تذکره (ابهام‌زدایی): تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    جز (Hbaghizadeh صفحهٔ تذکره (ابهام زدایی) را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به تذکره (ابهام‌زدایی) منتقل کرد)
     
    (۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    '''تذکره''' ممکن است عنوان برای کتاب‌های ذیل باشد:
    '''تذکره''' ممکن است عنوان برای کتاب‌های ذیل باشد:


    * [[ تذكرة الأعيان]] اثر آیت‌الله [[سبحانی تبریزی، جعفر|جعفر سبحانى]]، شرح احوال، انديشه‌ها، آثار و خدمات تعدادى از عالمان، متكلمان و فقيهان بزرگ شيعه در طول تاريخ است.
    * [[تذكرة الأعيان]] اثر آیت‌الله [[سبحانی تبریزی، جعفر|جعفر سبحانى]]، شرح احوال، انديشه‌ها، آثار و خدمات تعدادى از عالمان، متكلمان و فقيهان بزرگ شيعه در طول تاريخ است.




    * [[ تذكرة الملوك]] اثر [[میرزا سمیعا]]، مشتمل بر ساختار و تشکیلات ادارى دوره صفویه به همراه طبقات و مشاغل و مناصب آن زمان و حاوى اطلاعاتى درباره حکام و ولاه و سرحد داران و نیروى لشکرى است.
    * [[تذكرة الملوك]] اثر [[میرزا سمیعا]]، مشتمل بر ساختار و تشکیلات ادارى دوره صفویه به همراه طبقات و مشاغل و مناصب آن زمان و حاوى اطلاعاتى درباره حکام و ولاه و سرحد داران و نیروى لشکرى است.




    خط ۱۰: خط ۱۰:




    * [[ تذكرة الخواص]] نوشته [[ابن جوزی، یوسف بن قزاوغلی|يوسف بن قزاوغلى]] مشهور به سبط ابن جوزى، از مشهورترين عالمان اهل سنت قرن هفتم هجرى قمرى است.
    * [[تذكرة الخواص]] نوشته [[ابن جوزی، یوسف بن قزاوغلی|يوسف بن قزاوغلى]] مشهور به سبط ابن جوزى، از مشهورترين عالمان اهل سنت قرن هفتم هجرى قمرى است.




    خط ۲۲: خط ۲۲:




    * [[ تذکره ریاض العارفین (هدایت)]] به زبان فارسی، اثر [[هدایت، رضاقلی|رضاقلى‌خان طبرستانى]]، متخلص به هدايت، مشتمل بر احوال و آثار تعدادى از عرفاى شاعر است.
    * [[تذکره ریاض العارفین (هدایت)]] به زبان فارسی، اثر [[هدایت، رضاقلی|رضاقلى‌خان طبرستانى]]، متخلص به هدايت، مشتمل بر احوال و آثار تعدادى از عرفاى شاعر است.




    خط ۴۰: خط ۴۰:




    * [[تذكرة الأريب في تفسير الغريب (غريب القرآن الكريم)]] اثر [[ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی|جمال‌الدين عبدالرحمن بن على بن محمد بن جوزى]] (متوفى 597ق)، با تحقيق طارق فتحى السيد، كتابى است پيرامون الفاظ و معانى مشكل و ديرياب قرآن كريم كه به زبان عربى و در قرن ششم هجرى نوشته شده است.
    * [[تذكرة الأريب في تفسير الغريب (غريب القرآن الكريم)]] اثر [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|جمال‌الدين عبدالرحمن بن على بن محمد بن جوزى]] (متوفى 597ق)، با تحقيق طارق فتحى السيد، كتابى است پيرامون الفاظ و معانى مشكل و ديرياب قرآن كريم كه به زبان عربى و در قرن ششم هجرى نوشته شده است.




    * [[ إرشاد المبتدي و تذكرة المنتهي في القراءات العشر]] تأليف [[قلانسی، محمد بن حسین|محمد بن حسین بن بندار واسطى قلانسى]] (متوفى 521ق)، به زبان عربى است و همراه با تحقيق عثمان محمود غزال منتشر شده است.
    * [[إرشاد المبتدي و تذكرة المنتهي في القراءات العشر]] تأليف [[قلانسی، محمد بن حسین|محمد بن حسین بن بندار واسطى قلانسى]] (متوفى 521ق)، به زبان عربى است و همراه با تحقيق عثمان محمود غزال منتشر شده است.




    * [[ تذکره ریاض الشعراء]] مهم‌ترين اثر [[واله داغستانی، علیقلی|واله داغستانى]] است كه به زبان فارسی، در زمان حضور وى در هندوستان نگارش يافته است.
    * [[تذکره ریاض الشعراء]] مهم‌ترين اثر [[واله داغستانی، علیقلی|واله داغستانى]] است كه به زبان فارسی، در زمان حضور وى در هندوستان نگارش يافته است.




    * [[ تاریخ تذکره‌های فارسی]]  تأليف [[گلچین معانی، احمد| احمد گلچين معانى]]، كتابى است در معرفى تذكره‌هاى نوشته‌شده به زبان فارسی، كه به زبان فارسی و در دوران معاصر نوشته شده است.
    * [[تاریخ تذکره‌های فارسی]]  تأليف [[گلچین معانی، احمد| احمد گلچين معانى]]، كتابى است در معرفى تذكره‌هاى نوشته‌شده به زبان فارسی، كه به زبان فارسی و در دوران معاصر نوشته شده است.




    * [[ تذکره شعرای آذربایجان]] اثر [[دیهیم، محمد|محمد ديهيم]]، كتابى است به زبان فارسی كه به معرفى و بيان شرح حال و نمونه‌اى از اشعار شاعران آذرى از قرن سوم هجرى قمرى به بعد مى‌پردازد.
    * [[تذکره شعرای آذربایجان]] اثر [[دیهیم، محمد|محمد ديهيم]]، كتابى است به زبان فارسی كه به معرفى و بيان شرح حال و نمونه‌اى از اشعار شاعران آذرى از قرن سوم هجرى قمرى به بعد مى‌پردازد.




    خط ۶۴: خط ۶۴:




    * [[ تذکره مرآة الخیال]] از آثار شيرعلى‌خان بن على‌امجدخان لودى، به زبان فارسی است كه نویسنده در آن، تعدادى از شاعران را معرفى كرده و در ضمن به مباحث گوناگونى از علوم ادبى، تفسير، تصوف و موسيقى و... نيز پرداخته است.
    * [[تذکره مرآة الخیال]] از آثار شيرعلى‌خان بن على‌امجدخان لودى، به زبان فارسی است كه نویسنده در آن، تعدادى از شاعران را معرفى كرده و در ضمن به مباحث گوناگونى از علوم ادبى، تفسير، تصوف و موسيقى و... نيز پرداخته است.




    خط ۷۶: خط ۷۶:




    * [[ تذکره نتائج الأفکار]] از آثار شاعر و نویسنده فارسی‌نويس شبه‌قاره هند، [[گوپاموی، محمد قدرت‌‎الله|محمد قدرت‌الله خان گوپاموى]] (1199-1281ق)، به زبان فارسی است كه در آن، شاعران قديم و جديد را با تأكيد بر شاعران هندى شناسايى و معرفى كرده و برخى از اشعار آنان را آورده است.
    * [[تذکره نتائج الأفکار]] از آثار شاعر و نویسنده فارسی‌نويس شبه‌قاره هند، [[گوپاموی، محمد قدرت‌‎الله|محمد قدرت‌الله خان گوپاموى]] (1199-1281ق)، به زبان فارسی است كه در آن، شاعران قديم و جديد را با تأكيد بر شاعران هندى شناسايى و معرفى كرده و برخى از اشعار آنان را آورده است.




    خط ۸۵: خط ۸۵:




    * [[ تذكرة الفقهاء]] تألیف ابومنصور [[علامه حلی، حسن بن یوسف|حسن بن يوسف بن مطهر]] حلى اسدى، معروف به [[حلی، حسن بن یوسف|علاّمۀ حلّى]] (م 726 ق) می‌باشد.علامه حلّی، این کتاب را به درخواست فرزندش محمد، معروف به فخرالمحققین، نوشت و چنان‌که در مقدمه تأکید کرده، در این کتاب به اختصار فتاوا و ادله فقهی را بر پایه فقه امامی و با اشاره به آرای مخالف و داوری میان مذاهب به روشی منصفانه آورده است.
    * [[تذكرة الفقهاء]] تألیف ابومنصور [[علامه حلی، حسن بن یوسف|حسن بن يوسف بن مطهر]] حلى اسدى، معروف به [[حلی، حسن بن یوسف|علاّمۀ حلّى]] (م 726 ق) می‌باشد.علامه حلّی، این کتاب را به درخواست فرزندش محمد، معروف به فخرالمحققین، نوشت و چنان‌که در مقدمه تأکید کرده، در این کتاب به اختصار فتاوا و ادله فقهی را بر پایه فقه امامی و با اشاره به آرای مخالف و داوری میان مذاهب به روشی منصفانه آورده است.




    خط ۱۰۳: خط ۱۰۳:


    * [[تذكرة المتقين في آداب السلوك و تزكية النفس]] اثر [[بهاری همدانی، محمد بن محمد|شيخ محمد بهارى همدانى]]1325ه.ق است كه توسط [[مبارک، عبدالرحیم|عبدالرحيم مبارک]]، به زبان عربى ترجمه شده است. اصل فارسی كتاب به نام «تذكرة المتقين در آداب سير و سلوك» مى‌باشد.
    * [[تذكرة المتقين في آداب السلوك و تزكية النفس]] اثر [[بهاری همدانی، محمد بن محمد|شيخ محمد بهارى همدانى]]1325ه.ق است كه توسط [[مبارک، عبدالرحیم|عبدالرحيم مبارک]]، به زبان عربى ترجمه شده است. اصل فارسی كتاب به نام «تذكرة المتقين در آداب سير و سلوك» مى‌باشد.
    * [[تذکره نشتر عشق]] نوشته [[عاشقی عظیم آبادی، حسینقلی خان بن علی خان|حسین‌قلی‌خان عظیم‌آبادی]] (1194-‌ زنده تا سال 1250ق)، متخلص به عاشقی و از پیروان مذهب شیعه اثناعشری است.
    * [[تذکرة الموضوعات]] اثر [[ف‍ت‍ن‍ی‌، محمدطاهر بن علی|محمد بن طاهر بن علی هندی]] (متوفی 986ق)، معروف به فتنی، از علمای حنفی‌مذهب، منسوب به فتن از شهرهای گجرات هند است که در یک جلد نوشته شده و به بررسی احادیث موضوعه، پرداخته است.
    {{ابهام‌زدایی}}
    {{ابهام‌زدایی}}



    نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۵۴

    تذکره ممکن است عنوان برای کتاب‌های ذیل باشد:

    • تذكرة الأعيان اثر آیت‌الله جعفر سبحانى، شرح احوال، انديشه‌ها، آثار و خدمات تعدادى از عالمان، متكلمان و فقيهان بزرگ شيعه در طول تاريخ است.


    • تذكرة الملوك اثر میرزا سمیعا، مشتمل بر ساختار و تشکیلات ادارى دوره صفویه به همراه طبقات و مشاغل و مناصب آن زمان و حاوى اطلاعاتى درباره حکام و ولاه و سرحد داران و نیروى لشکرى است.





    • تذكرة الكحالين تألیف على بن عيسى كحال (متوفى 400ق) كهن‌ترين و مهم‌ترين منبع در زمينه بيمارى‌هاى چشم است كه به زبان عربى نگارش شده است. مؤلف در اين اثر با استناد به نظريات جالینوس و حنين بن اسحاق به بررسى بيمارى‌هاى چشم و ذكر داروهایى مختلف براى اين بيمارى پرداخته است.


    • تذكرة في الطب و الحكمة نگاشته‌اى طبى و پيرامون بيمارى‌ها و درمان آنها به زبان عربى است كه آن را ابوالعباس شهاب‌الدين احمد بن احمد بن سلامه قليوبى در قرن يازدهم هجرى تأليف نموده است.







    • تذکره لباب الألباب اثر محمد عوفى از تذكره نويسان اوائل قرن هفتم هجرى، به فارسی پيرامون فضيلت شعر و شاعرى و منتخبات اشعار از شاعران باستان و زندگانى آنان مى‌باشد، كه به قلم محمد عباسى صورت پذيرفته است و مقدمات انگليسى آن را به فارسی ترجمه نموده است.










    • تذکره مرآة الخیال از آثار شيرعلى‌خان بن على‌امجدخان لودى، به زبان فارسی است كه نویسنده در آن، تعدادى از شاعران را معرفى كرده و در ضمن به مباحث گوناگونى از علوم ادبى، تفسير، تصوف و موسيقى و... نيز پرداخته است.


    • تذكرة المعاصرين اثر محمدعلى بن ابى‌طالب، مشهور به حزين لاهيجى (اصفهان، 1103-1181ق) است كه نویسنده در آن، شرح حال حدود صد تن از دانشمندان شاعر و نيز شاعران معاصرش را بر اساس خاطرات خودش و با استناد به حافظه و به‌صورت مختصر، به زبان فارسی بيان كرده و نمونه‌هایى از اشعارشان را آورده است.


    • تذکره بغراخانی (تذکره مشایخ اویسیه) از آثار نویسنده‌اى ناشناخته از درويشان سلسله اويسيه در قرن دهم هجرى قمرى، به زبان فارسی است كه نویسنده در آن، جمعى از مردان و زنان صوفى را با القابى شگفت‌انگيز معرفى نموده و شرح حال و ويژگى‌هایشان را بدون استناد به هيچ منبعى ذكر كرده است.


    • تذكرة الألباب بأصول الأنساب از آثار شيخ ابوجعفر احمد بن عبدالولى بتى بلنسى اندلسى (متوفاى 488ق)، به زبان عربى است كه نویسنده در آن، انساب عرب، به‌ويژه اصول نسب‌هاى دو قبيله عدنانى و قحطانى و شخصيت‌هاى مشهور آن‌ها را معرفى كرده است. سيد محمدمهدى موسوى خرسان (متولد نجف 1347ق)، اين اثر را تصحيح كرده و مقدمه و تعليقاتى بر آن افزوده است.




    • تذكرة المتقین اثر ميرزا محمد بهارى همدانى نجفى است به زبان فارسی و مشتمل بر مطالبى در باب اخلاق و آداب اسلامى است كه با استناد به آيات قرآن كريم، روايات و حكايات متنوع نگارش يافته است. آداب توبه، آداب مراقبت، آداب رفاقت، آداب سلوك با زن و عيال، آداب تربيت اولاد، آداب زيارت، و آداب حج از جمله مباحث كتاب به شمار مى‌آيد.


    • تذكرة الفقهاء تألیف ابومنصور حسن بن يوسف بن مطهر حلى اسدى، معروف به علاّمۀ حلّى (م 726 ق) می‌باشد.علامه حلّی، این کتاب را به درخواست فرزندش محمد، معروف به فخرالمحققین، نوشت و چنان‌که در مقدمه تأکید کرده، در این کتاب به اختصار فتاوا و ادله فقهی را بر پایه فقه امامی و با اشاره به آرای مخالف و داوری میان مذاهب به روشی منصفانه آورده است.


    • تذکره شعرای یزد از آثار عباس فتوحى يزدى است كه نویسنده در آن، شرح حال حدود پانصد نفر از شاعران يزدى در دوره‌هاى ايلخانان، تيمورى، صفويه، افشاريه، زنديه، قاجاريه، مشروطيت و معاصر را به‌صورت مستند و مختصر بيان كرده و نمونه‌هایى از اشعارشان را آورده است.


    • تذکره مآثر الباقریة از آثار محمدعلى وفا زواره‌اى، به زبان فارسی است كه در آن، جمعى از شاعران را معرفى و شرح حال و برخى از اشعار آنان را ذكر كرده است.



    • تذكرة المعاصرين اثر محمدعلى بن ابى‌طالب، مشهور به حزين لاهيجى (اصفهان، 1103-1181ق) است كه نویسنده در آن، شرح حال حدود صد تن از دانشمندان شاعر و نيز شاعران معاصرش را بر اساس خاطرات خودش و با استناد به حافظه و به‌صورت مختصر، به زبان فارسی بيان كرده و نمونه‌هایى از اشعارشان را آورده است.