شرح شواهد المغني: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - ' == معرفى اجمالى == ' به '') |
جز (جایگزینی متن - 'بداءة النحو (صفایی حائری)' به 'بداءة النحو (صفایی)') |
||
| (۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR15200J1.jpg | | تصویر =NUR15200J1.jpg | ||
| خط ۵: | خط ۴: | ||
| عنوان‌های دیگر =مغنی اللبیب عن کتب الاعاریب. برگزیده. شرح | | عنوان‌های دیگر =مغنی اللبیب عن کتب الاعاریب. برگزیده. شرح | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[سیوطی، عبدالرحمن بن | [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =PJ 6151 /الف2 م60235 | | کد کنگره =PJ 6151 /الف2 م60235 | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۰: | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE15200AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE15200AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =2 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =15200 | |||
| کتابخوان همراه نور =15200 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''شرح شواهد المغني'''، اثر [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|جلال‌الدين عبدالرحمان بن ابوبكر سيوطى]]، به زبان عربى، در توضيح و شرح ابياتى است كه [[ابن هشام، عبدالله بن یوسف|ابن هشام انصارى]] در كتاب «[[مغني اللبيب عن كتب الأعاريب]]» به آنها استناد نموده است. | |||
تصحيحات و تعليقات علامه شيخ محمد محمود ابن تلاميد التركزى، در كتاب درج شده است. | تصحيحات و تعليقات علامه شيخ محمد محمود ابن تلاميد التركزى، در كتاب درج شده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب در دو جلد تنظيم گرديده است؛ بدين ترتيب كه با مقدمه احمد ظافر كوجان آغاز شده و پس از آن، مقدمه مؤلف قرار گرفته و اشعار، مطابق همان نظمى كه در كتاب [[مغني اللبيب عن كتب الأعاريب|مغنى]] آمده، ذكر شده است. | كتاب در دو جلد تنظيم گرديده است؛ بدين ترتيب كه با مقدمه احمد ظافر كوجان آغاز شده و پس از آن، مقدمه مؤلف قرار گرفته و اشعار، مطابق همان نظمى كه در كتاب [[مغني اللبيب عن كتب الأعاريب|مغنى]] آمده، ذكر شده است. | ||
| خط ۴۱: | خط ۳۸: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
مؤلف در اين كتاب، شاعر شعر مورد استشهاد را معرفى مى‌كند، مشكلات لفظى يا معنايى آن را ذكر مى‌نمايد و به ذكر برخى از ابيات قبل يا بعد شاهد مورد نظر مى‌پردازد. | مؤلف در اين كتاب، شاعر شعر مورد استشهاد را معرفى مى‌كند، مشكلات لفظى يا معنايى آن را ذكر مى‌نمايد و به ذكر برخى از ابيات قبل يا بعد شاهد مورد نظر مى‌پردازد. | ||
| خط ۵۰: | خط ۴۵: | ||
از آنجا كه علماى ادبيات عرب، براى اثبات قواعد زبان عربى، بسيارى از اوقات به اشعار ادوار مختلف استشهاد و استدلال نموده‌اند، ناچار شده‌اند شعر را به چند دوره و شعرا را به چند طبقه تقسيم نمايند به شرح زير: | از آنجا كه علماى ادبيات عرب، براى اثبات قواعد زبان عربى، بسيارى از اوقات به اشعار ادوار مختلف استشهاد و استدلال نموده‌اند، ناچار شده‌اند شعر را به چند دوره و شعرا را به چند طبقه تقسيم نمايند به شرح زير: | ||
# شعراى جاهلى: مقصود شعرايى است كه قبل از اسلام بوده‌اند، مانند امرؤالقيس، اعشى و... | |||
# شعراى مخضرمى: مقصود شعرايى است كه هم جاهليت را درك كرده‌اند و هم اسلام را، مانند لبيد، حسان و... | |||
# شعراى متقدم يا شعراى اسلامى: مقصود شعرايى است كه در صدر اسلام بوده‌اند، مانند جرير و فرزدق و... | |||
# شعراى مولد يا محدث: مقصود شعرايى است كه بعد از شعراى صدر اسلام آمده‌اند، مانند بشار و ابونواس و... | |||
اينها بخشى از مطالبى است كه در مقدمه احمد ظافر كوجان آمده است. | اينها بخشى از مطالبى است كه در مقدمه احمد ظافر كوجان آمده است. | ||
| خط ۷۲: | خط ۶۲: | ||
مقدمه و متن كتاب. | مقدمه و متن كتاب. | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[البهجة المرضية علی ألفية ابن مالك]] | |||
[[مغني اللبيب عن كتب الأعاريب]] | |||
[[تحفة الأديب في نحاة مغني اللبيب]] | |||
[[النحو الوافي مع ربطه بالأساليب الرفيعة و الحياة اللغوية المتجددة]] | |||
[[النحو الكافي]] | |||
[[خودآموز هداية في النحو]] | |||
[[معجم القواعد العربية في النحو و التصريف]] | |||
[[المعجم المفصل في النحو العربي]] | |||
[[مبادئ العربية في الصرف و النحو]] | |||
[[النحو المستطاب: سؤال و جواب و إعراب]] | |||
[[الجمل في النحو]] | |||
[[أصول النحو عند السيوطي بين النظرية و التطبيق]] | |||
[[الاقتراح في علم أصول النحو]] | |||
[[الإنصاف في مسائل الخلاف بين النحو البصريين و الكوفيين]] | |||
[[همع الهوامع شرح جمع الجوامع في النحو]] | |||
[[شرح ملاجامي علی متن الكافية في النحو]] | |||
[[أوضح المسالك إلی ألفية ابن مالك]] | |||
[[النحو الواضح في قواعد اللغة العربية (المرحلة الابتدائية)]] | |||
[[كشف المشكل في النحو]] | |||
[[اللمع في العربية]] | |||
[[أسرار العربية]] | |||
[[شرح الشواهد الشعرية في أمات الكتب النحوية لأربعة آلاف شاهد شعري]] | |||
[[التطبيق النحوي]] | |||
[[شرح جمل الزجاجي]] | |||
[[شرح المكودي علی الألفية في علمي الصرف و النحو]] | |||
[[شرح اللمع في النحو]] | |||
[[شرح الدرة البهية، «نظم الآجرومية»، في أصول علم اللغة العربية]] | |||
[[الأشباه و النظائر في النحو]] | |||
[[مرجع الطلاب في قواعد النحو]] | |||
[[الخصائص]] | |||
[[النحو التطبيقي وفقا لمقررات النحو العربي في المعاهد و الجامعات العربية]] | |||
[[المنهاج في القواعد و الإعراب]] | |||
[[المدارس النحوية]] | |||
[[بداءة النحو (صفایی)]] | |||
[[شرح كتاب سيبويه]] | |||
[[المفصل في صنعة الإعراب]] | |||
[[الكواكب الدرية]] | |||
[[شرح تسهيل الفوائد و تكميل المقاصد]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۸ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۱۴
| شرح شواهد المغني | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | مغنی اللبیب عن کتب الاعاریب. برگزیده. شرح |
| ناشر | ادب الحوزه |
| مکان نشر | قم - ایران |
| چاپ | 1 |
| موضوع | ابن هشام، عبدالله بن یوسف، 708 - 761ق. مغنی اللبیب عن کتب الاعاریب - نقد و تفسیر
زبان عربی - شواهد شعری زبان عربی - نحو |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | PJ 6151 /الف2 م60235 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
شرح شواهد المغني، اثر جلال‌الدين عبدالرحمان بن ابوبكر سيوطى، به زبان عربى، در توضيح و شرح ابياتى است كه ابن هشام انصارى در كتاب «مغني اللبيب عن كتب الأعاريب» به آنها استناد نموده است.
تصحيحات و تعليقات علامه شيخ محمد محمود ابن تلاميد التركزى، در كتاب درج شده است.
ساختار
كتاب در دو جلد تنظيم گرديده است؛ بدين ترتيب كه با مقدمه احمد ظافر كوجان آغاز شده و پس از آن، مقدمه مؤلف قرار گرفته و اشعار، مطابق همان نظمى كه در كتاب مغنى آمده، ذكر شده است.
روش كار مؤلف چنين است كه با ذكر هر شاهد به همراه بعضى از قسمت‌هاى قصيده مشتمل بر آن شاهد، نخست به شرح و توضيح لغات و اصطلاحات پرداخته، سپس در ذيل عنوان «فائده»، به پاره‌اى توضيحات درباره شاعر و ساير امور پرداخته است و اين سير را تا پايان كتاب در همه شواهد، دنبال كرده است.
گزارش محتوا
مؤلف در اين كتاب، شاعر شعر مورد استشهاد را معرفى مى‌كند، مشكلات لفظى يا معنايى آن را ذكر مى‌نمايد و به ذكر برخى از ابيات قبل يا بعد شاهد مورد نظر مى‌پردازد.
سيوطى در اين كتاب سعى نموده است كه شواهد مذكور در كتاب مغنى را به قائلينش نسبت دهد و مشكلات لفظى و معنايى كتاب را حل نمايد.
نقش عمده سيوطى در اين كتاب، جمع‌آورى و ترتيب است؛ هرچند در پاره‌اى از موارد، رأى خود را نيز ابراز نموده است. در اين بين، وى قسمت‌هايى از قصيده‌اى را كه شاهد شعرى در آن بوده، آورده و به تفسير و توضيح مشكلات آن از جملات و كلمات پرداخته و اگر اختلافى در روايت بوده، با استناد هر قول به قائلش، اختلافات را ذكر كرده است. اين كتاب سرشار از مطالبى است كه كتب لغت و شعر آنها را در بر گرفته است.
از آنجا كه علماى ادبيات عرب، براى اثبات قواعد زبان عربى، بسيارى از اوقات به اشعار ادوار مختلف استشهاد و استدلال نموده‌اند، ناچار شده‌اند شعر را به چند دوره و شعرا را به چند طبقه تقسيم نمايند به شرح زير:
- شعراى جاهلى: مقصود شعرايى است كه قبل از اسلام بوده‌اند، مانند امرؤالقيس، اعشى و...
- شعراى مخضرمى: مقصود شعرايى است كه هم جاهليت را درك كرده‌اند و هم اسلام را، مانند لبيد، حسان و...
- شعراى متقدم يا شعراى اسلامى: مقصود شعرايى است كه در صدر اسلام بوده‌اند، مانند جرير و فرزدق و...
- شعراى مولد يا محدث: مقصود شعرايى است كه بعد از شعراى صدر اسلام آمده‌اند، مانند بشار و ابونواس و...
اينها بخشى از مطالبى است كه در مقدمه احمد ظافر كوجان آمده است.
وضعيت كتاب
پاورقى‌هاى كتاب، بيشتر مربوط به ارجاع اسانيد و شرح و توضيح لغات غريب و نادر مى‌باشد.
فهرست‌هاى شواهد، تراجم، مراجع تحقيق، ادوات و موضوعات عامه و همچنين جدول خطا و صواب در پايان جلد دوم درج شده است.
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.
وابسته‌ها
البهجة المرضية علی ألفية ابن مالك
تحفة الأديب في نحاة مغني اللبيب
النحو الوافي مع ربطه بالأساليب الرفيعة و الحياة اللغوية المتجددة
معجم القواعد العربية في النحو و التصريف
مبادئ العربية في الصرف و النحو
النحو المستطاب: سؤال و جواب و إعراب
أصول النحو عند السيوطي بين النظرية و التطبيق
الإنصاف في مسائل الخلاف بين النحو البصريين و الكوفيين
همع الهوامع شرح جمع الجوامع في النحو
شرح ملاجامي علی متن الكافية في النحو
أوضح المسالك إلی ألفية ابن مالك
النحو الواضح في قواعد اللغة العربية (المرحلة الابتدائية)
شرح الشواهد الشعرية في أمات الكتب النحوية لأربعة آلاف شاهد شعري
شرح المكودي علی الألفية في علمي الصرف و النحو
شرح الدرة البهية، «نظم الآجرومية»، في أصول علم اللغة العربية
النحو التطبيقي وفقا لمقررات النحو العربي في المعاهد و الجامعات العربية