التطبيق النحوي


التطبيق النحوي، اثر دكتر عبده الراجحى، كتابى است پيرامون علم نحو و جملات كه به زبان عربى و در سال 1391ق، نوشته شده است.

التطبيق النحوي
التطبيق النحوي
پدیدآورانراجحی، عبده (نویسنده)
ناشردار المعرفة الجامعية
مکان نشراسکندریه - مصر
سال نشر1998 م
چاپ2
موضوعزبان عربی - نحو
زبانعربی
تعداد جلد1
کد کنگره
‏PJ‎‏ ‎‏6151‎‏ ‎‏/‎‏ر‎‏2‎‏ت‎‏6‎‏
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

اهميت آموختن لغت عربى و ضرورت فراگیرى نحو، برای آموختن آن، انگیزه نویسنده از تدوين كتاب بوده است.[۱]

ساختار

كتاب، با دو مقدمه از نویسنده آغاز و مطالب در دو باب، ارائه گرديده است.

نویسنده در ابتدا به بحث پيرامون كلمه و مباحث مرتبط با آن پرداخته و در ادامه به بررسى جمله و شبه جمله پرداخته است.

گزارش محتوا

در مقدمات نویسنده، ضمن اشاره به نكاتى پيرامون كتاب، انگیزه نویسنده از تدوين آن، بيان شده است.[۲]

نویسنده در باب اول كتاب، به بحث و بررسى پيرامون كلمه و مباحث مربوط به آن پرداخته است. وى ابتدا، اقسام كلمه و سپس حالات آن از نظر اعراب و بنا را بررسى نموده و سپس به بحث از امور زير پرداخته است: اعراب و علامات آن؛ اعراب ظاهرى و مقدر؛ بناء و كلمات مبنى از جمله: اسم موصول، ضماير، اسم اشاره، اسم استفهام، اسم شرط، اسم مركب و.[۳]

باب دوم، درباره جمله و شبه جمله بوده و از جمله مباحث مطرح‌شده در آن، مى‌توان به موارد زير اشاره كرد: جمله اسميه؛ مبتدا و معرفه و نكره بودن آن؛ حذف مبتدا؛ خبر؛ افعال ناقصه؛ حروفى كه مانند ليس عمل مى‌كنند؛ افعال مقاربه، شروع و رجاء؛ حروف ناسخه؛ حروف مشبهة بالفعل؛ لاى نفى جنس؛ جمله فعليه؛ فاعل و نائب فاعل؛ مفاعيل خمسه؛ حال؛ تميز؛ جمله استثناء؛ جمله نداء؛ منادا؛ استغاثه؛ ندبه؛ جمله امر، نهى و عرض؛ جمله استفهام؛ جمله تعجب؛ جمله مدح و ذم؛ جمله شرطيه؛ جمله قسم؛ جملاتى كه محلى از اعراب دارند؛ جملاتى كه محلى از اعراب ندارند (مانند جمله ابتداییه، مستأنفه و معترضه)؛ شبه جمله؛ توابع (نعت، تأكيد، بدل، عطف بيان)؛ اسامى غير منصرف؛ عدد و.[۴]

نویسنده، معتقد است كه علم نحو، اساس ضرورى تمام مطالعات مرتبط با لغت عربى از جمله فقه، تفسير، ادبيات، فلسفه، تاريخ عرب و... مى‌باشد و آگاهى يافتن به نص لغوى، بدون معرفت به نظامى كه اين لغت بر آن بنا نهاده شده، ميسر نمى‌باشد.[۵]

وضعيت كتاب

فهرست مطالب در انتهاى كتاب آمده است.

در پاورقى‌ها بيشتر به ذكر منابع پرداخته شده است.

پانويس

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب.

وابسته‌ها

البهجة المرضية علی ألفية ابن مالك

مغني اللبيب عن كتب الأعاريب

تحفة الأديب في نحاة مغني اللبيب

النحو الوافي مع ربطه بالأساليب الرفيعة و الحياة اللغوية المتجددة

النحو الكافي

خودآموز هداية في النحو

معجم القواعد العربية في النحو و التصريف

المعجم المفصل في النحو العربي

مبادئ العربية في الصرف و النحو

النحو المستطاب: سؤال و جواب و إعراب

الجمل في النحو

أصول النحو عند السيوطي بين النظرية و التطبيق

الاقتراح في علم أصول النحو

الإنصاف في مسائل الخلاف بين النحو البصريين و الكوفيين

همع الهوامع شرح جمع الجوامع في النحو

شرح ملاجامي علی متن الكافية في النحو

أوضح المسالك إلی ألفية ابن مالك

النحو الواضح في قواعد اللغة العربية (المرحلة الابتدائية)

كشف المشكل في النحو

اللمع في العربية

أسرار العربية

شرح الشواهد الشعرية في أمات الكتب النحوية لأربعة آلاف شاهد شعري

بداءة النحو (صفایی)

شرح جمل الزجاجي

شرح المكودي علی الألفية في علمي الصرف و النحو

شرح اللمع في النحو

شرح الدرة البهية، «نظم الآجرومية»، في أصول علم اللغة العربية

الأشباه و النظائر في النحو

مرجع الطلاب في قواعد النحو

الخصائص

النحو التطبيقي وفقا لمقررات النحو العربي في المعاهد و الجامعات العربية

المنهاج في القواعد و الإعراب

المدارس النحوية

شرح كتاب سيبويه

المفصل في صنعة الإعراب

الكواكب الدرية

شرح تسهيل الفوائد و تكميل المقاصد

التطبيق الصرفي