محقق داماد، سید مصطفی

محقق داماد، سید مصطفی
محقق داماد، سید مصطفی
نام کامل	سید مصطفی محقق احمدآبادی
لقب	محقق داماد
نام پدر	آیت‌الله سید محمد محقق داماد
ولادت	1324‌ش
محل تولد	قم، ایران
همسر	فاضله لاریجانی
فرزندان	مریم‌السادات محقق، صدیقه محقق، زهرا محقق و دو پسر
دین	اسلام
مذهب	شیعه دوازده‌امامی
پیشه	استاد حوزه و دانشگاه، حقوقدان، فیلسوف
منصب	رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم ایران، عضو هیئت امنای سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران
اطلاعات علمی
اجازه اجتهاد از	سید محمدرضا گلپایگانی; میرزا هاشم آملی; مرتضی حائری یزدی;
درجه علمی	دکترای حقوق بین‌الملل
دانشگاه	دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه شهید مطهری، دانشگاه علوم اسلامی رضوی
علایق پژوهشی	فقه، حقوق، فلسفه اسلامی، حقوق بین‌الملل
اساتید	شهید دکتر بهشتی; شهید مطهری; منتظری; سید محمدرضا گلپایگانی; میرزا هاشم آملی;
برخی آثار	قواعد فقه 4، بخش جزایی; قواعد فقه (3)، بخش قضایی; قواعد فقه (محقق داماد، سید مصطفی); بررسی فقهی و حقوقی وصیت; ایقاع اخذ به شفعه; مباحثی از اصول فقه;
وبگاه رسمی
	roshangaridini.org
	v; t; e;

برای دیگر کاربردها، محقق داماد (ابهام‌زدایی) را ببینید.

سید مصطفی محقق داماد (متولد 1324ش)، مجتهد، فیلسوف، حقوقدان، عضو پیوسته و رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم ایران، استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه شهید مطهری، و از عالمان دینی معاصر است. وی از شاگردان شهیدان بهشتی و مطهری و دارای تألیفات متعددی در زمینه فقه، حقوق و فلسفه اسلامی می‌باشد.

ولادت

سید مصطفی محقق احمدآبادی، معروف به محقق داماد، در سال 1324 شمسی در شهر مقدس قم دیده به جهان گشود.^[۱] وی فرزند آیت‌الله سيد محمد محقق داماد از فقهای برجسته حوزه علمیه قم و نوه دختری آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی (بنیان‌گذار حوزه علمیه قم) می‌باشد. اصالتاً اهل احمدآباد اردکان در استان یزد است.

تحصیلات

سید مصطفی پس از طی تحصیلات ابتدایی، در اوایل جوانی وارد حوزه علمیه قم شد و مقدمات و منطق را فرا گرفت. سپس نزد استادانی چون حضرات آیات شهید دکتر بهشتی، شهيد مطهرى و منتظرى دوره سطح را به پایان برد. فلسفه اسلامی را نیز از محضر شهيد مطهرى فرا گرفت. آنگاه به حوزه درس خارج فقه و اصول آیات عظام: سيد محمدرضا گلپايگانى، ميرزا هاشم آملى و شيخ مرتضى حائرى يزدى راه یافت و سالیانی چند از محضر این بزرگان بهره‌مند گردید و در سال 1348ش به درجه اجتهاد نائل آمد.

وی در کنار تحصیلات علوم حوزوی، پس از طی مقطع دبیرستان در سال 1344ش وارد دانشگاه تهران شد و موفق به اخذ مدرک کارشناسی ارشد در رشته‌های فلسفه و حقوق اسلامی گردید. سپس برای اخذ درجه دکترا در سال 1988م، در بخش حقوق بین‌الملل به دانشگاه کاتولیک لوون بلژیک وارد شد و در سال 1995م موفق به اخذ درجه علمی PHD در رشته حقوق بین‌الملل عمومی از این دانشگاه گردید.

عنوان پایان‌نامه دکتری ایشان «Protection of individuals in Times of ARMED Conflict under international and Islamic laws» رسالۀ مذبور با راهنمائی پروفسور ورهون رئیس بخش حقوق بین‌الملل دانشگاه لوون انجام یافته به اتفاق آراء هیأت داوران با درجۀ ممتاز پذیرفته شد و درسال 2004 توسط یکی از ناشران بین‌المللی در نیویورک به چاپ رسیده است.

فعالیت‌ها

محقق داماد از ابتدای انقلاب اسلامی در سمت‌های گوناگون اجرایی، قضایی و فرهنگی ایفای نقش کرده است. از سال 1360 تا 1373 ریاست سازمان بازرسی کل کشور را عهده‌دار بود. وی همچنین رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم ایران، رئیس گروه حقوق دانشگاه شهید بهشتی، عضو شورای علمی دائرةالمعارف بزرگ اسلامی^[۲]، عضو هیئت امنای دانشگاه شهید مطهری، عضو هیئت امنای سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران و استاد مدعو چندین دانشگاه معتبر کشور می‌باشد.

وی علاوه بر بهره‌گیری از دو نظام آموزشی حوزه و دانشگاه، به زبان‌های عربی و انگلیسی تسلط کامل دارد و با زبان فرانسه آشنایی دارد. از جمله افتخارات وی می‌توان به پژوهشگر نمونه سال‌های 1377 و 1387، برنده رتبه اول فقه، اصول، حدیث و علوم قرآنی در جشنواره بین‌المللی فارابی و نامزد عضویت در کمیته حقوق بشر سازمان ملل متحد در 1994 اشاره کرد.

آثار

تألیفات

تحليل و بررسی احتکار از نظرگاه فقه اسلام
قواعد فقه: بخش مدنی
قواعد فقه: بخش مدنی 2
قواعد فقه (دوره پنج جلدی)
قواعد فقه ۴، بخش جزایی
قواعد فقه (۳)، بخش قضایی
مباحثی از اصول فقه
اصول فقه (دوره سه جلدی)
بررسی فقهی و حقوقی وصیت
بررسی فقهی حقوق خانواده، نکاح و انحلال آن
ایقاع اخذ به شفعه
تعهد به نفع شخص ثالث از نظر شیخ انصاری
پژوهشی در سیر تحول نگارش قواعد فقهی در میان فقهای امامیه
سوال و جوال استفتائات و آراء فقیه کبیر حاج سید محمد کاظم یزدی صاحب عروة الوثقی
دین، فلسفه و قانون
نخبگان علم و عمل ایران
حقوق قراردادها در فقه اسلامی
الحقوق الانسانية بين الاسلام و المجتمع المدنی
حقوق بشر دوستانه بین‌المللی؛ رهیافت اسلامی
فاجعه جهل مقدس
در دادگاه جهل مقدس
الهیات و محیط زیست
روشنگری دینی
بازخوانی فقهی امر به معروف و نهی از منکر و اجرای حدود
حکمت برتر: درسگفتاری درباره نوآوری‌های فلسفه صدرا
حکمت و دیانت
Protection of Individual in Times of Armed Conflict under the International And Islamic Law
يادخدا ديناميسم اصالت انسان

تصحیح و گردآوری

شواهد الربوبية صدرالدين شيرازی

ترجمه‌ها

حقوق روابط بین‌الملل در اسلام (آئین جهانداری دولت اسلامی) اثر محمد حمیدالله
سلوک بین‌المللی دولت اسلامی اثر محمد حمیدالله
مطالعات تطبیقی در فلسفه اسلامی اثر محمد سعید شیخ
سیر فلسفه در جهان اسلام
حقوق بین‌المللی عمومی اسلامی

مقالات

تعارضات منطقی (بحث‌های منتشرنشده‌ای از استاد مرتضی مطهری)
صفات الله من وجهة نظر الاسلام و المسيحية
بررسی اثبات کذب بودن سوگند در حقوق ایران و فرانسه
اثر تسلیم در انتقال مالکیت مبیع کلی فی الذمه، مطالعه تطبیقی
فلسفه حقوق در اندیشه اسلامی
مقومات معنوی سلامت در الهیات اسلامی
بررسی فقهی-حقوقی عملیات استشهادی و عملیات انتحاری
رجم از دیدگاه قرآن و سنت
خودکشی از منظر حکمت عملی، فلسفه اخلاق و فقه اسلامی
Divine Attributes According to Suhrawardi and Mulla Sadra
Dialogue on the Basis of the Goals of Religions – A Way to Attain Mutual Understanding
Some Notes on the Problem of Mental Existence in Islamic Philosophy
نقش عنصر زمان و مکان در اجتهاد شیعی
اصول فقه شیعی و مکتب‌های آن
پیشینه فلسفه حقوق در اندیشه اسلامی
قانون به عنوان واقعیتی اجتماعی
مبانی تطبیق پذیری قوانین اسلامی با تحولات اجتماعی^[۳]

جوایز و افتخارات

پژوهشگر نمونه سال 1377
پژوهشگر نمونه سال 1387
برنده رتبه اول فقه، اصول، حدیث و علوم قرآنی در جشنواره بین المللی فارابی به سبب تألیف 4 جلد قواعد فقه (سال 1387)
نامزد عضويت در کميه حقوق بشر سازمان ملل متحد در 1994
یکی از 10 برگزیده برتر جشنواره پژوهشگران نمونه کشور سال 1387^[۴]
اهدای جایزه ویژه جشنواره کتاب سال محیط زیست بخاطر نگارش کتاب «الهیات و محیط زیست»^[۵]