۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
اردبیل در گذرگاه تاریخ: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ولي' به 'ولی'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - 'ولي' به 'ولی') |
||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
در زمان خلافت حضرت علی(ع) ولايت آذربايجان نخست با سعيد بن ساريه خزاعي و سپس با اشعث بوده، در زمان ولايت اشعث اكثر مردم آذربايجان اسلام آورده بودند و قرآن مى‌خواندند. او گروهي از اعراب اهل عطا و ديوان را در اردبيل سكونت داد و به آنان امر كرد كه مردم این سامان را به اسلام دعوت كنند. اشعث اردبيل را پايتخت خود ساخت و در مدت حكومت او اردبيل آباد شد. به دستور وی مسجدي در اردبيل بنا كردند و این مسجد بعدها توسعه يافت زماني كه سپاهيان عرب در آذربايجان و اردبيل بودند عشيره‌های عرب از كوفه، بصره و شام بدانجا روی آوردند. اينان هر چقدر توانستند برای خود زمین بدست آوردند و گروهي از ايشان زمین‌های ایرانيان را خريدند و عده‌اي از زارعين نيز برای حفظ خود زمین‌ها را به آنان سپردند و خود كشاورز آنان شدند. | در زمان خلافت حضرت علی(ع) ولايت آذربايجان نخست با سعيد بن ساريه خزاعي و سپس با اشعث بوده، در زمان ولايت اشعث اكثر مردم آذربايجان اسلام آورده بودند و قرآن مى‌خواندند. او گروهي از اعراب اهل عطا و ديوان را در اردبيل سكونت داد و به آنان امر كرد كه مردم این سامان را به اسلام دعوت كنند. اشعث اردبيل را پايتخت خود ساخت و در مدت حكومت او اردبيل آباد شد. به دستور وی مسجدي در اردبيل بنا كردند و این مسجد بعدها توسعه يافت زماني كه سپاهيان عرب در آذربايجان و اردبيل بودند عشيره‌های عرب از كوفه، بصره و شام بدانجا روی آوردند. اينان هر چقدر توانستند برای خود زمین بدست آوردند و گروهي از ايشان زمین‌های ایرانيان را خريدند و عده‌اي از زارعين نيز برای حفظ خود زمین‌ها را به آنان سپردند و خود كشاورز آنان شدند. | ||
در اواخر قرن دوم هجری كه آذربايجان همچنان به دست خلفاي بغداد اداره مى‌شد یک نهضت مذهبی كه مبتني بر احساسات ملي و عقايد مزدكي بود، به نام خرمدينان پديد آمد. بابك در حدود سال 201 هجری قمری به پيشوايي خرمدينان رسيد و در اردبيل و حوالي آن مدت 22 سال مبارزه او با دولت عباسي طول كشيد. پنجاه سال بعد از شكست خرمدين؛ يعني از سال 276 تا سال 317 هجری در آذربايجان سلسله ساجيان به وجود آمد. مركز ساجيان نخست در مراغه بود. بعداً به اردبيل انتقال يافت، اولاد محمد بن ابى‌الساج تا سال 325 هجری در اردبيل و بردع و مراغه حكمراني می‌كردند. نخستين سكه‌هایي كه نام اردبيل دارد مربوط به این خاندان است. پس از ساجيان سلسله ديلمی مسافران با سالاريان جاي آن را گرفت؛ | در اواخر قرن دوم هجری كه آذربايجان همچنان به دست خلفاي بغداد اداره مى‌شد یک نهضت مذهبی كه مبتني بر احساسات ملي و عقايد مزدكي بود، به نام خرمدينان پديد آمد. بابك در حدود سال 201 هجری قمری به پيشوايي خرمدينان رسيد و در اردبيل و حوالي آن مدت 22 سال مبارزه او با دولت عباسي طول كشيد. پنجاه سال بعد از شكست خرمدين؛ يعني از سال 276 تا سال 317 هجری در آذربايجان سلسله ساجيان به وجود آمد. مركز ساجيان نخست در مراغه بود. بعداً به اردبيل انتقال يافت، اولاد محمد بن ابى‌الساج تا سال 325 هجری در اردبيل و بردع و مراغه حكمراني می‌كردند. نخستين سكه‌هایي كه نام اردبيل دارد مربوط به این خاندان است. پس از ساجيان سلسله ديلمی مسافران با سالاريان جاي آن را گرفت؛ ولی دولت سالاريان نيز مستعجل بود». | ||
2- با گفتاري در رابطه با بررسی تاریخی حوادث و اتفاقات این شهر در زمان پهلوی آغاز شده است. گفتارهای بعد به زبان و مذهب و آداب و رسوم و نيز ابنيه و آثار تاریخی آن اختصاص يافته است. در گفتار آخر نيز نقدهای بزرگان پيرامون کتاب آورده شده است. | 2- با گفتاري در رابطه با بررسی تاریخی حوادث و اتفاقات این شهر در زمان پهلوی آغاز شده است. گفتارهای بعد به زبان و مذهب و آداب و رسوم و نيز ابنيه و آثار تاریخی آن اختصاص يافته است. در گفتار آخر نيز نقدهای بزرگان پيرامون کتاب آورده شده است. | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
قبل از تحویل سال اغلب افراد وضو گرفته و برای لحظاتي سكوت همه جا را فرا مى‌گيرد و فقط صوت مناجات به گوش مى‌رسد. | قبل از تحویل سال اغلب افراد وضو گرفته و برای لحظاتي سكوت همه جا را فرا مى‌گيرد و فقط صوت مناجات به گوش مى‌رسد. | ||
جمع كثيري از مردم اردبيل بر اساس یک سنت ديرينه مذهبی در آخرين و | جمع كثيري از مردم اردبيل بر اساس یک سنت ديرينه مذهبی در آخرين و اولین پنجشنبه سال بر سر مزار درگذشتگان خویش حضور مى‌يابند. | ||
برخی از این آداب و رسوم پسنديده با وجود تغيير و تحولات فرهنگي فراوان هنوز نيز در میان مردم منطقه رايج هستند». | برخی از این آداب و رسوم پسنديده با وجود تغيير و تحولات فرهنگي فراوان هنوز نيز در میان مردم منطقه رايج هستند». | ||
3- در | 3- در اولین گفتار تاريخ اردبيل از شهريور 1320 تا انقلاب اسلامی ذكر شده است. مباحثی؛ مانند اقتصاد، بازرگاني، پزشكي و نقدهای خوانندگان پيرامون مجلدات پيشين کتاب از ديگر مطالب این مجلد است. چگونگی شكل‌گيري فرقه دموكرات و ترورها و اقدامات این فرقه برضد امنيت مردم از بخش‌های مورد توجه این جلد است. در بخش فرهنگ و معارف به تعليم و تربيت قديم و جديد و چگونگی شكل‌گيري مدارس جديد و نيز نهادهای فرهنگي، هنري پرداخته شده است. اردبيل علما و دانشمندان بزرگی را در دامان خود پرورش داده كه اسامی آنها نيز به ترتيب حروف الفبا آمده است. در بخشي از این مجلد مى‌خوانيم: | ||
«ختم قرآن، يعني به پایان رساندن تحصيل قرائت قرآن، تشريفاتي داشت، بدين معني وقتي نوآموز به آخرين سوره مى‌رسيد، برای خانواده‌اش افتخاري از حيث تحصيل وی فراهم مى‌گشت. پد ر و مادر و كسان طفل؛ از این كه فرزند آنها موفق به فراگرفتن تمام قرآن شده است، احساس مسرت می‌كردند و معمولا به شكرانه آن مهمانى‌هایي ترتيب مى‌دادند». | «ختم قرآن، يعني به پایان رساندن تحصيل قرائت قرآن، تشريفاتي داشت، بدين معني وقتي نوآموز به آخرين سوره مى‌رسيد، برای خانواده‌اش افتخاري از حيث تحصيل وی فراهم مى‌گشت. پد ر و مادر و كسان طفل؛ از این كه فرزند آنها موفق به فراگرفتن تمام قرآن شده است، احساس مسرت می‌كردند و معمولا به شكرانه آن مهمانى‌هایي ترتيب مى‌دادند». | ||