال سركار دارد كه استعداد ذاتى را با حفظ ظاهر و التزام به نواميس شرع مطهر دارا و واجد هستيد، على هذا حتى المقدور اسباب حركت را فراهم فرمائيد.
    آیت‌الله آقاى حاج میرزا [[سبحانی تبریزی، جعفر|جعفر سبحانى]راجع به جریان مراسم نماز بر پیکر پاک آیت‌الله ‌العظمى [[گلپایگانی، سید محمدرضا|گلپایگانى]] مى‌نویسند:


    اميد است بر عزم مراجعت باقى باشيد و جدّاً سركار را از حضرت حجة الاسلام آقاى والد (دامت بركاته) تقاضا ميكنم.»
    «بر جنازه مطهر او پاک‌ترین و وارسته‌ترین فرد؛ یعنى چهره بزرگوار فقیه، آیت‌الله صافى(دام‌ظله) نماز گزارد.


    امام خمينى در موارد مختلف، انديشه فقاهتى و حضور مدبّرانه و آگاهانه آيت الله العظمى صافى را در بطن مسائل مهم جارى، ارج نهادند و از همين روى ايشان را به ايفاى نقش در شوراى نگهبان كه در آن زمان مهم‌ترين و آخرين مركز تصميم گيرى درباره تأييد قوانين كشور و مطابقت آن با شرع و قانون، محسوب مى‌گشت برگزيدند.  
    فردى که در طول عمر، با قلم و بیان در خدمت اسلام بوده و از عارفان وارسته‌اى که: «يذكركم رؤيته»؛ دیدار او انسان را به یاد خدا مى‌اندازد و معاشرت با او بر فضل و دانش و تقواى معاشر مى‌افزاید».


    امام خمينى در نامه مورخ 22 / 3 / 65 خود به شوراى نگهبان، آيت الله العظمى صافى را از «فقها»يى دانسته‌اند كه «لياقت و تعهدشان محرزست» و «در مدت طولانى خدمت، آشنايى وافر به مسائل جاريه دارند».  
    == وفات ==
    آیت‌الله صافی گلپایگانی سرانجام پس از حدود یک قرن عمر با برکت و جهاد علمی و عملی در بامداد روز سه شنبه ۱۲بهمن ۱۴۰۰ش در سن ۱۰۳ سالگی درگذشت.<ref>[https://www.hawzahnews.com/news/1005303/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B5%D8%A7%D9%81%DB%8C-%DA%AF%D9%84%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C ر.ک: زندگی‌نامه حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی، خبرگزاری رسمی حوزه، ۱۲ بهمن ۱۴۰۰]</ref> پیکر ایشان روز چهارشنبه در شهر مقدس قم پس از اقامه نماز توسط [[کریمی جهرمی، علی|آیت‌الله کریمی جهرمی]]، تشییع و سپس برای تدفین در کربلای معلی به عراق منتقل شد و در صحن مطهر حضرت اباعبدالله الحسین(ع) در خانه ابدی‌اش جای گرفت<ref>[https://www.irna.ir/news/84637608/%D9%BE%DB%8C%DA%A9%D8%B1-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B5%D8%A7%D9%81%DB%8C-%DA%AF%D9%84%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7-%D8%AA%D8%B4%DB%8C%DB%8C%D8% ر.ک: پیکر آیت‌الله صافی گلپایگانی در کربلا تشییع شد، خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۱۴ بهمن ۱۴۰۰]</ref>.


    و در جايى ديگر، درباره ايشان فرموده‌اند: «معظم له مورد علاقه اينجانب هستند.»
    ==آثار==
    {{ستون-شروع|2}}
    # راه اصلاح یا امر به معروف و نهى از منکر؛
    # سفرنامه حج؛
    # نیایش در عرفات؛
    # حدیث بیدارى (مجموعه پیام‌ها)؛
    # شهید آگاه؛
    # پرتوى از عظمت امام حسین(ع)؛
    # با عاشوراییان؛
    # بزم حضور، (دفتر شعر رضوى)؛
    # نغمه مشتاقان، (دفتر شعر)؛
    # آفتاب مشرقین، (دفتر شعر عاشورایى)؛
    # صحيفة المؤمن، (دفتر شعر)؛
    # سبط المصطفى (دفتر شعر)؛
    # دیوان اشعار؛
    # در آرزوى وصال (دفتر سروده‌هاى امام زمانى)؛
    # پاسخى به کتاب «عقیده مهدویت در شیعه امامیه»؛
    # نوید امن و امان؛
    # پاسخ ده پرسش؛
    # اصالت مهدویت؛
    # تجلى توحید در نظام امامت؛
    # نظام امامت و رهبرى؛
    # ولایت تکوینى و ولایت تشریعى؛
    # پیرامون معرفت امام؛
    # عقیده نجات‌بخش؛
    # به‌سوى دولت کریمه؛
    # باورداشت مهدویت؛
    # انتظار عامل مقاومت و حرکت؛
    # فروغ ولایت در دعاى ندبه؛
    # معرفت حجت خدا؛
    # گفتمان مهدویت؛
    # وابستگى جهان به امام زمان؛
    # امامت و مهدویت؛
    # رساله توضیح المسائل؛
    # مناسک حج؛
    # مناسک عمره مفرده؛
    # منتخب توضیح المسائل؛
    # هزار سؤال پیرامون حج؛
    # مجموعه استفتائات قضایى؛
    # استفتائات پزشکى؛
    # جامع الأحكام، 2 جلد؛
    # پاسخ کوتاه به 300 پرسش از احکام؛
    # یک‌صد و ده پرسش و پاسخ اینترنتى؛
    # احکام نوجوانان؛
    # با جوانان؛
    # معارف دین (مجموعه پرسش‌ها و پاسخ‌هاى اعتقادى)؛
    # سیر حوزه‌هاى علمى شیعه؛
    # ماه مبارک رمضان، مکتب عالى تربیت و اخلاق؛
    # رمضان در تاریخ «حوادث تاریخى»؛
    # الهیات در نهج‌البلاغة؛
    # نگرشى بر فلسفه و عرفان؛
    # به‌سوى آفریدگار؛
    # عرض دین؛
    # نداى اسلام از اروپا؛
    # زندگى بوداسف؛
    # [[جابر بن حیان]]؛
    # رساله‌اى در احکام ثانویه؛
    # تفسیر آیه فطرت؛
    # پیرامون روز تاریخى غدیر؛
    # اعتبار قصد قربت در وقف؛
    # زندگی‌نامه آیت‌الله آخوند [[صافی گلپایگانی، محمدجواد|ملا محمدجواد صافى]]؛
    # مقالات کلامى؛
    # شب‌پرگان و آفتاب.{{پایان}}


    براى تحليل‌گران امور تاريخي، نقش كليدى آيت الله العظمى صافى در مقام فقيهى دقيق و خوش فكر و مشاورى امين و آگاه براى آيت الله العظمى گلپايگانى در طول 32 سال مرجعيت پر افتخار آن مرحوم، نقشى ويژه و كاملاً برجسته است.  
    ==منابع مقاله==
    ر.ک: «گلشن ابرار»، جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم زیر نظر پژوهشکده باقرالعلوم(ع) وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی، ج6، ص393، نشر معروف، قم، 1379.


    آن مرجع عظيم الشأن در امور مهم سياسى و اجتماعى با آيت الله العظمى صافى مشورت نموده و مسائل مهم فقهى را با معظم له در ميان مى‌گذاشتند؛ براى نظرات ايشان اهميت قائل بودند، آرائشان را محترم شمرده و به آن توجه مخصوص مى‌فرمودند.
    {{مراجع تقلید}}
     
    {{فقیهان شیعه}}
    آيت الله العظمى گلپايگانى در نامه‌اى خطاب به دست‌اندركاران اولين مركز كامپيوترى تحقيقات و دايرة المعارف فقه اسلامى موسوم به «معجم فقهى»، آيت الله العظمى صافى را نمونه‌اى از «اكابر فقهاى معاصرين» و «صاحبان مقام علمى شامخ» دانسته و به استفاده از وجود مغتنم و سرمايه ارزشمند علمى ايشان، تأكيد مى‌ورزند.
    {{الگو:شورای نگهبان}}
     
    {{مهدویت}}
    در نگاه ژرف آيت الله العظمى گلپايگانى كه خود استوانه عظيم فقاهت و اسطوره تقوى و عدالت بود از آيت الله العظمى صافى با عنوان «مجتهدى مسلّم و عادل» ياد شده است.
    {{سرور شهیدان}}
     
    {{نویسندگان}}
    آيت الله آقاى حاج ميرزا جعفر سبحانى، راجع به جريان مراسم نماز بر پيكر پاك آيت الله العظمى گلپايگانى مى‌نويسند:
    ==وابسته‌ها==
     
    {{وابسته‌ها}}
    «بر جنازه مطهر او پاكترين و وارسته‌ترين فرد، يعنى چهره بزرگوار فقيه، آية الله صافى (دام ظله) نماز گزارد.
     
    فردى كه در طول عمر، با قلم و بيان در خدمت اسلام بوده و از عارفان وارسته‌اى كه: «يذكركم رؤيته»؛ ديدار او انسان را به ياد خدا مى‌اندازد و معاشرت با او بر فضل و دانش و تقواى معاشر مى‌افزايد».
     
    عالم بزرگ، حضرت آية الله شيخ سلمان خاقانى در جريان آشنايى خود با مرجع عاليقدر مى‌نويسد:  
     
    «شرايط جالبى پيش آمد كه پير بزرگوارى را ديدم كه سنين عمر او از هفتاد سال مى‌گذشت و درس و بحث و صيد حقايق و تعمقّ در تاريخ اسلام و در علوم اسلامى، او را فرسوده و لاغر ساخته بوده؛ چه آنكه او از امت اسلامى است كه پيروى كردن كور كورانه و بدون تحقيق را، در اصول و فروع حرام مى‌دانند و تلاش و كوشش در تحقيق مطالب را تا مرز توان، لازم مى‌شمرند. آرى! او را در لباس رجال دين در عراق و ايران ديدم. پرسيدم اسم شما چيست؟ پاسخ داد: لطف الله صافى. گفتم: به از اين حسن تصادف كه من شما را يافتم ...»
     
    ==تأليفات==
     
     
    - راه اصلاح يا امر به معروف و نهى از منكر
     
    - سفرنامه حج
     
    - نيايش در عرفات
     
    - حديث بيدارى (مجموعه پيام‌ها)
     
    - شهيد آگاه
     
    - پرتوى از عظمت امام حسين عليه السلام
     
    - با عاشوراييان
     
    - بزم حضور (دفتر شعر رضوى)
     
    - نغمه مشتاقان (دفتر شعر)
     
    - آفتاب مشرقين (دفتر شعر عاشورايى)
     
    - صحيفة المؤمن (دفتر شعر)
     
    - سبط المصطفى (دفتر شعر)
     
    - ديوان اشعار
     
    - در آرزوى وصال (دفتر سروده‌هاى امام زمانى)
     
    - پاسخى به كتاب «عقيده مهدويت در شيعه اماميه»
     
    - نويد امن و امان
     
    - پاسخ ده پرسش
     
    - اصالت مهدويت
     
    - تجلى توحيد در نظام امامت
     
    - نظام امامت و رهبرى
     
    - ولايت تكوينى و ولايت تشريعى
     
    - پيرامون معرفت امام
     
    - عقيده نجات بخش
     
    - به سوى دولت كريمه
     
    - باورداشت مهدويت
     
    - انتظار عامل مقاومت و حركت
     
    - فروغ ولايت در دعاى ندبه
     
    - معرفت حجت خدا
     
    - گفتمان مهدويت
     
    - وابستگى جهان به امام زمان
     
    - امامت و مهدويت
     
    - رساله توضيح المسائل
     
    - مناسك حج
     
    - مناسك عمره مفرده
     
    - منتخب توضيح المسائل
     
    - هزار سؤال پيرامون حج


    - مجموعه استفتائات قضايى


    - استفتائات پزشكى
    [[سلسله مباحث امامت و مهدویت]]


    - جامع الاحكام 2 جلد
    [[ثلاث رسایل فقهیه]]


    - پاسخ كوتاه به 300 پرسش از احكام
    [[ذخيرة العقبی في شرح العروة الوثقی]]


    - يكصد و ده پرسش و پاسخ اينترنتى
    [[فقه الحج]]


    - احكام نوجوانان
    [[میراث الزوجه]]


    - با جوانان
    [[توضیح المسائل (صافی گلپایگانی)]]


    - معارف دين (مجموعه پرسش‌ها و پاسخ‌هاى اعتقادى)
    [[القول الفاخر في صلاة المسافر؛ بحوث الإستدلالية في فقه صلاة المسافر]]


    - سير حوزه‌هاى علمى شيعه
    [[هداية السائل]]


    - ماه مبارك رمضان، مكتب عالى تربيت و اخلاق
    [[بحث حول الإستقسام (مشروعية الإستخارة)]]  
     
    - رمضان در تاريخ «حوادث تاريخى»
     
    - الهيات در نهج البلاغه
     
    - نگرشى بر فلسفه و عرفان
     
    - به سوى آفريدگار
     
    - عرض دين
     
    - نداى اسلام از اروپا
     
    - زندگى بوداسف
     
    - جابر بن حيّان
     
    - رساله‌اى در احكام ثانويه
     
    - تفسير آيه فطرت
     
    - پيرامون روز تاريخى غدير
     
    - اعتبار قصد قربت در وقف
     
    - زندگينامه آيت الله آخوند ملا محمد جواد صافى
     
    - مقالات كلامى
     
    - شب پرگان و آفتاب
    == وابسته‌ها ==
    {{وابسته‌ها}}
    [[ثلاث رسایل فقهیه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


    [[فقه الحج]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[حسین عليه‌السلام شهید آگاه و رهبر نجات‌بخش]]  


    [[میراث الزوجه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[أشعة من عظمة الإمام الحسين(ع)]]  


    [[بحث حول الاستسقام (مشروعیه الاستخاره)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[استفتاءات حج (صافی گلپایگانی)]]  


    [[استفتاءات حج (هزار مساله)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[هداية العباد (صافی گلپایگانی)]]  


    [[هدایه العباد]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[ضروره وجود الحکومه او الولایه للفقهاء]]  


    [[ضروره وجود الحکومه او الولایه للفقهاء]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[احکام نوجوانان]]  


    [[احکام نوجوانان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[اوقات الصلوات]]  


    [[اوقات الصلوات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الاحکام الشرعیه ثابته لا تتغیر]]  


    [[الاحکام الشرعیه ثابته لا تتغیر]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[مع الشيخ جاد الحق شيخ الأزهر الأكبر في إرث العصبة]]  


    [[مع الشیخ جاد الحق فی ارث العصبه (مساله التعصیب)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[التعزیر، احکامه و حدوده]]  


    [[التعزیر، احکامه و حدوده]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[جامع الأحكام]]  


    [[جامع الاحکام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[استفتائات پزشکی]]  


    [[استفتائات پزشکی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر(ع)]]  


    [[منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر (علیه السلام)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر عليه‌السلام]]


    [[مقتضب الأثر في النصّ على الأئمة الإثنی عشر]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مقدمهنويس
    [[مقتضب الأثر في النصّ على الأئمة الإثنی عشر]]  


    [[امامت و مهدویت]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[امامت و مهدویت]]  


    [[پاسخ به 300 پرسش از احکام مطابق با فتاوای حضرت آیت الله صافی گلپایگانی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[پاسخ به 300 پرسش از احکام مطابق با فتاوای حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی]]  


    [[ نوید امن و امان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[نوید امن و امان]]  


    [[ فقه الخمس: بحوث استدلالیة في الخمس]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[معرفت حجت خدا]]  


    [[الرسایل الخمس من فقه الامامیه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الهيات در نهج‌البلاغه]]


    [[بیان الأصول ( صافي، لطف الله )]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[فقه الخمس؛ بحوث استدلالية في الخمس]]  


    [[سیر حوزه های علمی شیعه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الرسائل الخمس من فقه الإمامية]]  


    [[با عاشوراییان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[بيان الأصول (صافي، لطف‌الله)]]  


    [[ بسوی دولت کریمه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[سیر حوزه‌های علمی شیعه]]  


    [[ مع الخطیب في خطوطه العریضة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[با عاشوراییان]]  


    [[ المنهج الرجالي و العمل الرائد في الموسوعة الرجالیة لسید الطائفة آیة الله العظمی البروجردی (قدس سره)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محرر
    [[نیایش در عرفات]]


    [[امان الأمة من الضلال و الإختلاف]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[پیرامون ائمه اثنی عشر علیهم‌السلام]]


    [[شرح حديث عرض دين حضرت عبد العظيم حسني عليه السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[بسوی دولت کریمه]]  


    [[ اصالت مهدويت]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[مع الخطیب في خطوطه العریضة]]  


    [[ گفتمان مهدويت]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[المنهج الرجالي و العمل الرائد في الموسوعة الرجالیة لسید الطائفة آیت‌الله ‌العظمی البروجردی قدس‌سره]]  


    [[ با جوانان: مجموعه اي اخلاقي تربيتي از رهنمودهاي حضرت آيت الله العظمي صافي]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[امان الأمة من الضلال و الإختلاف]]  


    [[صوت الحق و دعوة الصدق]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[شرح حديث عرض دين حضرت عبدالعظيم حسني‌عليه‌السلام]]  


    [[معارف دين (پرسش و پاسخ پيرامون مسائل: اعتقادي، قرآني، احاديث، دعا، فلسفه احکام، تصوف،گناهان، توبه)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[اصالت مهدویت]]  


    [[پاسخ ده پرسش پيرامون امامت، خصائص و اوصاف حضرت مهدي ارواحنا فداه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[گفتمان مهدویت]]  


    [[ منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر عليه السلام (تک جلدي)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[با جوانان: مجموعه‌ای اخلاقي تربيتي از رهنمودهای حضرت آیت‌الله العظمي صافي]]  


    [[الهيات در نهج البلاغه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[صوت الحق و دعوة الصدق]]  


    [[پرتوي از عظمت امام حسين عليه السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[معارف دين (پرسش و پاسخ پيرامون مسائل: اعتقادي، قرآني، احاديث، دعا، فلسفه احکام، تصوف، گناهان، توبه)]]  


    [[مناسک الحج]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[پاسخ ده پرسش پيرامون امامت، خصائص و اوصاف حضرت مهدي ارواحنا فداه]]  


    [[سفرنامه حج]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر عليه‌السلام (تک جلدي)]]  


    [[به سوی آفریدگار]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الهيات در نهج‌البلاغة]]  


    [[از نگاه آفتاب]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[پرتوی از عظمت حسین علیه‌السلام]]  


    [[بهار بندگی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[مناسک الحج]]  


    [[راه اصلاح یا امر به معروف و نهی از منکر]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[سفرنامه حج]]  


    [[صبح صادق]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[به سوی آفریدگار]]  


    [[پاسخ به ده پرسش پیرامون امامت، خصائص و اوصاف حضرت مهدی ارواحنا فداه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[از نگاه آفتاب]]  


    [[پرتوی از فضائل امیر مؤمنان، علی علیه السلام در 110 [یکصد و ده] حدیث از کتب اهل سنت]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[بهار بندگی]]  


    [[آفتاب مشرقین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[راه اصلاح یا امر به معروف و نهی از منکر]]  


    [[آینه جمال]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[صبح صادق]]  


    [[پاسخ کوتاه «به 300 [سیصد] سؤال از احکام»]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[پاسخ به ده پرسش پیرامون امامت، خصائص و اوصاف حضرت مهدی ارواحنا فداه]]  


    [[بزم حضور]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[پرتوی از فضائل امیر مؤمنان، علی علیه‌السلام در 110 [یکصد و ده] حدیث از کتب اهل سنت]]  


    [[گفتمان عاشورایی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[آفتاب مشرقین]]  


    [[سیر حوزه های علمی شیعه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[آینه جمال]]  


    [[نیایش در عرفات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[پاسخ کوتاه به 300 سیصد سؤال از احکام]]  


    [[الشعائر الحسینیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[بزم حضور]]  


    [[حضرت سید الشهداء امام حسین علیه السلام مصباح هدایت ،همراه با سوال و جواب احکام عزاداری]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[گفتمان عاشورایی]]  


    [[سلسله مباحث امامت و مهدویت]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[سیر حوزه‌های علمی شیعه]]


    [[با جوانان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الشعائر الحسینیة]]  


    [[شرح حدیث عرض دین حضرت عبد العظیم حسنی علیه السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[حضرت سید الشهداء امام حسین علیه‌السلام مصباح هدایت، همراه با سؤال و جواب احکام عزاداری]]  


    [[حسین علیه السلام، شهید آگاه و رهبر نجات بخش اسلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[با جوانان]]  


    [[وژه نامه ضیافت رحمت]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[شرح حدیث عرض دین حضرت عبدالعظیم حسنی علیه‌السلام]]  


    [[القول الفاخر فی صلاة المسافر]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[وژه نامه ضیافت رحمت]]  


    [[هدایة السائل]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[رسالت عاشورایی]]  


    [[توضیح المسائل]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[احکام نوجوانان]]  


    [[رسالت عاشورایی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[احکام خمس (صافی گلپایگانی)]]  


    [[احکام نوجوانان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[مناسک حج]]  


    [[احکام خمس]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[مناسک عمره مفرده]]  


    [[مناسک حج]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[ضرورة وجود الحکومة أو ولاية الفقهاء في عصر الغيبة]]  


    [[مناسک عمره مفرده]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[فخر دوران]]  


    [[ضرورة وجود الحکومة أو ولاية الفقهاء في عصر الغيبة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[پیام غدیر: برگزیده‌ای از مجموعه مقالات، پیام‌ها و دیدارها]]  


    [[ فخر دوران]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[من لهذا العالم؟]]  


    [[ پیام غدیر: برگزیده ای از مجموعه مقالات، پیام ها و دیدارها]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[صراط مستقيم (پاسخ به شبهات وهابيت)]]  


    [[من لهذا العالم؟]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[لمحات في الکتاب و الحدیث و المذهب]]  


    [[صراط مستقيم (پاسخ به شبهات وهابيت)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[پرتوي از عظمت امام حسين‌ عليه‌السلام (ويرايش قديم)]]  


    [[أشعة من عظمة الإمام الحسين (ع)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[حدیث بیداری]]  


    [[لمحات فی الکتاب و الحدیث و المذهب]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[شب پَرِگان و آفتاب]]  


    [[پرتوي از عظمت امام حسين عليه السلام (ويرايش قديم)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[رمضان در تاريخ]]  


    [[حدیث بیداری]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[درباره زندگى بوداسف]]  


    [[شب پَرِگان و آفتاب ]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[عالی ترين مكتب تربيت و اخلاق]]  


    [[رمضان در تاريخ ]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[اشک و عبرت]]  


    [[درباره زندگى بوداسف ]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[آرزوى وصال]]  


    [[عالی  ترين مكتب تربيت و اخلاق ]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[سبط المصطفى]]  


    [[اشک و عبرت]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[صحیفة المؤمن]]  


    [[آرزوى وصال ]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[داوری میان شیخ صدوق و شیخ مفید رحمةالله‌علیهما]]  


    [[سبط المصطفى ]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[بين العلمين الشيخ الصدوق و الشيخ المفيد]]  


    [[صحیفة المؤمن]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[صبح عاشورا]]  


    [[داوری میان شیخ صدوق و شیخ مفید رحمة الله علیهما]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[شب عاشورا به ضميمه هماى سعادت، انقلاب محرم، اختر تابان]]  


    [[بين العلمين الشيخ الصدوق و الشيخ المفيد]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[گفتمان مهدویت]]  


    [[صبح عاشورا]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[قبس من مناقب امیر المؤمنين‌ عليه‌السلام]]  


    [[شب عاشورا به ضميمه هماى سعادت، انقلاب محرم، اختر تابان ]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[اصالت مهدویت]]  


    [[گفتمان مهدويت ]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[انتظار عامل مقاومت]]  


    [[قبس من مناقب امیر المؤمنين عليه السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[باورداشت مهدویت]]  


    [[اصالت مهدویت]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[به سوى دولت كريمه]]  


    [[انتظار عامل مقاومت]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[پاسخ به ده پرسش: پیرامون امامت، خصائص و اوصاف حضرت مهدی(عج)]]  


    [[باورداشت مهدویت]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[پیرامون معرفت امام]]  


    [[به سوى دولت كريمه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[تجلّی توحید در نظام امامت]]  


    [[پاسخ به ده پرسش: پیرامون امامت، خصائص  و اوصاف حضرت مهدی (عج)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[عقیده نجات بخش پیرامون عقیده به ظهور و حکومت حضرت مهدی(عج)]]  


    [[پیرامون معرفت امام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[فروغ ولایت در دعای ندبه]]  


    [[تجلّی توحید در نظام امامت]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[معرفت حجت خدا: شرح دعای اللهم عرفني نفسك...]]  


    [[عقیده نجات بخش پیرامون عقیده به ظهور و حکومت حضرت مهدی (عج)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[نظام امامت و رهبری، امامت حضرت بقیة الله و نقش سازنده عقیده به امامت آن حضرت]]  


    [[فروغ ولایت در دعای ندبه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[نوید امن و امان: پیرامون شخصیت، زندگانی، غیبت و ظهور حضرت ولی عصر(عج)]]  


    [[معرفت حجت خدا: شرح دعاي اللهم عرفني نفسك ...]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[وابستگی جهان به امام زمان(عج)]]  


    [[نظام امامت و رهبری، امامت حضرت بقیة الله و نقش سازنده عقیده به امامت آن حضرت]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[ولایت تکوینی و ولایت تشریعی]]  


    [[نوید امن و امان: پیرامون شخصیت، زندگانی، غیبت و ظهور حضرت ولی عصر (عج)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[پیام‌های مهدوی: مجموعه پیام‌های آیت‌الله صافی گلپایگانی مدظله الشریف به همایش‌ها و مراکز منسوب به حضرت بقیة الله الاعظم(عج)]]  


    [[وابستگی جهان به امام زمان (عج)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[گفتمان مهدویت]]  


    [[ولایت تکوینی و ولایت تشریعی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[نوید امن و امان]]


    [[پیام های مهدوی: مجموعه پیام های آیت الله العظمی صافی گلپایگانی مدظله الشریف به همایش ها و مراکز منسوب به حضرت بقیة الله الاعظم (عج)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    ==پانويس ==
    <references />


    [[گفتمان مهدویت]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


    [[نوید امن و امان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:مراجع تقلید]]
    [[رده:فقیهان عضو شورای نگهبان]]
    [[رده:اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام]]
    [[رده:ادیبان]]
    [[رده:شاعران]]
    [[رده:درگذشتگان ۱۴۰۰]]
    [[رده:شاگردان آیت‌الله بروجردی]]
    [[رده:نویسندگان]]
    [[رده:عاشوراپژوهان]]
    [[رده:مهدویت‌پژوهان]]
    [[رده:شاگردان آیت‌الله سید محمد حجت کوه‌کمره‌اى]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۴۵

    آیت‌الله لطف‌الله صافی گلپایگانی
    NUR00068.jpg
    نام کاملصافی گلپایگانی، لطف‌الله
    نام‌های دیگرلطف‌الله صافی
    نام پدرملا محمّد جواد صافى
    ولادت30 بهمن سال 1297ش برابر با ۱۹ جمادی‌الاول ۱۳۳۷ق
    محل تولدگلپايگان
    رحلت12 بهمن 1400ش
    خویشاوندان
    اطلاعات علمی
    درجه علمیمرجع تقلید شیعیان
    اساتیدآیت‌الله سید محمّدتقى خوانسارى
    آیت‌الله سید حسین بروجردی
    برخی آثارسلسله مباحث امامت و مهدویت
    ثلاث رسایل فقهیه
    ذخيرة العقبی في شرح العروة الوثقی
    فقه الحج
    میراث الزوجه توضیح المسائل (صافی گلپایگانی)

    لطف‌الله صافی گلپایگانی (1297-1400ش)، فقیه، مجتهد، اسلام‌شناس، از مراجع بزرگ تقلید شیعه و از شاگردان آِیات عظام سید حسین بروجردی، سید محمّدتقى خوانسارى و سید محمد حجّت کوه‌کمره‌ای، برادر کوچکتر آیت‌الله على صافى گلپايگانى

    ولادت

    در 30 بهمن سال 1297ش برابر با ۱۹ جمادی‌الاول ۱۳۳۷ق، در شهر گلپایگان، به دنیا آمد.

    پدر او عالم عارف، آیت‌اللّه آخوند ملا محمّدجواد صافى، (متولد 1287ق) بود که علاوه بر تخصّص، تحقیق، تألیف و تدریس در گرایش‌هاى مختلف علوم اسلامى مانند فقه، اصول، کلام، اخلاق، حدیث و... و در زمینه هنرهاى ارزشمندى چون شعر و خوشنویسى نیز سرآمد بود. مادر او بانوى فاضله، شاعره و عاشق اهل‌بیت(ع)، فاطمه خانم، دختر حضرت آیت‌اللّه آخوند ملا محمّدعلى بود.

    تحصیلات

    ایشان، در نوجوانى قدم به وادى علم و معنویت حوزه نهاد و میهمان صفاى حلقه‌هاى صمیمى درس و بحث و مَحرَم شور وصف‌ناپذیر مناجات نیمه شب پاک‌باختگان حوزه شد.

    ابتدا در گلپایگان، کتب پایه ادبیات عرب را نزد عالم جلیل‌القدر، مرحوم آخوند ملا ابوالقاسم مشهور به «قطب» آغاز کرد و ادامه مباحث ادبیات، کلام، تفسیر، حدیث، فقه و اصول را تا پایان سطح در همان‌ جا پى گرفت و در این مدت حجم وسیع کتب مهم رشته‌هاى مذکور را نزد پدر بزرگوارش، حضرت آیت‌اللّه آخوند ملا محمّدجواد صافى آموخت.

    در سال 1360ق، گلپایگان را با دنیایى از خاطره‌هاى شیرین دوران کودکى و نوجوانى و لذت حضور در کنار پدر و مادرى مهربان و دلسوز، ترک کرد و رنج مشکلات هجرت به قم را پذیرا شد، تا با حضور در مجلس درس و بحث اساتید بزرگ حوزه علمیه قم به تکمیل تحصیلات و تحقیقات خود بپردازد.

    اساتید

    ایشان چند سال بعد به نجف اشرف مشرف شد و در آنجا نیز از محضر مراجع عالی‌قدر آن حوزه، براى یک سال بهره‌مند گشت. او پس از آن مجدداً به قم بازگشت و بیش از پانزده سال حلقه‌نشین مجلس درس و بحث و اخلاق و عرفان مرجع پرافتخار شیعه، حضرت آیت‌اللّه‌العظمى بروجردى و نیز یکى از مشاورین ویژه و برجسته و از اصحاب خاص استفتای آن بزرگوار گشت و آن مرحوم، نظر به توانایى والاى علمى آیت‌اللّه‌العظمى صافى، پاسخگویى به سؤالات مهم و حساسى از فقه و کلام شیعى و نیز نگارش کتاب ارزشمندى درباره مهدویت را که منتخب الأثر نام گرفت، به ایشان واگذار کردند.

    از اساتید مهم آن بزرگوار در قم، مراجع تقلید، آیات عظام: سید محمّدتقى خوانسارى، سید محمد حجّت کوه‌کمره‌ای، صدر، بروجردى و در نجف، آیات عظام: شیخ محمّدکاظم شیرازى، سید جمال‌الدین گلپایگانى و شیخ محمّدعلى کاظمى را مى‌توان نام برد.

    ویژگی‌هاى ایشان

    زهد، تقوا، اخلاص، قناعت، توکل، سعه صدر، صراحت لهجه، عشق به اهل‌بیت(ع) و امر به معروف و نهى از منکر، از ویژگى‌هاى مهم روحى - اخلاقى این فقیه وارسته است.

    تدریس، تحقیق و تسلط بر علوم متنوع اسلامى همچون فقه، اصول، کلام، حدیث، رجال و...، تألیف حدود هشتاد اثر ارزشمند و محققانه به زبان‌هاى فارسى و عربى که بعضى از آنها به چند زبان دیگر نیز ترجمه شده، از ویژگى‌هاى علمى ایشان است.

    برخوردارى از چنین موقعیت‌هاى والاى علمى، ایشان را در حوزه علمیه قم، در ردیف ممتازین قرار داد و بزرگانى چون آیات عظام: سید جمال‌الدین گلپایگانى، بروجردى، امام خمینى و سید محمدرضا گلپایگانى و بعضى دیگر، مقام بلند علمى - معنوى او را ارج نهادند و آیت‌اللّه‌العظمى سید جمال‌الدین گلپایگانى در حدود 45 سال پیش، اجتهاد متین و اوج مقام فقهى وى را طى مکتوبى مهم، اعلام کرد.

    ایشان، سال‌ها از طرف مرحوم آیت‌اللّه‌ بروجردى و پس از ارتحال آن بزرگوار، از معدود کسانى بود که مسئولیت امتحان فضلاى حوزه در سطح عالى و درس خارج را داشته و شمارى از مجتهدان کنونى و مدرسین حوزه علمیه قم، نزد معظم‌له امتحان داده‌اند.

    این فقیه گران‌قدر، علاوه بر موارد مذکور، مطالعات گسترده‌اى در زمینه ادبیات و تاریخ اسلام و ایران داشته و ضمن آشنایى با قالب‌هاى گوناگون شعرى، در سرودن شعر نیز مهارت کامل داشتند.

    قبل از پیروزى انقلاب اسلامى، حضور در صحنه‌هاى مختلف مبارزه با رژیم ستم‌شاهى باعث حساسیت ساواک، نسبت به این فقیه آگاه گشت و بالاخره به توقیف یکى از کتب ایشان که حاوى مطالبى در نقد فساد رژیم شاه بود، منجر شد. در همین حال نشر بعضى از کتب مهمی که وی در دفاع از تشیع نگاشته بود نیز، در برخی از کشورهاى عربى ممنوع شد و بدین صورت دولت‌مردان این کشورها همسو با برخى مزدوران قلم‌به‌دست استعمار، نتوانستند خشم خود را از نوشته‌هاى آگاهى‌بخش و بیدارکننده‌اش، پنهان نمایند.

    با پیروزى انقلاب اسلامى ایران، ایشان در سال 1358ش، به‌عنوان عضو مجلس خبرگان اوّل، انتخاب و در سال 1359ش، از سوى حضرت امام خمینى(قدس‌سره) به عضویت شوراى نگهبان منصوب شد و هشت سال به‌عنوان دبیر شوراى نگهبان، منشأ خدمات ارزنده‌اى به نظام مقدس و مردم عزیز گشت و در پاسدارى از حریم اسلام و قرآن، لحظه‌اى تردید به خود راه نداد.

    ایشان، پس از درگذشت حضرت آیت‌اللّه‌ گلپایگانى(قدس‌سره)، در آذرماه 1372ش، بنا به تقاضاهاى مکرّر و اصرار پى‌درپى علما و مردم، بالاخره تصدى مرجعیت را پذیرفت و تا زمان رحلت به‌عنوان یکى از مراجع عمده و ارکان اصلى حوزه علمیه قم، بشمار مى‌رفتند.

    آیت‌الله صافی در کلام بزرگان

    آیت‌الله آقاى حاج سید جمال‌الدین هاشمى گلپایگانى که از مراجع بزرگ عصر خود در نجف اشرف بودند، در تاریخ سوم جمادى‌الاولى 1375ق؛ یعنى چهل سال قبل براى معظم‌له اجازه اجتهاد صادر نموده و مرقوم نموده‌اند که ایشان به بالاترین درجه اجتهاد و استنباط در احکام شرعیه نایل گردیده‌اند. وی در آن اجازه بسیار عالى که اکنون موجود است، ایشان را با القاب: «العالم، العلم، العيلم، العلّام، الفاضل، الكامل، الهمام، علم الأعلام، حجةالإسلام» یاد فرموده و ستوده‌اند.

    آیت‌الله ‌ آقاى شیخ محمدعلى کاظمى خراسانى(رضوان‌الله‌علیه)، مقرّر مرحوم محقّق نائینى(قدس‌سره) استاد آیت‌الله ‌العظمى صافى در نجف، در نامه خود که در تاریخ یازدهم شوّال فرستاده‌اند، وى را با عنوان والاى «علم العلم و مناره» یاد کرده و ایشان را که نجف را ترک کرده بودند به نجف فراخوانده و مرقوم فرموده‌اند:

    «مفارقت امثال سرکار از نجف اشرف و خلوّ جامعه علمیه از آن، موجب تأثر [است]. چون امروز جامعه علمیه حاجت به امثال سرکار دارد که استعداد ذاتى را با حفظ ظاهر و التزام به نوامیس شرع مطهر دارا و واجد هستید، على‌هذا حتى‌المقدور اسباب حرکت را فراهم فرمائید.

    امید است بر عزم مراجعت باقى باشید و جدّاً سرکار را از حضرت حجت‌الاسلام آقاى والد(دامت برکاته) تقاضا می‌کنم».

    امام خمینى در نامه مورخ 22/ 3 / 65 خود به شوراى نگهبان، او را از «فقها»یى دانسته‌اند که «لیاقت و تعهدشان محرز است» و «در مدت طولانى خدمت، آشنایى وافر به مسائل جاریه دارند».

    و در جایى دیگر، درباره ایشان فرموده‌اند: «معظم‌له مورد علاقه این‌جانب هستند».

    براى تحلیل‌گران امور تاریخی، نقش کلیدى آیت‌الله ‌العظمى صافى در مقام فقیهى دقیق و خوش‌فکر و مشاورى امین و آگاه براى آیت‌الله ‌العظمى گلپایگانى در طول 32 سال مرجعیت پرافتخار آن مرحوم، نقشى ویژه و کاملاً برجسته است.

    آن مرجع عظیم‌الشأن در امور مهم سیاسى و اجتماعى با آیت‌الله ‌العظمى صافى مشورت نموده و مسائل مهم فقهى را با معظم‌له در میان مى‌گذاشتند؛ براى نظرات ایشان اهمیت قائل بودند، آرائشان را محترم شمرده و به آن توجه مخصوص مى‌فرمودند.

    آیت‌الله ‌العظمى گلپایگانى در نامه‌اى خطاب به دست‌اندرکاران اولین مرکز کامپیوترى تحقیقات و دایرةالمعارف فقه اسلامى موسوم به «معجم فقهى»، آیت‌الله ‌العظمى صافى را نمونه‌اى از «اکابر فقهاى معاصرین» و «صاحبان مقام علمى شامخ» دانسته و به استفاده از وجود مغتنم و سرمایه ارزشمند علمى ایشان، تأکید مى‌ورزند.

    در نگاه ژرف آیت‌الله ‌العظمى گلپایگانى که خود استوانه عظیم فقاهت و اسطوره تقوا و عدالت بود از آیت‌الله ‌العظمى صافى با عنوان «مجتهدى مسلّم و عادل» یاد شده است.

    آیت‌الله آقاى حاج میرزا جعفر سبحانى، راجع به جریان مراسم نماز بر پیکر پاک آیت‌الله ‌العظمى گلپایگانى مى‌نویسند:

    «بر جنازه مطهر او پاک‌ترین و وارسته‌ترین فرد؛ یعنى چهره بزرگوار فقیه، آیت‌الله صافى(دام‌ظله) نماز گزارد.

    فردى که در طول عمر، با قلم و بیان در خدمت اسلام بوده و از عارفان وارسته‌اى که: «يذكركم رؤيته»؛ دیدار او انسان را به یاد خدا مى‌اندازد و معاشرت با او بر فضل و دانش و تقواى معاشر مى‌افزاید».

    وفات

    آیت‌الله صافی گلپایگانی سرانجام پس از حدود یک قرن عمر با برکت و جهاد علمی و عملی در بامداد روز سه شنبه ۱۲بهمن ۱۴۰۰ش در سن ۱۰۳ سالگی درگذشت.[۱] پیکر ایشان روز چهارشنبه در شهر مقدس قم پس از اقامه نماز توسط آیت‌الله کریمی جهرمی، تشییع و سپس برای تدفین در کربلای معلی به عراق منتقل شد و در صحن مطهر حضرت اباعبدالله الحسین(ع) در خانه ابدی‌اش جای گرفت[۲].

    آثار

    1. راه اصلاح یا امر به معروف و نهى از منکر؛
    2. سفرنامه حج؛
    3. نیایش در عرفات؛
    4. حدیث بیدارى (مجموعه پیام‌ها)؛
    5. شهید آگاه؛
    6. پرتوى از عظمت امام حسین(ع)؛
    7. با عاشوراییان؛
    8. بزم حضور، (دفتر شعر رضوى)؛
    9. نغمه مشتاقان، (دفتر شعر)؛
    10. آفتاب مشرقین، (دفتر شعر عاشورایى)؛
    11. صحيفة المؤمن، (دفتر شعر)؛
    12. سبط المصطفى (دفتر شعر)؛
    13. دیوان اشعار؛
    14. در آرزوى وصال (دفتر سروده‌هاى امام زمانى)؛
    15. پاسخى به کتاب «عقیده مهدویت در شیعه امامیه»؛
    16. نوید امن و امان؛
    17. پاسخ ده پرسش؛
    18. اصالت مهدویت؛
    19. تجلى توحید در نظام امامت؛
    20. نظام امامت و رهبرى؛
    21. ولایت تکوینى و ولایت تشریعى؛
    22. پیرامون معرفت امام؛
    23. عقیده نجات‌بخش؛
    24. به‌سوى دولت کریمه؛
    25. باورداشت مهدویت؛
    26. انتظار عامل مقاومت و حرکت؛
    27. فروغ ولایت در دعاى ندبه؛
    28. معرفت حجت خدا؛
    29. گفتمان مهدویت؛
    30. وابستگى جهان به امام زمان؛
    31. امامت و مهدویت؛
    32. رساله توضیح المسائل؛
    33. مناسک حج؛
    34. مناسک عمره مفرده؛
    35. منتخب توضیح المسائل؛
    36. هزار سؤال پیرامون حج؛
    37. مجموعه استفتائات قضایى؛
    38. استفتائات پزشکى؛
    39. جامع الأحكام، 2 جلد؛
    40. پاسخ کوتاه به 300 پرسش از احکام؛
    41. یک‌صد و ده پرسش و پاسخ اینترنتى؛
    42. احکام نوجوانان؛
    43. با جوانان؛
    44. معارف دین (مجموعه پرسش‌ها و پاسخ‌هاى اعتقادى)؛
    45. سیر حوزه‌هاى علمى شیعه؛
    46. ماه مبارک رمضان، مکتب عالى تربیت و اخلاق؛
    47. رمضان در تاریخ «حوادث تاریخى»؛
    48. الهیات در نهج‌البلاغة؛
    49. نگرشى بر فلسفه و عرفان؛
    50. به‌سوى آفریدگار؛
    51. عرض دین؛
    52. نداى اسلام از اروپا؛
    53. زندگى بوداسف؛
    54. جابر بن حیان؛
    55. رساله‌اى در احکام ثانویه؛
    56. تفسیر آیه فطرت؛
    57. پیرامون روز تاریخى غدیر؛
    58. اعتبار قصد قربت در وقف؛
    59. زندگی‌نامه آیت‌الله آخوند ملا محمدجواد صافى؛
    60. مقالات کلامى؛
    61. شب‌پرگان و آفتاب.

    منابع مقاله

    ر.ک: «گلشن ابرار»، جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم زیر نظر پژوهشکده باقرالعلوم(ع) وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی، ج6، ص393، نشر معروف، قم، 1379.

    وابسته‌ها


    سلسله مباحث امامت و مهدویت

    ثلاث رسایل فقهیه

    ذخيرة العقبی في شرح العروة الوثقی

    فقه الحج

    میراث الزوجه

    توضیح المسائل (صافی گلپایگانی)

    القول الفاخر في صلاة المسافر؛ بحوث الإستدلالية في فقه صلاة المسافر

    هداية السائل

    بحث حول الإستقسام (مشروعية الإستخارة)

    حسین عليه‌السلام شهید آگاه و رهبر نجات‌بخش

    أشعة من عظمة الإمام الحسين(ع)

    استفتاءات حج (صافی گلپایگانی)

    هداية العباد (صافی گلپایگانی)

    ضروره وجود الحکومه او الولایه للفقهاء

    احکام نوجوانان

    اوقات الصلوات

    الاحکام الشرعیه ثابته لا تتغیر

    مع الشيخ جاد الحق شيخ الأزهر الأكبر في إرث العصبة

    التعزیر، احکامه و حدوده

    جامع الأحكام

    استفتائات پزشکی

    منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر(ع)

    منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر عليه‌السلام

    مقتضب الأثر في النصّ على الأئمة الإثنی عشر

    امامت و مهدویت

    پاسخ به 300 پرسش از احکام مطابق با فتاوای حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی

    نوید امن و امان

    معرفت حجت خدا

    الهيات در نهج‌البلاغه

    فقه الخمس؛ بحوث استدلالية في الخمس

    الرسائل الخمس من فقه الإمامية

    بيان الأصول (صافي، لطف‌الله)

    سیر حوزه‌های علمی شیعه

    با عاشوراییان

    نیایش در عرفات

    پیرامون ائمه اثنی عشر علیهم‌السلام

    بسوی دولت کریمه

    مع الخطیب في خطوطه العریضة

    المنهج الرجالي و العمل الرائد في الموسوعة الرجالیة لسید الطائفة آیت‌الله ‌العظمی البروجردی قدس‌سره

    امان الأمة من الضلال و الإختلاف

    شرح حديث عرض دين حضرت عبدالعظيم حسني‌عليه‌السلام

    اصالت مهدویت

    گفتمان مهدویت

    با جوانان: مجموعه‌ای اخلاقي تربيتي از رهنمودهای حضرت آیت‌الله العظمي صافي

    صوت الحق و دعوة الصدق

    معارف دين (پرسش و پاسخ پيرامون مسائل: اعتقادي، قرآني، احاديث، دعا، فلسفه احکام، تصوف، گناهان، توبه)

    پاسخ ده پرسش پيرامون امامت، خصائص و اوصاف حضرت مهدي ارواحنا فداه

    منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر عليه‌السلام (تک جلدي)

    الهيات در نهج‌البلاغة

    پرتوی از عظمت حسین علیه‌السلام

    مناسک الحج

    سفرنامه حج

    به سوی آفریدگار

    از نگاه آفتاب

    بهار بندگی

    راه اصلاح یا امر به معروف و نهی از منکر

    صبح صادق

    پاسخ به ده پرسش پیرامون امامت، خصائص و اوصاف حضرت مهدی ارواحنا فداه

    [[پرتوی از فضائل امیر مؤمنان، علی علیه‌السلام در 110 [یکصد و ده] حدیث از کتب اهل سنت]]

    آفتاب مشرقین

    آینه جمال

    پاسخ کوتاه به 300 سیصد سؤال از احکام

    بزم حضور

    گفتمان عاشورایی

    سیر حوزه‌های علمی شیعه

    الشعائر الحسینیة

    حضرت سید الشهداء امام حسین علیه‌السلام مصباح هدایت، همراه با سؤال و جواب احکام عزاداری

    با جوانان

    شرح حدیث عرض دین حضرت عبدالعظیم حسنی علیه‌السلام

    وژه نامه ضیافت رحمت

    رسالت عاشورایی

    احکام نوجوانان

    احکام خمس (صافی گلپایگانی)

    مناسک حج

    مناسک عمره مفرده

    ضرورة وجود الحکومة أو ولاية الفقهاء في عصر الغيبة

    فخر دوران

    پیام غدیر: برگزیده‌ای از مجموعه مقالات، پیام‌ها و دیدارها

    من لهذا العالم؟

    صراط مستقيم (پاسخ به شبهات وهابيت)

    لمحات في الکتاب و الحدیث و المذهب

    پرتوي از عظمت امام حسين‌ عليه‌السلام (ويرايش قديم)

    حدیث بیداری

    شب پَرِگان و آفتاب

    رمضان در تاريخ

    درباره زندگى بوداسف

    عالی ترين مكتب تربيت و اخلاق

    اشک و عبرت

    آرزوى وصال

    سبط المصطفى

    صحیفة المؤمن

    داوری میان شیخ صدوق و شیخ مفید رحمةالله‌علیهما

    بين العلمين الشيخ الصدوق و الشيخ المفيد

    صبح عاشورا

    شب عاشورا به ضميمه هماى سعادت، انقلاب محرم، اختر تابان

    گفتمان مهدویت

    قبس من مناقب امیر المؤمنين‌ عليه‌السلام

    اصالت مهدویت

    انتظار عامل مقاومت

    باورداشت مهدویت

    به سوى دولت كريمه

    پاسخ به ده پرسش: پیرامون امامت، خصائص و اوصاف حضرت مهدی(عج)

    پیرامون معرفت امام

    تجلّی توحید در نظام امامت

    عقیده نجات بخش پیرامون عقیده به ظهور و حکومت حضرت مهدی(عج)

    فروغ ولایت در دعای ندبه

    معرفت حجت خدا: شرح دعای اللهم عرفني نفسك...

    نظام امامت و رهبری، امامت حضرت بقیة الله و نقش سازنده عقیده به امامت آن حضرت

    نوید امن و امان: پیرامون شخصیت، زندگانی، غیبت و ظهور حضرت ولی عصر(عج)

    وابستگی جهان به امام زمان(عج)

    ولایت تکوینی و ولایت تشریعی

    پیام‌های مهدوی: مجموعه پیام‌های آیت‌الله صافی گلپایگانی مدظله الشریف به همایش‌ها و مراکز منسوب به حضرت بقیة الله الاعظم(عج)

    گفتمان مهدویت

    نوید امن و امان

    پانويس