تنوخی، عزالدین بن امین
عزّالدین بن امین (1307-1386ق)، مشهور به «عزّالدین بن علم‌الدین تنوخی»، شاعر، واژه‌شناس، روزنامه‌نگار، پژوهشگر و یکی از مؤسسان و نایب رئیس «مجمع علمی عربی (دمشق)» و یکی از شخصیت‌های علمی و ادبی سوریه در دوران معاصر، الرحلة التنوخية از آثار اوست.
| تنوخی، عزالدین بن امین | |
|---|---|
 | |
| ولادت | 1307ق/ 1889م |
| محل تولد | دمشق، سوریه |
| محل زندگی | سوریه، فلسطین، مصر، فرانسه، عراق و حجاز |
| رحلت | روز جمعه 5 ربیع‌الأول 1386ق/1966م |
| مدفن | قبرستان باب صغیر |
| طول عمر | 76–77 |
| پیشه | شاعر، واژه‌شناس، روزنامه‌نگار، پژوهشگر |
| منصب | یکی از مؤسسان و نایب رئیس «مجمع علمی عربی (دمشق)» |
ولادت و تربیت
- عزّالدین بن علم‌الدین تنوخی، در سال 1307ق، در دمشق به دنیا آمد و در کشورهای سوریه، فلسطین، مصر، فرانسه، عراق و حجاز زندگی کرد. قرائت قرآن کریم را در مدرسه سباهیه به پایان رساند و آنگاه نخستین درس‌هایش را در مدرسه ابتدایی رشدی در دمشق آموخت و سپس همراه با خانواده‌اش به شهر یافا (فلسطین) منتقل شد و به مدرسه فرانسوی فریر پیوست و در آنجا دروس آمادگی‌اش را تکمیل کرد و آنگاه به الأزهر ملحق شد و بعد از 5 سال به دمشق بازگشت....
واژه‌گزینی
- عزّالدین تنوخی اولین کسی است که در عربی جدید، از واژه «الفيزياء» در برابر اصطلاح «فیزیک» استفاده کرد.
مشاغل
- معلم زراعت در مرکز کشاورزی بیروت.
- عضو مؤسس «المجمع العلمي العربي» (دمشق).
- تدریس در دبیرستان‌های بغداد.
- تأسیس «المجمع العلمي العراقي».
- استاد زبان و ادبیات عربی در دبیرستان‌های حمص و دمشق.
- مدیر اداره معارف (آموزش‌وپرورش) استان سویداء.
- بازرس معارف و عضو گروه تعلیم و تربیت در دمشق.
- استاد دانشکده ادبیات.
- عضو «لجنة المطبوعات» و مجله «المجمع العلمي العربي» و مشارکت در بزرگداشت امیر شاعران «احمد شوقی» در قاهره.
وفات
- سرانجام عزّالدین تنوخی، صبح روز جمعه 5 ربیع‌الأول 1386ق، در 79 سالگی در دمشق جان به جان‌آفرین تسلیم کرد و در قبرستان باب صغیر دفن شد[۱].
آثار
- عزّالدین تنوخی آثار علمی و ادبی بسیاری در زمینه تألیف، ترجمه و تحقیق پدید آورد:
- تألیف:
- تحقیق و تصحیح:
- «وصف المطر و السحاب» (نوشته ابن درید).
- «ديوان السلطان سليمان بن سليمان النبهاني».
- «الإيضاح» (قزوینی).
- «مقدمة في النحو» (خلف الأحمر).
- معاني الشعر (اشناندانی).
- ترجمه:
- «مبادئ الفيزياء» (از زبان فرانسه).
- المعجم الكندي العسكري (مشارکت در ترجمه).
اشعار او
- اشعار بسیاری از تنوخی منتشر شده است، مانند:
- قصیده «أكابرنا» در «الأدب المعاصر في سورية».
- قصیده «يا أسفًا على عدنان» در «المالكي رجل و قضية».
- قصیده‌هایی در مجله «الرسالة» (مصر)، از جمله قصیده «صوت دمشق».
پانویس
- ↑ ر.ک: معجم البابطين لشعراء العربية في القرنين التاسع عشر و العشرين
منابع مقاله
«معجم البابطين لشعراء العربية في القرنين التاسع عشر و العشرين»، «عزالدین التنوخی»