۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
موسوعة الأسماء و الأعلام المبهمة في القرآن الكريم: تفاوت میان نسخه‌ها
موسوعة الأسماء و الأعلام المبهمة في القرآن الكريم (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۱ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۲۱:۲۵
، ۲۱ اوت ۲۰۱۹جایگزینی متن - 'می‌ک' به 'می‌ک'
جز (جایگزینی متن - 'ه‌ا' به 'ه‌ا') |
جز (جایگزینی متن - 'می‌ک' به 'می‌ک') |
||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
# شهرت: چون مصداق خاص لفظ یا عبارتی، مشهور بوده است، دیگر نیازی به تصریح نبوده است؛ همان طور که خداوند متعالی میفرماید: '''وَ قُلْنَا يا آدَمُ اسْكُنْ أَنتَ وَ زَوْجُكَ الْجَنةَ''' (بقرة: 35). در این آیه، نام همسر حضرت آدم(ع)، یعنی حوا(س) را به سبب شهرتش مبهم گذاشته است. | # شهرت: چون مصداق خاص لفظ یا عبارتی، مشهور بوده است، دیگر نیازی به تصریح نبوده است؛ همان طور که خداوند متعالی میفرماید: '''وَ قُلْنَا يا آدَمُ اسْكُنْ أَنتَ وَ زَوْجُكَ الْجَنةَ''' (بقرة: 35). در این آیه، نام همسر حضرت آدم(ع)، یعنی حوا(س) را به سبب شهرتش مبهم گذاشته است. | ||
# کتمان و پوشیده داشتن نام کسی به جهت برخی مصالح؛ مانند: '''وَ مِنَ الناسِ مَن يعْجِبُكَ قَوْلُهُ فِي الْحَياةِ الدنْيا وَيشْهِدُ اللهَ عَلَی مَا فِي قَلْبِهِ وَهُوَ أَلَد الْخِصَامِ''' (بقره: 204). در این آیه، نام شخصی که سخن او پیامبر(ص) را به تعجب واداشته نیامده است تا شاید از این طریق، دل او به اسلام و وحی متمایل و مسلمان شود. گفته شده نام این شخص اَخنس بن شُرَیق بوده است. | # کتمان و پوشیده داشتن نام کسی به جهت برخی مصالح؛ مانند: '''وَ مِنَ الناسِ مَن يعْجِبُكَ قَوْلُهُ فِي الْحَياةِ الدنْيا وَيشْهِدُ اللهَ عَلَی مَا فِي قَلْبِهِ وَهُوَ أَلَد الْخِصَامِ''' (بقره: 204). در این آیه، نام شخصی که سخن او پیامبر(ص) را به تعجب واداشته نیامده است تا شاید از این طریق، دل او به اسلام و وحی متمایل و مسلمان شود. گفته شده نام این شخص اَخنس بن شُرَیق بوده است. | ||
# عدم فایده در اظهار؛ مانند: '''أَوْ کَالذِي مَر عَلَی قَرْيةٍ وَ هِي خَاوِيةٌ عَلَی عُرُوشِهَا قَالَ أَنیَ يحْيي هَذِهِ اللهُ بَعْدَ مَوْتِهَا''' (بقر: 259). اگر خداوند به نام گوینده سخن فوق (عُزَیر)، تصریح | # عدم فایده در اظهار؛ مانند: '''أَوْ کَالذِي مَر عَلَی قَرْيةٍ وَ هِي خَاوِيةٌ عَلَی عُرُوشِهَا قَالَ أَنیَ يحْيي هَذِهِ اللهُ بَعْدَ مَوْتِهَا''' (بقر: 259). اگر خداوند به نام گوینده سخن فوق (عُزَیر)، تصریح می‌کرد، چندان تفاوتی نمی‌کرد و فایده خاصی بر آن مترتب نبود. | ||
# آگاهی دادن بر عمومیت مطلب و اینکه حکم آیه خاص نیست؛ بهگونهای که اگر تعیین میشد، چنین معنایی افاده | # آگاهی دادن بر عمومیت مطلب و اینکه حکم آیه خاص نیست؛ بهگونهای که اگر تعیین میشد، چنین معنایی افاده نمی‌کرد؛ مانند: '''وَ مَن يخْرُجْ مِن بَيتِهِ مُهَاجِرًا إِلَی اللهِ وَ رَسُولِهِ ثُم يدْرِكْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلی اللهِ''' (نساء: 100). | ||
# تعظیم به وصف: بزرگداشت کسی یا گروهی با بیان وصف کامل، بیآنکه از شخص، نامی برده شود؛ آنچنانکه خداوند متعالی میفرماید: '''وَ الذِي جَاء بِالصدْقِ وَ صَدقَ بِهِ أُوْلَئِكَ هُمُ الْمُتقُونَ''' (زمر: 33). | # تعظیم به وصف: بزرگداشت کسی یا گروهی با بیان وصف کامل، بیآنکه از شخص، نامی برده شود؛ آنچنانکه خداوند متعالی میفرماید: '''وَ الذِي جَاء بِالصدْقِ وَ صَدقَ بِهِ أُوْلَئِكَ هُمُ الْمُتقُونَ''' (زمر: 33). | ||
# تحقیر به وصف: به سبب تحقیر شخصی، از او نامی نمیآید و تنها به اوصاف تحقیرآمیز او اشاره میشود؛ مانند: '''إِن شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ''' (کوثر: 3). مراد از ضمیر «هو» در آیه، عاص بن وائل است. | # تحقیر به وصف: به سبب تحقیر شخصی، از او نامی نمیآید و تنها به اوصاف تحقیرآمیز او اشاره میشود؛ مانند: '''إِن شَانِئَكَ هُوَ الْأَبْتَرُ''' (کوثر: 3). مراد از ضمیر «هو» در آیه، عاص بن وائل است. | ||
| خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
#:[[بلنسی، محمد بن علی|بلنسی]] به نقل از زمخشری و برخی دیگر برای این سوره نامهای دیگری را از قبیل: «توبه»، «مقشقشة»، «فاضحة»، «مثیرة»، «حافرة»، «منکلة» و «عذاب» ذکر نموده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39413/1/215 ر.ک: متن کتاب، ج1، ص215]</ref>. | #:[[بلنسی، محمد بن علی|بلنسی]] به نقل از زمخشری و برخی دیگر برای این سوره نامهای دیگری را از قبیل: «توبه»، «مقشقشة»، «فاضحة»، «مثیرة»، «حافرة»، «منکلة» و «عذاب» ذکر نموده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39413/1/215 ر.ک: متن کتاب، ج1، ص215]</ref>. | ||
# نویسنده به نقل از [[بلنسی، محمد بن علی|بلنسی]]، منظور از '''إِلَى اَلَّذِينَ عٰاهَدْتُمْ مِنَ اَلْمُشْرِكينَ'''، در اولین آیه سوره توبه را مخمش بن خویلد از قبیله بنوضمره می‌داند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39413/1/215 ر.ک: همان]</ref>. | # نویسنده به نقل از [[بلنسی، محمد بن علی|بلنسی]]، منظور از '''إِلَى اَلَّذِينَ عٰاهَدْتُمْ مِنَ اَلْمُشْرِكينَ'''، در اولین آیه سوره توبه را مخمش بن خویلد از قبیله بنوضمره می‌داند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39413/1/215 ر.ک: همان]</ref>. | ||
# آیه دوازده سوره توبه، دومین آیه‌ای است که نویسنده به آن اشاره | # آیه دوازده سوره توبه، دومین آیه‌ای است که نویسنده به آن اشاره می‌کند. ایشان به نقل از [[ابن عسکر، محمد بن علی|ابن عسکر]] می‌گوید: منظور از '''فَقٰاتِلُوا أَئِمَّةَ اَلْكفْرِ'''، در این آیه، کفار قریشند. طبری از ابن عباس نقل کرده که آنان، ابوجهل بن هشام، امیة بن خلف، عتبیة بن ربیعه، ابوسفیان بن حرب و سهیل بن عمرو هستند. آنان کسانی هستند که نسبت به اخراج پیامبر از مکه تلاش نمودند. [[ابن عسکر، محمد بن علی|ابن عسکر]] این مطلب را نپذیرفته و می‌گوید: چون این سوره بعد از غزوه تبوک در سال نهم هجری نازل شده و در آن زمان ابوجهل، امیه و عتبه هر سه در جنگ بدر کشته شده بودند و ابوسفیان و سهیل هر دو در فتح مکه مسلمان شده بودند، پس چطور ممکن است این مطلب صحیح باشد و مصداق این آیه شریفه این افراد باشند؛ پس بهتر است که این آیه حمل بر عموم در مورد رؤسای کفر شود<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39413/1/216 ر.ک: همان، ص216]</ref>. | ||
# نویسنده بعد از ذکر آیه 15 سوره قصص '''فَوَجَدَ فِيهٰا رَجُلَينِ يقْتَتِلاٰنِ''' (پس دو مرد را در آنجا یافت که با هم [بهقصد نابودی یکدیگر] زدوخورد | # نویسنده بعد از ذکر آیه 15 سوره قصص '''فَوَجَدَ فِيهٰا رَجُلَينِ يقْتَتِلاٰنِ''' (پس دو مرد را در آنجا یافت که با هم [بهقصد نابودی یکدیگر] زدوخورد می‌کردند)، می‌گوید: [[سهیلی، عبدالرحمن بن عبدالله|سهیلی]]، معتقد است که یکی از این دو، قبطی و دیگری اسرائیلی بود. [[ابن عسکر، محمد بن علی|ابن عسکر]] نیز می‌گوید: یحیی بن سلام حکایت نموده که اسرائیلی همان سامری و اسمش موسی بن ظفر بود و دلیل قتلش را اینچنین مطرح می‌کند: قبطی او را برای جابهجایی و حمل هیزم به آشپزخانه فرعون استخدام نموده بود، ولی او از این کار سرپیچی نمود...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39475/1/75 ر.ک: همان، ج2، ص75]</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||