التطبيق النحوي
التطبيق النحوي، اثر دكتر عبده الراجحى، كتابى است پيرامون علم نحو و جملات كه به زبان عربى و در سال 1391ق، نوشته شده است.
التطبيق النحوي | |
---|---|
پدیدآوران | راجحی، عبده (نویسنده) |
ناشر | دار المعرفة الجامعية |
مکان نشر | اسکندریه - مصر |
سال نشر | 1998 م |
چاپ | 2 |
موضوع | زبان عربی - نحو |
زبان | عربی |
تعداد جلد | 1 |
کد کنگره | PJ 6151 /ر2ت6 |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اهميت آموختن لغت عربى و ضرورت فراگیرى نحو، برای آموختن آن، انگیزه نویسنده از تدوين كتاب بوده است.[۱]
ساختار
كتاب، با دو مقدمه از نویسنده آغاز و مطالب در دو باب، ارائه گرديده است.
نویسنده در ابتدا به بحث پيرامون كلمه و مباحث مرتبط با آن پرداخته و در ادامه به بررسى جمله و شبه جمله پرداخته است.
گزارش محتوا
در مقدمات نویسنده، ضمن اشاره به نكاتى پيرامون كتاب، انگیزه نویسنده از تدوين آن، بيان شده است.[۲]
نویسنده در باب اول كتاب، به بحث و بررسى پيرامون كلمه و مباحث مربوط به آن پرداخته است. وى ابتدا، اقسام كلمه و سپس حالات آن از نظر اعراب و بنا را بررسى نموده و سپس به بحث از امور زير پرداخته است: اعراب و علامات آن؛ اعراب ظاهرى و مقدر؛ بناء و كلمات مبنى از جمله: اسم موصول، ضماير، اسم اشاره، اسم استفهام، اسم شرط، اسم مركب و.[۳]
باب دوم، درباره جمله و شبه جمله بوده و از جمله مباحث مطرحشده در آن، مىتوان به موارد زير اشاره كرد: جمله اسميه؛ مبتدا و معرفه و نكره بودن آن؛ حذف مبتدا؛ خبر؛ افعال ناقصه؛ حروفى كه مانند ليس عمل مىكنند؛ افعال مقاربه، شروع و رجاء؛ حروف ناسخه؛ حروف مشبهة بالفعل؛ لاى نفى جنس؛ جمله فعليه؛ فاعل و نائب فاعل؛ مفاعيل خمسه؛ حال؛ تميز؛ جمله استثناء؛ جمله نداء؛ منادا؛ استغاثه؛ ندبه؛ جمله امر، نهى و عرض؛ جمله استفهام؛ جمله تعجب؛ جمله مدح و ذم؛ جمله شرطيه؛ جمله قسم؛ جملاتى كه محلى از اعراب دارند؛ جملاتى كه محلى از اعراب ندارند (مانند جمله ابتداییه، مستأنفه و معترضه)؛ شبه جمله؛ توابع (نعت، تأكيد، بدل، عطف بيان)؛ اسامى غير منصرف؛ عدد و.[۴]
نویسنده، معتقد است كه علم نحو، اساس ضرورى تمام مطالعات مرتبط با لغت عربى از جمله فقه، تفسير، ادبيات، فلسفه، تاريخ عرب و... مىباشد و آگاهى يافتن به نص لغوى، بدون معرفت به نظامى كه اين لغت بر آن بنا نهاده شده، ميسر نمىباشد.[۵]
وضعيت كتاب
فهرست مطالب در انتهاى كتاب آمده است.
در پاورقىها بيشتر به ذكر منابع پرداخته شده است.
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.
وابستهها
البهجة المرضية علی ألفية ابن مالك
تحفة الأديب في نحاة مغني اللبيب
النحو الوافي مع ربطه بالأساليب الرفيعة و الحياة اللغوية المتجددة
معجم القواعد العربية في النحو و التصريف
مبادئ العربية في الصرف و النحو
النحو المستطاب: سؤال و جواب و إعراب
أصول النحو عند السيوطي بين النظرية و التطبيق
الإنصاف في مسائل الخلاف بين النحو البصريين و الكوفيين
همع الهوامع شرح جمع الجوامع في النحو
شرح ملاجامي علی متن الكافية في النحو
أوضح المسالك إلی ألفية ابن مالك
النحو الواضح في قواعد اللغة العربية (المرحلة الابتدائية)
شرح الشواهد الشعرية في أمات الكتب النحوية لأربعة آلاف شاهد شعري
شرح المكودي علی الألفية في علمي الصرف و النحو
شرح الدرة البهية، «نظم الآجرومية»، في أصول علم اللغة العربية
النحو التطبيقي وفقا لمقررات النحو العربي في المعاهد و الجامعات العربية