الروض المعطار في تشجير تحفة الأزهار
| الروض المعطار في تشجیر تحفة الأزهار | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | جبوری، کامل سلمان (نويسنده)
ضامن بن شدقم (نويسنده) مرکز نشر التراث المخطوط (اشراف) |
| ناشر | دفتر نشر ميراث مکتوب، آينه ميراث ** کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 1378ش - 1420ق - 1999م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-6781-09-8 |
| موضوع | امام زادگان - نسب نامه - سادات (خاندان) - نسب نامه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /ظ2 ت3095 53/7 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الروض المعطار في تشجير تحفة الأزهار، تشجیر کامل سلمان جبوری (معاصر) از کتاب «تحفة الأزهار و زلال الأنهار في نسب أبناء الأئمة الأطهار»، تألیف نسابه مشهور ضامن بن شدقم (متوفی بعد 1090ق) است. جبوری بر کتاب مقدمه نیز نوشته است.
نسابه‌ها برای دانش نسب‌شناسی دو نوع کتاب: مُشجّر (بحر الأنساب) و مبسوط نوشته‌اند. کتاب‌های مشجر بیشتر از مبسوط است. در این روش همه شخصیت‌های یک سلسله در شاخه‌های اصلی و فرعی، به‌صورت درخت، نمایش داده می‌شوند. در روش مبسوط از بالاترین (قدیمی‌ترین) نیا و پدربزرگ آغاز می‌کنند و پس از آن فرزندان از نسل دوم را نام می‌برند و آنگاه اولاد یکی از همین فرزندان و فرزندان او و... را دنبال می‌کنند؛ پس از اتمام آن شاخه به برادر دیگر نسل دوم به‌ترتیب می‌پردازند. تفاوت عمده‌ی روش مشجر و مبسوط این است که در اولی بررسی از پایین (جدید) به بالاست؛ یعنی از نوادگان به سمت نیا می‌روند، ولی در مبسوط از نیا به نوادگان می‌رسند[۱].
«تحفة الأزهار و زلال الأنهار» ضامن بن شدقم، از منابع مهم در علم انساب، تراجم، تاریخ و سیر و از وسیع‌ترین کتبی است که به‌طور ویژه به انساب علویین پرداخته است.
جزء اول با انساب و اعقاب امام حسن و امام حسین(ع) آغاز شده است. اولین شخصیت، حسن مثنی و نسل اوست که مشجر شده است. آخرین شخصیت نیز عبدالرحمن بن ادریس بن جعفر کذاب، فرزند امام هادی(ع) است که نسل او از محمد و ماجد ادامه یافته و مشجر شده است[۲].
این کتاب با وجود ایجاز و فراگیری، از دقیق‌ترین کتب در موضوع خود است. نویسنده کتاب علم انساب را از طریق پدر از جد خود به ارث برده است. وی با تحقیقات وسیع در جزیرةالعرب، عراق، ایران و هند بر کتب و مصنفات در علم انساب اطلاع یافت و خلاصه این آثار را به‌صورتی یکپارچه و به‌هم‌پیوسته ایجاد نمود. با این امتیاز که در آن ائمه و اشراف آل رسول و ذریه ایشان را ذکر کرده است[۳].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- نجفی، محمدجواد، «نسب‌شناسی در دوره اسلامی»، تاریخ اسلام، بهار 1382، شماره 13، ص5 تا 44.