اسفار (ابهام‌زدایی)

اسفار ممکن است عنوان برای کتاب‌های ذیل باشد:

• شرح اسفار از جمله شروح فارسی «الأسفار الأربعة»، بزرگ‎ترین و مهم‎ترین کتاب فیلسوف بزرگ صدرالمتألهین شیرازی و حاوی نظام فلسفی او، مشهور به حکمت متعالیه است. این شرح درس‎های آیت‌الله محمدتقی مصباح یزدی است که از نوار پیاده شده و تحقیق و تصحیح شده است.

• ترجمه اسفار ترجمه فارسی اسفار اربعه ملاصدرا، به قلم محمد خواجوی (معاصر) در حکمت متعالیه است.

• الحكمة المتعالية في الأسفار العقلية الأربعة تأليف صدرالدين محمد شيرازى (متوفى 1050ق)، معروف به ملا صدرا يا صدرالمتألهين، دوره كامل فلسفه صدرايى (حكمت متعاليه) به زبان عربى است.

• شرح فارسی الأسفار الأربعةتقریر دروس علامه حسن حسن‌زاده آملی در شرح کتاب «الأسفار الأربعة» صدرالدین محمد شیرازی، به کوشش محمدحسین نائیجی است.

• درس‌های اسفار صورت مکتوب 118 جلسه از درس‌گفتارهای فیلسوف معاصر، مرتضی مطهری (1298-1358ش)، در سال‌هاى 1354-1357ش است که برای جمعی از فاضلان حوزه علمیه قم‏ بیان کرده است.

• الحكمة المتعالية في الأسفار العقلية الأربعة (ارشاد) مهمترين اثر فلسفى حكيم بزرگ صدرالمتألهين (979- 1050ق) و متن درسى آموزش حكمت متعاليه است كه با مقدمه، تصحيح و تعليقات آيت‌الله حسن حسن زاده آملى (متولد 1307ش) منتشر شده است. اين شرح و تعليقه شش جلدى شامل تمامى نه جلد اسفار مى‌شود.

• تحرير الأسفار بازنويسى‏ و تلخيص‏ «الحكمة المتعالية في‏ الأسفار الأربعة» ملاصدراى‏ شيرازى‏ است‏ كه‏ توسط على‏ شيروانى‏ صورت‏ گرفته‏ است.

• رشحات الحكمة تعليقة علی الأسفار تألیف محمد شاه‌آبادی، از جمله حواشی و تعلیقه‌هایی است که بر موضوعاتی از کتاب اسفار اربعه صدرالدین محمد شیرازی (متوفی 1050ق)، مشهور به ملاصدرا یا صدرالمتألهین نوشته شده است.

• نهاية الأفکار: تعليقات رشيقة انيقة علی الحکمة المتعالية في الأسفار العقلية الأربعة مجموعه حواشی و تعلیقات سید مهدی لاجوردی حسینی است بر اسفار ملاصدرا که در یک جلد به‌صورت مستقل، به زبان عربی به چاپ رسیده است.

• نتايج الأفکار في بيان حکم المقيمين في الأسفار تألیف زين‌الدين بن على عاملى معروف به شهيد ثانى، در اين كتاب فروعات فقهى و احكام مسافرى كه قصد اقامت ده روز را داشته و تا حد ترخص خارج شده است و قصد برگشتن را داشته است و يا مردد بوده و يا قصد رفتن مسافت را داشته است و همچنين تقسيمات ديگر احكام مسافر بيان شده است.

• الإسفار الغريب نتيجة السفر القريب نوشته‌ای بسیار مختصر به زبان عربی از آثار صوفی مشهور؛ عبدالکریم جیلی (767-805 یا 826ق)، شرح سفری معنوی برای شناسایی جهان غیب از راه خودشناسی عرفانی است.

• الإسفار عن رسالة الأنوار فيما يتجلی لأهل الذکر من الأنوار شرحی است مزجی، اثر شیخ عبدالکریم بن ابراهیم جیلی (متوفی 832ق) بر «رسالة الأنوار» شیخ محیی‌الدین ابن‌ عربی (متوفی 638ق) که به همراه متن رساله، با تحقیق عاصم ابراهیم کیالی حسینی شازلی درقاوی، به چاپ رسیده است.

• الأمان من أخطار الأسفار و الأزمان نوشته رضى‌الدين، سيد‌ ‎على بن طاووس حسینى حلى، متوفاى 664ق، اولین كتاب در موضوع ادعيه و آداب سفر و راه علاج امراض در سفر است و قبل از سيد‌ ‎ابن طاووس هيچ كس كتابى مستقل در اين موضوع و به اين سبک ننوشته است.

• تذکرة بالأخبار عن اتقافات الأسفار تألیف محمد بن احمد بن جبیر اندلسی از جمله سفرنامه‌های اماکن مقدس مکه و مدینه در قرن ششم هجری است.

• كشف الحجب و الأستار عن أسماء الكتب و الأسفار اثر علامه محقق سيد اعجاز حسين نيشابورى كنتورى، فهرستى از كتب تأليف‌شده علماى اماميه مى‌باشد كه نویسنده به آن‌ها وقوف يافته است.

• رحلة ابن بطوطة، تحفة النظار في غرائب الأمصار و عجائب الأسفار اثر محمد بن عبدالله اللواتى الطنجى (متوفى 779ق) به زبان عربى، گزارش سفر طولانى ابن بطوطه از زادگاه خويش به مكه مكرمه و پس از آن به ساير بلاد است.