عطار، قیس

    از ویکی‌نور
    (تغییرمسیر از عطار، قیس بهجت)

    قیس عطار (متولد 1383ق)، پژوهشگر، مصحح متون، پژوهشگر حدیث، ادیب، شاعر و تراجم‌نگار.

    زادروز و زادگاه

    قیس فرزند بهجت، فرزند عطّار در‌ سال‌ ۱۳۴۲ش (مطابق با ۱۹۶۳م و ۱۳۸۳ق)، در کاظمین به دنیا آمد.

    تحصیلات و اساتید

    او در هفده‌سالگی (۱۹۸۰م)، تصمیم به‌ ورود‌ به‌ حوزه علمیه گرفت، اما چون اوضاع عراق در آغاز حکومت صدام به‌شدت بحرانی و فشار‌ بر‌ شیعه‌ها بیشتر شده بود، نتوانست به نجف اشرف برود. در همین سال به ایران آمده و به دروس طلبگی مشغول شد.

    هشت سال اول تحصیلات حوزوی را در تهران‌ گذراند‌. استادانی که در این شهر به شاگردی‌ا‌شان پرداخت، عبارت بودند از حضرات‌ آیات: شیخ‌ محمدحسن اصطهباناتی، مرحوم شیخ عباس زین‌العابدین، مرحوم شیخ محمد پاکتچی (تبریزی) و شیخ محمدتقی شریعتمدار. در همان ایام، به قم نیز رفت‌وآمد داشت و در آنجا درس می‌خواند.

    اواخر جنگ تحمیلی بود که به مشهد مقدس‌ مشرّف‌ شد و کارهایش را در جوار حضرت امام علی بن موسی‌الرضا(ع) ادامه داد. در آنجا دیپلمش را گرفت و سپس کارشناسی‌ و کارشناسی ارشدش را در علوم قرآنی اخذ نمود.

    برخی از دروس حوزوی، همچون: شرح شمسیه، شرح لمعه، شرح شرایع را در قم خوانده و دروس دیگر را در مشهد گذراند. اساتید او در مشهد مقدس، حضرات آیات:‌ سید علی‌ نقیبی، رضازاده، مرتضوی (درس مکاسب)، میرزا علی فلسفی، شربیانی و شاهرودی بودند.

    ورود به عرصه تصحیح متون

    ایشان درباره چگونگی ورودش به عرصه تصحیح متون می‌گوید:

    در‌ آغاز طلبگی، ناچار به‌ کتاب‌های‌ قدیمی مراجعه می‌کردم؛ مثلاً وقتی «شرائع‌ الإسلام»‌ محقق حلی را نزد آیت‌الله شیخ عباس زین‌العابدین می‌خواندم، لازم بود به کتاب‌ «مسالك الأفهام في شرح شرائع الإسلام»‌ شهید‌ ثانی‌ هم مراجعه کنم‌. مسالک‌، چاپی سنگی و قدیمی داشت‌؛ آن‌هم بسیار دشوار بود و می‌دیدم که چطور با جا‌به‌جا شدن یک نقطه و اشتباه کاتب در‌ کتابت‌ برخی حروف و کلمات و جملات، معانی متضاد‌ و گاه‌ نامفهومی پیدا‌ می‌شود. آن‌ موقع بود که‌ به‌ این فکر افتادم که چرا این کتاب‌ها چنین خراب و مغلوط چاپ می‌شود؟ خصوصاً که با کتاب‌های شیک‌ امروزی‌ نیز‌ آنها را مقایسه می‌کردم؛ مثلاً در آن‌ کتاب‌های‌ مخطوط‌ و مغلوط‌ می‌خواندم‌ که:‌ «كما وَرَد في رواية...»، اما مصدر روایت را نمی‌یافتم! می‌ماندم که این روایت را چطور باید پیدا کنم؟

    در ضمن، استادم، آیت‌الله شیخ محمدحسن اصطهباناتی، خیلی در این راه کمکم کردند؛ چون به من تذکر می‌دادند که مثلاً فلان نسخه خطی در کتابخانه مَلِک است و هنوز تحقیق نشده است و شما می‌توانید‌ از‌ عهده تحقیق و تصحیحش برآیید. چنین شد که سراغ تحقیق متون رفتم. دیدم شوق این کار را دارم؛ چون هم ذوق ادبی و شناخت کافی از ادبیات عرب داشتم و هم این‌ کار‌ در راستای عقایدم و کمک به مذهب اهل‌بیت(ع) بود[۱].

    آثار

    از ایشان آثار فراوانی اعم از تألیف و تصحیح به چاپ رسیده که برخی از آن‌ها چنین است:

    تألیف

    1. كتاب الوصية؛
    2. ديوان قيس بن سعد الأنصاري؛
    3. قيثارة الدم؛
    4. مالك الأشتر خطبه و آراؤه؛
    5. رفع الغشاء عما يتعلق برشح الولاء.

    تصحیح و تحقیق

    1. سرور أهل الإيمان في علامات ظهور صاحب‌الزمان(ع)؛
    2. مصائب النواصب؛
    3. أبواب الجنان و بشائر الرضوان؛
    4. توحيد المفضل؛
    5. السلطان المفرج عن أهل الإيمان (في من رأی صاحب‌الزمان(ع))؛
    6. التعليقة علی الإهليلجة في التوحيد؛
    7. مسائل و ردود؛
    8. نهج‌البلاغة؛
    9. الإمامة؛
    10. رشح الولاء في شرح الدعاء.

    ویراستاری و مقدمه‌نویسی

    1. ملحق نهج‌البلاغة؛
    2. جواهر المطالب في فضائل علي بن أبي‌طالب(ع)؛
    3. کتاب و عتاب[۲].

    پانویس

    1. ر.ک: قیس العطار؛ اصغری هاشمی، محمدجواد، ص6-7
    2. ر.ک: پایگاه اینترنتی محقق طباطبائی

    منابع مقاله

    1. قیس العطار؛ اصغری هاشمی، محمدجواد، «گفتگو با شیخ قیس العطار، گفتگو از محمدجواد اصغری هاشمی»، نقد کتاب میراث، بهار و تابستان 1393، شماره 1 و 2، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور.
    2. پایگاه اینترنتی بنیاد محقق طباطبایی


    وابسته‌ها

    وضوء عبدالله بن عباس و دور السياسة في إختلاف النقل عنه

    سرور اهل الإيمان في علامات ظهور صاحب‌الزمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف

    السلطان المفرج عن اهل الایمان (فیمن رأی صاحب الزمان(عج))

    طرف من الأنباء و المناقب في شرف سید الأنبیاء و عترته الأطائب و طرف من تصریحه بالوصیة بالخلافة لعلي بن أبي طالب

    مصائب النواصب فی الرّد علی نواقض الروافض

    الإهليلجة

    ترجمه کتاب الوصية

    أخبار الجمل

    وضوء عثمان بن عفان من النشأة إلی الانتشار

    لماذا الاختلاف في الوضوء و من هو وراء الكواليس؟

    نهج‌البلاغة (با تحقیق قیس بهجت عطار)

    جواهر المطالب في فضائل علي بن أبي طالب علیهماالسلام

    ديوان عبدالرحمن بن حنبل الجمحي

    ترجمه دیوان قیس بن سعد انصاری

    ترجمه ديوان عمار ياسر

    الرد الکبیر علی مزاعم الهی ظهیر

    أبواب الجنان و بشائر الرضوان

    أدب المقابر، قرآنا و نثرا و شعرا

    مقتل الحسين عليه‌السلام

    مقتل الحسین علیه‌السلام روایة عن جده رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وآله من کتب العامة

    الدیوان المنسوب إلی الإمام السجاد علیه‌السلام