مظفر، محمدرضا: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> [[پرونده:NUR00084.jpg|بندانگشتی» ایجاد کرد.)
     
     
    (۸۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    <div class="wikiInfo">
    [[پرونده:NUR00084.jpg|بندانگشتی|مظفر، محمدرضا]]
    [[پرونده:NUR00084.jpg|بندانگشتی|مظفر، محمدرضا]]
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    |-
    |-
    ! نام!! data-type='authorName'|مظفر، محمدرضا
    ! نام!! data-type="authorName" |مظفر، محمدرضا
    |-
    |-
    |نام های دیگر  
    |نام‌های دیگر  
    |data-type='authorOtherNames'| رضا مظفر، محمد
    | data-type="authorOtherNames" | رضا مظفر، محمد


    محمد رضا مظفر
    محمدرضا مظفر
    |-
    |-
    |نام پدر  
    |نام پدر  
    |data-type='authorfatherName'|
    | data-type="authorfatherName" |محمد بن عبدالله
    |-
    |-
    |متولد  
    |متولد  
    |data-type='authorbirthDate'|1283 هـ.ش یا 1904 م
    | data-type="authorbirthDate" |1283 ش یا 1904 م
    |-
    |-
    |محل تولد
    |محل تولد
    |data-type='authorBirthPlace'|
    | data-type="authorBirthPlace" |نجف اشرف
    |-
    |-
    |رحلت  
    |رحلت  
    |data-type='authorDeathDate'|1342 هـ.ش یا 1383 هـ.ق یا 1964 م
    | data-type="authorDeathDate" |1342 ش یا 1383 ق یا 1964 م
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    |data-type='authorTeachers'|
    | data-type="authorTeachers" |[[عراقی، ضیاءالدین|آقا ضياءالدين عراقى]]
    |-
    |برخی آثار
    |data-type='authorWritings'|
    |-class='articleCode'
    |کد مولف
    |data-type='authorCode'|AUTHORCODE84AUTHORCODE
    |}
    </div>


    [[اصفهانی، محمدحسین|شيخ محمدحسین اصفهانى]]


    ==ولادت==
    [[نائینی، محمدحسین|محمدحسین نائينى]]


    [[قاضی تبریزی، سید علی|سيد على قاضى طباطبائى]]
    |-
    |برخی آثار
    | data-type="authorWritings" |[[الحاشية علی تهذيب المنطق للتفتازاني]]


    عالم وارسته، آيت الله شيخ محمد رضا مظفر، روز پنجم شعبان سال 1322 هجرى قمرى در نجف اشرف در خاندان علم و كمال به دنيا آمد.
    [[حاشية الشیخ المظفر علی المکاسب]]


    پدرش فقيه و مجتهد بزرگ، شيخ محمد بن عبد الله از علماء و مراجع تقليد عصر خود بود.
    [[الحکمة المتعالیة في الأسفار العقلیة الأربعة]]


    مادرش نيز دختر علامۀ بزرگ، عبد الحسين طريحى (1235 - 1293 هجرى قمرى) بود. شيخ مظفر به ديدار پدر موفق نگرديد و تقريبا 5 ماه بعد از فوت پدر به دنيا آمد.
    [[أصول الفقه (طبع اسماعیلیان)]]


    ==تحصيلات==
    [[بدایة المعارف الإلهیة في شرح عقاید الإمامیة]]


    [[عقائد الإمامیة]]


    ايشان در خاندانى بزرگ تحت سرپرستى دو برادر محقق و دانشمندش شيخ عبد النبى و شيخ محمد حسن به تحصيل علوم اسلامى پرداخت و طولى نكشيد كه در محضر استادان بزرگ حوزۀ علميّۀ نجف اشرف مراحل عالى اصول و فقه و فلسفه را به پايان رسانيد.
    [[جامع السعادات]]


    او در مسير كسب دانش، تنها به علوم دينى بسنده نكرد و به فراگيرى دانش‌هاى نوين چون حساب، هندسه، جبر، هيئت و عروض روى آورد و در 21 سالگى با بهره‌گيرى از سبكى نو و قالبى جديد كتابى در علم عروض به رشتۀ تحرير درآورد.
    [[السقيفة]]


    او همپاى فرهنگ معاصر گام برمى‌داشت و آن زمان كه هنوز سخنى از فرهنگ نو در حوزۀ علميّۀ نجف مطرح نبود و يا به ندرت از آن ياد مى‌شد، با تعاليم و مشخصه‌هاى آن آشنا بود و با آنكه سنين جوانى را مى‌گذراند، سعى در آشنا ساختن حوزويان با فرهنگ نوين داشت.
    [[المنطق]]


    ==اقدامات اصلاحى==
    [[عقائد الإمامية]]


    [[تتمیم کتاب أصول الفقه (أصالة البراءة، أصالة الاشتغال، أصالة التخییر)]]


    استاد مظفر، با آن روشن‌بينى ويژه‌اى كه داشت مى‌كوشيد در برنامه‌هاى درسى حوزه‌هاى علمى شيعه تحول و اصلاحى به وجود آورد و گنجينه‌هاى معارف منطقى شيعه را به صورت منظم و اصولى و به دور از پيرايه‌ها و امور غير ضرورى عرضه كند.
    [[شرح اصول فقه]]


    به دنبال اين فكر حياتى، همراه برادرش استاد محمد حسين مظفر و ساير متفكران آن روز به فكر تأسيس «جمعية منتدى النشر» در كنار حوزۀ علميّۀ هزار سالۀ نجف اشرف افتاد.
    [[ترجمه اصول فقه]]
    |- class="articleCode"
    |کد مؤلف
    | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00084AUTHORCODE
    |}
    </div>
    {{کاربردهای دیگر|مظفر (ابهام زدایی)}}


    در سال 1355 هجرى قمرى، به دنبال تحقق اهداف «جمعية منتدى النشر»، يك مدرسۀ عالى براى علوم دينى ساخت و به عبارتى، يك دانشكدۀ اجتهاد (كلية الفقه) را پى ريزى و تأسيس كرد و پس از حدود يك سال، وزارت فرهنگ عراق آن را به رسميت شناخت.
    '''محمدرضا مظفر''' (1322-۱۳83ق)، فقیه، مجتهد، نویسنده، از پیشگامان تقریب مذاهب اسلامی، از شاگردان [[عراقی، ضیاءالدین|آقا ضياءالدين عراقى]]، [[اصفهانی، محمدحسین|شيخ محمدحسین اصفهانى]]، [[نائینی، محمدحسین|میرزا محمدحسین نائينى]]


    مواد درسى كلية الفقه (دانشكدۀ فقه) عبارت بود از: فقه شيعۀ دوازده امامى، فقه تطبيقى، اصول فقه، تفسير و مبانى آن، حديث و درايه، علوم تربيتى و روان شناسى، ادبيات و تاريخ آن، جامعه شناسى، تاريخ اسلام، فلسفۀ اسلامى، فلسفۀ جديد، منطق، تاريخ جديد، اصول تدريس نحو، صرف و آموزش يك زبان بيگانه.
    == ولادت ==
    روز پنجم شعبان سال 1322 هجرى قمرى در نجف اشرف در خاندان علم و كمال به دنيا آمد. پدرش فقيه و مجتهد بزرگ، شيخ محمد بن عبدالله از علماء و مراجع تقليد عصر خود بود.


    خود ايشان نيز، علاوه بر سرپرستى اين دانشكده به تدريس فلسفه اشتغال داشت.
    مادرش نيز دختر علامۀ بزرگ، [[عبدالحسين طريحى]] (1235 - 1293 هجرى قمرى) بود. شيخ مظفر به ديدار پدر موفق نگرديد و تقريبا 5 ماه بعد از فوت پدر به دنيا آمد.


    تأسيس مدارس منتدى النشر گام بعدى استاد مظفر بود كه با استقبال بزرگان حوزۀ نجف و خاندانهاى مشهور اين شهر مواجه شد و اين اقبال عمومى در توسعۀ اين تفكر كارگشا بود. در مدارس منتدى النشر، در طول چند دهه مقاطع تحصيلى زير داير بود:
    ==تحصيلات==


    1 - دورۀ ابتدايى
    ايشان در خاندانى بزرگ تحت سرپرستى دو برادر محقق و دانشمندش شيخ عبدالنبى و شيخ محمدحسن به تحصيل علوم اسلامى پرداخت و طولى نكشيد كه در محضر استادان بزرگ حوزۀ علميّۀ نجف اشرف مراحل عالى اصول و فقه و فلسفه را به پايان رسانيد.


    2 - دورۀ متوسطه (ثانويه)
    او در مسير كسب دانش، تنها به علوم دينى بسنده نكرد و به فراگيرى دانش‌هاى نوين چون حساب، هندسه، جبر، هيئت و عروض روى آورد و در 21 سالگى با بهره‌گيرى از سبکی نو و قالبى جديد كتابى در علم عروض به رشتۀ تحرير درآورد.


    3 - دورۀ پيش دانشگاهى (إعداديه)
    او همپاى فرهنگ معاصر گام برمى‌داشت و آن زمان كه هنوز سخنى از فرهنگ نو در حوزۀ علميّۀ نجف مطرح نبود و يا به ندرت از آن ياد مى‌شد، با تعاليم و مشخصه‌هاى آن آشنا بود و با آنكه سنين جوانى را مى‌گذراند، سعى در آشنا ساختن حوزويان با فرهنگ نوين داشت.


    اين مدارس به نجف اشرف محدود نشد، بلكه بر اساس درخواست بزرگان دينى شهرهاى بصره، كاظمين و حلّه در آنجا نيز داير شد.
    ==اساتيد==


    تأسيس كتابخانه‌اى جنب صحن مطهر امير المؤمنين عليه السلام و تدوين كتب درسى به شيوۀ جديد همچون المنطق، أصول الفقه و عقائد الإمامية يك نوسازى در نگارش كتابهاى درسى به شمار مى‌آيد. اين سه كتاب جزو كتب درسى حوزه‌هاى علميّه خصوصاً حوزۀ علميّۀ قم مى‌باشند.
    از ميان اساتيدى كه آیت‌الله مظفر محضر آنان را درك كرده و در درس آنان شركت نموده مى‌توان به اين بزرگان اشاره كرد:


    آيت الله مظفر، خطابه و تبليغ متداول در نجف را در شأن آن حوزۀ كهن نمى‌دانست و خطابۀ حسينى را يكى از مهمترين وسائل تبليغ مى‌شناخت. وضع موجود حوزه‌ها را رسا نمى‌دانست و افتتاح مؤسّسه و مدرسه‌اى براى تربيت خطيب را يگانه راه نجات از آن نارسائى تلقى مى‌كرد، تا در آن دانش‌هايى كه فرد مبلغ براى تبليغ به آن نياز دارد تدريس شود.
    #شيخ [[محمدطه حويزى]]
    #شيخ [[مظفر، محمدحسن|محمدحسن مظفر]]
    #ميرزا [[نائینی، محمدحسین|محمدحسین نائينى]]
    #شيخ [[عراقی، ضیاءالدین|آقا ضياءالدين عراقى]]
    #ميرزا [[عبدالهادى شيرازى]]
    #[[قاضی تبریزی، سید علی|سيد على قاضى طباطبائى]]
    #[[اصفهانی، محمدحسین|شيخ محمدحسین اصفهانى]]


    گشودن دانشكدۀ وعظ و ارشاد از آرزوهاى ايشان بود. در سال 1363 هجرى قمرى، مجموعه‌اى به رياست خطيب برجستۀ عراق، شيخ محمد على قسّام تشكيل شد و كار آزمايشى خود را با بر پايى يك كلاس آغاز كرد. در آن كلاس، درس‌هايى چون فقه، علوم عربى، اصول دين و اصول حديث (علم درايه) تدريس مى‌شد، اما مدت كوتاهى از عمر آن نگذشته بود كه بر اثر حملات پياپى و اتهام‌هاى ناروايى كه بر آن زده شد تعطيل گشت. در حالى كه اين مدرسه با اهداف عالى و انگيزه‌اى مخلصانه تأسيس شده بود و هدفى جز زدودن پيرايه‌ها نداشت.
    ==اقدامات اصلاحى==


    آوازۀ فعاليت‌ها و موفقيت‌هاى حركت اصلاحى آيت الله مظفر در محافل علمى آن زمان پيچيد و دلسوزان درد آشنا لب به تحسين او گشودند. آيت الله العظمى حاج آقا حسين بروجردى، از آيت الله مظفر دعوت به عمل آورد تا پيرامون تنظيم مسائل حوزۀ علميّۀ قم و برنامه‌هاى درسى آن تلاش كند. شيخ محمد رضا نيز با اقامت در اين حوزۀ گرانسنگ و نشستهاى متعددى با آيت الله العظمى بروجردى، تدوين خطوط اساسى، اصلاح دروس حوزه، تنظيم امتحانات و قانونمند كردن مدارس علوم دينى را آغاز كرد.
    استاد مظفر، با آن روشن‌بينى ويژه‌اى كه داشت مى‌كوشيد در برنامه‌هاى درسى حوزه‌هاى علمى شيعه تحول و اصلاحى به وجود آورد و گنجينه‌هاى معارف منطقى شيعه را به صورت منظم و اصولى و به دور از پيرايه‌ها و امور غير ضرورى عرضه كند.


    اما با كمال تأسف، به دليل وجود مشكلات و موانع، به خصوص حركت‌هاى مرتجعانه و ضد اصلاح، اين كار به پايان نرسيد و عملى نشد. بيمار شدن پس از مدتى وفات آن مرجع وارسته نيز مزيد بر علت گرديد و استاد مظفر به نجف بازگشت.
    به دنبال اين فكر حياتى، همراه برادرش استاد [[مظفر، محمد حسین|محمدحسین مظفر]] و ساير متفكران آن روز به فكر تأسيس «جمعية منتدى النشر» در كنار حوزۀ علميّۀ هزار سالۀ نجف اشرف افتاد.


    به اعتراف بسيارى از شخصيت‌هاى علمى و دينى، اگر آيت الله مظفر سرمايۀ عمر خود را در پى اصلاح حوزه نمى‌گذاشت، بى‌شك يكى از مراجع تقليد بود.
    در سال 1355 هجرى قمرى، به دنبال تحقق اهداف «جمعية منتدى النشر»، يك مدرسۀ عالى براى علوم دينى ساخت و به عبارتى، يك دانشكدۀ اجتهاد (كلية الفقه) را پى ريزى و تأسيس كرد و پس از حدود يك سال، وزارت فرهنگ عراق آن را به رسميت شناخت.


    ==اجازۀ اجتهاد==
    مواد درسى كلية الفقه (دانشكدۀ فقه) عبارت بود از: فقه شيعۀ دوازده امامى، فقه تطبيقى، اصول فقه، تفسير و مبانى آن، حديث و درايه، علوم تربيتى و روان شناسى، ادبيات و تاريخ آن، جامعه شناسى، تاريخ اسلام، فلسفۀ اسلامى، فلسفۀ جديد، منطق، تاريخ جديد، اصول تدريس نحو، صرف و آموزش يك زبان بيگانه.


    خود ايشان نيز، علاوه بر سرپرستى اين دانشكده به تدريس فلسفه اشتغال داشت.


    مجتهدان بزرگى در عصر ايشان بودند كه اجتهاد او را گواهى داده و به او اجازۀ اجتهاد داده‌اند. از جمله بزرگانى همچون:
    تأسيس مدارس منتدى النشر گام بعدى استاد مظفر بود كه با استقبال بزرگان حوزۀ نجف و خاندانهاى مشهور اين شهر مواجه شد و اين اقبال عمومى در توسعۀ اين تفكر كارگشا بود. در مدارس منتدى النشر، در طول چند دهه مقاطع تحصيلى زير داير بود:


    1 - آيت الله شيخ محمد حسين اصفهانى
    #دورۀ ابتدايى
    #دورۀ متوسطه (ثانويه)
    #دورۀ پيش دانشگاهى (إعداديه)


    2 - آيت الله شيخ محمد حسن مظفر
    اين مدارس به نجف اشرف محدود نشد، بلكه بر اساس درخواست بزرگان دينى شهرهاى بصره، كاظمين و حلّه در آنجا نيز داير شد.


    3 - آيت الله سيد عبد الهادى شيرازى
    تأسيس كتابخانه‌اى جنب صحن مطهر اميرالمؤمنين‌ عليه‌السلام و تدوين كتب درسى به شيوۀ جديد همچون المنطق، أصول الفقه و عقائد الإمامية يك نوسازى در نگارش کتاب‌هاى درسى به شمار مى‌آيد. اين سه كتاب جزو كتب درسى حوزه‌هاى علميّه خصوصاً حوزۀ علميّۀ قم مى‌باشند.


    ==اساتيد==
    آیت‌الله مظفر، خطابه و تبليغ متداول در نجف را در شأن آن حوزۀ كهن نمى‌دانست و خطابۀ حسينى را يكى از مهمترين وسائل تبليغ مى‌شناخت. وضع موجود حوزه‌ها را رسا نمى‌دانست و افتتاح مؤسّسه و مدرسه‌اى براى تربيت خطیب را يگانه راه نجات از آن نارسائى تلقى مى‌كرد، تا در آن دانش‌هايى كه فرد مبلغ براى تبليغ به آن نياز دارد تدريس شود.


    گشودن دانشكدۀ وعظ و ارشاد از آرزوهاى ايشان بود. در سال 1363 هجرى قمرى، مجموعه‌اى به رياست خطیب برجستۀ عراق، شيخ محمد على قسّام تشكيل شد و كار آزمايشى خود را با بر پايى يك كلاس آغاز كرد. در آن كلاس، درس‌هايى چون فقه، علوم عربى، اصول دين و اصول حديث (علم درايه) تدريس مى‌شد، اما مدت كوتاهى از عمر آن نگذشته بود كه بر اثر حملات پياپى و اتهام‌هاى ناروايى كه بر آن زده شد تعطيل گشت. در حالى كه اين مدرسه با اهداف عالى و انگيزه‌اى مخلصانه تأسيس شده بود و هدفى جز زدودن پيرايه‌ها نداشت.


    از ميان اساتيدى كه آيت الله مظفر محضر آنان را درك كرده و در درس آنان شركت نموده مى‌توان به اين بزرگان اشاره كرد:
    آوازۀ فعاليت‌ها و موفقيت‌هاى حركت اصلاحى آیت‌الله مظفر در محافل علمى آن زمان پيچيد و دلسوزان درد آشنا لب به تحسين او گشودند. [[بروجردی، حسین|آیت‌الله حاج آقا حسين بروجردى]]، از آیت‌الله مظفر دعوت به عمل آورد تا پيرامون تنظيم مسائل حوزۀ علميّۀ قم و برنامه‌هاى درسى آن تلاش كند. شيخ محمدرضا نيز با اقامت در اين حوزۀ گرانسنگ و نشستهاى متعددى با [[بروجردی، حسین|آیت‌الله بروجردى]]، تدوين خطوط اساسى، اصلاح دروس حوزه، تنظيم امتحانات و قانونمند كردن مدارس علوم دينى را آغاز كرد.


    1 - شيخ محمد طه حويزى
    اما با كمال تأسف، به دليل وجود مشكلات و موانع، به خصوص حركت‌هاى مرتجعانه و ضد اصلاح، اين كار به پايان نرسيد و عملى نشد. بيمار شدن پس از مدتى وفات آن مرجع وارسته نيز مزيد بر علت گرديد و استاد مظفر به نجف بازگشت.


    2 - شيخ محمد حسن مظفر
    به اعتراف بسيارى از شخصيت‌هاى علمى و دينى، اگر آیت‌الله مظفر سرمايۀ عمر خود را در پى اصلاح حوزه نمى‌گذاشت، بى‌شك يكى از مراجع تقليد بود.


    3 - ميرزا محمد حسين نائينى
    ==اجازۀ اجتهاد==


    4 - شيخ آقا ضياء الدين عراقى
    مجتهدان بزرگى در عصر ايشان بودند كه اجتهاد او را گواهى داده و به او اجازۀ اجتهاد داده‌اند. از جمله بزرگانى همچون:


    5 - ميرزا عبد الهادى شيرازى
    #آیت‌الله [[اصفهانی، محمدحسین|شيخ محمدحسین اصفهانى]]
    #آیت‌الله شيخ [[مظفر، محمدحسن|محمدحسن مظفر]]
    #آیت‌الله [[سيد عبدالهادى شيرازى]]


    6 - سيد على قاضى طباطبائى
    ==وفات==
     
    7 - شيخ محمد حسين اصفهانى


    ==تأليفات==
    آیت‌الله شيخ محمدرضا مظفر پس از حدود 61 سال زندگى، در 16 رمضان سال 1383ق برابر با 1342ش از دنيا رفت. مرقد شريفش در قسمت ورودى دارالسلام نجف اشرف در حجرۀ خانوادگى ايشان در کنار مرقد برادرش شیخ [[مظفر، محمدحسن|محمدحسن مظفر]] قرار دارد.


    ==آثار==


    آيت الله مظفر يكى از نويسندگان نامدار معاصر است كه زيبايى تعبير، رسايى متن، حسن انسجام همراه با استحكام مطالب و دقت نظر در نوشته‌هايش هويداست.
    آیت‌الله مظفر يكى از نويسندگان نامدار معاصر است كه زيبايى تعبير، رسايى متن، حسن انسجام همراه با استحكام مطالب و دقت نظر در نوشته‌هايش هويداست.


    تأليفات ايشان عبارتند از:
    تأليفات ايشان عبارتند از:


    1 - أحكام اليقظة (بيان آراء و انديشه‌هاى ملا صدرا)
    {{ستون-شروع|2}}
     
    2 - أصول الفقه
     
    3 - تاريخ الإسلام
     
    4 - تتمة أحكام اليقظة
     
    5 - حاشية المكاسب (كتاب بيع و خيارات)
     
    6 - حرية الإنسان و ارتباطها بقضاء الله
     
    7 - ديوان شعر (مشتمل بر 5 هزار بيت)
     
    8 - رسالة عملية في ضوء المنهج الحديث
     
    9 - الزعيم الموهوب السيد ابو الحسن الأصفهاني
     
    10 - السقيفة
     
    11 - على هامش السقيفة
     
    12 - شرح حال صدر الدين شيرازى (ملا صدرا)
     
    13 - شرح حال شيخ محمد حسن نجفى (صاحب جواهر)
     
    14 - شرح حال مولا محمد مهدى نراقى
     
    15 - الشيخ الطوسي مؤسّس جامع النجف
     
    16 - عقائد الإمامية
     
    17 - فلسفۀ ابن سينا
     
    18 - الفلسفة الإسلامية
     
    19 - فلسفة الإمام علي عليه السلام
     
    20 - فلسفة الكندي
     
    21 - المثل الأفلاطونية عند ابن سينا
     
    22 - مجموعه‌اى از رسائل در علم كلام
     
    23 - المنطق
     
    24 - النجف بعد نصف قرن
     
    25 - مذاكرات شيخ (دست نوشته‌هايى پيرامون اصلاح حوزه و تأسيس منتدى النشر)


    #أحكام اليقظة (بيان آراء و انديشه‌هاى ملا صدرا)
    #أصول الفقه
    #تاريخ الإسلام
    #تتمة أحكام اليقظة
    #حاشية المكاسب (كتاب بيع و خيارات)
    #حرية الإنسان و ارتباطها بقضاء الله
    #ديوان شعر (مشتمل بر 5 هزار بيت)
    #رسالة عملية في ضوء المنهج الحديث
    #الزعيم الموهوب السيد ابوالحسن الأصفهاني
    #السقيفة
    #على هامش السقيفة
    #شرح حال صدرالدين شيرازى (ملا صدرا)
    #شرح حال [[صاحب جواهر، محمدحسن|شيخ محمدحسن نجفى]] ([[صاحب جواهر، محمدحسن|صاحب جواهر]])
    #شرح حال [[نراقی، مهدی بن ابی‌ذر|مولا محمد مهدى نراقى]]
    #الشيخ الطوسي مؤسّس جامع النجف
    #عقائد الإمامية
    #فلسفۀ [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]
    #الفلسفة الإسلامية
    #فلسفة الإمام علي‌عليه‌السلام
    #فلسفة الكندي
    #المثل الأفلاطونية عند [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]
    #مجموعه‌اى از رسائل در علم كلام
    #المنطق
    #النجف بعد نصف قرن
    #مذاكرات شيخ (دست نوشته‌هايى پيرامون اصلاح حوزه و تأسيس منتدى النشر)
    {{پایان}}
    ضمنا ايشان با انتشار مجلاتى مانند «البذرة» و مجلة النجف و نوشتن مقالات متعددى - با نام صريح يا مستعار - در مجله‌هايى چون العرفان در صيدا، الدليل، الهاتف و النجف در نجف، الكحلاء در عماره، المرشد العربي در لاذقيه، الفكر در بغداد و الرسالة در مصر قواعد و احكام عاليۀ اسلام را در معرض مطالعۀ جهانيان قرار مى‌داد.
    ضمنا ايشان با انتشار مجلاتى مانند «البذرة» و مجلة النجف و نوشتن مقالات متعددى - با نام صريح يا مستعار - در مجله‌هايى چون العرفان در صيدا، الدليل، الهاتف و النجف در نجف، الكحلاء در عماره، المرشد العربي در لاذقيه، الفكر در بغداد و الرسالة در مصر قواعد و احكام عاليۀ اسلام را در معرض مطالعۀ جهانيان قرار مى‌داد.


    ==وفات==
    ==وابسته‌ها==
     
    {{وابسته‌ها}}
     
    آيت الله شيخ محمد رضا مظفر پس از حدود 61 سال زندگى، به سال 1384 هجرى قمرى از دنيا رفت. مرقد شريفش در قسمت ورودى دار السلام نجف اشرف در حجرۀ خانوادگى ايشان قرار دارد.
     
     
    == وابسته‌ها ==
    [[حاشية الشیخ المظفر علی المکاسب]] / نوع اثر: کتاب / نقش: حاشيه نويس


    [[الحکمة المتعالیة في الأسفار العقلیة الأربعة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مقدمهنويس
    [[حاشية الشیخ المظفر علی المکاسب]]  


    [[أصول الفقه ( مظفر، محمد رضا - طبع اسماعیلیان )]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الحکمة المتعالیة في الأسفار العقلیة الأربعة]]  


    [[بدایة المعارف الإلهیة في شرح عقاید الإمامیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[أصول الفقه (طبع اسماعیلیان)]]  


    [[عقائد الإمامیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[بدایة المعارف الإلهیة في شرح عقاید الإمامیة]]  


    [[جامع السعادات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مقدمهنويس
    [[عقائد الإمامیة]]  


    [[السقيفة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[جامع السعادات]]  


    [[تتمیم کتاب أصول الفقه (أصالة البراءة، أصالة الاشتغال، أصالة التخییر)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[السقيفة]]  


    [[شرح اصول فقه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[المنطق]]  


    [[ترجمه اصول فقه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[المنطق (مظفر)]]  


    [[أصول الفقه ( مظفر، محمد رضا  ) ( با شرح فارسی )]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[شرح کتاب المنطق]]


    [[نهایة الایصال]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[گزیده‌ای از علم منطق (منطق مظفر و حاشیه ملاعبدالله)]]


    [[أصول الفقه في مباحث الألفاظ و الملازمات العقلیة و مباحث الحجة و الأصول العملیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[عقائد الإمامية]]  


    [[تحریر اصول فقه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[تتمیم کتاب أصول الفقه (أصالة البراءة، أصالة الاشتغال، أصالة التخییر)]]  


    [[المقدمات و التنبیهات فی شرح أصول الفقه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[شرح اصول فقه]]  


    [[أصول الفقه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[ترجمه اصول فقه]]  


    [[المنطق (للمظفر)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[نهایة الایصال]]  


    [[الفلسفه الاسلامیه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[أصول الفقه في مباحث الألفاظ و الملازمات العقلیة و مباحث الحجة و الأصول العملیة]]  


    [[فلسفه و کلام اسلامی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[تحریر اصول فقه]]  


    [[منطق همراه با متن عربی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[المقدمات و التنبیهات فی شرح أصول الفقه]]  


    [[مسایل اعتقادی از دیدگاه تشیع/ترجمه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[أصول الفقه]]  


    [[الفلسفه الاسلامیه(مظفر)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الفلسفه الاسلاميه]]  


    [[تحریر اصول الفقه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[فلسفه و کلام اسلامی]]  


    [[المنطق]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[منطق همراه با متن عربی]]  


    [[المنطق (ويرايش جديد)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[مسایل اعتقادی از دیدگاه تشیع/ترجمه]]  


    [[اصول الفقه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الفلسفه الاسلاميه(مظفر)]]  


    [[منطق]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[تحریر اصول الفقه]]  


    [[عقائد الإمامية]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[المنطق (ويرايش جديد)]]  


    [[عقائد الإمامیة فی ثوبه الجدید]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[اصول الفقه]]  


    [[ عقائد الإمامیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[عقائد الإمامیة فی ثوبه الجدید]]  


    [[المنطق]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[مبانی تفکر شیعه، ایدئولوژی تشیع در اسلام]]  


    [[مسائل اعتقادی از دیدگاه تشیع]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[المنطق (اسماعيليان)]]  


    [[المنطق (اسماعيليان)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[عقائد الإمامية (انگلیسی)]]  


    [[ عقائد الإمامية (انگليسي)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[هدى الفكر إلى أصول الفقه (شرح مفصل لأصول المظفر قدس‌سره)]]


    [[کاملترين ترجمه و تبيين اصول فقه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[کاملترين ترجمه و تبيين اصول فقه]]  


    [[ تحفة الحکيم : منظومة في الحکمة و للعقول]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مقدمه و تصحیح
    [[تحفة الحکيم: منظومة في الحکمة و للعقول]]  


    [[الحکمة المتعالیة في الأسفار العقلیة الأربعة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مقدمهنويس
    [[الحکمة المتعالیة في الأسفار العقلیة الأربعة]]  


    [[شرح اصول فقه استاد محمدرضا مظفر]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[شرح اصول فقه استاد محمدرضا مظفر]]  


    [[جامع السعادات]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مقدمه نويس
    [[جامع السعادات]]  


    [[عقائد الإمامیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[عقائد الإمامیة]]  


    [[عقائد الإمامیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[عقائد الإمامیة]]  


    [[السقيفة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[السقيفة]]  


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:فقیهان شیعه]]
    [[رده:شاگردان آیت‌‌الله سید علی قاضی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۱۳

    محمدرضا مظفر (1322-۱۳83ق)، فقیه، مجتهد، نویسنده، از پیشگامان تقریب مذاهب اسلامی، از شاگردان آقا ضياءالدين عراقى، شيخ محمدحسین اصفهانى، میرزا محمدحسین نائينى

    ولادت

    روز پنجم شعبان سال 1322 هجرى قمرى در نجف اشرف در خاندان علم و كمال به دنيا آمد. پدرش فقيه و مجتهد بزرگ، شيخ محمد بن عبدالله از علماء و مراجع تقليد عصر خود بود.

    مادرش نيز دختر علامۀ بزرگ، عبدالحسين طريحى (1235 - 1293 هجرى قمرى) بود. شيخ مظفر به ديدار پدر موفق نگرديد و تقريبا 5 ماه بعد از فوت پدر به دنيا آمد.

    تحصيلات

    ايشان در خاندانى بزرگ تحت سرپرستى دو برادر محقق و دانشمندش شيخ عبدالنبى و شيخ محمدحسن به تحصيل علوم اسلامى پرداخت و طولى نكشيد كه در محضر استادان بزرگ حوزۀ علميّۀ نجف اشرف مراحل عالى اصول و فقه و فلسفه را به پايان رسانيد.

    او در مسير كسب دانش، تنها به علوم دينى بسنده نكرد و به فراگيرى دانش‌هاى نوين چون حساب، هندسه، جبر، هيئت و عروض روى آورد و در 21 سالگى با بهره‌گيرى از سبکی نو و قالبى جديد كتابى در علم عروض به رشتۀ تحرير درآورد.

    او همپاى فرهنگ معاصر گام برمى‌داشت و آن زمان كه هنوز سخنى از فرهنگ نو در حوزۀ علميّۀ نجف مطرح نبود و يا به ندرت از آن ياد مى‌شد، با تعاليم و مشخصه‌هاى آن آشنا بود و با آنكه سنين جوانى را مى‌گذراند، سعى در آشنا ساختن حوزويان با فرهنگ نوين داشت.

    اساتيد

    از ميان اساتيدى كه آیت‌الله مظفر محضر آنان را درك كرده و در درس آنان شركت نموده مى‌توان به اين بزرگان اشاره كرد:

    1. شيخ محمدطه حويزى
    2. شيخ محمدحسن مظفر
    3. ميرزا محمدحسین نائينى
    4. شيخ آقا ضياءالدين عراقى
    5. ميرزا عبدالهادى شيرازى
    6. سيد على قاضى طباطبائى
    7. شيخ محمدحسین اصفهانى

    اقدامات اصلاحى

    استاد مظفر، با آن روشن‌بينى ويژه‌اى كه داشت مى‌كوشيد در برنامه‌هاى درسى حوزه‌هاى علمى شيعه تحول و اصلاحى به وجود آورد و گنجينه‌هاى معارف منطقى شيعه را به صورت منظم و اصولى و به دور از پيرايه‌ها و امور غير ضرورى عرضه كند.

    به دنبال اين فكر حياتى، همراه برادرش استاد محمدحسین مظفر و ساير متفكران آن روز به فكر تأسيس «جمعية منتدى النشر» در كنار حوزۀ علميّۀ هزار سالۀ نجف اشرف افتاد.

    در سال 1355 هجرى قمرى، به دنبال تحقق اهداف «جمعية منتدى النشر»، يك مدرسۀ عالى براى علوم دينى ساخت و به عبارتى، يك دانشكدۀ اجتهاد (كلية الفقه) را پى ريزى و تأسيس كرد و پس از حدود يك سال، وزارت فرهنگ عراق آن را به رسميت شناخت.

    مواد درسى كلية الفقه (دانشكدۀ فقه) عبارت بود از: فقه شيعۀ دوازده امامى، فقه تطبيقى، اصول فقه، تفسير و مبانى آن، حديث و درايه، علوم تربيتى و روان شناسى، ادبيات و تاريخ آن، جامعه شناسى، تاريخ اسلام، فلسفۀ اسلامى، فلسفۀ جديد، منطق، تاريخ جديد، اصول تدريس نحو، صرف و آموزش يك زبان بيگانه.

    خود ايشان نيز، علاوه بر سرپرستى اين دانشكده به تدريس فلسفه اشتغال داشت.

    تأسيس مدارس منتدى النشر گام بعدى استاد مظفر بود كه با استقبال بزرگان حوزۀ نجف و خاندانهاى مشهور اين شهر مواجه شد و اين اقبال عمومى در توسعۀ اين تفكر كارگشا بود. در مدارس منتدى النشر، در طول چند دهه مقاطع تحصيلى زير داير بود:

    1. دورۀ ابتدايى
    2. دورۀ متوسطه (ثانويه)
    3. دورۀ پيش دانشگاهى (إعداديه)

    اين مدارس به نجف اشرف محدود نشد، بلكه بر اساس درخواست بزرگان دينى شهرهاى بصره، كاظمين و حلّه در آنجا نيز داير شد.

    تأسيس كتابخانه‌اى جنب صحن مطهر اميرالمؤمنين‌ عليه‌السلام و تدوين كتب درسى به شيوۀ جديد همچون المنطق، أصول الفقه و عقائد الإمامية يك نوسازى در نگارش کتاب‌هاى درسى به شمار مى‌آيد. اين سه كتاب جزو كتب درسى حوزه‌هاى علميّه خصوصاً حوزۀ علميّۀ قم مى‌باشند.

    آیت‌الله مظفر، خطابه و تبليغ متداول در نجف را در شأن آن حوزۀ كهن نمى‌دانست و خطابۀ حسينى را يكى از مهمترين وسائل تبليغ مى‌شناخت. وضع موجود حوزه‌ها را رسا نمى‌دانست و افتتاح مؤسّسه و مدرسه‌اى براى تربيت خطیب را يگانه راه نجات از آن نارسائى تلقى مى‌كرد، تا در آن دانش‌هايى كه فرد مبلغ براى تبليغ به آن نياز دارد تدريس شود.

    گشودن دانشكدۀ وعظ و ارشاد از آرزوهاى ايشان بود. در سال 1363 هجرى قمرى، مجموعه‌اى به رياست خطیب برجستۀ عراق، شيخ محمد على قسّام تشكيل شد و كار آزمايشى خود را با بر پايى يك كلاس آغاز كرد. در آن كلاس، درس‌هايى چون فقه، علوم عربى، اصول دين و اصول حديث (علم درايه) تدريس مى‌شد، اما مدت كوتاهى از عمر آن نگذشته بود كه بر اثر حملات پياپى و اتهام‌هاى ناروايى كه بر آن زده شد تعطيل گشت. در حالى كه اين مدرسه با اهداف عالى و انگيزه‌اى مخلصانه تأسيس شده بود و هدفى جز زدودن پيرايه‌ها نداشت.

    آوازۀ فعاليت‌ها و موفقيت‌هاى حركت اصلاحى آیت‌الله مظفر در محافل علمى آن زمان پيچيد و دلسوزان درد آشنا لب به تحسين او گشودند. آیت‌الله حاج آقا حسين بروجردى، از آیت‌الله مظفر دعوت به عمل آورد تا پيرامون تنظيم مسائل حوزۀ علميّۀ قم و برنامه‌هاى درسى آن تلاش كند. شيخ محمدرضا نيز با اقامت در اين حوزۀ گرانسنگ و نشستهاى متعددى با آیت‌الله بروجردى، تدوين خطوط اساسى، اصلاح دروس حوزه، تنظيم امتحانات و قانونمند كردن مدارس علوم دينى را آغاز كرد.

    اما با كمال تأسف، به دليل وجود مشكلات و موانع، به خصوص حركت‌هاى مرتجعانه و ضد اصلاح، اين كار به پايان نرسيد و عملى نشد. بيمار شدن پس از مدتى وفات آن مرجع وارسته نيز مزيد بر علت گرديد و استاد مظفر به نجف بازگشت.

    به اعتراف بسيارى از شخصيت‌هاى علمى و دينى، اگر آیت‌الله مظفر سرمايۀ عمر خود را در پى اصلاح حوزه نمى‌گذاشت، بى‌شك يكى از مراجع تقليد بود.

    اجازۀ اجتهاد

    مجتهدان بزرگى در عصر ايشان بودند كه اجتهاد او را گواهى داده و به او اجازۀ اجتهاد داده‌اند. از جمله بزرگانى همچون:

    1. آیت‌الله شيخ محمدحسین اصفهانى
    2. آیت‌الله شيخ محمدحسن مظفر
    3. آیت‌الله سيد عبدالهادى شيرازى

    وفات

    آیت‌الله شيخ محمدرضا مظفر پس از حدود 61 سال زندگى، در 16 رمضان سال 1383ق برابر با 1342ش از دنيا رفت. مرقد شريفش در قسمت ورودى دارالسلام نجف اشرف در حجرۀ خانوادگى ايشان در کنار مرقد برادرش شیخ محمدحسن مظفر قرار دارد.

    آثار

    آیت‌الله مظفر يكى از نويسندگان نامدار معاصر است كه زيبايى تعبير، رسايى متن، حسن انسجام همراه با استحكام مطالب و دقت نظر در نوشته‌هايش هويداست.

    تأليفات ايشان عبارتند از:

    1. أحكام اليقظة (بيان آراء و انديشه‌هاى ملا صدرا)
    2. أصول الفقه
    3. تاريخ الإسلام
    4. تتمة أحكام اليقظة
    5. حاشية المكاسب (كتاب بيع و خيارات)
    6. حرية الإنسان و ارتباطها بقضاء الله
    7. ديوان شعر (مشتمل بر 5 هزار بيت)
    8. رسالة عملية في ضوء المنهج الحديث
    9. الزعيم الموهوب السيد ابوالحسن الأصفهاني
    10. السقيفة
    11. على هامش السقيفة
    12. شرح حال صدرالدين شيرازى (ملا صدرا)
    13. شرح حال شيخ محمدحسن نجفى (صاحب جواهر)
    14. شرح حال مولا محمد مهدى نراقى
    15. الشيخ الطوسي مؤسّس جامع النجف
    16. عقائد الإمامية
    17. فلسفۀ ابن سينا
    18. الفلسفة الإسلامية
    19. فلسفة الإمام علي‌عليه‌السلام
    20. فلسفة الكندي
    21. المثل الأفلاطونية عند ابن سينا
    22. مجموعه‌اى از رسائل در علم كلام
    23. المنطق
    24. النجف بعد نصف قرن
    25. مذاكرات شيخ (دست نوشته‌هايى پيرامون اصلاح حوزه و تأسيس منتدى النشر)

    ضمنا ايشان با انتشار مجلاتى مانند «البذرة» و مجلة النجف و نوشتن مقالات متعددى - با نام صريح يا مستعار - در مجله‌هايى چون العرفان در صيدا، الدليل، الهاتف و النجف در نجف، الكحلاء در عماره، المرشد العربي در لاذقيه، الفكر در بغداد و الرسالة در مصر قواعد و احكام عاليۀ اسلام را در معرض مطالعۀ جهانيان قرار مى‌داد.

    وابسته‌ها

    حاشية الشیخ المظفر علی المکاسب

    الحکمة المتعالیة في الأسفار العقلیة الأربعة

    أصول الفقه (طبع اسماعیلیان)

    بدایة المعارف الإلهیة في شرح عقاید الإمامیة

    عقائد الإمامیة

    جامع السعادات

    السقيفة

    المنطق

    المنطق (مظفر)

    شرح کتاب المنطق

    گزیده‌ای از علم منطق (منطق مظفر و حاشیه ملاعبدالله)

    عقائد الإمامية

    تتمیم کتاب أصول الفقه (أصالة البراءة، أصالة الاشتغال، أصالة التخییر)

    شرح اصول فقه

    ترجمه اصول فقه

    نهایة الایصال

    أصول الفقه في مباحث الألفاظ و الملازمات العقلیة و مباحث الحجة و الأصول العملیة

    تحریر اصول فقه

    المقدمات و التنبیهات فی شرح أصول الفقه

    أصول الفقه

    الفلسفه الاسلاميه

    فلسفه و کلام اسلامی

    منطق همراه با متن عربی

    مسایل اعتقادی از دیدگاه تشیع/ترجمه

    الفلسفه الاسلاميه(مظفر)

    تحریر اصول الفقه

    المنطق (ويرايش جديد)

    اصول الفقه

    عقائد الإمامیة فی ثوبه الجدید

    مبانی تفکر شیعه، ایدئولوژی تشیع در اسلام

    المنطق (اسماعيليان)

    عقائد الإمامية (انگلیسی)

    هدى الفكر إلى أصول الفقه (شرح مفصل لأصول المظفر قدس‌سره)

    کاملترين ترجمه و تبيين اصول فقه

    تحفة الحکيم: منظومة في الحکمة و للعقول

    الحکمة المتعالیة في الأسفار العقلیة الأربعة

    شرح اصول فقه استاد محمدرضا مظفر

    جامع السعادات

    عقائد الإمامیة

    عقائد الإمامیة

    السقيفة