۱۱۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
{{ اشتباه نشود| صافی گلپایگانی، علی}} | {{ اشتباه نشود| صافی گلپایگانی، علی}} | ||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
'''لطف‌الله صافی گلپایگانی'''، فقیه، | '''لطف‌الله صافی گلپایگانی'''، فقیه، اسلام‌شناس و از مراجع بزرگ تقلید شیعه در سال 1337ق، در شهر گلپایگان، به دنیا آمد. | ||
پدر او عالم عارف، [[صافی گلپایگانی، | پدر او عالم عارف، آیت‌اللّه [[صافی گلپایگانی، محمدجواد|آخوند ملا محمّدجواد صافى]]، (متولد 1287ق) بود که علاوه بر تخصّص، تحقیق، تألیف و تدریس در گرایش‌هاى مختلف علوم اسلامى مانند فقه، اصول، کلام، اخلاق، حدیث و... و در زمینه هنرهاى ارزشمندى چون شعر و خوشنویسى نیز سرآمد بود. | ||
مادر او بانوى فاضله، شاعره و عاشق | مادر او بانوى فاضله، شاعره و عاشق اهل‌بیت(ع)، فاطمه خانم، دختر حضرت آیت‌اللّه آخوند ملا محمّدعلى بود. | ||
==کسب علم و دانش== | ==کسب علم و دانش== | ||
ایشان، در نوجوانى قدم به وادى علم و | ایشان، در نوجوانى قدم به وادى علم و معنویت حوزه نهاد و میهمان صفاى حلقه‌هاى صمیمى درس و بحث و مَحرَم شور وصف‌ناپذیر مناجات نیمه شب پاک‌باختگان حوزه شد. | ||
ابتدا در | ابتدا در گلپایگان، کتب پایه ادبیات عرب را نزد عالم جلیل‌القدر، مرحوم آخوند ملا ابوالقاسم مشهور به «قطب» آغاز کرد و ادامه مباحث ادبیات، کلام، تفسیر، حدیث، فقه و اصول را تا پایان سطح در همان جا پى گرفت و در این مدت حجم وسیع کتب مهم رشته‌هاى مذکور را نزد پدر بزرگوارش، حضرت آیت‌اللّه [[صافی گلپایگانی، محمدجواد|آخوند ملا محمّدجواد صافى]] آموخت. | ||
در سال | در سال 1360ق، گلپایگان را با دنیایى از خاطره‌هاى شیرین دوران کودکى و نوجوانى و لذت حضور در کنار پدر و مادرى مهربان و دلسوز، ترک کرد و رنج مشکلات هجرت به قم را پذیرا شد، تا با حضور در مجلس درس و بحث اساتید بزرگ حوزه علمیه قم به تکمیل تحصیلات و تحقیقات خود بپردازد. | ||
== اساتید == | == اساتید == | ||
ایشان چند سال بعد به نجف اشرف مشرف شد و در آنجا نیز از محضر مراجع عالیقدر آن حوزه، براى یک سال بهره‌مند گشت. | |||
او پس از آن مجدداً به قم | او پس از آن مجدداً به قم بازگشت و بیش از پانزده سال حلقه‌نشین مجلس درس و بحث و اخلاق و عرفان مرجع پرافتخار شیعه، حضرت آیت‌اللّه‌العظمى [[بروجردی، حسین|بروجردى]] و نیز یکى از مشاورین ویژه و برجسته و از اصحاب خاص استفتای آن بزرگوار گشت و آن مرحوم، نظر به توانایى والاى علمى آیت‌اللّه‌العظمى صافى، پاسخگویى به سؤالات مهم و حساسى از فقه و کلام شیعى و نیز نگارش کتاب ارزشمندى درباره مهدویت را که «[[منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر(ع)|منتخب الأثر]]» نام گرفت، به ایشان واگذار کردند. | ||
از | از اساتید مهم آن بزرگوار در قم، مراجع تقلید، آیات عظام: [[خوانساری، محمدتقی|سید محمّدتقى خوانسارى]]، [[حجت کوه‌کمری، محمد|حجّت]]، [[صدر، صدرالدین|صدر]]، [[بروجردی، حسین|بروجردى]] و در نجف، آیات عظام: شیخ [[شیرازی، محمدکاظم|محمّدکاظم شیرازى]]، [[موسوی گلپایگانی، جمال‌الدین احمد|سید جمال‌الدین گلپایگانى]] و شیخ محمّدعلى کاظمى را مى‌توان نام برد. | ||
== | == ویژگی‌هاى ایشان == | ||
زهد، | زهد، تقوا، اخلاص، قناعت، توکل، سعه صدر، صراحت لهجه و امر به معروف و نهى از منکر، از ویژگى‌هاى مهم روحى - اخلاقى این فقیه وارسته است. | ||
وجودش، | وجودش، دریاى بى‌کرانه عشق به انوار مقدس ائمه معصومین علیهم‌السّلام است و هر پگاه بعد از نماز، در دعاى عهد، مى‌توان ترنّم تمنّاى دل شیداییش را در نغمه «العجل العجل یا مولاى یا صاحب الزمان» شنید و او را عصرهاى جمعه، میان خیل عاشقان مهدى (عج)، میهمان لحظه‌هاى پر معنویت مسجد جمکران دید. | ||
تدریس، تحقیق و تسلط در زمینه علوم متنوع اسلامى همچون فقه، اصول، کلام، حدیث، رجال و ... ، تألیف حدود هشتاد اثر ارزشمند و محققانه به زبان‌هاى فارسى و عربى که بعضى از آنها به چند زبان دیگر نیز ترجمه شده، از ویژگى‌هاى علمى ایشان است. | |||
برخوردارى از | برخوردارى از چنین موقعیت‌هاى والاى علمى، ایشان را در حوزه علمیه قم، در ردیف ممتازین قرار داد و بزرگانى چون آیات عظام: سید جمال‌الدین گلپایگانى، بروجردى، امام خمینى و سید محمد رضا گلپایگانى و بعضى دیگر، مقام بلند علمى - معنوى او را ارج نهادند؛ و آیت‌اللّه العظمى سید جمال‌الدین گلپایگانى در حدود 45 سال پیش، اجتهاد متین و اوج مقام فقهى آیت اللّه العظمى صافى را طى مکتوبى مهم، اعلام کرد. | ||
ایشان، سالها از طرف مرحوم آیت اللّه العظمى بروجردى و پس از ارتحال آن بزرگوار، از معدود کسانى بود که مسؤولیت امتحان فضلاى حوزه در سطح عالى و درس خارج را داشته و شمارى از مجتهدان کنونى و مدرسین حوزه علمیه قم، نزد معظم‌له امتحان داده‌اند. | |||
این فقیه گرانقدر، علاوه بر موارد مذکور، مطالعات گسترده‌اى در زمینه ادبیات و تاریخ اسلام و ایران داشته و ضمن آشنایى با قالب‌هاى گوناگون شعرى، در سرودن شعر نیز مهارت کامل دارند. | |||
قبل از | قبل از پیروزى انقلاب اسلامى، حضور در صحنه‌هاى مختلف مبارزه با رژیم ستم‌شاهى باعث حساسیت ساواک، نسبت به این فقیه آگاه گشت و بالاخره به توقیف یکى از کتب ایشان که حاوى مطالبى در نقد فساد رژیم شاه بود، منجر شد. در همین حال نشر بعضى کتب مهم حضرت آیت اللّه العظمى صافى که در دفاع از تشیع نگاشته بود نیز، در بعضى از کشورهاى عربى ممنوع شد و بدین صورت دولتمردان این کشورها همسو با برخى مزدوران قلم بدست استعمار، نتوانستند خشم خود را از نوشته‌هاى آگاهى بخش و بیدار کننده‌اش، پنهان نمایند. | ||
با | با پیروزى انقلاب اسلامى ایران، ایشان در سال 1358 ه.ش، به عنوان عضو مجلس خبرگان اوّل، انتخاب و در سال 1359 ه.ش، از سوى حضرت امام خمینى (قدس سره) به عضویت شوراى نگهبان منصوب شد و هشت سال به عنوان دبیر شوراى نگهبان، منشأ خدمات ارزنده‌اى به نظام مقدس و مردم عزیز گشت، و در پاسدارى از حریم اسلام و قرآن، لحظه‌اى تردید به خود راه نداد. | ||
ایشان، پس ازارتحال حضرت | ایشان، پس ازارتحال حضرت آیت اللّه العظمى گلپایگانى قدس سره، در آذر ماه 1372 ه.ش، بنا به تقاضاهاى مکرّر و اصرار پى در پى علما و مردم، بالاخره تصدى مرجعیت را پذیرفت و اکنون به عنوان یکى از مراجع عمده، و ارکان اصلى حوزه علمیه قم، به شمار مى‌رود. | ||
==گفتار بزرگان == | ==گفتار بزرگان == | ||
حضرت | حضرت آیة الله العظمى آقاى حاج سید جمال الدین هاشمى گلپایگانى که از مراجع بزرگ عصر خود در نجف اشرف بودند، در تاریخ سوم جمادى الاولى 1375 قمرى یعنى چهل سال قبل براى معظم له اجازه اجتهاد صادر نموده و مرقوم نموده‌اند که ایشان به بالاترین درجه اجتهاد و استنباط در احکام شرعیه نایل گردیده‌اند. و در آن اجازه بسیار عالى که اکنون موجود است ایشان را با القاب: «العالم، العلم، العیلم، العلّام، الفاضل، الکامل، الهمام، علم الاعلام، حجة الاسلام» یاد فرموده و ستوده‌اند. | ||
حضرت | حضرت آیة الله العظمى آقاى شیخ محمد على کاظمى خراسانى (رضوان الله علیه) مقرّر مرحوم محقّق نائینى (قدس سره) استاد آیة الله العظمى صافى در نجف، در نامه خود که در تاریخ یازدهم شوّال فرستاده‌اند، وى را با عنوان والاى «علم العلم و مناره» یاد کرده و ایشان را که نجف را ترک کرده بودند به نجف فرا خوانده و مرقوم فرموده‌اند: | ||
«مفارقت امثال | «مفارقت امثال سرکار از نجف اشرف و خلوّ جامعه علمیه از آن، موجب تأثر [است]، چون امروز جامعه علمیه حاجت به امثال سرکار دارد که استعداد ذاتى را با حفظ ظاهر و التزام به نوامیس شرع مطهر دارا و واجد هستید، على هذا حتى المقدور اسباب حرکت را فراهم فرمائید. | ||
امید است بر عزم مراجعت باقى باشید و جدّاً سرکار را از حضرت حجة الاسلام آقاى والد (دامت برکاته) تقاضا میکنم.» | |||
امام | امام خمینى در موارد مختلف، اندیشه فقاهتى و حضور مدبّرانه و آگاهانه آیت الله العظمى صافى را در بطن مسائل مهم جارى، ارج نهادند و از همین روى ایشان را به ایفاى نقش در شوراى نگهبان که در آن زمان مهم‌ترین و آخرین مرکز تصمیم گیرى درباره تأیید قوانین کشور و مطابقت آن با شرع و قانون، محسوب مى‌گشت برگزیدند. | ||
امام | امام خمینى در نامه مورخ 22 / 3 / 65 خود به شوراى نگهبان، آیت الله العظمى صافى را از «فقها»یى دانسته‌اند که «لیاقت و تعهدشان محرزست» و «در مدت طولانى خدمت، آشنایى وافر به مسائل جاریه دارند». | ||
و در | و در جایى دیگر، درباره ایشان فرموده‌اند: «معظم له مورد علاقه اینجانب هستند.» | ||
براى | براى تحلیل‌گران امور تاریخی، نقش کلیدى آیت الله العظمى صافى در مقام فقیهى دقیق و خوش فکر و مشاورى امین و آگاه براى آیت الله العظمى گلپایگانى در طول 32 سال مرجعیت پر افتخار آن مرحوم، نقشى ویژه و کاملاً برجسته است. | ||
آن مرجع | آن مرجع عظیم الشأن در امور مهم سیاسى و اجتماعى با آیت الله العظمى صافى مشورت نموده و مسائل مهم فقهى را با معظم له در میان مى‌گذاشتند؛ براى نظرات ایشان اهمیت قائل بودند، آرائشان را محترم شمرده و به آن توجه مخصوص مى‌فرمودند. | ||
آیت الله العظمى گلپایگانى در نامه‌اى خطاب به دست‌اندرکاران اولین مرکز کامپیوترى تحقیقات و دایرة المعارف فقه اسلامى موسوم به «معجم فقهى»، آیت الله العظمى صافى را نمونه‌اى از «اکابر فقهاى معاصرین» و «صاحبان مقام علمى شامخ» دانسته و به استفاده از وجود مغتنم و سرمایه ارزشمند علمى ایشان، تأکید مى‌ورزند. | |||
در نگاه ژرف | در نگاه ژرف آیت الله العظمى گلپایگانى که خود استوانه عظیم فقاهت و اسطوره تقوى و عدالت بود از آیت الله العظمى صافى با عنوان «مجتهدى مسلّم و عادل» یاد شده است. | ||
آیت الله آقاى حاج میرزا جعفر سبحانى، راجع به جریان مراسم نماز بر پیکر پاک آیت الله العظمى گلپایگانى مى‌نویسند: | |||
«بر جنازه مطهر او | «بر جنازه مطهر او پاکترین و وارسته‌ترین فرد، یعنى چهره بزرگوار فقیه، آیة الله صافى (دام ظله) نماز گزارد. | ||
فردى | فردى که در طول عمر، با قلم و بیان در خدمت اسلام بوده و از عارفان وارسته‌اى که: «یذکرکم رؤیته»؛ دیدار او انسان را به یاد خدا مى‌اندازد و معاشرت با او بر فضل و دانش و تقواى معاشر مى‌افزاید». | ||
عالم بزرگ، حضرت | عالم بزرگ، حضرت آیة الله شیخ سلمان خاقانى در جریان آشنایى خود با مرجع عالیقدر مى‌نویسد: | ||
«شرایط جالبى پیش آمد که پیر بزرگوارى را دیدم که سنین عمر او از هفتاد سال مى‌گذشت و درس و بحث و صید حقایق و تعمقّ در تاریخ اسلام و در علوم اسلامى، او را فرسوده و لاغر ساخته بوده؛ چه آنکه او از امت اسلامى است که پیروى کردن کور کورانه و بدون تحقیق را، در اصول و فروع حرام مى‌دانند و تلاش و کوشش در تحقیق مطالب را تا مرز توان، لازم مى‌شمرند. آرى! او را در لباس رجال دین در عراق و ایران دیدم. پرسیدم اسم شما چیست؟ پاسخ داد: لطف الله صافى. گفتم: به از این حسن تصادف که من شما را یافتم ...» | |||
== | ==تألیفات== | ||
{{ستون-شروع|2}} | {{ستون-شروع|2}} | ||
# راه اصلاح | # راه اصلاح یا امر به معروف و نهى از منکر | ||
# سفرنامه حج | # سفرنامه حج | ||
# | # نیایش در عرفات | ||
# | # حدیث بیدارى (مجموعه پیام‌ها) | ||
# | # شهید آگاه | ||
# پرتوى از عظمت امام | # پرتوى از عظمت امام حسین علیه السلام | ||
# با | # با عاشوراییان | ||
# بزم حضور (دفتر شعر رضوى) | # بزم حضور (دفتر شعر رضوى) | ||
# نغمه مشتاقان (دفتر شعر) | # نغمه مشتاقان (دفتر شعر) | ||
# آفتاب | # آفتاب مشرقین (دفتر شعر عاشورایى) | ||
# | # صحیفة المؤمن (دفتر شعر) | ||
# سبط المصطفى (دفتر شعر) | # سبط المصطفى (دفتر شعر) | ||
# | # دیوان اشعار | ||
# در آرزوى وصال (دفتر سروده‌هاى امام زمانى) | # در آرزوى وصال (دفتر سروده‌هاى امام زمانى) | ||
# پاسخى به | # پاسخى به کتاب «عقیده مهدویت در شیعه امامیه» | ||
# | # نوید امن و امان | ||
# پاسخ ده پرسش | # پاسخ ده پرسش | ||
# اصالت | # اصالت مهدویت | ||
# تجلى | # تجلى توحید در نظام امامت | ||
# نظام امامت و رهبرى | # نظام امامت و رهبرى | ||
# | # ولایت تکوینى و ولایت تشریعى | ||
# | # پیرامون معرفت امام | ||
# | # عقیده نجات بخش | ||
# به سوى دولت | # به سوى دولت کریمه | ||
# باورداشت | # باورداشت مهدویت | ||
# انتظار عامل مقاومت و | # انتظار عامل مقاومت و حرکت | ||
# فروغ | # فروغ ولایت در دعاى ندبه | ||
# معرفت حجت خدا | # معرفت حجت خدا | ||
# گفتمان | # گفتمان مهدویت | ||
# وابستگى جهان به امام زمان | # وابستگى جهان به امام زمان | ||
# امامت و | # امامت و مهدویت | ||
# رساله | # رساله توضیح المسائل | ||
# | # مناسک حج | ||
# | # مناسک عمره مفرده | ||
# منتخب | # منتخب توضیح المسائل | ||
# هزار سؤال | # هزار سؤال پیرامون حج | ||
# مجموعه استفتائات | # مجموعه استفتائات قضایى | ||
# استفتائات | # استفتائات پزشکى | ||
# جامع | # جامع الاحکام 2 جلد | ||
# پاسخ | # پاسخ کوتاه به 300 پرسش از احکام | ||
# | # یکصد و ده پرسش و پاسخ اینترنتى | ||
# | # احکام نوجوانان | ||
# با جوانان | # با جوانان | ||
# معارف | # معارف دین (مجموعه پرسش‌ها و پاسخ‌هاى اعتقادى) | ||
# | # سیر حوزه‌هاى علمى شیعه | ||
# ماه | # ماه مبارک رمضان، مکتب عالى تربیت و اخلاق | ||
# رمضان در | # رمضان در تاریخ «حوادث تاریخى» | ||
# | # الهیات در نهج البلاغه | ||
# نگرشى بر فلسفه و عرفان | # نگرشى بر فلسفه و عرفان | ||
# به سوى | # به سوى آفریدگار | ||
# عرض | # عرض دین | ||
# نداى اسلام از اروپا | # نداى اسلام از اروپا | ||
# زندگى بوداسف | # زندگى بوداسف | ||
# جابر بن | # جابر بن حیان | ||
# رساله‌اى در | # رساله‌اى در احکام ثانویه | ||
# | # تفسیر آیه فطرت | ||
# | # پیرامون روز تاریخى غدیر | ||
# اعتبار قصد قربت در وقف | # اعتبار قصد قربت در وقف | ||
# | # زندگینامه آیت الله آخوند ملا محمد جواد صافى | ||
# مقالات | # مقالات کلامى | ||
# شب پرگان و آفتاب | # شب پرگان و آفتاب | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||