التعليق على الموطأ في تفسير لغاته و غوامض إعرابه و معانيه

التعليق علی الموطأ في تفسير لغاته و غوامض إعرابه و معانيه اثر هشام بن احمد وقشی اندلسی (408- 489ق) در شرح لغات و واژگان کتاب «الموطأ» نوشته مالک بن انس اصبحی (93- 179ق) و تفسیر و تبیین مطالب مطرح شده در آن.

التعليق على الموطأ في تفسير لغاته و غوامض إعرابه و معانيه
پدیدآوران	وقشی، هشام بن أحمد (نويسنده) عثیمین، عبدالرحمن بن سلیمان (محقق) عثیمین، عبدالرحمن بن سلیمان (مقدمه‌نويس)
ناشر	مکتبة العبيکان
مکان نشر	عربستان - ریاض
سال نشر	1421ق - 2001م
چاپ	1
شابک	‎9960-20-787-0
زبان	عربی
تعداد جلد	2
کد کنگره	/م۲ م۸۰۲۹ 117/5 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

نویسنده، از روشی پیروی نموده است که به صورت مختصر و موجز، بر تصحیح، ضبط و ارزیابی مطالب کتاب «الموطأ» و تبیین لغات، الفاظ، ترکیب‌ها، ساختار و معانی مبهم آن، استوار است. در واقع اثر حاضر، تقریرات و اشاراتی است که مطالب و مواضع مشکل در کتاب «الموطأ» را آشکار نموده و به شرح الفاظ و ثبت احکام آن و برطرف کردن ابهامات موجود در این کتاب و بیان نمودن اعراب کلمات سخت و دیریاب آن، اختصاص یافته است. همه این موارد، به واسطه نقل از مصادر و منابع معتبر و به نقل از شیوخ و اساتید نویسنده و با استناد به آیات قرآنی، احادیثی نبوی(ع)، شواهد شعری و امثال و اقوال عرب، صورت گرفته و کتاب را به صورت اثری غنی و ارزشمند، تبدیل نموده است.

از آنجایی که تصحیح و ضبط روایات «الموطأ»، از مهمترین اهداف کتاب حاضر بوده، نویسنده در موارد زیادی، بین روایات مختلف آن، مقایسه نموده و در جاهایی که در کلمات یا ساختار روایات، اشکالی وجود داشته، به نقد برخی از استعمالات وارد شده پرداخته است که محقق به صورت مفصل، به مواردی از آن، در مقدمه خود، اشاره نموده است.

در مواردی نیز که علت خطای وارده در کتاب تحریف ناسخ یا وهم راوی بوده، به آن موارد، اشاره شده است.

بیشتر مطالب و موضوعات کتاب، به بحث ضبط و مباحث لغوی، اختصاص یافته است. نویسنده در این امر، با بهره‌گیری از اقوال و دیدگاه‌های علمای برجسته و اندیشمندان پیش از خود، مباحث لغوی را مورد بررسی قرار داده و به نقل آراء و نظریات ایشان و ارائه شواهدی برای آنها پرداخته و در مواردی نیز، پیرامون نقد یا رد برخی از این نظریات، تردیدی به خود راه نداده است. وی در موارد بسیاری، نظریات بزرگانی همچون امام مالک، امام شافعی، ابوعبید قاسم بن سلام، ابوعمر مطرز، ابوحاتم سجستانی و یعقوب بن سکیت را نقد و رد کرده است.

منابع مقاله

مقدمه کتاب.