فاضل موحدی لنکرانی، محمد

نام	فاضل موحدی لنکرانی، محمد
نام‌های دیگر	آی‍ت‌ال‍ل‍ه‌ ف‍اض‍ل‌ ل‍ن‍ک‍ران‍ی‌ ف‍اض‍ل‌، م‍ح‍م‍د ف‍اض‍ل‌ ل‍ن‍ک‍ران‍ی‌، م‍ح‍م‍د ل‍ن‍ک‍ران‍ی‌، م‍ح‍م‍دف‍اض‍ل م‍وح‍دی‌ ف‍اض‍ل‌، م‍ح‍م‍د
نام پدر	فاضل لنکرانی
متولد	1310 ش
محل تولد	لنکران در جمهوری آذربایجان
رحلت	1386 ش یا 1428 ق یا 2007 م
اساتید	آیت‌الله بروجردى، امام خمینی، علاّمه طباطبايى
برخی آثار	تفصيل الشريعه في شرح تحرير الوسيله - الاجاره اجوبه السایلین معتمد الأصول
کد مؤلف	2

برای دیگر کاربردها، فاضل لنکرانی (ابهام زدایی) را ببینید.

شیخ محمد فاضل لنکرانی (1310-1386ش) از مراجع تقلید معاصر و از اساتید حوزه علمیه قم. او بعد از وفات آیت‌الله گلپایگانی و آیت‌الله اراکی یکی از هفت مرجعی بود که از سوی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم معرفی شد. ایشان از روحانیون فعال در انقلاب 57 ایران و از شاگردان حضرات آیات بروجردی، امام خمینی و علامه طباطبایی به شمار مى‌آید. وی از مراجعی است که حامی جمهوری اسلامی و ولایت فقیه بود.

ولادت

شيخ محمد فاضل لنكرانى در سال 1310 در شهر قم ديده به جهان گشود. پدر بزرگوارش آیت‌الله فاضل لنكرانى از مهاجران قفقاز بود و سال‌ها در مشهد مقدس و حوزه علميه زنجان و قم به تحصيل و تدريس اشتغال داشت.

تحصیلات

آیت‌الله فاضل تحصیلات کلاسیک خود را تا سال ششم ابتدایی ادامه داد و پس‌ازآن به جمع طلاب علوم دینی پیوست. او وقتی به حوزه علمیه پای نهاد که 13 سال بیشتر نداشت. وی دوره سطح را در مدت 6 سال به پایان رسانید و در 19 سالگی در کنار اشتغال به درس کفایه در درس آیت‌الله بروجردی شرکت می‌کرد و شاید جوان‌ترین فرد حاضر در آن کلاس بود؛ او هر درسی را که فرا می‌گرفت، همان روز با دقت و تسلط فراوان به زبان عربی می‌نگاشت و مشاهده این جزوه‌ها اعجاب آیت‌الله بروجردی را نیز برانگیخته بود. تلاش و استعداد فراوان او باعث شد که در بیست‌وپنج سالگی که هم‌زمان با انتشار کتاب مهم نهایه التقریر بود، دیگر خود را از تقلید بی‌نیاز دید و قدم در وادی اجتهاد و عمق بخشیدن به آن نهاد.

در طی این سال‌ها، از خواندن حکمت و علوم عقلی نیز باز نماند و در این راه نیز استعداد و تلاش خود را در معرض استادان و دیگر طلاب قرار داد. او مهم‌ترین عامل توفیق خود در امور عملی را مباحثه منظم و دقیق دروس فرا گرفته می‌داند و طلاب امروز را نیز به آن سفارش می‌کند.

آیت‌الله فاضل در سال‌های تحصیل و تدریس خود، با طلاب فاضل فراوانی رابطه دوستی داشت؛ از جمله آن‌ها؛ مرحوم شهید آیت‌الله مصطفی خمینی فرزند برومند امام خمینی(ره) بود که درس‌های فراوانی را با او به مباحثه پرداخته بود.

اساتید

آیت‌الله فاضل لنکرانی در سال‌های تحصیل خود از استادان بسیاری بهره برد. مقداری از رسائل و مکاسب را نزد پدر خود و دیگر بخشه‌ای آن را نزد آیت‌الله سلطانی، آیت‌الله شیخ عبدالجواد جبل عاملی و آیت‌الله شیخ مرتضی حائری خواند. کفایه را نیز نزد مرحوم آقای شیخ عبدالجواد جبل عاملی فرا گرفت.

با اتمام دوره سطح، به درس خارج فقه آیت‌الله بروجردی رفت و حدود 11 سال در درس خارج ایشان شرکت جست که رحلت آیت‌الله بروجردی، سد راه ادامه این حضور شد. با آغاز درس خارج اصول امام خمینی(ره) در درس ایشان نیز شرکت کرد و 9 سال از محضر ایشان بهره برد.

در طی این سال‌ها در درس خارج فقه امام(ره) نیز حاضر بود و تقریرات آن را ـ همچون درس مرحوم بروجردی ـ می‌نگاشت.

تدریس

آیت‌الله فاضل از آغازین سال‌های تحصیل، به تدریس نیز اشتغال داشت. نخستین کتابی که ایشان به تدریس پرداختند حاشیه ملا عبدالله و پس‌ازآن، معالم بود. پس‌ازآن نیز به تدریس شرح لعمه پرداخت. مکاسب را پنج دوره و کفایه را شش دوره تدریس نمود و در این کلاس‌ها حدود 600 نفر شرکت می‌جستند. دوره آخر تدریس کفایه ایشان با شروع تدریس خارج فقه و اصول همراه بود که سال‌های متمادی ادامه داشته است.

آثار

نهاية التقرير؛
تفصيل الشريعة في شرح كتاب تحرير الوسيلة؛
تبيان الأصول؛
الأحكام الواضحة؛
رساله توضیح المسائل؛
الحواشی علی العروة الوثقی؛
حاشیه بر کتاب «الطهارة» مصباح الفقيه؛
مناسک حج؛
مدخل التفسير؛
چهره‌های درخشان در آیه تطهیر؛
ائمه اطهار یا پاسداران وحی در قرآن کریم؛
تقیه مداراتی؛
آیین کشورداری از دیدگاه امام علی(ع)؛
تفسیر سوره حمد؛
تقريرات الأصول و الفقه لمباحث آیت‌الله‌العظمی الامام الخمینی(ره)؛
كتاب القضاء؛
الحاشية علی كتاب طهارة الشرايع؛
شرح فروع الإجتهاد و التقليد من الكتاب العروة الوثقی؛
رسالة في حكم الصلاة في اللباس المشکوک؛
عصمت انبیاء؛
القواعد الفقهية؛
موضوع علم الأصول؛
القول فی الشهرة الفتوائية؛
رسالة في قاعدتی الفراغ و التجاوز و اصالة الصحّة؛
رسالة في الخلل الواقع في العمرة و الحج؛
ايضاح الكفاية.

فعالیت‌های سیاسی

او از کسانی بود که در آغازین روزهای فعالیت جامعه مدرسین در دوره حکومت طاغوت، به آن پیوست و در جلسات آن شرکت می‌کرد و امضای او در زیر بسیاری از اعلامیه‌ها، از جمله اعلام مرجعیت امام خمینی(ره) و نیز خلع ید شاه از قدرت، به چشم می‌خورد. فعالیت‌های او در جامعه مدرسین و دیگر تلاش‌های سیاسی او، باعث شد که بارها مورد بازداشت و شکنجه قرار گیرد و تبعید یا زندانی شود. او حدود 4 ماه به بندر لنگه تبعید شد. پس‌ازآن نیز حدود 2 سال و نیم به یزد تبعید شد که در آنجا نیز دست از مبارزه بر نداشت و ضمن تحصیل و تحقیقات علمی، با آیت‌الله صدوقی، جلسات مخفیانه‌ای ترتیب داد که طی آن، به تشویق افراد برای مبارزه و احیای نام امام خمینی(ره) در آن دیار می‌پرداخت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز، فعالیت‌های سیاسی آیت‌الله فاضل ادامه داشت. ایشان در هر جا که لازم بود، با حمایت از مواضع امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب، آیت‌الله خامنه‌ای، توطئه‌های دشمن را افشا و مردم را به حمایت و اطاعت رهبری و حفظ ارزش‌های نظام دعوت می‌کرد. او بارها در جبهه‌های نبرد حق علیه باطل حضور یافت و باعث دلگرمی رزمندگان اسلام شد. از جمله مسؤولیت‌های او پس‌ از انقلاب به نمایندگی در دوره اول مجلس خبرگان از استان مرکزی می‌توان اشاره کرد. استاد فاضل لنکرانی پس از رحلت آیت‌الله اراکی، با اعلام جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به‌عنوان نخستین نفر و با اکثریت آراء، از مراجع تقلید شناخته شد.