المنظومة النحوية للخليل بن أحمد الفراهيدي: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - ' | کتابخانۀ دیجیتال نور =' به '| کتابخانۀ دیجیتال نور =') |
Wikinoor.ir (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '}}↵↵↵'''' به '}} '''') |
||
| (۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
[[عفیفی، احمد]] (محقق) | [[عفیفی، احمد]] (محقق) | ||
[[خلیل بن احمد]] ( | [[خلیل بن احمد]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =PJ 6151 /ف4م8 | | کد کنگره =PJ 6151 /ف4م8 | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =15294 | ||
| کتابخوان همراه نور =15294 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''المنظومه النحويه''' اثر عربى [[خلیل بن احمد|خليل بن احمد فراهیدى]] (100-175ق) است كه به صورت نظم درباره مسائل نحو نوشته شده است. | |||
==ساختار== | |||
== ساختار == | |||
كتاب از دو بخش تشكيل شده است. بخش اول شامل مطالعه و بررسى زندگى خليل، توثيق وى و مطالعه‌اى پيرامون متن منظومه او توسط محقق كتاب مى‌باشد. | كتاب از دو بخش تشكيل شده است. بخش اول شامل مطالعه و بررسى زندگى خليل، توثيق وى و مطالعه‌اى پيرامون متن منظومه او توسط محقق كتاب مى‌باشد. | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
روش خليل در اين منظومه، روشى به دور از تفصيل و بيان فلسفه‌بافى‌هاى نحوى است و براى عوام مردم كه به دنبال علم نحو هستند، نوشته شده است. | روش خليل در اين منظومه، روشى به دور از تفصيل و بيان فلسفه‌بافى‌هاى نحوى است و براى عوام مردم كه به دنبال علم نحو هستند، نوشته شده است. | ||
== گزارش محتوا == | ==گزارش محتوا== | ||
متن كتاب، شامل 293 بيت در علم نحو است كه به صورت عروضى به نام «بحر كامل تام» بر وزن: متفاعلن متفاعلن متفاعلن متفاعلن متفاعلن متفاعلن مى‌باشد. اين منظومه، بسيارى از ابواب نحو عربى را شامل و قليلى از آن را ترك نموده است. | متن كتاب، شامل 293 بيت در علم نحو است كه به صورت عروضى به نام «بحر كامل تام» بر وزن: متفاعلن متفاعلن متفاعلن متفاعلن متفاعلن متفاعلن مى‌باشد. اين منظومه، بسيارى از ابواب نحو عربى را شامل و قليلى از آن را ترك نموده است. | ||
مقدمه كتاب شامل 26 بيت است كه براى خواننده و آمادگى ورود وى به بحث بوده و با حمد و ثناى الهى و پيغمبرش آغاز گرديده است. | مقدمه كتاب شامل 26 بيت است كه براى خواننده و آمادگى ورود وى به بحث بوده و با حمد و ثناى الهى و پيغمبرش آغاز گرديده است. | ||
قسمت عمده كتاب به به توضيح اقدامات | قسمت عمده كتاب به به توضيح اقدامات نویسنده، مقدمه و پاورقى‌هاى محقق صرف شده است. | ||
مباحث نحوى كه در اين منظومه ذكر شده شامل، بررسى مصطلحات، عناوين، اعلام، مثال‌ها و نمونه‌هاى تطبيق داده شده به همراه دلالت آن‌ها، قضاياى نحوى براى مناقشه و تحليل كردن، ملاحظاتى درباره روش خليل است. | مباحث نحوى كه در اين منظومه ذكر شده شامل، بررسى مصطلحات، عناوين، اعلام، مثال‌ها و نمونه‌هاى تطبيق داده شده به همراه دلالت آن‌ها، قضاياى نحوى براى مناقشه و تحليل كردن، ملاحظاتى درباره روش خليل است. | ||
در اين منظومه، از مسائل اختلافى كه بين نحوى‌ها است دورى گزيده شده، همچنين به قواعد شاذ عربى استناد نشده و ذكرى از آن‌ها به ميان نيامده است. به علاوه، به جزئيات، | در اين منظومه، از مسائل اختلافى كه بين نحوى‌ها است دورى گزيده شده، همچنين به قواعد شاذ عربى استناد نشده و ذكرى از آن‌ها به ميان نيامده است. به علاوه، به جزئيات، فرعیات و تقسيمات، اشاره‌اى نشده و فقط به ذكر قواعد عامه و ذكر امثله‌اى براى آن‌ها بسنده شده است. | ||
نویسنده برخى از ابواب نحوى را ترك كرده و بدان‌ها نپرداخته است، از جمله: باب حال، انواع معارف، اشتغال، تنازع، عدد و كناياتش، اسماء افعال، تميز، اضافه. | |||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
در پاورقى‌ها بيشتر به ذكر منابع و اختلاف نسخ پرداخته شده است. | در پاورقى‌ها بيشتر به ذكر منابع و اختلاف نسخ پرداخته شده است. | ||
== منابع مقاله == | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن كتاب. | مقدمه و متن كتاب. | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[البهجة المرضية علی ألفية ابن مالك]] | |||
[[مغني اللبيب عن كتب الأعاريب]] | |||
[[تحفة الأديب في نحاة مغني اللبيب]] | |||
[[النحو الوافي مع ربطه بالأساليب الرفيعة و الحياة اللغوية المتجددة]] | |||
[[النحو الكافي]] | |||
[[خودآموز هداية في النحو]] | |||
[[معجم القواعد العربية في النحو و التصريف]] | |||
[[المعجم المفصل في النحو العربي]] | |||
[[مبادئ العربية في الصرف و النحو]] | |||
[[النحو المستطاب: سؤال و جواب و إعراب]] | |||
[[الجمل في النحو]] | |||
[[أصول النحو عند السيوطي بين النظرية و التطبيق]] | |||
[[الاقتراح في علم أصول النحو]] | |||
[[الإنصاف في مسائل الخلاف بين النحو البصريين و الكوفيين]] | |||
[[همع الهوامع شرح جمع الجوامع في النحو]] | |||
[[شرح ملاجامي علی متن الكافية في النحو]] | |||
[[أوضح المسالك إلی ألفية ابن مالك]] | |||
[[النحو الواضح في قواعد اللغة العربية (المرحلة الابتدائية)]] | |||
[[كشف المشكل في النحو]] | |||
[[اللمع في العربية]] | |||
[[أسرار العربية]] | |||
[[شرح الشواهد الشعرية في أمات الكتب النحوية لأربعة آلاف شاهد شعري]] | |||
[[التطبيق النحوي]] | |||
[[شرح جمل الزجاجي]] | |||
[[شرح المكودي علی الألفية في علمي الصرف و النحو]] | |||
[[شرح اللمع في النحو]] | |||
[[شرح الدرة البهية، «نظم الآجرومية»، في أصول علم اللغة العربية]] | |||
[[الأشباه و النظائر في النحو]] | |||
[[مرجع الطلاب في قواعد النحو]] | |||
[[الخصائص]] | |||
[[النحو التطبيقي وفقا لمقررات النحو العربي في المعاهد و الجامعات العربية]] | |||
[[المنهاج في القواعد و الإعراب]] | |||
[[المدارس النحوية]] | |||
[[شرح كتاب سيبويه]] | |||
[[المفصل في صنعة الإعراب]] | |||
[[الكواكب الدرية]] | |||
[[شرح تسهيل الفوائد و تكميل المقاصد]] | |||
[[بداءة النحو (صفایی)]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: زبان و ادبیات عربی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۰ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۲:۳۰
| المنظومة النحویة للخلیل بن أحمد الفراهیدي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عفیفی، احمد (محقق) خلیل بن احمد (نویسنده) |
| ناشر | دار العلوم |
| مکان نشر | قاهره - مصر |
| سال نشر | 1420 ق |
| چاپ | 1 |
| موضوع | زبان عربی - نحو |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | PJ 6151 /ف4م8 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
المنظومه النحويه اثر عربى خليل بن احمد فراهیدى (100-175ق) است كه به صورت نظم درباره مسائل نحو نوشته شده است.
ساختار
كتاب از دو بخش تشكيل شده است. بخش اول شامل مطالعه و بررسى زندگى خليل، توثيق وى و مطالعه‌اى پيرامون متن منظومه او توسط محقق كتاب مى‌باشد.
بخش دوم، تحت عنوان تحقيق، شامل توصيفى پيرامون منظومه، نسخ خطى آن و عللى كه منجر به انجام اين منظومه گرديد، شده و در ادامه نصّ منظومه ذكر گرديده است.
روش خليل در اين منظومه، روشى به دور از تفصيل و بيان فلسفه‌بافى‌هاى نحوى است و براى عوام مردم كه به دنبال علم نحو هستند، نوشته شده است.
گزارش محتوا
متن كتاب، شامل 293 بيت در علم نحو است كه به صورت عروضى به نام «بحر كامل تام» بر وزن: متفاعلن متفاعلن متفاعلن متفاعلن متفاعلن متفاعلن مى‌باشد. اين منظومه، بسيارى از ابواب نحو عربى را شامل و قليلى از آن را ترك نموده است.
مقدمه كتاب شامل 26 بيت است كه براى خواننده و آمادگى ورود وى به بحث بوده و با حمد و ثناى الهى و پيغمبرش آغاز گرديده است.
قسمت عمده كتاب به به توضيح اقدامات نویسنده، مقدمه و پاورقى‌هاى محقق صرف شده است.
مباحث نحوى كه در اين منظومه ذكر شده شامل، بررسى مصطلحات، عناوين، اعلام، مثال‌ها و نمونه‌هاى تطبيق داده شده به همراه دلالت آن‌ها، قضاياى نحوى براى مناقشه و تحليل كردن، ملاحظاتى درباره روش خليل است.
در اين منظومه، از مسائل اختلافى كه بين نحوى‌ها است دورى گزيده شده، همچنين به قواعد شاذ عربى استناد نشده و ذكرى از آن‌ها به ميان نيامده است. به علاوه، به جزئيات، فرعیات و تقسيمات، اشاره‌اى نشده و فقط به ذكر قواعد عامه و ذكر امثله‌اى براى آن‌ها بسنده شده است.
نویسنده برخى از ابواب نحوى را ترك كرده و بدان‌ها نپرداخته است، از جمله: باب حال، انواع معارف، اشتغال، تنازع، عدد و كناياتش، اسماء افعال، تميز، اضافه.
وضعيت كتاب
تحقيق كتاب توسط دكتر احمد عفيفى صورت گرفته است. وى نسخ مختلف كتاب را بررسى و مورد مقايسه قرار داده و كلماتى كه نياز به توضيح داشته را از بعضى معاجم لغت، تفسير نموده است. همچنين مصطلحاتِ خليل را بر كتبى كه از آن‌ها نقل نموده عرضه كرده و بعضى از آراء وى را به جهت بعضى اختلافاتى كه بين نحوى‌ها وجود دارد، مورد بررسى قرار داده و تعارض بين آراء را به تفسير كشانده است.
به علاوه، خطاهاى املائى و نحوى را تصحيح نموده و كلماتى را كه نياز به اصلاح داشته و در ابيات، خلاف وزن و قافيه بوده، تصحيح نموده است.
فهرست مطالب و فهرست مصادر و مراجع، در انتهاى كتاب قيد شده است.
در پاورقى‌ها بيشتر به ذكر منابع و اختلاف نسخ پرداخته شده است.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.
وابسته‌ها
البهجة المرضية علی ألفية ابن مالك
تحفة الأديب في نحاة مغني اللبيب
النحو الوافي مع ربطه بالأساليب الرفيعة و الحياة اللغوية المتجددة
معجم القواعد العربية في النحو و التصريف
مبادئ العربية في الصرف و النحو
النحو المستطاب: سؤال و جواب و إعراب
أصول النحو عند السيوطي بين النظرية و التطبيق
الإنصاف في مسائل الخلاف بين النحو البصريين و الكوفيين
همع الهوامع شرح جمع الجوامع في النحو
شرح ملاجامي علی متن الكافية في النحو
أوضح المسالك إلی ألفية ابن مالك
النحو الواضح في قواعد اللغة العربية (المرحلة الابتدائية)
شرح الشواهد الشعرية في أمات الكتب النحوية لأربعة آلاف شاهد شعري
شرح المكودي علی الألفية في علمي الصرف و النحو
شرح الدرة البهية، «نظم الآجرومية»، في أصول علم اللغة العربية
النحو التطبيقي وفقا لمقررات النحو العربي في المعاهد و الجامعات العربية