صافی گلپایگانی، لطف‌الله: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
{{ اشتباه نشود| صافی گلپایگانی، علی}} | {{ اشتباه نشود| صافی گلپایگانی، علی}} | ||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
'''لطف‌الله صافی گلپایگانی'''، فقیه، | '''لطف‌الله صافی گلپایگانی'''، فقیه، اسلام‌شناس و از مراجع بزرگ تقلید شیعه در سال 1337ق، در شهر گلپایگان، به دنیا آمد. | ||
پدر او عالم عارف، [[صافی گلپایگانی، | پدر او عالم عارف، آیت‌اللّه [[صافی گلپایگانی، محمدجواد|آخوند ملا محمّدجواد صافى]]، (متولد 1287ق) بود که علاوه بر تخصّص، تحقیق، تألیف و تدریس در گرایش‌هاى مختلف علوم اسلامى مانند فقه، اصول، کلام، اخلاق، حدیث و... و در زمینه هنرهاى ارزشمندى چون شعر و خوشنویسى نیز سرآمد بود. | ||
مادر او بانوى فاضله، شاعره و عاشق | مادر او بانوى فاضله، شاعره و عاشق اهل‌بیت(ع)، فاطمه خانم، دختر حضرت آیت‌اللّه آخوند ملا محمّدعلى بود. | ||
==کسب علم و دانش== | ==کسب علم و دانش== | ||
ایشان، در نوجوانى قدم به وادى علم و | ایشان، در نوجوانى قدم به وادى علم و معنویت حوزه نهاد و میهمان صفاى حلقه‌هاى صمیمى درس و بحث و مَحرَم شور وصف‌ناپذیر مناجات نیمه شب پاک‌باختگان حوزه شد. | ||
ابتدا در | ابتدا در گلپایگان، کتب پایه ادبیات عرب را نزد عالم جلیل‌القدر، مرحوم آخوند ملا ابوالقاسم مشهور به «قطب» آغاز کرد و ادامه مباحث ادبیات، کلام، تفسیر، حدیث، فقه و اصول را تا پایان سطح در همان جا پى گرفت و در این مدت حجم وسیع کتب مهم رشته‌هاى مذکور را نزد پدر بزرگوارش، حضرت آیت‌اللّه [[صافی گلپایگانی، محمدجواد|آخوند ملا محمّدجواد صافى]] آموخت. | ||
در سال | در سال 1360ق، گلپایگان را با دنیایى از خاطره‌هاى شیرین دوران کودکى و نوجوانى و لذت حضور در کنار پدر و مادرى مهربان و دلسوز، ترک کرد و رنج مشکلات هجرت به قم را پذیرا شد، تا با حضور در مجلس درس و بحث اساتید بزرگ حوزه علمیه قم به تکمیل تحصیلات و تحقیقات خود بپردازد. | ||
== اساتید == | == اساتید == | ||
ایشان چند سال بعد به نجف اشرف مشرف شد و در آنجا نیز از محضر مراجع عالیقدر آن حوزه، براى یک سال بهره‌مند گشت. | |||
او پس از آن مجدداً به قم | او پس از آن مجدداً به قم بازگشت و بیش از پانزده سال حلقه‌نشین مجلس درس و بحث و اخلاق و عرفان مرجع پرافتخار شیعه، حضرت آیت‌اللّه‌العظمى [[بروجردی، حسین|بروجردى]] و نیز یکى از مشاورین ویژه و برجسته و از اصحاب خاص استفتای آن بزرگوار گشت و آن مرحوم، نظر به توانایى والاى علمى آیت‌اللّه‌العظمى صافى، پاسخگویى به سؤالات مهم و حساسى از فقه و کلام شیعى و نیز نگارش کتاب ارزشمندى درباره مهدویت را که «[[منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر(ع)|منتخب الأثر]]» نام گرفت، به ایشان واگذار کردند. | ||
از | از اساتید مهم آن بزرگوار در قم، مراجع تقلید، آیات عظام: [[خوانساری، محمدتقی|سید محمّدتقى خوانسارى]]، [[حجت کوه‌کمری، محمد|حجّت]]، [[صدر، صدرالدین|صدر]]، [[بروجردی، حسین|بروجردى]] و در نجف، آیات عظام: شیخ [[شیرازی، محمدکاظم|محمّدکاظم شیرازى]]، [[موسوی گلپایگانی، جمال‌الدین احمد|سید جمال‌الدین گلپایگانى]] و شیخ محمّدعلى کاظمى را مى‌توان نام برد. | ||
== | == ویژگی‌هاى ایشان == | ||
زهد، | زهد، تقوا، اخلاص، قناعت، توکل، سعه صدر، صراحت لهجه و امر به معروف و نهى از منکر، از ویژگى‌هاى مهم روحى - اخلاقى این فقیه وارسته است. | ||
وجودش، | وجودش، دریاى بى‌کرانه عشق به انوار مقدس ائمه معصومین علیهم‌السّلام است و هر پگاه بعد از نماز، در دعاى عهد، مى‌توان ترنّم تمنّاى دل شیداییش را در نغمه «العجل العجل یا مولاى یا صاحب الزمان» شنید و او را عصرهاى جمعه، میان خیل عاشقان مهدى (عج)، میهمان لحظه‌هاى پر معنویت مسجد جمکران دید. | ||
تدریس، تحقیق و تسلط در زمینه علوم متنوع اسلامى همچون فقه، اصول، کلام، حدیث، رجال و ... ، تألیف حدود هشتاد اثر ارزشمند و محققانه به زبان‌هاى فارسى و عربى که بعضى از آنها به چند زبان دیگر نیز ترجمه شده، از ویژگى‌هاى علمى ایشان است. | |||
برخوردارى از | برخوردارى از چنین موقعیت‌هاى والاى علمى، ایشان را در حوزه علمیه قم، در ردیف ممتازین قرار داد و بزرگانى چون آیات عظام: سید جمال‌الدین گلپایگانى، بروجردى، امام خمینى و سید محمد رضا گلپایگانى و بعضى دیگر، مقام بلند علمى - معنوى او را ارج نهادند؛ و آیت‌اللّه العظمى سید جمال‌الدین گلپایگانى در حدود 45 سال پیش، اجتهاد متین و اوج مقام فقهى آیت اللّه العظمى صافى را طى مکتوبى مهم، اعلام کرد. | ||
ایشان، سالها از طرف مرحوم آیت اللّه العظمى بروجردى و پس از ارتحال آن بزرگوار، از معدود کسانى بود که مسؤولیت امتحان فضلاى حوزه در سطح عالى و درس خارج را داشته و شمارى از مجتهدان کنونى و مدرسین حوزه علمیه قم، نزد معظم‌له امتحان داده‌اند. | |||
این فقیه گرانقدر، علاوه بر موارد مذکور، مطالعات گسترده‌اى در زمینه ادبیات و تاریخ اسلام و ایران داشته و ضمن آشنایى با قالب‌هاى گوناگون شعرى، در سرودن شعر نیز مهارت کامل دارند. | |||
قبل از | قبل از پیروزى انقلاب اسلامى، حضور در صحنه‌هاى مختلف مبارزه با رژیم ستم‌شاهى باعث حساسیت ساواک، نسبت به این فقیه آگاه گشت و بالاخره به توقیف یکى از کتب ایشان که حاوى مطالبى در نقد فساد رژیم شاه بود، منجر شد. در همین حال نشر بعضى کتب مهم حضرت آیت اللّه العظمى صافى که در دفاع از تشیع نگاشته بود نیز، در بعضى از کشورهاى عربى ممنوع شد و بدین صورت دولتمردان این کشورها همسو با برخى مزدوران قلم بدست استعمار، نتوانستند خشم خود را از نوشته‌هاى آگاهى بخش و بیدار کننده‌اش، پنهان نمایند. | ||
با | با پیروزى انقلاب اسلامى ایران، ایشان در سال 1358 ه.ش، به عنوان عضو مجلس خبرگان اوّل، انتخاب و در سال 1359 ه.ش، از سوى حضرت امام خمینى (قدس سره) به عضویت شوراى نگهبان منصوب شد و هشت سال به عنوان دبیر شوراى نگهبان، منشأ خدمات ارزنده‌اى به نظام مقدس و مردم عزیز گشت، و در پاسدارى از حریم اسلام و قرآن، لحظه‌اى تردید به خود راه نداد. | ||
ایشان، پس ازارتحال حضرت | ایشان، پس ازارتحال حضرت آیت اللّه العظمى گلپایگانى قدس سره، در آذر ماه 1372 ه.ش، بنا به تقاضاهاى مکرّر و اصرار پى در پى علما و مردم، بالاخره تصدى مرجعیت را پذیرفت و اکنون به عنوان یکى از مراجع عمده، و ارکان اصلى حوزه علمیه قم، به شمار مى‌رود. | ||
==گفتار بزرگان == | ==گفتار بزرگان == | ||
حضرت | حضرت آیة الله العظمى آقاى حاج سید جمال الدین هاشمى گلپایگانى که از مراجع بزرگ عصر خود در نجف اشرف بودند، در تاریخ سوم جمادى الاولى 1375 قمرى یعنى چهل سال قبل براى معظم له اجازه اجتهاد صادر نموده و مرقوم نموده‌اند که ایشان به بالاترین درجه اجتهاد و استنباط در احکام شرعیه نایل گردیده‌اند. و در آن اجازه بسیار عالى که اکنون موجود است ایشان را با القاب: «العالم، العلم، العیلم، العلّام، الفاضل، الکامل، الهمام، علم الاعلام، حجة الاسلام» یاد فرموده و ستوده‌اند. | ||
حضرت | حضرت آیة الله العظمى آقاى شیخ محمد على کاظمى خراسانى (رضوان الله علیه) مقرّر مرحوم محقّق نائینى (قدس سره) استاد آیة الله العظمى صافى در نجف، در نامه خود که در تاریخ یازدهم شوّال فرستاده‌اند، وى را با عنوان والاى «علم العلم و مناره» یاد کرده و ایشان را که نجف را ترک کرده بودند به نجف فرا خوانده و مرقوم فرموده‌اند: | ||
«مفارقت امثال | «مفارقت امثال سرکار از نجف اشرف و خلوّ جامعه علمیه از آن، موجب تأثر [است]، چون امروز جامعه علمیه حاجت به امثال سرکار دارد که استعداد ذاتى را با حفظ ظاهر و التزام به نوامیس شرع مطهر دارا و واجد هستید، على هذا حتى المقدور اسباب حرکت را فراهم فرمائید. | ||
امید است بر عزم مراجعت باقى باشید و جدّاً سرکار را از حضرت حجة الاسلام آقاى والد (دامت برکاته) تقاضا میکنم.» | |||
امام | امام خمینى در موارد مختلف، اندیشه فقاهتى و حضور مدبّرانه و آگاهانه آیت الله العظمى صافى را در بطن مسائل مهم جارى، ارج نهادند و از همین روى ایشان را به ایفاى نقش در شوراى نگهبان که در آن زمان مهم‌ترین و آخرین مرکز تصمیم گیرى درباره تأیید قوانین کشور و مطابقت آن با شرع و قانون، محسوب مى‌گشت برگزیدند. | ||
امام | امام خمینى در نامه مورخ 22 / 3 / 65 خود به شوراى نگهبان، آیت الله العظمى صافى را از «فقها»یى دانسته‌اند که «لیاقت و تعهدشان محرزست» و «در مدت طولانى خدمت، آشنایى وافر به مسائل جاریه دارند». | ||
و در | و در جایى دیگر، درباره ایشان فرموده‌اند: «معظم له مورد علاقه اینجانب هستند.» | ||
براى | براى تحلیل‌گران امور تاریخی، نقش کلیدى آیت الله العظمى صافى در مقام فقیهى دقیق و خوش فکر و مشاورى امین و آگاه براى آیت الله العظمى گلپایگانى در طول 32 سال مرجعیت پر افتخار آن مرحوم، نقشى ویژه و کاملاً برجسته است. | ||
آن مرجع | آن مرجع عظیم الشأن در امور مهم سیاسى و اجتماعى با آیت الله العظمى صافى مشورت نموده و مسائل مهم فقهى را با معظم له در میان مى‌گذاشتند؛ براى نظرات ایشان اهمیت قائل بودند، آرائشان را محترم شمرده و به آن توجه مخصوص مى‌فرمودند. | ||
آیت الله العظمى گلپایگانى در نامه‌اى خطاب به دست‌اندرکاران اولین مرکز کامپیوترى تحقیقات و دایرة المعارف فقه اسلامى موسوم به «معجم فقهى»، آیت الله العظمى صافى را نمونه‌اى از «اکابر فقهاى معاصرین» و «صاحبان مقام علمى شامخ» دانسته و به استفاده از وجود مغتنم و سرمایه ارزشمند علمى ایشان، تأکید مى‌ورزند. | |||
در نگاه ژرف | در نگاه ژرف آیت الله العظمى گلپایگانى که خود استوانه عظیم فقاهت و اسطوره تقوى و عدالت بود از آیت الله العظمى صافى با عنوان «مجتهدى مسلّم و عادل» یاد شده است. | ||
آیت الله آقاى حاج میرزا جعفر سبحانى، راجع به جریان مراسم نماز بر پیکر پاک آیت الله العظمى گلپایگانى مى‌نویسند: | |||
«بر جنازه مطهر او | «بر جنازه مطهر او پاکترین و وارسته‌ترین فرد، یعنى چهره بزرگوار فقیه، آیة الله صافى (دام ظله) نماز گزارد. | ||
فردى | فردى که در طول عمر، با قلم و بیان در خدمت اسلام بوده و از عارفان وارسته‌اى که: «یذکرکم رؤیته»؛ دیدار او انسان را به یاد خدا مى‌اندازد و معاشرت با او بر فضل و دانش و تقواى معاشر مى‌افزاید». | ||
عالم بزرگ، حضرت | عالم بزرگ، حضرت آیة الله شیخ سلمان خاقانى در جریان آشنایى خود با مرجع عالیقدر مى‌نویسد: | ||
«شرایط جالبى پیش آمد که پیر بزرگوارى را دیدم که سنین عمر او از هفتاد سال مى‌گذشت و درس و بحث و صید حقایق و تعمقّ در تاریخ اسلام و در علوم اسلامى، او را فرسوده و لاغر ساخته بوده؛ چه آنکه او از امت اسلامى است که پیروى کردن کور کورانه و بدون تحقیق را، در اصول و فروع حرام مى‌دانند و تلاش و کوشش در تحقیق مطالب را تا مرز توان، لازم مى‌شمرند. آرى! او را در لباس رجال دین در عراق و ایران دیدم. پرسیدم اسم شما چیست؟ پاسخ داد: لطف الله صافى. گفتم: به از این حسن تصادف که من شما را یافتم ...» | |||
== | ==تألیفات== | ||
{{ستون-شروع|2}} | {{ستون-شروع|2}} | ||
# راه اصلاح | # راه اصلاح یا امر به معروف و نهى از منکر | ||
# سفرنامه حج | # سفرنامه حج | ||
# | # نیایش در عرفات | ||
# | # حدیث بیدارى (مجموعه پیام‌ها) | ||
# | # شهید آگاه | ||
# پرتوى از عظمت امام | # پرتوى از عظمت امام حسین علیه السلام | ||
# با | # با عاشوراییان | ||
# بزم حضور (دفتر شعر رضوى) | # بزم حضور (دفتر شعر رضوى) | ||
# نغمه مشتاقان (دفتر شعر) | # نغمه مشتاقان (دفتر شعر) | ||
# آفتاب | # آفتاب مشرقین (دفتر شعر عاشورایى) | ||
# | # صحیفة المؤمن (دفتر شعر) | ||
# سبط المصطفى (دفتر شعر) | # سبط المصطفى (دفتر شعر) | ||
# | # دیوان اشعار | ||
# در آرزوى وصال (دفتر سروده‌هاى امام زمانى) | # در آرزوى وصال (دفتر سروده‌هاى امام زمانى) | ||
# پاسخى به | # پاسخى به کتاب «عقیده مهدویت در شیعه امامیه» | ||
# | # نوید امن و امان | ||
# پاسخ ده پرسش | # پاسخ ده پرسش | ||
# اصالت | # اصالت مهدویت | ||
# تجلى | # تجلى توحید در نظام امامت | ||
# نظام امامت و رهبرى | # نظام امامت و رهبرى | ||
# | # ولایت تکوینى و ولایت تشریعى | ||
# | # پیرامون معرفت امام | ||
# | # عقیده نجات بخش | ||
# به سوى دولت | # به سوى دولت کریمه | ||
# باورداشت | # باورداشت مهدویت | ||
# انتظار عامل مقاومت و | # انتظار عامل مقاومت و حرکت | ||
# فروغ | # فروغ ولایت در دعاى ندبه | ||
# معرفت حجت خدا | # معرفت حجت خدا | ||
# گفتمان | # گفتمان مهدویت | ||
# وابستگى جهان به امام زمان | # وابستگى جهان به امام زمان | ||
# امامت و | # امامت و مهدویت | ||
# رساله | # رساله توضیح المسائل | ||
# | # مناسک حج | ||
# | # مناسک عمره مفرده | ||
# منتخب | # منتخب توضیح المسائل | ||
# هزار سؤال | # هزار سؤال پیرامون حج | ||
# مجموعه استفتائات | # مجموعه استفتائات قضایى | ||
# استفتائات | # استفتائات پزشکى | ||
# جامع | # جامع الاحکام 2 جلد | ||
# پاسخ | # پاسخ کوتاه به 300 پرسش از احکام | ||
# | # یکصد و ده پرسش و پاسخ اینترنتى | ||
# | # احکام نوجوانان | ||
# با جوانان | # با جوانان | ||
# معارف | # معارف دین (مجموعه پرسش‌ها و پاسخ‌هاى اعتقادى) | ||
# | # سیر حوزه‌هاى علمى شیعه | ||
# ماه | # ماه مبارک رمضان، مکتب عالى تربیت و اخلاق | ||
# رمضان در | # رمضان در تاریخ «حوادث تاریخى» | ||
# | # الهیات در نهج البلاغه | ||
# نگرشى بر فلسفه و عرفان | # نگرشى بر فلسفه و عرفان | ||
# به سوى | # به سوى آفریدگار | ||
# عرض | # عرض دین | ||
# نداى اسلام از اروپا | # نداى اسلام از اروپا | ||
# زندگى بوداسف | # زندگى بوداسف | ||
# جابر بن | # جابر بن حیان | ||
# رساله‌اى در | # رساله‌اى در احکام ثانویه | ||
# | # تفسیر آیه فطرت | ||
# | # پیرامون روز تاریخى غدیر | ||
# اعتبار قصد قربت در وقف | # اعتبار قصد قربت در وقف | ||
# | # زندگینامه آیت الله آخوند ملا محمد جواد صافى | ||
# مقالات | # مقالات کلامى | ||
# شب پرگان و آفتاب | # شب پرگان و آفتاب | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
نسخهٔ ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۳:۰۱
| نام | صافی، لطف الله |
|---|---|
| نام های دیگر | صافی گلپایگانی، لطف الله |
| نام پدر | ملا محمّد جواد صافى |
| متولد | 1297 هـ.ش |
| محل تولد | گلپايگان |
| رحلت | - |
| اساتید | آیت الله سيد محمّد تقى خوانسارى، آیت الله حجّت، آیت الله صدر، آیت الله بروجردى و... |
| برخی آثار | آفتاب مشرقین: دفتر شعر عاشورایی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
آینه جمال: نگرشی بر مکارم اخلاق حضرت ابا عبد الله الحسین علیه السلام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده احکام خمس / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده احکام نوجوانان / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده از نگاه آفتاب: سیمای حسین در احادیث پیامبر علیهما السلام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده |
| کد مولف | 68 |
ولادت
لطف‌الله صافی گلپایگانی، فقیه، اسلام‌شناس و از مراجع بزرگ تقلید شیعه در سال 1337ق، در شهر گلپایگان، به دنیا آمد.
پدر او عالم عارف، آیت‌اللّه آخوند ملا محمّدجواد صافى، (متولد 1287ق) بود که علاوه بر تخصّص، تحقیق، تألیف و تدریس در گرایش‌هاى مختلف علوم اسلامى مانند فقه، اصول، کلام، اخلاق، حدیث و... و در زمینه هنرهاى ارزشمندى چون شعر و خوشنویسى نیز سرآمد بود. مادر او بانوى فاضله، شاعره و عاشق اهل‌بیت(ع)، فاطمه خانم، دختر حضرت آیت‌اللّه آخوند ملا محمّدعلى بود.
کسب علم و دانش
ایشان، در نوجوانى قدم به وادى علم و معنویت حوزه نهاد و میهمان صفاى حلقه‌هاى صمیمى درس و بحث و مَحرَم شور وصف‌ناپذیر مناجات نیمه شب پاک‌باختگان حوزه شد.
ابتدا در گلپایگان، کتب پایه ادبیات عرب را نزد عالم جلیل‌القدر، مرحوم آخوند ملا ابوالقاسم مشهور به «قطب» آغاز کرد و ادامه مباحث ادبیات، کلام، تفسیر، حدیث، فقه و اصول را تا پایان سطح در همان جا پى گرفت و در این مدت حجم وسیع کتب مهم رشته‌هاى مذکور را نزد پدر بزرگوارش، حضرت آیت‌اللّه آخوند ملا محمّدجواد صافى آموخت.
در سال 1360ق، گلپایگان را با دنیایى از خاطره‌هاى شیرین دوران کودکى و نوجوانى و لذت حضور در کنار پدر و مادرى مهربان و دلسوز، ترک کرد و رنج مشکلات هجرت به قم را پذیرا شد، تا با حضور در مجلس درس و بحث اساتید بزرگ حوزه علمیه قم به تکمیل تحصیلات و تحقیقات خود بپردازد.
اساتید
ایشان چند سال بعد به نجف اشرف مشرف شد و در آنجا نیز از محضر مراجع عالیقدر آن حوزه، براى یک سال بهره‌مند گشت. او پس از آن مجدداً به قم بازگشت و بیش از پانزده سال حلقه‌نشین مجلس درس و بحث و اخلاق و عرفان مرجع پرافتخار شیعه، حضرت آیت‌اللّه‌العظمى بروجردى و نیز یکى از مشاورین ویژه و برجسته و از اصحاب خاص استفتای آن بزرگوار گشت و آن مرحوم، نظر به توانایى والاى علمى آیت‌اللّه‌العظمى صافى، پاسخگویى به سؤالات مهم و حساسى از فقه و کلام شیعى و نیز نگارش کتاب ارزشمندى درباره مهدویت را که «منتخب الأثر» نام گرفت، به ایشان واگذار کردند.
از اساتید مهم آن بزرگوار در قم، مراجع تقلید، آیات عظام: سید محمّدتقى خوانسارى، حجّت، صدر، بروجردى و در نجف، آیات عظام: شیخ محمّدکاظم شیرازى، سید جمال‌الدین گلپایگانى و شیخ محمّدعلى کاظمى را مى‌توان نام برد.
ویژگی‌هاى ایشان
زهد، تقوا، اخلاص، قناعت، توکل، سعه صدر، صراحت لهجه و امر به معروف و نهى از منکر، از ویژگى‌هاى مهم روحى - اخلاقى این فقیه وارسته است.
وجودش، دریاى بى‌کرانه عشق به انوار مقدس ائمه معصومین علیهم‌السّلام است و هر پگاه بعد از نماز، در دعاى عهد، مى‌توان ترنّم تمنّاى دل شیداییش را در نغمه «العجل العجل یا مولاى یا صاحب الزمان» شنید و او را عصرهاى جمعه، میان خیل عاشقان مهدى (عج)، میهمان لحظه‌هاى پر معنویت مسجد جمکران دید.
تدریس، تحقیق و تسلط در زمینه علوم متنوع اسلامى همچون فقه، اصول، کلام، حدیث، رجال و ... ، تألیف حدود هشتاد اثر ارزشمند و محققانه به زبان‌هاى فارسى و عربى که بعضى از آنها به چند زبان دیگر نیز ترجمه شده، از ویژگى‌هاى علمى ایشان است.
برخوردارى از چنین موقعیت‌هاى والاى علمى، ایشان را در حوزه علمیه قم، در ردیف ممتازین قرار داد و بزرگانى چون آیات عظام: سید جمال‌الدین گلپایگانى، بروجردى، امام خمینى و سید محمد رضا گلپایگانى و بعضى دیگر، مقام بلند علمى - معنوى او را ارج نهادند؛ و آیت‌اللّه العظمى سید جمال‌الدین گلپایگانى در حدود 45 سال پیش، اجتهاد متین و اوج مقام فقهى آیت اللّه العظمى صافى را طى مکتوبى مهم، اعلام کرد.
ایشان، سالها از طرف مرحوم آیت اللّه العظمى بروجردى و پس از ارتحال آن بزرگوار، از معدود کسانى بود که مسؤولیت امتحان فضلاى حوزه در سطح عالى و درس خارج را داشته و شمارى از مجتهدان کنونى و مدرسین حوزه علمیه قم، نزد معظم‌له امتحان داده‌اند.
این فقیه گرانقدر، علاوه بر موارد مذکور، مطالعات گسترده‌اى در زمینه ادبیات و تاریخ اسلام و ایران داشته و ضمن آشنایى با قالب‌هاى گوناگون شعرى، در سرودن شعر نیز مهارت کامل دارند.
قبل از پیروزى انقلاب اسلامى، حضور در صحنه‌هاى مختلف مبارزه با رژیم ستم‌شاهى باعث حساسیت ساواک، نسبت به این فقیه آگاه گشت و بالاخره به توقیف یکى از کتب ایشان که حاوى مطالبى در نقد فساد رژیم شاه بود، منجر شد. در همین حال نشر بعضى کتب مهم حضرت آیت اللّه العظمى صافى که در دفاع از تشیع نگاشته بود نیز، در بعضى از کشورهاى عربى ممنوع شد و بدین صورت دولتمردان این کشورها همسو با برخى مزدوران قلم بدست استعمار، نتوانستند خشم خود را از نوشته‌هاى آگاهى بخش و بیدار کننده‌اش، پنهان نمایند.
با پیروزى انقلاب اسلامى ایران، ایشان در سال 1358 ه.ش، به عنوان عضو مجلس خبرگان اوّل، انتخاب و در سال 1359 ه.ش، از سوى حضرت امام خمینى (قدس سره) به عضویت شوراى نگهبان منصوب شد و هشت سال به عنوان دبیر شوراى نگهبان، منشأ خدمات ارزنده‌اى به نظام مقدس و مردم عزیز گشت، و در پاسدارى از حریم اسلام و قرآن، لحظه‌اى تردید به خود راه نداد.
ایشان، پس ازارتحال حضرت آیت اللّه العظمى گلپایگانى قدس سره، در آذر ماه 1372 ه.ش، بنا به تقاضاهاى مکرّر و اصرار پى در پى علما و مردم، بالاخره تصدى مرجعیت را پذیرفت و اکنون به عنوان یکى از مراجع عمده، و ارکان اصلى حوزه علمیه قم، به شمار مى‌رود.
گفتار بزرگان
حضرت آیة الله العظمى آقاى حاج سید جمال الدین هاشمى گلپایگانى که از مراجع بزرگ عصر خود در نجف اشرف بودند، در تاریخ سوم جمادى الاولى 1375 قمرى یعنى چهل سال قبل براى معظم له اجازه اجتهاد صادر نموده و مرقوم نموده‌اند که ایشان به بالاترین درجه اجتهاد و استنباط در احکام شرعیه نایل گردیده‌اند. و در آن اجازه بسیار عالى که اکنون موجود است ایشان را با القاب: «العالم، العلم، العیلم، العلّام، الفاضل، الکامل، الهمام، علم الاعلام، حجة الاسلام» یاد فرموده و ستوده‌اند.
حضرت آیة الله العظمى آقاى شیخ محمد على کاظمى خراسانى (رضوان الله علیه) مقرّر مرحوم محقّق نائینى (قدس سره) استاد آیة الله العظمى صافى در نجف، در نامه خود که در تاریخ یازدهم شوّال فرستاده‌اند، وى را با عنوان والاى «علم العلم و مناره» یاد کرده و ایشان را که نجف را ترک کرده بودند به نجف فرا خوانده و مرقوم فرموده‌اند:
«مفارقت امثال سرکار از نجف اشرف و خلوّ جامعه علمیه از آن، موجب تأثر [است]، چون امروز جامعه علمیه حاجت به امثال سرکار دارد که استعداد ذاتى را با حفظ ظاهر و التزام به نوامیس شرع مطهر دارا و واجد هستید، على هذا حتى المقدور اسباب حرکت را فراهم فرمائید.
امید است بر عزم مراجعت باقى باشید و جدّاً سرکار را از حضرت حجة الاسلام آقاى والد (دامت برکاته) تقاضا میکنم.»
امام خمینى در موارد مختلف، اندیشه فقاهتى و حضور مدبّرانه و آگاهانه آیت الله العظمى صافى را در بطن مسائل مهم جارى، ارج نهادند و از همین روى ایشان را به ایفاى نقش در شوراى نگهبان که در آن زمان مهم‌ترین و آخرین مرکز تصمیم گیرى درباره تأیید قوانین کشور و مطابقت آن با شرع و قانون، محسوب مى‌گشت برگزیدند.
امام خمینى در نامه مورخ 22 / 3 / 65 خود به شوراى نگهبان، آیت الله العظمى صافى را از «فقها»یى دانسته‌اند که «لیاقت و تعهدشان محرزست» و «در مدت طولانى خدمت، آشنایى وافر به مسائل جاریه دارند».
و در جایى دیگر، درباره ایشان فرموده‌اند: «معظم له مورد علاقه اینجانب هستند.»
براى تحلیل‌گران امور تاریخی، نقش کلیدى آیت الله العظمى صافى در مقام فقیهى دقیق و خوش فکر و مشاورى امین و آگاه براى آیت الله العظمى گلپایگانى در طول 32 سال مرجعیت پر افتخار آن مرحوم، نقشى ویژه و کاملاً برجسته است.
آن مرجع عظیم الشأن در امور مهم سیاسى و اجتماعى با آیت الله العظمى صافى مشورت نموده و مسائل مهم فقهى را با معظم له در میان مى‌گذاشتند؛ براى نظرات ایشان اهمیت قائل بودند، آرائشان را محترم شمرده و به آن توجه مخصوص مى‌فرمودند.
آیت الله العظمى گلپایگانى در نامه‌اى خطاب به دست‌اندرکاران اولین مرکز کامپیوترى تحقیقات و دایرة المعارف فقه اسلامى موسوم به «معجم فقهى»، آیت الله العظمى صافى را نمونه‌اى از «اکابر فقهاى معاصرین» و «صاحبان مقام علمى شامخ» دانسته و به استفاده از وجود مغتنم و سرمایه ارزشمند علمى ایشان، تأکید مى‌ورزند.
در نگاه ژرف آیت الله العظمى گلپایگانى که خود استوانه عظیم فقاهت و اسطوره تقوى و عدالت بود از آیت الله العظمى صافى با عنوان «مجتهدى مسلّم و عادل» یاد شده است.
آیت الله آقاى حاج میرزا جعفر سبحانى، راجع به جریان مراسم نماز بر پیکر پاک آیت الله العظمى گلپایگانى مى‌نویسند:
«بر جنازه مطهر او پاکترین و وارسته‌ترین فرد، یعنى چهره بزرگوار فقیه، آیة الله صافى (دام ظله) نماز گزارد.
فردى که در طول عمر، با قلم و بیان در خدمت اسلام بوده و از عارفان وارسته‌اى که: «یذکرکم رؤیته»؛ دیدار او انسان را به یاد خدا مى‌اندازد و معاشرت با او بر فضل و دانش و تقواى معاشر مى‌افزاید».
عالم بزرگ، حضرت آیة الله شیخ سلمان خاقانى در جریان آشنایى خود با مرجع عالیقدر مى‌نویسد:
«شرایط جالبى پیش آمد که پیر بزرگوارى را دیدم که سنین عمر او از هفتاد سال مى‌گذشت و درس و بحث و صید حقایق و تعمقّ در تاریخ اسلام و در علوم اسلامى، او را فرسوده و لاغر ساخته بوده؛ چه آنکه او از امت اسلامى است که پیروى کردن کور کورانه و بدون تحقیق را، در اصول و فروع حرام مى‌دانند و تلاش و کوشش در تحقیق مطالب را تا مرز توان، لازم مى‌شمرند. آرى! او را در لباس رجال دین در عراق و ایران دیدم. پرسیدم اسم شما چیست؟ پاسخ داد: لطف الله صافى. گفتم: به از این حسن تصادف که من شما را یافتم ...»
تألیفات
- راه اصلاح یا امر به معروف و نهى از منکر
- سفرنامه حج
- نیایش در عرفات
- حدیث بیدارى (مجموعه پیام‌ها)
- شهید آگاه
- پرتوى از عظمت امام حسین علیه السلام
- با عاشوراییان
- بزم حضور (دفتر شعر رضوى)
- نغمه مشتاقان (دفتر شعر)
- آفتاب مشرقین (دفتر شعر عاشورایى)
- صحیفة المؤمن (دفتر شعر)
- سبط المصطفى (دفتر شعر)
- دیوان اشعار
- در آرزوى وصال (دفتر سروده‌هاى امام زمانى)
- پاسخى به کتاب «عقیده مهدویت در شیعه امامیه»
- نوید امن و امان
- پاسخ ده پرسش
- اصالت مهدویت
- تجلى توحید در نظام امامت
- نظام امامت و رهبرى
- ولایت تکوینى و ولایت تشریعى
- پیرامون معرفت امام
- عقیده نجات بخش
- به سوى دولت کریمه
- باورداشت مهدویت
- انتظار عامل مقاومت و حرکت
- فروغ ولایت در دعاى ندبه
- معرفت حجت خدا
- گفتمان مهدویت
- وابستگى جهان به امام زمان
- امامت و مهدویت
- رساله توضیح المسائل
- مناسک حج
- مناسک عمره مفرده
- منتخب توضیح المسائل
- هزار سؤال پیرامون حج
- مجموعه استفتائات قضایى
- استفتائات پزشکى
- جامع الاحکام 2 جلد
- پاسخ کوتاه به 300 پرسش از احکام
- یکصد و ده پرسش و پاسخ اینترنتى
- احکام نوجوانان
- با جوانان
- معارف دین (مجموعه پرسش‌ها و پاسخ‌هاى اعتقادى)
- سیر حوزه‌هاى علمى شیعه
- ماه مبارک رمضان، مکتب عالى تربیت و اخلاق
- رمضان در تاریخ «حوادث تاریخى»
- الهیات در نهج البلاغه
- نگرشى بر فلسفه و عرفان
- به سوى آفریدگار
- عرض دین
- نداى اسلام از اروپا
- زندگى بوداسف
- جابر بن حیان
- رساله‌اى در احکام ثانویه
- تفسیر آیه فطرت
- پیرامون روز تاریخى غدیر
- اعتبار قصد قربت در وقف
- زندگینامه آیت الله آخوند ملا محمد جواد صافى
- مقالات کلامى
- شب پرگان و آفتاب
وابسته‌ها
ثلاث رسایل فقهیه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
فقه الحج / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
میراث الزوجه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
بحث حول الاستسقام (مشروعیه الاستخاره) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
استفتاءات حج (هزار مساله) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
هدایه العباد / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
ضروره وجود الحکومه او الولایه للفقهاء / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
احکام نوجوانان / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
اوقات الصلوات / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
الاحکام الشرعیه ثابته لا تتغیر / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
مع الشیخ جاد الحق فی ارث العصبه (مساله التعصیب) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
التعزیر، احکامه و حدوده / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
جامع الاحکام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
استفتائات پزشکی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر (علیه السلام) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
مقتضب الأثر في النصّ على الأئمة الإثنی عشر / نوع اثر: کتاب / نقش: مقدمهنويس
امامت و مهدویت / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
پاسخ به 300 پرسش از احکام مطابق با فتاوای حضرت آیت الله صافی گلپایگانی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
نوید امن و امان / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
فقه الخمس: بحوث استدلالیة في الخمس / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
الرسایل الخمس من فقه الامامیه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
بیان الأصول ( صافي، لطف الله ) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
سیر حوزه های علمی شیعه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
با عاشوراییان / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
بسوی دولت کریمه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
مع الخطیب في خطوطه العریضة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
المنهج الرجالي و العمل الرائد في الموسوعة الرجالیة لسید الطائفة آیة الله العظمی البروجردی (قدس سره) / نوع اثر: کتاب / نقش: محرر
امان الأمة من الضلال و الإختلاف / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
شرح حديث عرض دين حضرت عبد العظيم حسني عليه السلام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
اصالت مهدويت / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
گفتمان مهدويت / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
با جوانان: مجموعه اي اخلاقي تربيتي از رهنمودهاي حضرت آيت الله العظمي صافي / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
صوت الحق و دعوة الصدق / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
معارف دين (پرسش و پاسخ پيرامون مسائل: اعتقادي، قرآني، احاديث، دعا، فلسفه احکام، تصوف،گناهان، توبه) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
پاسخ ده پرسش پيرامون امامت، خصائص و اوصاف حضرت مهدي ارواحنا فداه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
منتخب الأثر في الإمام الثاني عشر عليه السلام (تک جلدي) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
الهيات در نهج البلاغه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
پرتوي از عظمت امام حسين عليه السلام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
مناسک الحج / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
سفرنامه حج / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
به سوی آفریدگار / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
از نگاه آفتاب / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
بهار بندگی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
راه اصلاح یا امر به معروف و نهی از منکر / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
صبح صادق / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
پاسخ به ده پرسش پیرامون امامت، خصائص و اوصاف حضرت مهدی ارواحنا فداه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[پرتوی از فضائل امیر مؤمنان، علی علیه السلام در 110 [یکصد و ده] حدیث از کتب اهل سنت]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
آفتاب مشرقین / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
آینه جمال / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[پاسخ کوتاه «به 300 [سیصد] سؤال از احکام»]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
بزم حضور / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
گفتمان عاشورایی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
سیر حوزه های علمی شیعه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
نیایش در عرفات / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
الشعائر الحسینیة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
حضرت سید الشهداء امام حسین علیه السلام مصباح هدایت ،همراه با سوال و جواب احکام عزاداری / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
سلسله مباحث امامت و مهدویت / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
با جوانان / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
شرح حدیث عرض دین حضرت عبد العظیم حسنی علیه السلام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
حسین علیه السلام، شهید آگاه و رهبر نجات بخش اسلام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
وژه نامه ضیافت رحمت / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
القول الفاخر فی صلاة المسافر / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
هدایة السائل / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
توضیح المسائل / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
رسالت عاشورایی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
احکام نوجوانان / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
احکام خمس / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
مناسک حج / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
مناسک عمره مفرده / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
ضرورة وجود الحکومة أو ولاية الفقهاء في عصر الغيبة / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
فخر دوران / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
پیام غدیر: برگزیده ای از مجموعه مقالات، پیام ها و دیدارها / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
من لهذا العالم؟ / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
صراط مستقيم (پاسخ به شبهات وهابيت) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
أشعة من عظمة الإمام الحسين (ع) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
لمحات فی الکتاب و الحدیث و المذهب / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
پرتوي از عظمت امام حسين عليه السلام (ويرايش قديم) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
حدیث بیداری / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
شب پَرِگان و آفتاب / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
رمضان در تاريخ / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
درباره زندگى بوداسف / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
عالی ترين مكتب تربيت و اخلاق / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
اشک و عبرت / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
آرزوى وصال / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
سبط المصطفى / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
صحیفة المؤمن / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
داوری میان شیخ صدوق و شیخ مفید رحمة الله علیهما / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
بين العلمين الشيخ الصدوق و الشيخ المفيد / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
صبح عاشورا / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
شب عاشورا به ضميمه هماى سعادت، انقلاب محرم، اختر تابان / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
گفتمان مهدويت / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
قبس من مناقب امیر المؤمنين عليه السلام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
اصالت مهدویت / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
انتظار عامل مقاومت / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
باورداشت مهدویت / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
به سوى دولت كريمه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
پاسخ به ده پرسش: پیرامون امامت، خصائص و اوصاف حضرت مهدی (عج) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
پیرامون معرفت امام / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
تجلّی توحید در نظام امامت / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
عقیده نجات بخش پیرامون عقیده به ظهور و حکومت حضرت مهدی (عج) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
فروغ ولایت در دعای ندبه / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
معرفت حجت خدا: شرح دعاي اللهم عرفني نفسك ... / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
نظام امامت و رهبری، امامت حضرت بقیة الله و نقش سازنده عقیده به امامت آن حضرت / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
نوید امن و امان: پیرامون شخصیت، زندگانی، غیبت و ظهور حضرت ولی عصر (عج) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
وابستگی جهان به امام زمان (عج) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
ولایت تکوینی و ولایت تشریعی / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
پیام های مهدوی: مجموعه پیام های آیت الله العظمی صافی گلپایگانی مدظله الشریف به همایش ها و مراکز منسوب به حضرت بقیة الله الاعظم (عج) / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
گفتمان مهدویت / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
نوید امن و امان / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده