تنوخی، عزالدین بن امین

    از ویکی‌نور
    تنوخی، عزالدین بن امین
    NUR16686.jpg
    ولادت1307ق/ 1889م
    محل تولددمشق، سوریه
    محل زندگیسوریه، فلسطین، مصر، فرانسه، عراق و حجاز
    رحلتروز جمعه 5 ربیع‌الأول 1386ق/1966م
    مدفنقبرستان باب صغیر
    طول عمر76–77
    پیشهشاعر، واژه‌شناس، روزنامه‌نگار، پژوهشگر
    منصبیکی از مؤسسان و نایب رئیس «مجمع علمی عربی (دمشق)»
    اطلاعات علمی
    برخی آثار

    عزّالدین بن امین (1307-1386ق)، مشهور به «عزّالدین بن علم‌الدین تنوخی»، شاعر، واژه‌شناس، روزنامه‌نگار، پژوهشگر و یکی از مؤسسان و نایب رئیس «مجمع علمی عربی (دمشق)» و یکی از شخصیت‌های علمی و ادبی سوریه در دوران معاصر، الرحلة التنوخية از آثار اوست.

    ولادت و تربیت

    • عزّالدین بن علم‌الدین تنوخی، در سال 1307ق، در دمشق به دنیا آمد و در کشورهای سوریه، فلسطین، مصر، فرانسه، عراق و حجاز زندگی کرد. قرائت قرآن کریم را در مدرسه سباهیه به پایان رساند و آنگاه نخستین درس‌هایش را در مدرسه ابتدایی رشدی در دمشق آموخت و سپس همراه با خانواده‌اش به شهر یافا (فلسطین) منتقل شد و به مدرسه فرانسوی فریر پیوست و در آنجا دروس آمادگی‌اش را تکمیل کرد و آنگاه به الأزهر ملحق شد و بعد از 5 سال به دمشق بازگشت....

    واژه‌گزینی

    • عزّالدین تنوخی اولین کسی است که در عربی جدید، از واژه «الفيزياء» در برابر اصطلاح «فیزیک» استفاده کرد.

    مشاغل

    • معلم زراعت در مرکز کشاورزی بیروت.
    • عضو مؤسس «المجمع العلمي العربي» (دمشق).
    • تدریس در دبیرستان‌های بغداد.
    • تأسیس «المجمع العلمي العراقي».
    • استاد زبان و ادبیات عربی در دبیرستان‌های حمص و دمشق.
    • مدیر اداره معارف (آموزش‌وپرورش) استان سویداء.
    • بازرس معارف و عضو گروه تعلیم و تربیت در دمشق.
    • استاد دانشکده ادبیات.
    • عضو «لجنة المطبوعات» و مجله «المجمع العلمي العربي» و مشارکت در بزرگداشت امیر شاعران «احمد شوقی» در قاهره.

    وفات

    • سرانجام عزّالدین تنوخی، صبح روز جمعه 5 ربیع‌الأول 1386ق، در 79 سالگی در دمشق جان به جان‌آفرین تسلیم کرد و در قبرستان باب صغیر دفن شد[۱].

    آثار

    • عزّالدین تنوخی آثار علمی و ادبی بسیاری در زمینه تألیف، ترجمه و تحقیق پدید آورد:
    1. تألیف:
      1. الرحلة التنوخية.
      2. الفتح المُبين في شرح عينية الرئيس ابن سينا.
    2. تحقیق و تصحیح:
      1. «وصف المطر و السحاب» (نوشته ابن درید).
      2. «ديوان السلطان سليمان بن سليمان النبهاني».
      3. «الإيضاح» (قزوینی).
      4. «مقدمة في النحو» (خلف الأحمر).
      5. معاني الشعر (اشناندانی).
    3. ترجمه:
      1. «مبادئ الفيزياء» (از زبان فرانسه).
      2. المعجم الكندي العسكري (مشارکت در ترجمه).

    اشعار او

    • اشعار بسیاری از تنوخی منتشر شده است، مانند:
    • قصیده «أكابرنا» در «الأدب المعاصر في سورية».
    • قصیده «يا أسفًا على عدنان» در «المالكي رجل و قضية».
    • قصیده‌هایی در مجله «الرسالة» (مصر)، از جمله قصیده «صوت دمشق».

    پانویس

    1. ر.ک: معجم البابطين لشعراء العربية في القرنين التاسع عشر و العشرين

    منابع مقاله

    «معجم البابطين لشعراء العربية في القرنين التاسع عشر و العشرين»، «عزالدین التنوخی»




    وابسته‌ها