كشف التمويهات في شرح الرازي علی الإشارات و التنبيهات للرئيس ابن سينا
كشف التمويهات في شرح الرازي علی الإشارات و التنبيهات للرئيس ابن سينا | |
---|---|
پدیدآوران | آمدی، علی بن محمد (نویسنده)
فخر رازی، محمد بن عمر (نویسنده) مزیدی، احمد فرید (محقق) |
ناشر | دار الکتب العلمية |
مکان نشر | لبنان - بيروت |
سال نشر | 1434ق. = 2013م. |
چاپ | 1 |
زبان | عربی |
تعداد جلد | 1 |
کد کنگره | /آ8ک5 / 415 BBR |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
كشف التمويهات في شرح الرازي علی الإشارات و التنبيهات للرئيس ابن سينا، اثر سیفالدین آمدی، کتابی است یک جلدی، به زبان عربی با موضوع فلسفه و حکمت اسلامی. در واقع این کتاب نکات و ملاحظات سیفالدین آمدی بر شرح رازی بر کتاب بوعلی است؛ بهعبارتدیگر، بوعلی کتاب «الإشارات و التنبيهات» را نوشته و فخر رازی شرحی بر آن نگاشته و سیفالدین آمدی شرح فخر رازی را شرح کرده و تأملاتش را بر آن تحریر نموده است.
این کتاب توسط احمد فرید مزیدی تحقیق و حاشیهنگاری شده است. محقق، در حاشیه کتاب برای توضیح مطالب دشوار آن، از شرح خواجه طوسی بر اشارات و تنبیهات بوعلی استفاده کرده است. همان طور که در صفحه عنوان کتاب هم آمده، کتاب «لباب الإشارات و التنبيهات» فخر رازی در انتهای اثر، به آن ملحق شده است. کتاب توسط دارالكتب العلمية بیروت چاپ شده است.
در مقدمه مزیدی بر کتاب میخوانیم: ازآنجاکه احکام شرعی و قضایای فقهی و مسالک عقلی متفق با مسائل عقدی، نیازمند به مباحث منطقی و فلسفی هستند و ا ین مباحث، وسایل مقاصد مکلفین و مناط مصالح دنیا و دین بوده و بهلحاظ قدر و منزلت از اجل علوم هستند، باید در وهله اول به آنها پرداخت و ازآنجاکه بدون نظر به مسالک این علوم و نگاه به مسائل آن نمیتوان از آن خوشهای برچید، لازم است در میان مباحثش غور کرد تا بتوان پرده از اسرار مباحثش برداشت و بر معانیاش احاطه پیدا کرد. کتاب حاضر، از آخرین مصنفات حکمی بوعلی است و خلاصه علوم وی را میتوان در این اثر دید؛ ازاینرو بسیاری از اهل علم این اثر را شرح کردهاند که از اهم این شروح، شرح فخر رازی بر آن با عنوان «الإنارات في شرح الإشارات و التنبيهات» است که خطی است و تاکنون چاپ نشده است. فخر رازی همچنین شرح مختصر دیگری نیز بر این اثر نوشته با عنوان «لباب الإشارات» که به انتهای کتاب حاضر، ملحق شده است[۱].
شرح دیگری از شیخ محمد بن محمد رازی معروف به قطبالدین تحتانی شافعی، فقیه و متکلم متوفی 766ق، با عنوان «حل مشكلات الإشارات للرازي» وجود دارد که با شرح طوسی، چاپ شده است. شرح خواجه نصیر طوسی نیز شرح زیبا و بدیعی است که به چاپ هم رسیده است و در حواشیِ کتابِ حاضر، در شرح برخی مسائل غامض، از آن استفاده شده است. همچنین، علامه شیخ محمد بن اسعد بدرالدین تستری شافعی، متوفی 732ق، نیز کتابی با عنوان «المحاكمة بين فخرالدين الرازي و نصير الطوسي في شرح الإشارات لابن سينا» نوشته است[۲].
بر اساس آنچه گفته شد، کتابی که پیش روی شماست، حاوی مباحث مهمی در علوم حکمی از ائمه این علم است که از اقطاب علم کلام و اصول و عقیده هستند؛ ازاینرو، هرکه خواهان استیفای مسالک عقلی و مباحث آن باشد، از خواندن آن و اطلاع از آن و استفاده از آن، بینیاز نخواهد بود و همین که نویسندگان آن بوعلی و فخر رازی و سیف آمدی هستند و مباحثی از خواجه طوسی در شرح آن آمده، در نشان دادن اهمیت آن، کفایت میکند[۳].
در تحقیق این اثر از نسخهای به تاریخ 719ق، کتابخانه لالی ترکیه استفاده شده و همچنین از متن کتاب «الإشارات» و شرحهای طوسی و قطب رازی و کتاب «لباب الإشارات» که به آخر کتاب ملحق شده (از روی نسخه چاپی مصحح محمد بدرالدین نعسانی، چاپخانه سعادت در سال 1326ق و چاپ دانشگاه الازهر که از روی همین چاپ بوده)، استفاده شده است. حواشی کتاب، همان طور که ذکر شد از خواجه نصیرالدین طوسی است، که برای آن نیز از نسخه چاپخانه دارالمعارف تهران استفاده شده است[۴].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه محقق.
وابستهها
تجريد، شرح نمط هفتم از کتاب الاشارات و التنبيهات شیخ الرئیس ابن سینا
مقامات عارفان؛ شرح تفصیلی و گسترده دو نمط نهم و دهم الإشارات و التنبيهات
شرح اشارات و تنبیهات (نمط سوم)
دروس شرح اشارات و تنبیهات (ابن سینا)
الإلهيات من المحاكمات بين شرحي الإشارات
الإشارات و التنبيهات مع المحاكمات
عرفان و مقامات؛ شرح و نقد دو نمط نهم و دهم کتاب «الاشارات و التنبيهات»
الحاشية علی شروح الإشارات (الإشارات و شرح الإشارات و شرح الشرح و حاشية الباغنوي)