أسس التقوی لنيل جنة المأوی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - '| پس از = | پیش از = ' به '| پس از = | پیش از =')
جز (جایگزینی متن - '= ' به '= ')
 
(۲۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۳: خط ۳:
| عنوان =اسس التقوی لنیل جنه الماوی
| عنوان =اسس التقوی لنیل جنه الماوی
| عنوان‌های دیگر =
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =
[[کاشف‌الغطاء، علی بن محمدرضا]] (نويسنده)
[[کاشف‌الغطاء، علی بن محمدرضا]] (نویسنده)
| زبان =عربی
| زبان =عربی
| کد کنگره =
| کد کنگره =
| موضوع =
| موضوع =
 
| ناشر =
| ناشر =  
مؤسسه کاشف الغطاء العامة
مؤسسه کاشف الغطاء العامة
| مکان نشر =نجف اشرف - عراق
| مکان نشر =نجف اشرف - عراق
| سال نشر =  
| سال نشر =
 
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00725AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE725AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| چاپ =1
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =13242
| کتابخانۀ دیجیتال نور =00725
| کتابخوان همراه نور =00725
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
| پیش از =}}'''أسس التقوى لنيل جنة المأوى''' اثر آیت‌الله شيخ [[على كاشف الغطاء]] در موضوع طهارت، زكات، خمس و انفال (از امهات مسائل عبادى - سياسى فقه شيعه) تدوين شده است. حجم موضوعات داخل متن نشان از اين دارد كه نويسنده در فقه از مهارت بسيار بالايى برخوردار بوده است.
| پیش از =
}}
'''أسس التقوى لنيل جنة المأوى''' اثر [[کاشف‌الغطاء، علی بن محمدرضا|آیت‌الله شيخ على كاشف‌الغطاء]] در موضوع طهارت، زكات، خمس و انفال (از امهات مسائل عبادى - سياسى فقه شيعه) تدوین شده است. حجم موضوعات داخل متن نشان از این دارد كه نویسنده در فقه از مهارت بسيار بالايى برخوردار بوده است.


==انگيزه تأليف==
==انگیزه تأليف==


 
مؤلف، با صراحت به انگیزه خود اشاره نكرده است؛ اما از لا به لاى ابواب کتاب به نیکى مى‌توان دريافت كه هدف وى گردآورى تعاليم اعتقادى- عبادى است كه هر روزه مورد نياز مؤمنين مى‌باشد. این کتاب به صورت متقن و قابل اعتماد و با استفاده از منابع نخستين دينى (آيات و روايات) و آثار فقيهان و متكلمان تأليف شده است.
مؤلف، با صراحت به انگيزه خود اشاره نكرده است؛ اما از لا به لاى ابواب کتاب به نيكى مى‌توان دريافت كه هدف وى گردآورى تعاليم اعتقادى- عبادى است كه هر روزه مورد نياز مؤمنين مى‌باشد. اين کتاب به صورت متقن و قابل اعتماد و با استفاده از منابع نخستين دينى (آيات و روايات) و آثار فقيهان و متكلمان تأليف شده است.


==ساختار==
==ساختار==
روش کتاب استدلالى است و شبيه برخى ديگر از کتاب‌هاى حوزوى از عدم توالى و ترتيب منطقى عناوین رنج مى‌برد؛ ولى در عين حال موضوعات طهارت، زكات، خمس و انفال در آن به گونه بسيار مشروع و با قلمى روان (كه از مزيت‌هاى این کتاب است) بيان شده است.


==گزارش محتوا==
در ابتدا، مؤلف به پيش درآمدى كه مورد نياز مكلف است از قبيل شروط تكليف و راه‌هاى رسيدن به آن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?viewType=html ر.ک: مقدمه، ص1]</ref> و اينكه مكلف سه نوع است: مجتهد، مقلد و محتاط، اشاره كرده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=2&viewType=html ر.ک: همان، ص2]</ref> و در ادامه به اولین واجبات (اصول دين: توحيد، نبوت، معاد جسمانى، امامت و عدل) كه انسان به درك و فهم آن موظف است، پرداخته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=3&viewType=html ر.ک: همان، ص3]</ref>. و همین طور حكم مكلفى كه در اثناى عمل شك به او عارض مى‌گردد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=8&viewType=html ر.ک: همان، ص8]</ref> و آنچه كه برای آدمى پس از بلوغ واجب است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=9&viewType=html ر.ک: همان، ص9]</ref> و تعريف و شرايط توبه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=9&viewType=html ر.ک: همان]</ref> اشاره كرده سپس به مبحث توبه (كه مربوط به طهارت روح است) و تبيين طهارت جسم پرداخته شده است.


روش کتاب استدلالى است و شبيه برخى ديگر از کتاب‌هاى حوزوى از عدم توالى و ترتيب منطقى عناوين رنج مى‌برد؛ ولى در عين حال موضوعات طهارت، زكات، خمس و انفال در آن به گونه بسيار مشروع و با قلمى روان (كه از مزيت‌هاى اين کتاب است) بيان شده است.
کتاب طهارت


==گزارش محتوا==
این کتاب شامل مطالبى است كه به برخى از آنها اشاره مى‌گردد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=9&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ص9]</ref>: احكام و انواع آب‌ها<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=10&viewType=html ر.ک: همان، ص10]</ref>، انواع نجاسات و احكام هر یک و چيزهایى كه به نجاسات ملحق مى‌گردد در حالى كه ذاتاً نجس نمى‌باشند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=12&viewType=html ر.ک: همان، ص12]</ref>.


چگونگى تطهير از بول و ساير نجاسات، چگونگى پاک كردن طلا و نقره آلوده به نجاست، زمین نجس، گوشت‌هاى آلوده به نجاست، نمك و شكر نجس و میت.


در ابتدا، مؤلف به پيش درآمدى كه مورد نياز مكلف است از قبيل شروط تكليف و راه‌هاى رسيدن به آن و اينكه مكلف سه نوع است: مجتهد، مقلد و محتاط، اشاره كرده و در ادامه به اولين واجبات (اصول دين: توحيد، نبوت، معاد جسمانى، امامت و عدل) كه انسان به درك و فهم آن موظف است، پرداخته است. و همين طور حكم مكلفى كه در اثناى عمل شك به او عارض مى‌گردد و آنچه كه براى آدمى پس از بلوغ واجب است و تعريف و شرايط توبه اشاره كرده سپس به مبحث توبه (كه مربوط به طهارت روح است) و تبيين طهارت جسم پرداخته شده است.
انواع مطهرات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=22&viewType=html ر.ک: همان، ص22]</ref> از قبيل آفتاب، انقلاب، استحاله، انتقال، اسلام، تبعيت و...، کیفیت وضوء و عناصر تشكيل دهنده آن نظير: نيت، شستن صورت و دست‌ها، مسح سر و پا، ترتيب، موالات.


کتاب طهارت. اين کتاب شامل مطالبى است كه به برخى از آنها اشاره مى‌گردد: احكام و انواع آب‌ها، انواع نجاسات و احكام هر يك و چيزهايى كه به نجاسات ملحق مى‌گردد در حالى كه ذاتاً نجس نمى‌باشند.
ویژگى‌هاى مورد استفاده در وضوء<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=33&viewType=html ر.ک: همان، ص33]</ref> اجتماع موجبات وضو،<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=40&viewType=html ر.ک: همان، ص40]</ref> طرح آنچه كه واجب، مستحب و مكروه است برای او وضو گرفتن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=40&viewType=html ر.ک: همان، ص40]</ref>، آنچه مكروه است در وضو،<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=41&viewType=html ر.ک: همان، ص41]</ref> مباحث غسل<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=44&viewType=html ر.ک: همان، ص44]</ref>، فوايد غسل، غسل حيض،<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=51&viewType=html ر.ک: همان، ص51]</ref> احكام حائض، آنچه كه مستحب و مكروه است برای حائض، اقسام حائض، چگونگى غسل استحاضه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=59&viewType=html ر.ک: همان، ص59]</ref> و تمايز آن از باقى غسل‌ها.


چگونگى تطهير از بول و ساير نجاسات، چگونگى پاك كردن طلا و نقره آلوده به نجاست، زمين نجس، گوشت‌هاى آلوده به نجاست، نمك و شكر نجس و ميت. انواع مطهرات از قبيل آفتاب، انقلاب، استحاله، انتقال، اسلام، تبعيت و...، كيفيت وضوء و عناصر تشكيل دهنده آن نظير: نيت، شستن صورت و دست‌ها، مسح سر و پا، ترتيب، موالات.
نفاس<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=64&viewType=html ر.ک: همان، ص64]</ref> و وجوب استبراء از نفساء<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=66&viewType=html ر.ک: همان، ص66]</ref>، آنچه كه واجب، مستحب و مكروه است برای نفساء.


ويژگى‌هاى مورد استفاده در وضوء اجتماع موجبات وضو، طرح آنچه كه واجب، مستحب و مكروه است براى او وضو گرفتن، آنچه مكروه است در وضو، مباحث غسل، فوايد غسل، غسل حيض، احكام حائض، آنچه كه مستحب و مكروه است براى حائض، اقسام حائض، چگونگى غسل استحاضه و تمايز آن از باقى غسل‌ها.
میت و چگونگى غسل آن،<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=67&viewType=html ر.ک: همان، ص67]</ref> احكام شك در مس میت. مسائل پيرامون احتضار<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=68&viewType=html ر.ک: همان، ص68]</ref>، آنچه كه مستحب يا مكروه است بعد از مرگ برای وابستگان؛ تجهيز، نفقه و غسل و آنچه كه معتبر است برای غسل میت و مسايلى از قبيل تكفين، تشييع، کیفیت و شروط نماز بر میت، احكام میتى كه به بلوغ نرسيده است.


نفاس و وجوب استبراء از نفساء، آنچه كه واجب، مستحب و مكروه است براى نفساء.
مستحبات و مكروهات گذاشتن میت در قبر و غسل‌هاى مستحبى، احكام تيمم و مواردى كه ضرورت ندارد آب وضو جست‌وجو گردد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=86&viewType=html ر.ک: همان، ص86]</ref>، آنچه كه مستحب يا مكروه است در چيزى كه بدان تيمم مى‌شود و درستى چندين نماز با یک تيمم، تيمم بدل از غسلى كه نياز به وضو نيست، هنگامى كه اسباب گوناگون برای طهارت جمع گردد تيمم واحد كفايت مى‌كند، امورى كه تيمم را باطل مى‌كنند، احكام شك‌هایى كه در تيمم اتفاق مى‌افتد، كسانى كه به خاطر مريضى، از آنها عوامل باطل كننده تيمم سر مى‌زند.


ميت و چگونگى غسل آن، احكام شك در مس ميت. مسائل پيرامون احتضار، آنچه كه مستحب يا مكروه است بعد از مرگ براى وابستگان؛ تجهيز، نفقه و غسل و آنچه كه معتبر است براى غسل ميت و مسايلى از قبيل تكفين، تشييع، كيفيت و شروط نماز بر ميت، احكام ميتى كه به بلوغ نرسيده است.
کتاب زكات


مستحبات و مكروهات گذاشتن ميت در قبر و غسل‌هاى مستحبى، احكام تيمم و مواردى كه ضرورت ندارد آب وضو جست‌وجو گردد، آنچه كه مستحب يا مكروه است در چيزى كه بدان تيمم مى‌شود و درستى چندين نماز با يك تيمم، تيمم بدل از غسلى كه نياز به وضو نيست، هنگامى كه اسباب گوناگون براى طهارت جمع گردد تيمم واحد كفايت مى‌كند، امورى كه تيمم را باطل مى‌كنند، احكام شك‌هايى كه در تيمم اتفاق مى‌افتد، كسانى كه به خاطر مريضى، از آنها عوامل باطل كننده تيمم سر مى‌زند.
این کتاب به صورت مشروح پس از بحث طهارت گردآورى شده است كه به عناوین مهم آن اشاره مى‌گردد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=94&viewType=html ر.ک: همان، ص94]</ref>: مؤلف نخست درباره وجوب و فايده زكات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=94&viewType=html ر.ک: همان، ص94]</ref>، نكاتى از این دست را بيان مى‌كند: پرداخت زكات یکى از وظايف مهم اسلامى است كه در قرآن و احاديث معصومین(ع) هم‌رديف نماز قرار گرفته است. چيزهایى كه زكات به آنها تعلق مى‌گیرد نظير انعام ثلاثه (شتر، گاو و گوسفند)، طلا، نقره و غلات چهارگانه (گندم، جو، خرما و كشمش) و تعلق گرفتن زكات به آنها؛ اينكه فقير پيش از اينكه نياز خود را ابراز نمايد بايد حق او از زكات پرداخت شود. در ادامه موارد هشت‌گانه زكات بيان گرديده است. مستحب است كسى كه زكات پرداخته است آن را ابراز كند و همین‌طور مسائل و احكام زكات فطره در انتهاى مباحث زكات گنجانده شده است.


کتاب زكات، اين کتاب به صورت مشروح پس از بحث طهارت گردآورى شده است كه به عناوين مهم آن اشاره مى‌گردد: مؤلف نخست درباره وجوب و فايده زكات، نكاتى از اين دست را بيان مى‌كند: پرداخت زكات يكى از وظايف مهم اسلامى است كه در قرآن و احاديث معصومين(ع) هم‌رديف نماز قرار گرفته است. چيزهايى كه زكات به آنها تعلق مى‌گيرد نظير انعام ثلاثه (شتر، گاو و گوسفند)، طلا، نقره و غلات چهارگانه (گندم، جو، خرما و كشمش) و تعلق گرفتن زكات به آنها؛ اينكه فقير پيش از اينكه نياز خود را ابراز نمايد بايد حق او از زكات پرداخت شود. در ادامه موارد هشت‌گانه زكات بيان گرديده است. مستحب است كسى كه زكات پرداخته است آن را ابراز كند و همين‌طور مسائل و احكام زكات فطره در انتهاى مباحث زكات گنجانده شده است.
کتاب خمس


کتاب خمس، اين کتاب در سه فصل گرد آمده است: فصل نخست درباره چيزهايى است كه خمس آنها واجب است. نظير غنيمت جنگى، معدن، جواهرى كه با غواصى از دريا به دست مى‌آيد، درآمد كسب، مال حلال مخلوط با حرام، و در ادامه شرايط و مستثنيات آنها مطرح شده است.
این کتاب <ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=132&viewType=html ر.ک: همان، ص132]</ref>در سه فصل گرد آمده است: فصل نخست درباره چيزهایى است كه خمس آنها واجب است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=133&viewType=html ر.ک: همان، ص133]</ref>. نظير غنيمت جنگى، معدن، جواهرى كه با غواصى از دريا به دست مى‌آيد، درآمد كسب، مال حلال مخلوط با حرام، و در ادامه شرايط و مستثنيات آنها مطرح شده است.


فصل دوم پيرامون تقسيم و موارد مصرف خمس بيان شده است.
فصل دوم پيرامون تقسيم و موارد مصرف خمس بيان شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=144&viewType=html ر.ک: همان، ص144]</ref>.


فصل سوم درباره احكام خمس و عدم جواز تصرف مالى كه خمس آن داده نشده و خمسى كه پيش از پرداخت، تلف شده بحث و بررسى صورت گرفته است.
فصل سوم درباره احكام خمس و عدم جواز تصرف مالى كه خمس آن داده نشده و خمسى كه پيش از پرداخت، تلف شده بحث و بررسى صورت گرفته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=146&viewType=html ر.ک: همان، ص146]</ref>.


کتاب انفال و فىء، نخست موضوع انفال تعريف شده و سپس موارد هشت‌گانه آن بدين ترتيب ذكر و بيان گرديده است:
کتاب انفال و فىء<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=149&viewType=html ر.ک: همان، ص149]</ref>،


1. زمين‌هاى موات و زمين‌هايى كه صاحبانشان از آنها اعراض كرده باشند.
نخست موضوع انفال تعريف شده و سپس موارد هشت‌گانه آن بدين ترتيب ذكر و بيان گرديده است:


2. كوه‌ها، دره‌ها، جنگل‌ها و رودخانه‌هاى طبيعى.
# زمین‌هاى موات و زمین‌هایى كه صاحبانشان از آنها اعراض كرده باشند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=150&viewType=html ر.ک: همان، ص150]</ref>.
# كوه‌ها، دره‌ها، جنگل‌ها و رودخانه‌هاى طبيعى.
# درياها و سواحل آن و رودخانه‌هاى بزرگ.
# معادن.
# اموال گران‌بهایى كه متعلق به پادشاهان بوده و در جنگ به دست مسلمانان آمده است.
# غنيمت‌هایى كه بدون اجازه امام به دست آمده باشد.
# زمین‌هایى كه از كفار بدون جنگ و خون‌ريزى در اختيار مسلمانان قرار گرفته است.
# اموال كسانى كه از دنيا مى‌روند در حالى كه وارث ندارند؛ و در انتها موارد مصرف انفال بيان شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/725/%D8%A7%D8%B3%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C-%D9%84%D9%86%DB%8C%D9%84-%D8%AC%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%88%DB%8C?pageNumber=151&viewType=html ر.ک: همان، ص151]</ref>.


3. درياها و سواحل آن و رودخانه‌هاى بزرگ.


4. معادن.
==پانويس ==
<references />


5. اموال گران‌بهايى كه متعلق به پادشاهان بوده و در جنگ به دست مسلمانان آمده است.


6. غنيمت‌هايى كه بدون اجازه امام به دست آمده باشد.
==منابع مقاله==
مقدمه و متن کتاب


7. زمين‌هايى كه از كفار بدون جنگ و خون‌ريزى در اختيار مسلمانان قرار گرفته است.
{{فقه سیاسی}}


8. اموال كسانى كه از دنيا مى‌روند در حالى كه وارث ندارند؛ و در انتها موارد مصرف انفال بيان شده است.
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}






[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:فقه سیاسی]]
[[رده:اسفند(1400)]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۵۸

أسس التقوى لنيل جنة المأوى اثر آیت‌الله شيخ على كاشف‌الغطاء در موضوع طهارت، زكات، خمس و انفال (از امهات مسائل عبادى - سياسى فقه شيعه) تدوین شده است. حجم موضوعات داخل متن نشان از این دارد كه نویسنده در فقه از مهارت بسيار بالايى برخوردار بوده است.

اسس التقوی لنیل جنه الماوی
أسس التقوی لنيل جنة المأوی
پدیدآورانکاشف‌الغطاء، علی بن محمدرضا (نویسنده)
ناشرمؤسسه کاشف الغطاء العامة
مکان نشرنجف اشرف - عراق
چاپ1
زبانعربی
تعداد جلد1
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

انگیزه تأليف

مؤلف، با صراحت به انگیزه خود اشاره نكرده است؛ اما از لا به لاى ابواب کتاب به نیکى مى‌توان دريافت كه هدف وى گردآورى تعاليم اعتقادى- عبادى است كه هر روزه مورد نياز مؤمنين مى‌باشد. این کتاب به صورت متقن و قابل اعتماد و با استفاده از منابع نخستين دينى (آيات و روايات) و آثار فقيهان و متكلمان تأليف شده است.

ساختار

روش کتاب استدلالى است و شبيه برخى ديگر از کتاب‌هاى حوزوى از عدم توالى و ترتيب منطقى عناوین رنج مى‌برد؛ ولى در عين حال موضوعات طهارت، زكات، خمس و انفال در آن به گونه بسيار مشروع و با قلمى روان (كه از مزيت‌هاى این کتاب است) بيان شده است.

گزارش محتوا

در ابتدا، مؤلف به پيش درآمدى كه مورد نياز مكلف است از قبيل شروط تكليف و راه‌هاى رسيدن به آن[۱] و اينكه مكلف سه نوع است: مجتهد، مقلد و محتاط، اشاره كرده[۲] و در ادامه به اولین واجبات (اصول دين: توحيد، نبوت، معاد جسمانى، امامت و عدل) كه انسان به درك و فهم آن موظف است، پرداخته است[۳]. و همین طور حكم مكلفى كه در اثناى عمل شك به او عارض مى‌گردد[۴] و آنچه كه برای آدمى پس از بلوغ واجب است[۵] و تعريف و شرايط توبه[۶] اشاره كرده سپس به مبحث توبه (كه مربوط به طهارت روح است) و تبيين طهارت جسم پرداخته شده است.

کتاب طهارت

این کتاب شامل مطالبى است كه به برخى از آنها اشاره مى‌گردد[۷]: احكام و انواع آب‌ها[۸]، انواع نجاسات و احكام هر یک و چيزهایى كه به نجاسات ملحق مى‌گردد در حالى كه ذاتاً نجس نمى‌باشند[۹].

چگونگى تطهير از بول و ساير نجاسات، چگونگى پاک كردن طلا و نقره آلوده به نجاست، زمین نجس، گوشت‌هاى آلوده به نجاست، نمك و شكر نجس و میت.

انواع مطهرات[۱۰] از قبيل آفتاب، انقلاب، استحاله، انتقال، اسلام، تبعيت و...، کیفیت وضوء و عناصر تشكيل دهنده آن نظير: نيت، شستن صورت و دست‌ها، مسح سر و پا، ترتيب، موالات.

ویژگى‌هاى مورد استفاده در وضوء[۱۱] اجتماع موجبات وضو،[۱۲] طرح آنچه كه واجب، مستحب و مكروه است برای او وضو گرفتن[۱۳]، آنچه مكروه است در وضو،[۱۴] مباحث غسل[۱۵]، فوايد غسل، غسل حيض،[۱۶] احكام حائض، آنچه كه مستحب و مكروه است برای حائض، اقسام حائض، چگونگى غسل استحاضه[۱۷] و تمايز آن از باقى غسل‌ها.

نفاس[۱۸] و وجوب استبراء از نفساء[۱۹]، آنچه كه واجب، مستحب و مكروه است برای نفساء.

میت و چگونگى غسل آن،[۲۰] احكام شك در مس میت. مسائل پيرامون احتضار[۲۱]، آنچه كه مستحب يا مكروه است بعد از مرگ برای وابستگان؛ تجهيز، نفقه و غسل و آنچه كه معتبر است برای غسل میت و مسايلى از قبيل تكفين، تشييع، کیفیت و شروط نماز بر میت، احكام میتى كه به بلوغ نرسيده است.

مستحبات و مكروهات گذاشتن میت در قبر و غسل‌هاى مستحبى، احكام تيمم و مواردى كه ضرورت ندارد آب وضو جست‌وجو گردد[۲۲]، آنچه كه مستحب يا مكروه است در چيزى كه بدان تيمم مى‌شود و درستى چندين نماز با یک تيمم، تيمم بدل از غسلى كه نياز به وضو نيست، هنگامى كه اسباب گوناگون برای طهارت جمع گردد تيمم واحد كفايت مى‌كند، امورى كه تيمم را باطل مى‌كنند، احكام شك‌هایى كه در تيمم اتفاق مى‌افتد، كسانى كه به خاطر مريضى، از آنها عوامل باطل كننده تيمم سر مى‌زند.

کتاب زكات

این کتاب به صورت مشروح پس از بحث طهارت گردآورى شده است كه به عناوین مهم آن اشاره مى‌گردد[۲۳]: مؤلف نخست درباره وجوب و فايده زكات[۲۴]، نكاتى از این دست را بيان مى‌كند: پرداخت زكات یکى از وظايف مهم اسلامى است كه در قرآن و احاديث معصومین(ع) هم‌رديف نماز قرار گرفته است. چيزهایى كه زكات به آنها تعلق مى‌گیرد نظير انعام ثلاثه (شتر، گاو و گوسفند)، طلا، نقره و غلات چهارگانه (گندم، جو، خرما و كشمش) و تعلق گرفتن زكات به آنها؛ اينكه فقير پيش از اينكه نياز خود را ابراز نمايد بايد حق او از زكات پرداخت شود. در ادامه موارد هشت‌گانه زكات بيان گرديده است. مستحب است كسى كه زكات پرداخته است آن را ابراز كند و همین‌طور مسائل و احكام زكات فطره در انتهاى مباحث زكات گنجانده شده است.

کتاب خمس

این کتاب [۲۵]در سه فصل گرد آمده است: فصل نخست درباره چيزهایى است كه خمس آنها واجب است[۲۶]. نظير غنيمت جنگى، معدن، جواهرى كه با غواصى از دريا به دست مى‌آيد، درآمد كسب، مال حلال مخلوط با حرام، و در ادامه شرايط و مستثنيات آنها مطرح شده است.

فصل دوم پيرامون تقسيم و موارد مصرف خمس بيان شده است[۲۷].

فصل سوم درباره احكام خمس و عدم جواز تصرف مالى كه خمس آن داده نشده و خمسى كه پيش از پرداخت، تلف شده بحث و بررسى صورت گرفته است[۲۸].

کتاب انفال و فىء[۲۹]،

نخست موضوع انفال تعريف شده و سپس موارد هشت‌گانه آن بدين ترتيب ذكر و بيان گرديده است:

  1. زمین‌هاى موات و زمین‌هایى كه صاحبانشان از آنها اعراض كرده باشند[۳۰].
  2. كوه‌ها، دره‌ها، جنگل‌ها و رودخانه‌هاى طبيعى.
  3. درياها و سواحل آن و رودخانه‌هاى بزرگ.
  4. معادن.
  5. اموال گران‌بهایى كه متعلق به پادشاهان بوده و در جنگ به دست مسلمانان آمده است.
  6. غنيمت‌هایى كه بدون اجازه امام به دست آمده باشد.
  7. زمین‌هایى كه از كفار بدون جنگ و خون‌ريزى در اختيار مسلمانان قرار گرفته است.
  8. اموال كسانى كه از دنيا مى‌روند در حالى كه وارث ندارند؛ و در انتها موارد مصرف انفال بيان شده است[۳۱].


پانويس


منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب

وابسته‌ها