مسعودی بخاری، محمد بن مسعود: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
| تخلص = | | تخلص = | ||
| نسب = | | نسب = | ||
| نام پدر = | | نام پدر =مسعود | ||
| ولادت = | | ولادت =قرن ششم | ||
| محل تولد = | | محل تولد = | ||
| کشور تولد = | | کشور تولد = | ||
| محل زندگی = | | محل زندگی =بخارا | ||
| رحلت = | | رحلت =زنده در 528ق | ||
| شهادت = | | شهادت = | ||
| مدفن = | | مدفن = | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| دین = | | دین = | ||
| مذهب = | | مذهب = | ||
| پیشه = | | پیشه =ریاضی‌دان، منجم، فیلسوف | ||
| منصب = | | منصب = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
| اساتید = | | اساتید = | ||
| مشایخ = | | مشایخ = | ||
| معاصرین = | | معاصرین =[[امام فخر رازی|فخر رازی، محمد بن عمر]] | ||
| شاگردان = | | شاگردان =رضی‌الدین نیشابوری | ||
| اجازه اجتهاد از = | | اجازه اجتهاد از = | ||
| درجه علمی = | | درجه علمی = | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
| علایق پژوهشی = | | علایق پژوهشی = | ||
| سبک نوشتاری = | | سبک نوشتاری = | ||
| آثار = | | آثار =[[مجمع الاحکام]] | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
| امضا = | | امضا = | ||
| کد مؤلف = AUTHORCODE03694AUTHORCODE | | کد مؤلف = AUTHORCODE03694AUTHORCODE | ||
}} | }} | ||
'''شرف‌الدین محمد بن مسعود مسعودی بخاری''' (زنده در 582ق)، فیلسوف و متکلم قرن ششم است که با امام رازی مناظرات علمی داشته است. «[[الكفاية في علم الهيئة]]» و ترجمه آن از آثار اوست. | '''شرف‌الدین محمد بن مسعود مسعودی بخاری''' (زنده در 582ق)، ریاضی‌دان، منجم، فیلسوف و متکلم قرن ششم است که به خاطر جدش به زکی غزنوی معروف است، او در علم هیئت و نجوم مهارت داشت، با امام رازی مناظرات علمی داشته است. «[[الكفاية في علم الهيئة]]» و ترجمه آن از آثار اوست. | ||
[[دانش‌پژوه، محمدتقی|محمدتقی دانش‌پژوه]] در دیباچه «دو رساله درباره آثار علوی» می‌نویسد: «... شرف‌الدین محمد بن مسعود مسعودی مروزی بخاری حنفی، زنده در 528ق، در بخارا و استاد شیخ رضی‌الدین نیشابوری و سازنده | [[دانش‌پژوه، محمدتقی|محمدتقی دانش‌پژوه]] در دیباچه «دو رساله درباره آثار علوی» می‌نویسد: «... شرف‌الدین محمد بن مسعود مسعودی مروزی بخاری حنفی، زنده در 528ق، در بخارا و استاد شیخ رضی‌الدین نیشابوری و سازنده «[[الكفاية في علم الهيئة]]» به عربی و ترجمه آن به نام «جهان دانش» بوده است<ref>ر.ک: دانش‌پژوه، محمدتقی، صفحه ده</ref>. | ||
مسعودی در این اثر به شرح و تفسیر دو باب از کتاب [[التفهیم لأوائل صناعة التنجیم|التفهیم]] [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|ابوریحان بیرونی]] پرداخته و بارها از [[ابوریحان بیرونی، محمد بن احمد|بیرونی]] با لقب "استاد" یاد کرده است. او با استدلالهای مختلف ثابت کرده زمین کروی است. | |||
==آثار | "مثلا دلیل آن است که اوقات برآمدن و غروب کردن کواکب در شهرها مختلف است و یا اگر ما در کنار ساحل دریا به ایستیم و دریا را نگاه کنیم وقتی کشتی به ساحل نزدیک می‌شود اول بالای کشتی را می‌بینیم و سپس باقیمانده کشتی دیده می‌شود، اگر زمین گرد نبود، بایست نخست کشتی را کوچک می‌دیدیم و هرچه به ما نزدیکتر می‌شد، بزرگتر می‌نمود".<ref>[https://www.aparat.com/v/VZO9q ر.ک: پایگاه آپارات]</ref> | ||
=گفتگوی مسعودی با امام رازی= | |||
[[فخر رازی، محمد بن عمر|امام رازی]] در مناظرات از او به نام «شیخ امام شرف‌الدین محمد بن مسعود مسعودی» و «شرف مسعودی» و «شیخ مسعودی» یاد نموده و گفته که من در سال 528ق، در بخارا نزد او رفتم و از احکام نجوم خرده گرفتم و او از این سخنانم برآشفت و من برای او دلیل آوردم که این علمی درست نیست. باز می‌گوید که شیخ رضی نیشابوری شاگرد مسعودی بوده است و این مسعودی به کتاب [[الملل و النحل|ملل و نحل]] [[شهرستانی، محمد بن عبدالکریم|شهرستانی]] و کتاب‌های [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] مانند رد باطنیان و شفاء العليل و مستصفی می‌گراییده است. از سخنان [[فخر رازی، محمد بن عمر|رازی]] برمی‌آید که مسعودی با احکام نجوم و کلام و اصول و فقه آشنا بوده است<ref>ر.ک: همان، صفحات چهارده تا پانزده</ref>. | |||
=آثار= | |||
# رساله «آثار علوی» به فارسی که برای یکی از بزرگان نوشته و از او نام نمی‌برد؛ | # رساله «آثار علوی» به فارسی که برای یکی از بزرگان نوشته و از او نام نمی‌برد؛ | ||
# چلبی در كشف الظنون می‌نویسد «الهادي في الفروع لشرف‌الدين المسعودي الحنفي» و منظورش باید همین دانشمند بوده باشد؛ چه، او در بخارا می‌زیسته و باید حنفی هم باشد؛ | # چلبی در كشف الظنون می‌نویسد «الهادي في الفروع لشرف‌الدين المسعودي الحنفي» و منظورش باید همین دانشمند بوده باشد؛ چه، او در بخارا می‌زیسته و باید حنفی هم باشد؛ | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۹: | ||
# «المباحث و الشكوك»<ref>ر.ک: همان، صفحات یازده تا چهارده</ref>. | # «المباحث و الشكوك»<ref>ر.ک: همان، صفحات یازده تا چهارده</ref>. | ||
=پانویس = | |||
<references/> | <references/> | ||
=منابع مقاله= | |||
دانش‌پژوه، محمدتقی، «دو رساله درباره آثار علوی»، تهران، انتشارات فرهنگ ایران‌زمین، تابستان 1337ش. | #دانش‌پژوه، محمدتقی، «دو رساله درباره آثار علوی»، تهران، انتشارات فرهنگ ایران‌زمین، تابستان 1337ش. | ||
#ولایتی، علی‌اکبر؛ تقویم تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران | |||
#[https://www.aparat.com/v/VZO9q پایگاه آپارات] | |||
=وابسته‌ها= | |||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[مجمع الاحکام]] | [[مجمع الاحکام]] | ||
| خط ۷۸: | خط ۸۲: | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 فروردین 1403]] | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ دی 1402 توسط سید محمد رضا موسوی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ دی 1402 توسط محسن عزیزی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۶ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۲۱
| مسعودی بخاری، محمد بن مسعود | |
|---|---|
 | |
| نام پدر | مسعود |
| ولادت | قرن ششم |
| محل زندگی | بخارا |
| رحلت | زنده در 528ق |
| پیشه | ریاضی‌دان، منجم، فیلسوف |
| اطلاعات علمی | |
| معاصرین | فخر رازی، محمد بن عمر |
| شاگردان | رضی‌الدین نیشابوری |
| برخی آثار | مجمع الاحکام |
شرف‌الدین محمد بن مسعود مسعودی بخاری (زنده در 582ق)، ریاضی‌دان، منجم، فیلسوف و متکلم قرن ششم است که به خاطر جدش به زکی غزنوی معروف است، او در علم هیئت و نجوم مهارت داشت، با امام رازی مناظرات علمی داشته است. «الكفاية في علم الهيئة» و ترجمه آن از آثار اوست.
محمدتقی دانش‌پژوه در دیباچه «دو رساله درباره آثار علوی» می‌نویسد: «... شرف‌الدین محمد بن مسعود مسعودی مروزی بخاری حنفی، زنده در 528ق، در بخارا و استاد شیخ رضی‌الدین نیشابوری و سازنده «الكفاية في علم الهيئة» به عربی و ترجمه آن به نام «جهان دانش» بوده است[۱].
مسعودی در این اثر به شرح و تفسیر دو باب از کتاب التفهیم ابوریحان بیرونی پرداخته و بارها از بیرونی با لقب "استاد" یاد کرده است. او با استدلالهای مختلف ثابت کرده زمین کروی است.
"مثلا دلیل آن است که اوقات برآمدن و غروب کردن کواکب در شهرها مختلف است و یا اگر ما در کنار ساحل دریا به ایستیم و دریا را نگاه کنیم وقتی کشتی به ساحل نزدیک می‌شود اول بالای کشتی را می‌بینیم و سپس باقیمانده کشتی دیده می‌شود، اگر زمین گرد نبود، بایست نخست کشتی را کوچک می‌دیدیم و هرچه به ما نزدیکتر می‌شد، بزرگتر می‌نمود".[۲]
گفتگوی مسعودی با امام رازی
امام رازی در مناظرات از او به نام «شیخ امام شرف‌الدین محمد بن مسعود مسعودی» و «شرف مسعودی» و «شیخ مسعودی» یاد نموده و گفته که من در سال 528ق، در بخارا نزد او رفتم و از احکام نجوم خرده گرفتم و او از این سخنانم برآشفت و من برای او دلیل آوردم که این علمی درست نیست. باز می‌گوید که شیخ رضی نیشابوری شاگرد مسعودی بوده است و این مسعودی به کتاب ملل و نحل شهرستانی و کتاب‌های غزالی مانند رد باطنیان و شفاء العليل و مستصفی می‌گراییده است. از سخنان رازی برمی‌آید که مسعودی با احکام نجوم و کلام و اصول و فقه آشنا بوده است[۳].
آثار
- رساله «آثار علوی» به فارسی که برای یکی از بزرگان نوشته و از او نام نمی‌برد؛
- چلبی در كشف الظنون می‌نویسد «الهادي في الفروع لشرف‌الدين المسعودي الحنفي» و منظورش باید همین دانشمند بوده باشد؛ چه، او در بخارا می‌زیسته و باید حنفی هم باشد؛
- رساله «مختلطات»؛
- «المباحث و الشكوك»[۴].
پانویس
- ↑ ر.ک: دانش‌پژوه، محمدتقی، صفحه ده
- ↑ ر.ک: پایگاه آپارات
- ↑ ر.ک: همان، صفحات چهارده تا پانزده
- ↑ ر.ک: همان، صفحات یازده تا چهارده
منابع مقاله
- دانش‌پژوه، محمدتقی، «دو رساله درباره آثار علوی»، تهران، انتشارات فرهنگ ایران‌زمین، تابستان 1337ش.
- ولایتی، علی‌اکبر؛ تقویم تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران
- پایگاه آپارات