المسند مجموعه‌ای است از روایات که ابومحمد عبدالله بن وهب بن مسلم فهری قرشی (125- 197ق) از طرق مختلف، آنها را روایت و بر اساس ابواب فقهی، تنظیم کرده است.

المسند
المسند
پدیدآورانابن وهب، عبدالله بن وهب (نويسنده) بکاری، محیی الدین (مصحح)
سال نشر1428ق - 2007م
چاپ1
موضوعاحادیث اهل سنت - قرن 2ق.
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
5م28الف 117/5 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

به دلیل عدم شهرت این کتاب، شاید در نگاه نخست، عجب به نظر برسد که ابن وهب کتابی به نام «المسند» داشته باشد و ممکن است چنین تصور شود که این کتاب، بخشی از کتاب «المؤطأ» یا «الجامع» اوست که هر دو مشهور و معروف‌اند؛ به خصوص که اثر حاضر بر اساس ابوابی طبقه‌بندی شده است که آن را از ارتباط با مسندها دور می‌کند، اما این فرض نادرست با توجه به نکاتی که محقق در مقدمه کتاب بدان اشاره نموده، از بین می‌رود[۱].

نکته قابل توجه پیرامون کتاب این که هرچند این اثر، بر اساس ابواب تقسیم‌بندی شده است، اما این امر مانع از آن نیست که آن را مسند بنامیم، زیرا این موضوع، یک رویه و رویکرد رایج در دوران ابن وهب بوده است. به عنوان مثال، شافعی کتابی به نام «المسند» دارد که طبقه‌بندی و تبویب آن، همانند تبویب کتاب حاضر بوده و همچنین عبدالله بن مبارک و آثار پس از او، مانند «مسند أبی‌عوانه»، همگی بر اساس ابواب فقهی، تبویب شده‌اند[۲].

علما و نویسندگان بسیاری از جمله بیهقی در «السنن الکبری»، مغلطای در «شرح ابن ماجه»، ابن ماکولا در «الإکمال» و ابن تیمیه در «الفتاوی الکبری» از این کتاب نام برده و به آن اشاره کرده‌اند که این امر، نشان از اهمیت و ارزش بالای آن دارد[۳].

محقق مقدمه مفصلی نگاشته است که در آن، ضمن شرح حال مؤلف[۴]، به شرح حال راویان کتاب نیز پرداخته شده است که عبارتند از محمد بن عبدالله بن عبدالحکیم، بحر بن نصر، محمد بن یعقوب اصم و ابوعبدالرحمن سلمی[۵].

کتاب دربردارنده مجموعا 221 روایت است که بر اساس برخی از ابواب فقهی همچون کتاب الرضاع، علم، فرائض، حج و جهاد، تنظیم شده است. از جمله این روایات، روایتی است که ابن وهب از ابویونس، از ابوهریره نقل کرده است که پیامبر(ص) فرمودند: «احلت لی ولأمتی الغنائم ثم لم تحل لأحد کان قبلنا» (غنائم جنگی برای من و امت من حلال شد، اما برای هیچ کس پیش از ما حلال نشده بود)[۶].

پانویس

  1. مقدمه محقق، ص35
  2. همان
  3. همان،ص36
  4. همان،ص9
  5. همان،ص21-34
  6. متن کتاب،ص68

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.


وابسته‌ها