موسوعة الإمام الهادي عليه‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'يعليه‌السلام' به 'ي‌عليه‌السلام')
     
    (۴۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    [[پرونده:NUR01027J1.jpg|بندانگشتی|موسوعة الإمام الهادي‌عليه‌السلام]]
    | تصویر =NUR01027J1.jpg
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | عنوان =موسوعة الإمام الهادي‌ عليه‌السلام
    |+ |
    | عنوان‌های دیگر =
    |-
    | پدیدآوران =  
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|موسوعة الإمام الهادي‌عليه‌السلام
    [[صالحی نجف‌آبادی، عبدالله]] (نویسنده)
    |-
    |نام های دیگر کتاب
    |data-type='otherBookNames'|
    |-
    |پدیدآورندگان
    |data-type='authors'|[[صالحی نجف‌آبادی، عبدالله]] (نويسنده)


    [[حسينی قزوينی، محمد]] (نويسنده)
    [[حسينی قزوينی، محمد]] (نویسنده)


    [[موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه‌السلام. هیأت مولفین]] (نويسنده)
    [[مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه‌السلام. هیأت مؤلفین]] (نویسنده)


    [[طباطبایی اشکذری، ابوالفضل]] (نويسنده)
    [[طباطبایی اشکذری، ابوالفضل]] (نویسنده)


    [[اسماعیلی، مهدی]] (نويسنده)
    [[اسماعیلی، مهدی]] (نویسنده)


    [[موسوی، محمد]] (نويسنده)
    [[موسوی، محمد]] (نویسنده)


    [[خزعلی، ابوالقاسم]] (نويسنده)
    [[خزعلی، ابوالقاسم]] (نویسنده)
    |-
    | زبان =عربی
    |زبان  
    | کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏49‎‏/‎‏3‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏8
    |data-type='language'|عربی
    | موضوع =
    |-
    علی بن محمد(ع)، امام دهم، 212 - 254ق.
    |کد کنگره  
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏49‎‏/‎‏3‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏8
    |-
    |موضوع  
    |data-type='subject'|علی بن محمد(ع)، امام دهم، 212 - 254ق.


    علی بن محمد(ع)، امام دهم، 212 - 254ق. - احادیث
    علی بن محمد(ع)، امام دهم، 212 - 254ق. - احادیث


    علی بن محمد(ع)، امام دهم، ۲۱2 - ۲۵۴ق. - کلمات قصار
    علی بن محمد(ع)، امام دهم، ۲۱2 - ۲۵۴ق. - کلمات قصار
    |-
    | ناشر =
    |ناشر  
    مؤسسة ولي العصر علیه‌السلام للدراسات الإسلامية
    |data-type='publisher'|مؤسسة ولي العصر علیه‌السلام للدراسات الإسلامية
    | مکان نشر =قم - ایران
    |-
    | سال نشر = 1424 ق  
    |مکان نشر  
    |data-type='publishPlace'|قم - ایران
    |-
    |سال نشر  
    |data-type='publishYear'| 1424 هـ.ق  
    |-class='articleCode'
    |کد اتوماسیون
    |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE1027AUTOMATIONCODE
    |}
    </div>


    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01027AUTOMATIONCODE
    | چاپ =1
    | شابک =964-94883-08
    | تعداد جلد =4
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =01027
    | کتابخوان همراه نور =01027
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پیش از =
    }}


    == معرفى اجمالى ==
    '''موسوعة الإمام الهادي عليه‌السلام''' توسط گروه علمى مؤسسه ولى عصر(عج) شامل آقايان [[موسوی، محمد|سيد محمد موسوى]]، [[صالحی نجف‌آبادی، عبدالله|عبدالله صالحى]]، [[مهدى اسماعيلى]] و [[سيد ابوالفضل طباطبايى]]، تحت اشراف [[حسينی قزوينی، محمد|سيد محمد حسینى قزوينى]]، تأليف و در سال 1424ق منتشر شده است.


     
    از جمله اهداف نگارندگان در اين دايرةالمعارف، بررسى موضوعات كلامى، فقهى، تاريخى و غير آن بر حسب كلام امام(ع) بوده است. بر اين اساس، هر حديث به‌طور كامل در باب مخصوص به آن گردآورى و در پاورقى به منابع آن اشاره شده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/25643/179 اصغرى‌نژاد، محمد، ص179]</ref>
    '''موسوعة الإمام الهادي(ع)''' توسط گروه علمى مؤسسه ولى عصر(عج) شامل آقايان [[صالحی نجف‌آبادی، عبدالله |سيد محمد موسوى، عبدالله صالحى]]، [[مهدى اسماعيلى]] و [[سيد ابوالفضل طباطبايى]]، تحت اشراف [[حسينی قزوينی، محمد|سيد محمد حسينى قزوينى]]، تأليف و در سال 1424ق منتشر شده است.
     
    از جمله اهداف نگارندگان در اين دايرة المعارف، بررسى موضوعات كلامى، فقهى، تاريخى و غير آن بر حسب كلام امام(ع) بوده است. بر اين اساس، هر حديث به‌طور كامل در باب مخصوص به آن گردآورى و در پاورقى به منابع آن اشاره شده است.<ref>اصغرى‌نژاد، محمد، ص179</ref>


    == ساختار ==
    == ساختار ==
    كتاب با دو مقدمه از [[خزعلی، ابوالقاسم|ابوالقاسم خزعلى]] و [[حسينی قزوينی، محمد|سيد محمد حسینى قزوينى]] آغاز و مطالب در نه باب و يك خاتمه، در چهار جلد، تنظيم شده است.


    شيوه تحقيقى اثر بدين‌ترتيب است كه اگر احاديث به عبارات مختلف و سندهاى متعدد نقل شده، احاديث از قديمى‌ترين مأخذ و وسيع‌ترين متن انتخاب شده و در پاورقى، به ساير طرق حديث و مصادر و موارد اختلافش اشاره شده است. همچنين به اغلاط و اشتباهات صورت گرفته در نقل متن يا سند حديث اشاره و مواردى كه ممكن بوده اصلاح شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1970/1/14 مقدمه حسينى قزوينى، جلد 1، ص 14]</ref>


    كتاب با دو مقدمه از ابوالقاسم خزعلى و [[حسينی قزوينی، محمد|سيد محمد حسينى قزوينى]]  آغاز و مطالب در نه باب و يك خاتمه، در چهار جلد، تنظيم شده است.
    از جمله ويژگى‌هاى اين اثر، آن است كه برخى از عبارت‌هاى احاديث مبهم و واژه‌هاى مشكل آنها، با استفاده از كتب معتبر لغت، روشن شده است و همچنين با استفاده از قرائن رجالى و غير آن، معصوم مورد نظر، در احاديث مضمر كه در آن‌ها نام معصوم مزبور ياد نشده، مشخص شده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/25643/179 اصغرى‌نژاد، محمد، ص179]</ref>
     
    شيوه تحقيقى اثر بدين‌ترتيب است كه اگر احاديث به عبارات مختلف و سندهاى متعدد نقل شده، احاديث از قديمى‌ترين مأخذ و وسيع‌ترين متن انتخاب شده و در پاورقى، به ساير طرق حديث و مصادر و موارد اختلافش اشاره شده است. همچنين به اغلاط و اشتباهات صورت گرفته در نقل متن يا سند حديث اشاره و مواردى كه ممكن بوده اصلاح شده است.<ref>مقدمه حسينى قزوينى، جلد 1، ص 14</ref>


    از جمله ويژگى‌هاى اين اثر، آن است كه برخى از عبارت‌هاى احاديث مبهم و واژه‌هاى مشكل آنها، با استفاده از كتب معتبر لغت، روشن شده است و همچنين با استفاده از قرائن رجالى و غير آن، معصوم مورد نظر، در احاديث مضمر كه در آن‌ها نام معصوم مزبور ياد نشده، مشخص شده است.<ref>اصغرى‌نژاد، محمد، ص179</ref>
    در برخى از احاديث، نام معصومى كه حديث از او نقل شده، دقيقاً مشخص نيست؛ مثل ابوالحسن كه مشترك ميان امام كاظم(ع)، [[امام رضا(ع)]] و امام هادى(ع) است. پديدآورندگان در اين اثر، به رفع اين ابهام پرداخته‌اند.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/25643/179 همان]</ref>


    در برخى از احاديث، نام معصومى كه حديث از او نقل شده، دقيقاً مشخص نيست؛ مثل ابوالحسن كه مشترك ميان امام كاظم(ع)، [[امام رضا(ع)]] و امام هادى(ع) است. پديدآورندگان در اين اثر، به رفع اين ابهام پرداخته‌اند.<ref>همان</ref>
    گردآورندگان در اين مجموعه، متعرض تصحيح يا تضعيف سند احاديث نشده‌اند.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/25643/179 همان]</ref>
     
    گردآورندگان در اين مجموعه، متعرض تصحيح يا تضعيف سند احاديث نشده‌اند<ref>همان</ref>


    == گزارش محتوا ==
    == گزارش محتوا ==
    [[خزعلی، ابوالقاسم|ابوالقاسم خزعلى]] در مقدمه‌اش بر كتاب به شرح حال امام هادى(ع) و اخبار و زيارات صادر شده از آن حضرت از جمله زيارت جامعه كبيره و زيارت غديريه به اجمال اشاره كرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1970/1/5 مقدمه، ج1، ص5-12]</ref>


    [[حسينی قزوينی، محمد|سيد محمد حسینى قزوينى]] نيز در مقدمه‌اش ضمن بيان وظيفه و رسالتى كه مؤسسه ولى عصر(عج) برعهده دارد، به نكاتى پيرامون كتاب تذكر داده است. سپس برخى از خصائص و ويژگى‌هاى اين اثر را تشريح و درباره اسلوب تحقيق و نگارش كتاب، توضيحاتى ارائه نموده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1970/1/13 همان، ص13-16]</ref>


    [[خزعلی، ابوالقاسم|ابوالقاسم خزعلى]] در مقدمه‌اش بر كتاب به شرح حال امام هادى(ع) و اخبار و زيارات صادر شده از آنحضرت از جمله زيارت جامعه كبيره و زيارت غديريه به اجمال اشاره كرده است.<ref>مقدمه، ج1، ص5-12</ref>
    باب اول، داراى شش فصل بوده و در آن، احاديث مربوط به نسب و احوال امام هادى(ع)، از جمله تاريخ ولادت، اسامى، شمايل، مادر، همسران، فرزندان، اقوام، سن و مدت امامت و شهادت ايشان ذكر شده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/25643/179 اصغرى‌نژاد، محمد، ص179]</ref>


    [[حسينی قزوينی، محمد|سيد محمد حسينى قزوينى]]  نيز در مقدمه‌اش ضمن بيان وظيفه و رسالتى كه مؤسسه ولى عصر(عج) برعهده دارد، به نكاتى پيرامون كتاب تذكر داده است. سپس برخى از خصائص و ويژگى‌هاى اين اثر را تشريح و درباره اسلوب تحقيق و نگارش كتاب، توضيحاتى ارائه نموده است.<ref>همان، ص13-16</ref>
    امام هادى(ع) در سال 212 يا 213 يا 214ق در دومين يا سومين يا سيزدهمين روز ماه رجب، ولادت يافت و برخى نيمه يا 27 يا آخرين روز ذيحجه را روز ولادت آن حضرت دانسته‌اند. ولادت ايشان در محلى به نام «صربا» يا «صريا» در سه مايلى مدينه بوده است. اين محل، به دست شريف حضرت موسى بن جعفر(ع) احداث شده بود. آن حضرت در سال 220ق در حالى كه فقط شش سال و چند ماه داشت، مسئوليت خطیر امامت را عهده‌ار شد. مدت امامت ايشان، حدود 33 سال بود.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/25643/181 همان، ص181]</ref>


    باب اول، داراى شش فصل بوده و در آن، احاديث مربوط به نسب و احوال امام هادى(ع)، از جمله تاريخ ولادت، اسامى، شمايل، مادر، همسران، فرزندان، اقوام، سن و مدت امامت و شهادت ايشان ذكر شده است.<ref>اصغرى‌نژاد، محمد، ص179</ref>
    باب دوم، طى شش فصل ذيل، به معرفى فضايل امام هادى(ع) اختصاص يافته است: نصوص بر امامت (از طرف حضرت خضر(ع)، پيامبر(ص) و ساير ائمه(ع))؛ نصوص بر امامت و مناقب ايشان؛ فضايل و نشانه‌هاى امامت؛ كرامات و معجزات و امور خارق العاده‌اى كه از امام هادى(ع) ظاهر شد؛ زيارت و توسل به آن حضرت؛ آنچه از علما و غيرعلما در عظمت آن حضرت گفته شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1970/1/107 متن كتاب، ج1، ص107-365]</ref>


    امام هادى(ع) در سال 212 يا 213 يا 214ق در دومين يا سومين يا سيزدهمين روز ماه رجب، ولادت يافت و برخى نيمه يا 27 يا آخرين روز ذيحجه را روز ولادت آن حضرت دانسته‌اند. ولادت ايشان در محلى به نام «صربا» يا «صريا» در سه مايلى مدينه بوده است. اين محل، به دست شريف حضرت موسى بن جعفر(ع) احداث شده بود. آنحضرت در سال 220ق در حالى كه فقط شش سال و چند ماه داشت، مسئوليت خطير امامت را عهده‌ار شد. مدت امامت ايشان، حدود 33 سال بود.<ref>همان، ص181</ref>
    باب سوم داراى دو فصل بوده كه در فصل اول آن، به سيره فردى و اجتماعى امام هادى(ع) پرداخته شده و در فصل دوم، چگونگى برخورد آن حضرت با خلفاى زمان خويش تشريح شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1970/1/373 همان، ص373-505]</ref>


    باب دوم، طى شش فصل ذيل، به معرفى فضايل امام هادى(ع) اختصاص يافته است: نصوص بر امامت (از طرف حضرت خضر(ع)، پيامبر(ص) و ساير ائمه(ع))؛ نصوص بر امامت و مناقب ايشان؛ فضايل و نشانه‌هاى امامت؛ كرامات و معجزات و امور خارق العاده‌اى كه از امام هادى(ع) ظاهر شد؛ زيارت و توسل به آنحضرت؛ آنچه از علما و غيرعلما در عظمت آنحضرت گفته شده است.<ref>متن كتاب، ج1، ص107-365</ref>
    باب چهارم درباره عقايد و مشتمل بر چهار فصل است كه موضوعات زير به ترتيب در آن مطرح شده است: توحيد، نبوت، امامت و معاد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1971/1/7 همان، ج2، ص7-186]</ref>


    باب سوم داراى دو فصل بوده كه در فصل اول آن، به سيره فردى و اجتماعى امام هادى(ع) پرداخته شده و در فصل دوم، چگونگى برخورد آنحضرت با خلفاى زمان خويش تشريح شده است<ref>همان، ص373-505</ref>
    در باب پنجم، در بيست و سه فصل، به احكام فقهى پرداخته شده است: مقدمات فقه، طهارت، نماز، روزه، زكات، خمس، حج و زيارت، جهاد و تقيه، نكاح و احكام اولاد، طلاق، وقف‌ها و صدقه‌ها، دين و قرض و ضمان، وصيت، اجاره، شفعه و لقطه، بيع و تجارت، بندگان، ارث، خوردنى و آشاميدنى‌ها، زينت و تجمل، قسم و نذر، قضاوت و شهادت، حدود و قصاص و ديات<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1971/1/188 همان، ص188-445]</ref>


    باب چهارم درباره عقايد و مشتمل بر چهار فصل است كه موضوعات زير به ترتيب در آن مطرح شده است: توحيد، نبوت، امامت و معاد.<ref>همان، ج2، ص7-186</ref>
    باب ششم، داراى دو فصل بوده و در آن، روايات مربوط به قرآن و ادعيه و اذكار گردآورى شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1971/1/449 همان، ص449-582]</ref>


    در باب پنجم، در بيست و سه فصل، به احكام فقهى پرداخته شده است: مقدمات فقه، طهارت، نماز، روزه، زكات، خمس، حج و زيارت، جهاد و تقيه، نكاح و احكام اولاد، طلاق، وقف‌ها و صدقه‌ها، دين و قرض و ضمان، وصيت، اجاره، شفعه و لقطه، بيع و تجارت، بندگان، ارث، خوردنى و آشاميدنى‌ها، زينت و تجمل، قسم و نذر، قضاوت و شهادت، حدود و قصاص و ديات<ref>همان، ص188-445</ref>
    باب هفتم داراى سه فصل بوده و مشتمل بر روايات امام هادى(ع) در زمينه مواعظ اخلاقى، پزشکى، اشعار امام و ذكر پاره‌اى از اشعار درباره امام است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1972/1/7 همان، ج3، ص7-76]</ref>


    باب ششم، داراى دو فصل بوده و در آن، روايات مربوط به قرآن و ادعيه و اذكار گردآورى شده است.<ref>همان، ص449-582</ref>
    مناظرات علمى و مكاتبه‌هاى امام و نامه‌هاى ايشان، در باب هشتم آمده<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1972/1/79 همان، ص79-285]</ref> و روايات امام هادى(ع) از پدران خود و ديگران، در باب نهم جاى گرفته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1972/1/289 همان، ص289-379]</ref>


    باب هفتم داراى سه فصل بوده و مشتمل بر روايات امام هادى(ع) در زمينه مواعظ اخلاقى، پزشكى، اشعار امام و ذكر پاره‌اى از اشعار درباره امام است.<ref>همان، ج3، ص7-76</ref>
    بخش پايانى، درباره احاديث مشتبه و كسانى است كه امام هادى(ع) به گونه‌اى آن‌ها را مدح يا مذمت كرده و نيز درباره كذابان و افراد مورد وثوق امام، وكلا، نايبان امام و شعراى مورد توجه ايشان است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1972/1/383 همان، ص383-435]</ref>


    مناظرات علمى و مكاتبه‌هاى امام و نامه‌هاى ايشان، در باب هشتم آمده<ref>همان، ص79-285</ref> و روايات امام هادى(ع) از پدران خود و ديگران، در باب نهم جاى گرفته است.<ref>همان، ص289-379</ref>
    جلد چهارم اختصاص به ذكر اصحاب و راويان امام هادى(ع) دارد. در ابتدا اسامى 516 نفر از اصحاب بدون ذكر شرح حال آنها و سپس نام 379 نفر از راويان با ذكر شرح حال مختصرى از هر يك ارائه شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1973/1/5 همان، جلد چهارم، ص 5-202]</ref> در انتهاى بخش دوم 15 اصطلاح كه در طريق برخى از احاديث امام هادى(ع) ذكر شده، آمده كه نویسنده نتوانسته معناى روشنى براى آنها بيابد آمده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/1973/1/202 همان، ص 202-203]</ref>
     
    بخش پايانى، درباره احاديث مشتبه و كسانى است كه امام هادى(ع) به گونه‌اى آن‌ها را مدح يا مذمت كرده و نيز درباره كذابان و افراد مورد وثوق امام، وكلا، نايبان امام و شعراى مورد توجه ايشان است<ref>همان، ص383-435</ref>
     
    جلد چهارم اختصاص به ذكر اصحاب و راويان امام هادى(ع) دارد. در ابتدا اسامى 516 نفر از اصحاب بدون ذكر شرح حال آنها و سپس نام 379 نفر از راويان با ذكر شرح حال مختصرى از هر يك ارائه شده است.<ref>همان، جلد چهارم، ص 5-202</ref> در انتهاى بخش دوم 15 اصطلاح كه در طريق برخى از احاديث امام هادى(ع) ذكر شده، آمده كه نويسنده نتوانسته معناى روشنى براى آنها بيابد آمده است<ref>همان، ص 202-203</ref>


    == وضعيت كتاب ==
    == وضعيت كتاب ==
    خط ۱۰۸: خط ۹۰:
    در پاورقى‌ها، علاوه بر ذكر منابع، توضيحات جامع و مفصلى پيرامون برخى از مطالب، عناوين، كلمات و اعلام متن داده شده است.
    در پاورقى‌ها، علاوه بر ذكر منابع، توضيحات جامع و مفصلى پيرامون برخى از مطالب، عناوين، كلمات و اعلام متن داده شده است.


    ==پانویس ==
    ==پانویس==
    <references />
    <references />


    == منابع مقاله ==
    == منابع مقاله ==


    # مقدمه و متن كتاب.
    #[[:noormags:486413|اصغرى‌نژاد، محمد،«گزارشى از موسوعه امام هادى(ع)» نشريه فرهنگ كوثر، تابستان 1386، شماره 70، ص 178 تا 181]].


    # مقدمه و متن كتاب.
    {{امام هادی علیه‌السلام}}
    # اصغرى‌نژاد، محمد،«گزارشى از موسوعه امام هادى(ع)» نشريه فرهنگ كوثر، تابستان 1386، شماره 70، ص 178 تا 181.
     
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
     
    [[موسوعة الإمام الرضا علیه‌السلام]]
     
    [[موسوعة الإمام الجواد عليه‌السلام]]
     
    [[موسوعة الإمام العسكري عليه‌السلام]]
     
    [[تحلیلی از زندگانی امام هادی علیه‌السلام]]


    [[مسند الإمام الهادي أبي‌الحسن علي بن محمد عليهماالسلام]]


    == پیوندها ==
    [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/1970 مطالعه کتاب موسوعة الإمام الهادي‌عليه‌السلام در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    خط ۱۲۶: خط ۱۱۹:
    [[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]]
    [[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]]
    [[رده:حالات فردی]]
    [[رده:حالات فردی]]
    [[رده:امام هادی(ع)]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۵ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۵۶

    موسوعة الإمام الهادي‌ عليه‌السلام
    موسوعة الإمام الهادي عليه‌السلام
    پدیدآورانصالحی نجف‌آبادی، عبدالله (نویسنده)

    حسينی قزوينی، محمد (نویسنده)

    مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر علیه‌السلام. هیأت مؤلفین (نویسنده)

    طباطبایی اشکذری، ابوالفضل (نویسنده)

    اسماعیلی، مهدی (نویسنده)

    موسوی، محمد (نویسنده)

    خزعلی، ابوالقاسم (نویسنده)
    ناشرمؤسسة ولي العصر علیه‌السلام للدراسات الإسلامية
    مکان نشرقم - ایران
    سال نشر1424 ق
    چاپ1
    شابک‎964-94883-08
    موضوععلی بن محمد(ع)، امام دهم، 212 - 254ق.

    علی بن محمد(ع)، امام دهم، 212 - 254ق. - احادیث

    علی بن محمد(ع)، امام دهم، ۲۱2 - ۲۵۴ق. - کلمات قصار
    زبانعربی
    تعداد جلد4
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏49‎‏/‎‏3‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏8
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    موسوعة الإمام الهادي عليه‌السلام توسط گروه علمى مؤسسه ولى عصر(عج) شامل آقايان سيد محمد موسوى، عبدالله صالحى، مهدى اسماعيلى و سيد ابوالفضل طباطبايى، تحت اشراف سيد محمد حسینى قزوينى، تأليف و در سال 1424ق منتشر شده است.

    از جمله اهداف نگارندگان در اين دايرةالمعارف، بررسى موضوعات كلامى، فقهى، تاريخى و غير آن بر حسب كلام امام(ع) بوده است. بر اين اساس، هر حديث به‌طور كامل در باب مخصوص به آن گردآورى و در پاورقى به منابع آن اشاره شده است.[۱]

    ساختار

    كتاب با دو مقدمه از ابوالقاسم خزعلى و سيد محمد حسینى قزوينى آغاز و مطالب در نه باب و يك خاتمه، در چهار جلد، تنظيم شده است.

    شيوه تحقيقى اثر بدين‌ترتيب است كه اگر احاديث به عبارات مختلف و سندهاى متعدد نقل شده، احاديث از قديمى‌ترين مأخذ و وسيع‌ترين متن انتخاب شده و در پاورقى، به ساير طرق حديث و مصادر و موارد اختلافش اشاره شده است. همچنين به اغلاط و اشتباهات صورت گرفته در نقل متن يا سند حديث اشاره و مواردى كه ممكن بوده اصلاح شده است.[۲]

    از جمله ويژگى‌هاى اين اثر، آن است كه برخى از عبارت‌هاى احاديث مبهم و واژه‌هاى مشكل آنها، با استفاده از كتب معتبر لغت، روشن شده است و همچنين با استفاده از قرائن رجالى و غير آن، معصوم مورد نظر، در احاديث مضمر كه در آن‌ها نام معصوم مزبور ياد نشده، مشخص شده است.[۳]

    در برخى از احاديث، نام معصومى كه حديث از او نقل شده، دقيقاً مشخص نيست؛ مثل ابوالحسن كه مشترك ميان امام كاظم(ع)، امام رضا(ع) و امام هادى(ع) است. پديدآورندگان در اين اثر، به رفع اين ابهام پرداخته‌اند.[۴]

    گردآورندگان در اين مجموعه، متعرض تصحيح يا تضعيف سند احاديث نشده‌اند.[۵]

    گزارش محتوا

    ابوالقاسم خزعلى در مقدمه‌اش بر كتاب به شرح حال امام هادى(ع) و اخبار و زيارات صادر شده از آن حضرت از جمله زيارت جامعه كبيره و زيارت غديريه به اجمال اشاره كرده است.[۶]

    سيد محمد حسینى قزوينى نيز در مقدمه‌اش ضمن بيان وظيفه و رسالتى كه مؤسسه ولى عصر(عج) برعهده دارد، به نكاتى پيرامون كتاب تذكر داده است. سپس برخى از خصائص و ويژگى‌هاى اين اثر را تشريح و درباره اسلوب تحقيق و نگارش كتاب، توضيحاتى ارائه نموده است.[۷]

    باب اول، داراى شش فصل بوده و در آن، احاديث مربوط به نسب و احوال امام هادى(ع)، از جمله تاريخ ولادت، اسامى، شمايل، مادر، همسران، فرزندان، اقوام، سن و مدت امامت و شهادت ايشان ذكر شده است.[۸]

    امام هادى(ع) در سال 212 يا 213 يا 214ق در دومين يا سومين يا سيزدهمين روز ماه رجب، ولادت يافت و برخى نيمه يا 27 يا آخرين روز ذيحجه را روز ولادت آن حضرت دانسته‌اند. ولادت ايشان در محلى به نام «صربا» يا «صريا» در سه مايلى مدينه بوده است. اين محل، به دست شريف حضرت موسى بن جعفر(ع) احداث شده بود. آن حضرت در سال 220ق در حالى كه فقط شش سال و چند ماه داشت، مسئوليت خطیر امامت را عهده‌ار شد. مدت امامت ايشان، حدود 33 سال بود.[۹]

    باب دوم، طى شش فصل ذيل، به معرفى فضايل امام هادى(ع) اختصاص يافته است: نصوص بر امامت (از طرف حضرت خضر(ع)، پيامبر(ص) و ساير ائمه(ع))؛ نصوص بر امامت و مناقب ايشان؛ فضايل و نشانه‌هاى امامت؛ كرامات و معجزات و امور خارق العاده‌اى كه از امام هادى(ع) ظاهر شد؛ زيارت و توسل به آن حضرت؛ آنچه از علما و غيرعلما در عظمت آن حضرت گفته شده است.[۱۰]

    باب سوم داراى دو فصل بوده كه در فصل اول آن، به سيره فردى و اجتماعى امام هادى(ع) پرداخته شده و در فصل دوم، چگونگى برخورد آن حضرت با خلفاى زمان خويش تشريح شده است[۱۱]

    باب چهارم درباره عقايد و مشتمل بر چهار فصل است كه موضوعات زير به ترتيب در آن مطرح شده است: توحيد، نبوت، امامت و معاد.[۱۲]

    در باب پنجم، در بيست و سه فصل، به احكام فقهى پرداخته شده است: مقدمات فقه، طهارت، نماز، روزه، زكات، خمس، حج و زيارت، جهاد و تقيه، نكاح و احكام اولاد، طلاق، وقف‌ها و صدقه‌ها، دين و قرض و ضمان، وصيت، اجاره، شفعه و لقطه، بيع و تجارت، بندگان، ارث، خوردنى و آشاميدنى‌ها، زينت و تجمل، قسم و نذر، قضاوت و شهادت، حدود و قصاص و ديات[۱۳]

    باب ششم، داراى دو فصل بوده و در آن، روايات مربوط به قرآن و ادعيه و اذكار گردآورى شده است.[۱۴]

    باب هفتم داراى سه فصل بوده و مشتمل بر روايات امام هادى(ع) در زمينه مواعظ اخلاقى، پزشکى، اشعار امام و ذكر پاره‌اى از اشعار درباره امام است.[۱۵]

    مناظرات علمى و مكاتبه‌هاى امام و نامه‌هاى ايشان، در باب هشتم آمده[۱۶] و روايات امام هادى(ع) از پدران خود و ديگران، در باب نهم جاى گرفته است.[۱۷]

    بخش پايانى، درباره احاديث مشتبه و كسانى است كه امام هادى(ع) به گونه‌اى آن‌ها را مدح يا مذمت كرده و نيز درباره كذابان و افراد مورد وثوق امام، وكلا، نايبان امام و شعراى مورد توجه ايشان است[۱۸]

    جلد چهارم اختصاص به ذكر اصحاب و راويان امام هادى(ع) دارد. در ابتدا اسامى 516 نفر از اصحاب بدون ذكر شرح حال آنها و سپس نام 379 نفر از راويان با ذكر شرح حال مختصرى از هر يك ارائه شده است.[۱۹] در انتهاى بخش دوم 15 اصطلاح كه در طريق برخى از احاديث امام هادى(ع) ذكر شده، آمده كه نویسنده نتوانسته معناى روشنى براى آنها بيابد آمده است[۲۰]

    وضعيت كتاب

    فهارس كتاب، در پايان چهارم جاى گرفته است. اين فهارس عبارتند از: فهرست آيات قرآنى؛ ادعيه و زيارات؛ احاديث؛ آثار و كتب؛ معصومين(ع)؛ انبيا و اوصيا؛ ملائكه و اجنه؛ اعلام مردان؛ اعلام زنان؛ مكان‌ها و شهرها؛ حرفه‌ها و صنايع؛ فرق و مذاهب؛ قبايل و طوايف؛ امرا و خلفا؛ عناوين فقهى؛ طول‌ها، وزن‌ها، مكيال و نقود؛ اشعار؛ اوائل؛ امثال؛ امراض؛ زبان‌ها؛ مناصب الهى؛ حيوانات؛ اطعمه و اشربه؛ البسه، زينت و رنگ‌ها؛ كتب وارد شده در متن اعم از آسمانى و غير آسمانى؛ مصادر و مراجع مورد استفاده نويسندگان و فهرست عناوين و موضوعات.

    در پاورقى‌ها، علاوه بر ذكر منابع، توضيحات جامع و مفصلى پيرامون برخى از مطالب، عناوين، كلمات و اعلام متن داده شده است.

    پانویس

    1. ↑ اصغرى‌نژاد، محمد، ص179
    2. ↑ مقدمه حسينى قزوينى، جلد 1، ص 14
    3. ↑ اصغرى‌نژاد، محمد، ص179
    4. ↑ همان
    5. ↑ همان
    6. ↑ مقدمه، ج1، ص5-12
    7. ↑ همان، ص13-16
    8. ↑ اصغرى‌نژاد، محمد، ص179
    9. ↑ همان، ص181
    10. ↑ متن كتاب، ج1، ص107-365
    11. ↑ همان، ص373-505
    12. ↑ همان، ج2، ص7-186
    13. ↑ همان، ص188-445
    14. ↑ همان، ص449-582
    15. ↑ همان، ج3، ص7-76
    16. ↑ همان، ص79-285
    17. ↑ همان، ص289-379
    18. ↑ همان، ص383-435
    19. ↑ همان، جلد چهارم، ص 5-202
    20. ↑ همان، ص 202-203

    منابع مقاله

    1. مقدمه و متن كتاب.
    2. اصغرى‌نژاد، محمد،«گزارشى از موسوعه امام هادى(ع)» نشريه فرهنگ كوثر، تابستان 1386، شماره 70، ص 178 تا 181.

    وابسته‌ها

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=موسوعة_الإمام_الهادي_عليه‌السلام&oldid=753223»