ذهنی تهرانی، سید محمدجواد: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۱۴

ذهنی تهرانی، محمد جواد

نام	ذهنی تهرانی، محمد جواد
نام‎های دیگر	تهرانی، سید محمد جواد بن سید علی ذکی ذهنی، محمد جواد تهرانی، محمد جواد
نام پدر	سيد على ذكى
متولد	1326 ش
محل تولد	تهران (ميدان خراسان)
رحلت	1381 ش یا 1424 ق
اساتید	ابوالحسن شعرانى سيد محمدتقى خوانسارى سيد شهاب‌الدين مرعشى نجفى محمدتقى مجلسى اصفهانی (معاصر)
برخی آثار	علل الشرایع (ترجمه ذهنی تهرانی) ترجمه کامل الزیارات تنبیه الغافلین و تذکرة العارفین رسالة في صلوه الجمعه تشریح المقاصد في شرح الفرائد المباحث الأصولية (ذهنی تهرانی) تفصیل الفصول
کد مؤلف	AUTHORCODE00877AUTHORCODE

سيد محمدجواد ذهنى تهرانى (1326-1381ش)، فقیه، نویسنده، مدرس، مترجم

ولادت

روز هشتم اسفند سال 1326ش در يكى از محله‌هاى قديمى تهران (ميدان خراسان) به دنيا آمد.

پدرش، مرحوم سيد على ذكى، شغل ادارى داشت. پدر بزرگش مرحوم سيد حبيب‌الله در بازار سيد اسماعيل تهران به كسب و كار مشغول بود. او مردى نيكو نهاد، پيشگام در كارهاى خير و معتمد بازار و اهل محل به شمار مى‌رفت. مادر ايشان، حاجيه خانم رفيعى، فرزند مرحوم حسينعلى رفيعى (از عابدان و زاهدان روزگار) بود كه عمر پربركت خويش را به آموزش قرآن و برگزارى جلسات مذهبى براى بانوان مى‌گذراند.

تحصیلات

وى دوره ابتدايى را در دبستان عاصمى به پايان رساند و براى ادامه تحصيل، به دبيرستان بهبهانى رفت. او در دبيرستان نيز دانش‌آموزى ممتاز به شمار مى‌رفت و از نظر اخلاقى نيز نمونه و برجسته بود، به‌طورى كه در آغاز جوانى، به دليل علاقه‌اش به مسائل مذهبى، در مجالس و مواعظ مرحوم «حاجى شيخ مهدى معزالدوله» كه در مسجد معزالدوله برگزار مى‌شد شركت مى‌نمود. وى به شوق تحصيل علوم دينى، در سال آخر دبيرستان، درس را رها كرد و دروس حوزوى را در مدارس علميه تهران، زير نظر استادانى بزرگ آغاز نمود و پس از به پايان رساندن دروس سطح، در سال 1351ش وارد حوزه علميه قم گرديد.

اساتید سطح در تهران

علامه ابوالحسن شعرانى
شيخ حسين كنى
سيد محمدتقى خوانسارى
سيد مهدى خلخالى

استادان در قم

تخصص ايشان در تأليف و تدريس در زمينه فقه، اصول، علوم غريبه و ادبيات عرب بود. آن بزرگوار همزمان با تحصيل و تأليف، تدريس را نيز آغاز نمود و در مدت بيش از 35 سال در زمينه‌هاى مختلف، شاگردان بسيارى تربيت نمود. طلاب علوم دينى بيش از 15 سال، از درس خارج فقه و اصول ايشان استفاده نمودند. وى در برخى از فصول تحصيلى، روزانه 14 درس از مقدمات تا سطوح عاليه تدريس مى‌كرد.

شاگردان

محمدرضا كريمى
موحدى كاشانى
برادران ملكى اصفهانى
سيد مهدى طباطبايى، (پدر سيد محمدحسين طباطبايى خردسالترين حافظ قرآن)
سيد اكبر طباطبايى
سيد محمد سجادى

ايشان به واسطه استعداد سرشار، از ابتداى طلبگى، شروع به تأليف و تقرير نمود و در طى عمر كوتاه، ولى پربركت خود، بيش از 170 جلد كتاب در 44 عنوان از خود به يادگار نهاد. اولين تأليف ايشان كتاب درة الثمينه (شرح عربى بر صمديه) و اولين تقرير وى كتاب صلاة الجمعه به عربى (تقرير درس آيت‌الله شيخ محمدتقى مجلسى اصفهانی (معاصر)) است.

ايشان بسيار صبور، مؤدب، باوقار و شهرت گريز بود. مناعت طبع عجيبى داشت. پس از هجرت به قم، تا ساليان دراز در محله‌هاى مختلف اقامت گزيد.

سال 1368ش به اصرار اهالى و معتمدان محل، امامت جماعت مسجد حبيب‌الله بيگ (واقع در محله سيدان) را پذيرفت و همواره در رفع مشكلات مردم، به‌ويژه افراد نيازمند تلاش مى‌كرد.

وفات

سرانجام عصر پنج شنبه 7 شهريور 1381ش، پس از يك ماه بسترى شدن در بيمارستان باهر تهران، چشم از جهان فروبست. پيكر ايشان به قم انتقال يافت و در بقعه على بن بابويه به خاک سپرده شد.

آثار

الكلام اللطيف
الافاضه
الدرة المثينه
كلمات العلويه
المباحث النحويه
الاثار الباقيه
اساس الصرف
انيس الطالبين
روش تجزيه و تركيب
گنجينه ذهنى
الكلام الغنى
توضيح المبانى

تفصيل الفصول

بيان المراد
منهج الهدايه
المباحث الفقهيه
تشريح المقاصد
تشريح المطالب
تحرير الفصول
شرح و ترجمه كشف المراد
شرح و ترجمه باب حادى العشر

وابسته‌ها

علل الشرایع (ترجمه ذهنی تهرانی)

تشريح المطالب

ترجمه کامل الزیارات

تنبیه الغافلین و تذکرة العارفین

رسالة في صلوه الجمعه

المباحث النحویة في شرح البهجة المرضیة

فصول الحکمة: شرح فارسی بر منظومه (مبحث الهيات)

تشریح المقاصد في شرح الفرائد

المباحث الأصولية (ذهنی تهرانی)

تفصیل الفصول

تحریر الفصول في شرح کفایة الأصول

عناوين الأحكام

اللباب

مقتل الحسین(ع): از مدینه تا مدینه

گنجینه ذهنی: شرح اصطلاحات علوم رائج و غیر رائج

قواعد صرف و نحو و روش تجزیه و ترکیب

المباحث الفقهية في شرح الروضة البهية یا راهنمای فارسی شرح لمعه

اساس الصرف: مشتمل بر امهات مسائل علم صرف

الکلام اللطيف في شرح التصريف (شرح فارسی بر تصريف)

توضيح المباني في شرح مختصر المعاني

الکلام الغني، شرح فارسی بر باب اول مغني

الکلام الغني، شرح فارسی بر باب رابع مغنی

بيان المراد، شرح فارسی بر اصول الفقه

أنيس الطالبين

حل مسائل الهداية في النحو

تحفة الأحباب، شرح فارسی بر تشريح الافلاک

الأثار الباقية في شرح الحاشية

کيفيت اجرای صيغه نکاح

کشکول چهارده تايي ذهني مشتمل بر موضوعات و مطالب متنوع

منهج الهداية في شرح الوقت و القبلة

کفاية الرمل، خود آموز علم رمل

گوهر شب چراغ

كلمات العلوية في شرح الصمدية

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class='wikiInfo'>
+<div class="wikiInfo">
 [[پرونده:NUR00877.jpg|بندانگشتی|ذهنی تهرانی، محمد جواد]]
 {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
 |-
-! نام!! data-type='authorName'|ذهنی تهرانی، محمد جواد
+! نام!! data-type="authorName" |ذهنی تهرانی، محمد جواد
 |-
-|نام های دیگر
+|نام‎های دیگر
-|data-type='authorOtherNames'| تهرانی، سید محمد جواد بن سید علی ذکی
+| data-type="authorOtherNames" | تهرانی، سید محمد جواد بن سید علی ذکی
 ذهنی، محمد جواد
@@ خط ۱۳: / خط ۱۳: @@
 |-
 |نام پدر
-|data-type='authorfatherName'|
+| data-type="authorfatherName" |سيد على ذكى
 |-
 |متولد
-|data-type='authorbirthDate'|1326 هـ.ش
+| data-type="authorbirthDate" |1326 ش
 |-
 |محل تولد
-|data-type='authorBirthPlace'|
+| data-type="authorBirthPlace" |تهران (ميدان خراسان)
 |-
 |رحلت
-|data-type='authorDeathDate'|1381 هـ.ش یا 1424 هـ.ق
+| data-type="authorDeathDate" |1381 ش یا 1424 ق
 |-
 |اساتید
-|data-type='authorTeachers'|
+| data-type="authorTeachers" |[[شعرانی، ابوالحسن|ابوالحسن شعرانى]]
+[[خوانساری، سید محمدتقی|سيد محمدتقى خوانسارى]]
+[[مرعشی، سید شهاب‌الدین|سيد شهاب‌الدين مرعشى نجفى]]
+[[محمدتقى مجلسى اصفهانی (معاصر)]]
 |-
 |برخی آثار
-|data-type='authorWritings'|
+| data-type="authorWritings" |[[علل الشرایع (ترجمه ذهنی تهرانی)]]
-|-class='articleCode'
-|کد مولف
+[[ترجمه کامل الزیارات]]
-|data-type='authorCode'|AUTHORCODE877AUTHORCODE
+[[تنبیه الغافلین و تذکرة العارفین]]
+[[رسالة في صلوه الجمعه]]
+[[تشریح المقاصد في شرح الفرائد]]
+[[المباحث الأصولية (ذهنی تهرانی)]]
+[[تفصیل الفصول]]
+|- class="articleCode"
+|کد مؤلف
+| data-type="authorCode" |AUTHORCODE00877AUTHORCODE
 |}
 </div>
+'''سيد محمدجواد ذهنى تهرانى''' (1326-1381ش)، فقیه، نویسنده، مدرس، مترجم
-== معرفى اجمالى==
+== ولادت ==
+روز هشتم اسفند سال 1326ش در يكى از محله‌هاى قديمى تهران (ميدان خراسان) به دنيا آمد.
-'''آيت‌الله سيد محمدجواد ذهنى تهرانى'''، روز هشتم اسفند سال 1326ش در يكى از محله‌هاى قديمى تهران (ميدان خراسان) به دنيا آمد.
+پدرش، مرحوم سيد على ذكى، شغل ادارى داشت. پدر بزرگش مرحوم سيد حبيب‌الله در بازار سيد اسماعيل تهران به كسب و كار مشغول بود. او مردى نيكو نهاد، پيشگام در كارهاى خير و معتمد بازار و اهل محل به شمار مى‌رفت. مادر ايشان، حاجيه خانم رفيعى، فرزند مرحوم حسينعلى رفيعى (از عابدان و زاهدان روزگار) بود كه عمر پربركت خويش را به آموزش قرآن و برگزارى جلسات مذهبى براى بانوان مى‌گذراند.
-پدرش، مرحوم سيد على ذكى، شغل ادارى داشت. پدر بزرگش مرحوم سيد حبيب الله در بازار سيد اسماعيل تهران به كسب و كار مشغول بود. او مردى نيكو نهاد، پيشگام در كارهاى خير و معتمد بازار و اهل محل به شمار مى‌رفت. مادر ايشان، حاجيه خانم رفيعى، فرزند مرحوم حسينعلى رفيعى (از عابدان و زاهدان روزگار) بود كه عمر پربركت خويش را به آموزش قرآن و برگزارى جلسات مذهبى براى بانوان مى‌گذراند.
+== تحصیلات ==
 وى دوره ابتدايى را در دبستان عاصمى به پايان رساند و براى ادامه تحصيل، به دبيرستان بهبهانى رفت. او در دبيرستان نيز دانش‌آموزى ممتاز به شمار مى‌رفت و از نظر اخلاقى نيز نمونه و برجسته بود، به‌طورى كه در آغاز جوانى، به دليل علاقه‌اش به مسائل مذهبى، در مجالس و مواعظ مرحوم «حاجى شيخ مهدى معزالدوله» كه در مسجد معزالدوله برگزار مى‌شد شركت مى‌نمود. وى به شوق تحصيل علوم دينى، در سال آخر دبيرستان، درس را رها كرد و دروس حوزوى را در مدارس علميه تهران، زير نظر استادانى بزرگ آغاز نمود و پس از به پايان رساندن دروس سطح، در سال 1351ش وارد حوزه علميه قم گرديد.
-== استادان سطح در تهران==
+=== اساتید سطح در تهران===
 #علامه [[شعرانی، ابوالحسن|ابوالحسن شعرانى]]
 #شيخ حسين كنى
-#سيد محمد تقى خوانسارى
+#[[خوانساری، سید محمدتقی|سيد محمدتقى خوانسارى]]
 #سيد مهدى خلخالى
-== استادان در قم==
+=== استادان در قم ===
+#[[موسوی خوانساری، سید احمد|سید احمد خوانساری]]
+#[[اراکی، محمدعلی|محمدعلى اراكى]]
-#[[موسوی خوانساری، احمد|سید احمد خوانساری]]
+#[[گلپایگانی، سید محمدرضا|سيد محمدرضا گلپايگانى]]
-#محمدعلى اراكى
+#[[مرعشی، سید شهاب‌الدین|سيد شهاب‌الدين مرعشى نجفى]]
-#[[گلپایگانی، محمدرضا|سيد محمدرضا گلپايگانى]]
-#[[مرعشی، شهاب‌الدین|سيد شهاب الدين مرعشى نجفى]]
 #حاج شيخ راضى تبريزى
 #سيد رسول موسوى تهرانى
-#شيخ [[مجلسی، محمدتقی|محمدتقى مجلسى]].
+#شيخ [[محمدتقى مجلسى اصفهانی (معاصر)]].
 تخصص ايشان در تأليف و تدريس در زمينه فقه، اصول، علوم غريبه و ادبيات عرب بود. آن بزرگوار همزمان با تحصيل و تأليف، تدريس را نيز آغاز نمود و در مدت بيش از 35 سال در زمينه‌هاى مختلف، شاگردان بسيارى تربيت نمود. طلاب علوم دينى بيش از 15 سال، از درس خارج فقه و اصول ايشان استفاده نمودند. وى در برخى از فصول تحصيلى، روزانه 14 درس از مقدمات تا سطوح عاليه تدريس مى‌كرد.
-== شاگردان==
+=== شاگردان===
 #محمدرضا كريمى
 #موحدى كاشانى
@@ خط ۷۶: / خط ۸۹: @@
 #سيد محمد سجادى
-ايشان به واسطه استعداد سرشار، از ابتداى طلبگى، شروع به تأليف و تقرير نمود و در طى عمر كوتاه، ولى پربركت خود، بيش از 170 جلد كتاب در 44 عنوان از خود به يادگار نهاد. اولين تأليف ايشان كتاب درة الثمينه (شرح عربى بر صمديه) و اولين تقرير وى كتاب صلاة الجمعه به عربى (تقرير درس آيت‌الله شيخ [[مجلسی، محمدتقی|محمدتقى مجلسى]]) است.
+ايشان به واسطه استعداد سرشار، از ابتداى طلبگى، شروع به تأليف و تقرير نمود و در طى عمر كوتاه، ولى پربركت خود، بيش از 170 جلد كتاب در 44 عنوان از خود به يادگار نهاد. اولين تأليف ايشان كتاب درة الثمينه (شرح عربى بر صمديه) و اولين تقرير وى كتاب صلاة الجمعه به عربى (تقرير درس آيت‌الله شيخ [[محمدتقى مجلسى اصفهانی (معاصر)]]) است.
 ايشان بسيار صبور، مؤدب، باوقار و شهرت گريز بود. مناعت طبع عجيبى داشت. پس از هجرت به قم، تا ساليان دراز در محله‌هاى مختلف اقامت گزيد.
-سال 1368ش به اصرار اهالى و معتمدان محل، امامت جماعت مسجد حبيب الله بيگ (واقع در محله سيدان) را پذيرفت و همواره در رفع مشكلات مردم، به‌ويژه افراد نيازمند تلاش مى‌كرد.
+سال 1368ش به اصرار اهالى و معتمدان محل، امامت جماعت مسجد حبيب‌الله بيگ (واقع در محله سيدان) را پذيرفت و همواره در رفع مشكلات مردم، به‌ويژه افراد نيازمند تلاش مى‌كرد.
-سرانجام عصر پنج شنبه 7 شهريور 1381ش، پس از يك ماه بسترى شدن در بيمارستان باهر تهران، چشم از جهان فروبست. پيكر ايشان به قم انتقال يافت و در بقعه على بن بابويه به خاك سپرده شد.
+== وفات ==
+سرانجام عصر پنج شنبه 7 شهريور 1381ش، پس از يك ماه بسترى شدن در بيمارستان باهر تهران، چشم از جهان فروبست. پيكر ايشان به قم انتقال يافت و در بقعه على بن بابويه به خاک سپرده شد.
 == آثار==
 #الكلام اللطيف
@@ خط ۱۱۰: / خط ۱۲۳: @@
-== وابسته‌ها ==
+==وابسته‌ها==
 {{وابسته‌ها}}
-[[علل الشرایع (ترجمه ذهنی تهرانی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مترجم
-[[ترجمه کامل الزیارات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مترجم
+[[علل الشرایع (ترجمه ذهنی تهرانی)]]
+[[تشريح المطالب]]
-[[تنبیه الغافلین و تذکرة العارفین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: ترجمه و ویرایش
+[[ترجمه کامل الزیارات]]
-[[رسالة في صلوه الجمعه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محقق
+[[تنبیه الغافلین و تذکرة العارفین]]
-[[تشریح المقاصد في شرح الفرائد]] / نوع اثر: کتاب / نقش: شارح
+[[رسالة في صلوه الجمعه]]
-[[المباحث الأصولیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[المباحث النحویة في شرح البهجة المرضیة]]
-[[تفصیل الفصول]] / نوع اثر: کتاب / نقش: شارح
+[[فصول الحکمة: شرح فارسی بر منظومه (مبحث الهيات)]]
-[[تحریر الفصول في شرح کفایة الأصول]] / نوع اثر: کتاب / نقش: شارح
+[[تشریح المقاصد في شرح الفرائد]]
-[[عناوین الاحکام (ترجمه و شرح متن لمعه)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محقق
+[[المباحث الأصولية (ذهنی تهرانی)]]
-[[اللباب شرح فارسی بر خلاصه الحساب]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محقق
+[[تفصیل الفصول]]
-[[المباحث النحویه شرح سیوطی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[تحریر الفصول في شرح کفایة الأصول]]
-[[مقتل از مدينه تا مدينه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[عناوين الأحكام]]
-[[فصول الحکمة: شرح فارسي بر منظومه (مبحث الهيات)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[اللباب]]
-[[گنجینه ذهنی: شرح اصطلاحات علوم رائج و غیر رائج]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[مقتل الحسین(ع): از مدینه تا مدینه]]
-[[قواعد صرف و نحو و روش تجزیه و ترکیب]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[گنجینه ذهنی: شرح اصطلاحات علوم رائج و غیر رائج]]
-[[المباحث الفقهیة فی شرح الروضة البهیة، یا، راهنمای فارسی شرح لمعه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[قواعد صرف و نحو و روش تجزیه و ترکیب]]
-[[اساس الصرف: مشتمل بر امهات مسائل علم صرف]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[المباحث الفقهية في شرح الروضة البهية یا راهنمای فارسی شرح لمعه]]
-[[الکلام اللطيف في شرح التصريف (شرح فارسي بر تصريف)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[اساس الصرف: مشتمل بر امهات مسائل علم صرف]]
-[[تشريح المطالب، شرح فارسي بر مکاسب]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[الکلام اللطيف في شرح التصريف (شرح فارسی بر تصريف)]]
-[[توضيح المباني في شرح مختصر المعاني]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[توضيح المباني في شرح مختصر المعاني]]
-[[الکلام الغني،شرح فارسي بر باب اول مغني]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[الکلام الغني، شرح فارسی بر باب اول مغني]]
-[[بيان المراد، شرح فارسي بر اصول الفقه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[الکلام الغني، شرح فارسی بر باب رابع مغنی]]
-[[انيس الطالبين]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مترجم
+[[بيان المراد، شرح فارسی بر اصول الفقه]]
-[[حل مسائل الهداية في النحو]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[أنيس الطالبين]]
-[[تحفة الأحباب، شرح فارسي بر تشريح الافلاک]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[حل مسائل الهداية في النحو]]
-[[الکلام الغني،شرح فارسي بر باب رابع مغني]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[تحفة الأحباب، شرح فارسی بر تشريح الافلاک]]
-[[الأثار الباقية في شرح الحاشية]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[الأثار الباقية في شرح الحاشية]]
-[[کيفيت اجراي صيغه نکاح]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[کيفيت اجرای صيغه نکاح]]
-[[کشکول چهارده تايي ذهني مشتمل بر موضوعات و مطالب متنوع]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[کشکول چهارده تايي ذهني مشتمل بر موضوعات و مطالب متنوع]]
-[[منهج الهداية في شرح الوقت و القبلة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[منهج الهداية في شرح الوقت و القبلة]]
-[[کفاية الرمل، خود آموز علم رمل]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[کفاية الرمل، خود آموز علم رمل]]
-[[گوهر شب چراغ]] / نوع اثر: کتاب / نقش: ترجمه و تنظيم
+[[گوهر شب چراغ]]
-[[كلمات العلوية في شرح الصمدية]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
+[[كلمات العلوية في شرح الصمدية]]
 [[رده:زندگی‌نامه]]
+[[رده:مترجمان]]