شرح شذور الذهب في معرفة كلام العرب
شرح شذور الذهب في معرفة كلام العرب، متن و شرح هر دو از آثار استاد و متخصص بزرگ ادبيات عربى، جمال‌الدين بن هشام انصارى، همراه با شرحى بر آن شرح به نام «منتهى الأرب بتحقيق شرح شذور الذهب»، نوشته استاد مرحوم محمد محيى‌الدين عبدالحميد است كه در آن، يك دوره مسائل نحوى از آغاز تا انجام توضيح داده شده است.
| شرح شذور الذهب في معرفة کلام العرب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن هشام، عبدالله بن یوسف (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | شذورات الذهب فی معرفه الکلام العرب. شرح منتهی الارب بتحقیق شرح شذور الذهب |
| ناشر | دار الکوخ |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1384 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-90300-4-3 |
| موضوع | ابن هشام، عبدالله بن یوسف، 708 - 761ق. شذورات الذهب فی معرفه الکلام العرب - نقد و تفسیر زبان عربی - نحو |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PJ 6151 /الف2 ش4022 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
در اين كتاب يك دوره مسائل نحوى بيان شده و بحث از تعريف كلمه شروع شده و با اقسام كلمه و... ادامه يافته و با بحث از عدد پايان يافته است.
گزارش محتوا
درباره روش و محتواى اين اثر چند نكته گفتنى است:
1. مصحح محترم، استاد محمد محيى‌الدين عبدالحميد در مقدمه‌اش كه زمان و مكان نگارشش را مشخص نكرده، نوشته است: «در سال 1935م، هيئت علمى دانشگاه الأزهر در نظام جديد درسى، تدريس دو كتاب از آثار ابن هشام را براى آموزش به دو گروه از دانشجويانش مناسب و ضرورى شمرد: كتاب «قطر الندى و بلّ الصدى»، براى سال سوم دوره مقدماتى و كتاب «شذور الذهب» و شرحش، براى سال چهارم همان دوره؛ من كه قبلاً شرحى تحقيقى، ولى آسان بر «شرح قطر الندى» نوشته بودم، مكلَّف شدم كه شرحى نيز بر «شذور الذهب» بنويسم تا مطالب براى جويندگان آسان شود و من اين شرح را «منتهى الأرب بتحقيق شرح شذور الذهب» ناميدم و اميدوارم كه اسمش مطابق با مسمايش باشد[۱]
2. ناشر، توضيحاتى درباره زندگى‌نامه ابن هشام[۲]و نيز شرح حال محمد محيى‌الدين عبدالحميد[۳]آورده است.
3. اين نسخه را ناشر از روى نسخه دارالطلائع منتشر ساخته است[۴]
4. كتاب منتهى الأرب بتحقيق شرح شذور الذهب، تأليف محمد محيى‌الدين عبدالحميد در پاورقى‌هاى كتاب حاضر آمده است.
5. نام و نشان آيات و سوره‌هاى استفاده‌شده در كتاب، در متن ذكر شده است[۵]
6. استاد محمد محيى‌الدين عبدالحميد در شرح خودش، به بحث‌هاى لغوى و صرف و نحوى پرداخته و شاهد بحث را در اشعار معين كرده و همچنين كوشيده نام شاعر ابيات مذكور را نيز در شواهد شعرى ذكر كند[۶]او تعليقه‌هايش را شماره‌گذارى كرده و در مجموع، 239 تعليقه بر مباحث ابن هشام نوشته است. ايشان شرحش را در تاريخ رمضان 1355ق، به پايان برده است[۷]
پانويس
منابع مقاله
شرح شذور الذهب في معرفة كلام العرب، جمال‌الدين بن هشام الأنصاري و معه كتاب منتهى الأرب بتحقيق شرح شذور الذهب، تأليف محمد محيي‌الدين عبدالحميد، دارالكوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولى، طهران 1384ش.
وابسته‌ها
البهجة المرضية علی ألفية ابن مالك
تحفة الأديب في نحاة مغني اللبيب
النحو الوافي مع ربطه بالأساليب الرفيعة و الحياة اللغوية المتجددة
معجم القواعد العربية في النحو و التصريف
مبادئ العربية في الصرف و النحو
أصول النحو عند السيوطي بين النظرية و التطبيق
الإنصاف في مسائل الخلاف بين النحو البصريين و الكوفيين
همع الهوامع شرح جمع الجوامع في النحو
شرح ملاجامي علی متن الكافية في النحو
أوضح المسالك إلی ألفية ابن مالك
النحو الواضح في قواعد اللغة العربية (المرحلة الابتدائية)
النحو المستطاب: سؤال و جواب و إعراب
شرح الشواهد الشعرية في أمات الكتب النحوية لأربعة آلاف شاهد شعري
شرح المكودي علی الألفية في علمي الصرف و النحو
شرح الدرة البهية، «نظم الآجرومية»، في أصول علم اللغة العربية
النحو التطبيقي وفقا لمقررات النحو العربي في المعاهد و الجامعات العربية