نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۵۵

برای دیگر کاربردها، اسرار العربیه (ابهام‌زدایی) را ببینید.

أسرار العربية معروف‌‌‌ترين اثر كمال‌الدين ابوالبركات، عبدالرحمن محمد بن ابى‌سعيد انبارى نحوى، معروف به ابن انبارى است كه به‌جرأت مى‌توان گفت كه وى عمده شهرت خویش را مديون این کتاب است؛ زيرا بيشتر نویسندگان، حتى كسانى كه از ذكر فهرست آثار او خوددارى كرده‌اند، نام این کتاب را در شرح احوالش آورده و به فايده و سهولت آن اشاره كرده‌اند.^[۱]

موضوع عمومى کتاب، علل اعرابى و نحوى، اسباب تسمیه كثيرى از اصطلاحات نحوى، اسباب تسمیه حركات، صيغ جمع و... بوده و به زبان عربى و در قرن ششم نوشته شده و در سال 1419ق، با تحقيق بركات يوسف هبود عرضه گرديده است.

ساختار

کتاب با دو مقدمه از محقق و نویسنده آغاز و مطالب در شصت و چهار باب تنظيم شده است.

معمولا مطالب كتب نحوى، بر اساس مرفوعات، منصوبات، مجرورات و مجزومات تنظيم و تبویب مى‌گردد، اما در اثر حاضر، این چينش به چشم نخورده و مطالب به‌صورت پراكنده عرضه شده است.

گزارش محتوا

در مقدمه محقق كه در سه قسمت ارائه گرديده، در ابتدا زندگى‌نامه مختصرى از نویسنده ذكر، سپس روش نحوى او در اثر حاضر شرح و در نهایت، اقدامات صورت گرفته توسط محقق، بيان شده است.^[۲]

در پایان نيز اصطلاحات و رموز مورد استفاده در تحقيق و تعليقات کتاب، تشريح شده است.^[۳]

نویسنده در تدوین مطالب کتاب، از اثر ديگر خود تحت عنوان «الإنصاف في مسائل الخلاف» و همچنين از كتب بصريون و نحویون، بهره برده است.^[۴]

روش وى در نگارش این اثر، اسلوبى منظم، سهل، واضح و به دور از تعقيد و تا حدودى، شبيه به اسلوب محمد حريرى در کتاب معروفش، با عنوان «شرح ملحقة الإعراب» بوده و به اعتقاد برخى، از بسيارى از مشكلات نحوى و منطقى كه در برخى از كتب ديده مى‌شود، مبراست.^[۵]

در چينش مطالب کتاب، ترتيب خاصى به چشم نمى‌خورد. برخى از مطالبى كه نویسنده به آن‌ها پرداخته است، عبارتند از: اعراب و بناء؛ تثنيه و جمع؛ مبتدا و خبر؛ فاعل؛ مفعول‌به؛ نائب فاعل؛ نعم و بئس؛ تعجب؛ افعال ناقصه؛ حروف مشبهه؛ اغراء؛ تحذير؛ حال؛ تمیز؛ استثناء؛ عدد؛ نداء؛ ترخيم؛ ندبه؛ حروف جر؛ اضافه؛ توابع؛ غير منصرف؛ حروف جزم، شرط و جزاء؛ معرفه و نكره؛ تصغير؛ نسب؛ حروف استفهام؛ حكايت؛ خطاب؛ اماله؛ وقف؛ ادغام و...

بااينكه نویسنده در این کتاب، به آراء و نظريات خود تكيه كرده، اما در موارد زيادى نيز به تأييد آراء بصريون پرداخته است.^[۶]

وضعيت کتاب

فهرست‌هاى مطالب، آيات قرآنى، احاديث نبوى، امثال، اشعار، رجزها، اعلام و قبايل و جماعات، اماكن و شهرهاى مذكور در متن، به همراه فهرست مصادر و مراجع مورد استفاده محقق، در انتهاى کتاب آمده است.

در پاورقى‌ها علاوه بر ذكر منابع و اشاره به اختلاف نسخ، توضيحاتى توسط محقق، پيرامون برخى از كلمات و عبارات متن داده شده است.

پانویس

أسرار العربیة
أسرار العربیة
پدیدآوران	هبود، برکات یوسف (محقق) ابن انباری، عبدالرحمن بن محمد (نویسنده)
ناشر	شرکة دار الأرقم بن أبيالأرقم
مکان نشر	بیروت - لبنان
سال نشر	1420 ق
چاپ	1
موضوع	زبان عربی - نحو
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏‎‏PJ‎‏ ‎‏6151‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏الف‎‏5
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf
	v; t; e;

منابع مقاله

وابسته‌ها

البهجة المرضية علی ألفية ابن مالك

مغني اللبيب عن كتب الأعاريب

تحفة الأديب في نحاة مغني اللبيب

النحو الوافي مع ربطه بالأساليب الرفيعة و الحياة اللغوية المتجددة

النحو الكافي

خودآموز هداية في النحو

معجم القواعد العربية في النحو و التصريف

المعجم المفصل في النحو العربي

مبادئ العربية في الصرف و النحو

النحو المستطاب: سؤال و جواب و إعراب

الجمل في النحو

أصول النحو عند السيوطي بين النظرية و التطبيق

الاقتراح في علم أصول النحو

الإنصاف في مسائل الخلاف بين النحو البصريين و الكوفيين

همع الهوامع شرح جمع الجوامع في النحو

شرح ملاجامي علی متن الكافية في النحو

أوضح المسالك إلی ألفية ابن مالك

النحو الواضح في قواعد اللغة العربية (المرحلة الابتدائية)

كشف المشكل في النحو

اللمع في العربية

بداءة النحو (صفایی)

شرح الشواهد الشعرية في أمات الكتب النحوية لأربعة آلاف شاهد شعري

التطبيق النحوي

شرح جمل الزجاجي

شرح المكودي علی الألفية في علمي الصرف و النحو

شرح اللمع في النحو

شرح الدرة البهية، «نظم الآجرومية»، في أصول علم اللغة العربية

الأشباه و النظائر في النحو

مرجع الطلاب في قواعد النحو

الخصائص

النحو التطبيقي وفقا لمقررات النحو العربي في المعاهد و الجامعات العربية

المنهاج في القواعد و الإعراب

المدارس النحوية

شرح كتاب سيبويه

المفصل في صنعة الإعراب

الكواكب الدرية

شرح تسهيل الفوائد و تكميل المقاصد

[1] بجنوردى، سيد‌ ‎كاظم و همكاران، 1377، ص45

[2] مقدمه محقق، ص9

[3] همان، ص26

[4] همان، ص20

[5] همان، ص20

[6] مقدمه محقق، ص18

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-<div class='wikiInfo'>
+{{جعبه اطلاعات کتاب
-[[پرونده:NUR15384J1.jpg|بندانگشتی|أسرار العربیة]]
+| تصویر =NUR15384J1.jpg
-{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
+| عنوان =أسرار العربیة
-|+ |
+| عنوان‌های دیگر =
-|-
+| پدیدآوران =
-! نام کتاب!! data-type='bookName'|أسرار العربیة
+[[هبود، برکات یوسف]] (محقق)
-|-
-|نام‌های دیگر کتاب
-|data-type='otherBookNames'|
-|-
-|پدیدآورندگان
-|data-type='authors'|[[هبود، برکات یوسف]] (محقق)
-[[ابن‌انباری، عبدالرحمن بن محمد]] (نويسنده)
+[[ابن انباری، عبدالرحمن بن محمد]] (نویسنده)
-|-
+| زبان =عربی
-|زبان
+| کد کنگره =‏‎‏PJ‎‏ ‎‏6151‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏الف‎‏5
-|data-type='language'|عربی
+| موضوع =
-|-
+زبان عربی - نحو
-|کد کنگره
+| ناشر =
-|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏‎‏PJ‎‏ ‎‏6151‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏الف‎‏5
+شرکة دار الأرقم بن أبيالأرقم
-|-
+| مکان نشر =بیروت - لبنان
-|موضوع
+| سال نشر =  1420 ق
-|data-type='subject'|زبان عربی - نحو
+| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE15384AUTOMATIONCODE
-|-
+| چاپ =1
-|ناشر
+| تعداد جلد =1
-|data-type='publisher'|شرکة دار الأرقم بن أبي الأرقم
+| کتابخانۀ دیجیتال نور =15384
-|-
+| کتابخوان همراه نور =15384
-|مکان نشر
+| کد پدیدآور =
-|data-type='publishPlace'|بیروت - لبنان
+| پس از =
-|-
+| پیش از =
-|سال نشر
+}}
-|data-type='publishYear'| 1420 هـ.ق
+{{کاربردهای دیگر| اسرار العربیه (ابهام‌زدایی)}}
-|-class='articleCode'
+'''أسرار العربية''' معروف‌‌‌ترين اثر [[ابن انباری، عبدالرحمن بن محمد|كمال‌الدين ابوالبركات، عبدالرحمن محمد بن ابى‌سعيد انبارى نحوى]]، معروف به [[ابن انباری، عبدالرحمن بن محمد|ابن انبارى]] است كه به‌جرأت مى‌توان گفت كه وى عمده شهرت خویش را مديون این کتاب است؛ زيرا بيشتر نویسندگان، حتى كسانى كه از ذكر فهرست آثار او خوددارى كرده‌اند، نام این کتاب را در شرح احوالش آورده و به فايده و سهولت آن اشاره كرده‌اند.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/798 بجنوردى، سيد‌ ‎كاظم و همكاران، 1377، ص45]</ref>
-|کد اتوماسیون
-|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE15384AUTOMATIONCODE
-|}
-</div>
+موضوع عمومى کتاب، علل اعرابى و نحوى، اسباب تسمیه كثيرى از اصطلاحات نحوى، اسباب تسمیه حركات، صيغ جمع و... بوده و به زبان عربى و در قرن ششم نوشته شده و در سال 1419ق، با تحقيق بركات يوسف هبود عرضه گرديده است.
+==ساختار==
+کتاب با دو مقدمه از محقق و نویسنده آغاز و مطالب در شصت و چهار باب تنظيم شده است.
-'''أسرار العربية''' معروف‌‌‌‌‌ترين اثر [[ابن‌انباری، عبدالرحمن بن محمد|كمال‌الدين ابوالبركات، عبدالرحمن محمد بن ابى‌سعيد انبارى نحوى]]، معروف به [[ابن انباری، عبدالرحمن بن محمد|ابن انبارى]] است كه به‌جرأت مى‌توان گفت كه وى عمده شهرت خويش را مديون اين کتاب است؛ زيرا بيشتر نويسندگان، حتى كسانى كه از ذكر فهرست آثار او خوددارى كرده‌اند، نام اين کتاب را در شرح احوالش آورده و به فايده و سهولت آن اشاره كرده‌اند.<ref>بجنوردى، سيد كاظم و همكاران، 1377، ص45</ref>
+معمولا مطالب كتب نحوى، بر اساس مرفوعات، منصوبات، مجرورات و مجزومات تنظيم و تبویب مى‌گردد، اما در اثر حاضر، این چينش به چشم نخورده و مطالب به‌صورت پراكنده عرضه شده است.
-موضوع عمومى کتاب، علل اعرابى و نحوى، اسباب تسميه كثيرى از اصطلاحات نحوى، اسباب تسميه حركات، صيغ جمع و... بوده و به زبان عربى و در قرن ششم نوشته شده و در سال 1419ق، با تحقيق بركات يوسف هبود عرضه گرديده است.
+==گزارش محتوا==
+در مقدمه محقق كه در سه قسمت ارائه گرديده، در ابتدا زندگى‌نامه مختصرى از نویسنده ذكر، سپس روش نحوى او در اثر حاضر شرح و در نهایت، اقدامات صورت گرفته توسط محقق، بيان شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20634/1/9 مقدمه محقق، ص9]</ref>
-== ساختار ==
+در پایان نيز اصطلاحات و رموز مورد استفاده در تحقيق و تعليقات کتاب، تشريح شده است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15384/%D8%A3%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%A9?pageNumber=26&viewType=html همان، ص26]</ref>
+نویسنده در تدوین مطالب کتاب، از اثر ديگر خود تحت عنوان «الإنصاف في مسائل [[الخلاف]]» و همچنين از كتب بصريون و نحویون، بهره برده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20634/1/20 همان، ص20]</ref>
-کتاب با دو مقدمه از محقق و نويسنده آغاز و مطالب در شصت و چهار باب تنظيم شده است.
+روش وى در نگارش این اثر، اسلوبى منظم، سهل، واضح و به دور از تعقيد و تا حدودى، شبيه به اسلوب محمد حريرى در کتاب معروفش، با عنوان «شرح ملحقة الإعراب» بوده و به اعتقاد برخى، از بسيارى از مشكلات نحوى و منطقى كه در برخى از كتب ديده مى‌شود، مبراست.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20634/1/20 همان، ص20]</ref>
-معمولا مطالب كتب نحوى، بر اساس مرفوعات، منصوبات، مجرورات و مجزومات تنظيم و تبويب مى‌گردد، اما در اثر حاضر، اين چينش به چشم نخورده و مطالب به‌صورت پراكنده عرضه شده است.
+در چينش مطالب کتاب، ترتيب خاصى به چشم نمى‌خورد. برخى از مطالبى كه نویسنده به آن‌ها پرداخته است، عبارتند از: اعراب و بناء؛ تثنيه و جمع؛ مبتدا و خبر؛ فاعل؛ مفعول‌به؛ نائب فاعل؛ نعم و بئس؛ تعجب؛ افعال ناقصه؛ حروف مشبهه؛ اغراء؛ تحذير؛ حال؛ تمیز؛ استثناء؛ عدد؛ نداء؛ ترخيم؛ ندبه؛ حروف جر؛ اضافه؛ توابع؛ غير منصرف؛ حروف جزم، شرط و جزاء؛ معرفه و نكره؛ تصغير؛ نسب؛ حروف استفهام؛ حكايت؛ خطاب؛ اماله؛ وقف؛ ادغام و...
-== گزارش محتوا ==
+بااينكه نویسنده در این کتاب، به آراء و نظريات خود تكيه كرده، اما در موارد زيادى نيز به تأييد آراء بصريون پرداخته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/20634/1/18 مقدمه محقق، ص18]</ref>
+==وضعيت کتاب==
-در مقدمه محقق كه در سه قسمت ارائه گرديده، در ابتدا زندگى‌نامه مختصرى از نويسنده ذكر، سپس روش نحوى او در اثر حاضر شرح و در نهايت، اقدامات صورت گرفته توسط محقق، بيان شده است.<ref>مقدمه محقق، ص9</ref>
-در پايان نيز اصطلاحات و رموز مورد استفاده در تحقيق و تعليقات کتاب، تشريح شده است.<ref>همان، ص26</ref>
+فهرست‌هاى مطالب، آيات قرآنى، احاديث نبوى، امثال، اشعار، رجزها، اعلام و قبايل و جماعات، اماكن و شهرهاى مذكور در متن، به همراه فهرست مصادر و مراجع مورد استفاده محقق، در انتهاى کتاب آمده است.
+در پاورقى‌ها علاوه بر ذكر منابع و اشاره به اختلاف نسخ، توضيحاتى توسط محقق، پيرامون برخى از كلمات و عبارات متن داده شده است.
+=پانویس =
+<references/>
+==منابع مقاله==
+#مقدمه و متن کتاب.
+#[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/798 بجنوردى، سيد‌ ‎كاظم و همكاران (1377)، دائرةالمعارف بزرگ اسلامى (چاپ دوم)، تهران: مركز دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 3، ص45، نوشته: آذرتاش آذرنوش].
+==وابسته‌ها==
+{{وابسته‌ها}}
+[[البهجة المرضية علی ألفية ابن مالك]]
+[[مغني اللبيب عن كتب الأعاريب]]
+[[تحفة الأديب في نحاة مغني اللبيب]]
+[[النحو الوافي مع ربطه بالأساليب الرفيعة و الحياة اللغوية المتجددة]]
+[[النحو الكافي]]
+[[خودآموز هداية في النحو]]
-نويسنده در تدوين مطالب کتاب، از اثر ديگر خود تحت عنوان «الإنصاف في مسائل [[الخلاف]]» و همچنين از كتب بصريون و نحويون، بهره برده است.<ref>همان، ص20</ref>
+[[معجم القواعد العربية في النحو و التصريف]]
-روش وى در نگارش اين اثر، اسلوبى منظم، سهل، واضح و به دور از تعقيد و تا حدودى، شبيه به اسلوب محمد حريرى در کتاب معروفش، با عنوان «شرح ملحقة الإعراب» بوده و به اعتقاد برخى، از بسيارى از مشكلات نحوى و منطقى كه در برخى از كتب ديده مى‌شود، مبراست.<ref>همان، ص20</ref>
+[[المعجم المفصل في النحو العربي]]
-در چينش مطالب کتاب، ترتيب خاصى به چشم نمى‌خورد. برخى از مطالبى كه نويسنده به آن‌ها پرداخته است، عبارتند از: اعراب و بناء؛ تثنيه و جمع؛ مبتدا و خبر؛ فاعل؛ مفعول‌به؛ نائب فاعل؛ نعم و بئس؛ تعجب؛ افعال ناقصه؛ حروف مشبهه؛ اغراء؛ تحذير؛ حال؛ تميز؛ استثناء؛ عدد؛ نداء؛ ترخيم؛ ندبه؛ حروف جر؛ اضافه؛ توابع؛ غير منصرف؛ حروف جزم، شرط و جزاء؛ معرفه و نكره؛ تصغير؛ نسب؛ حروف استفهام؛ حكايت؛ خطاب؛ اماله؛ وقف؛ ادغام و...
+[[مبادئ العربية في الصرف و النحو]]
-بااينكه نويسنده در اين کتاب، به آراء و نظريات خود تكيه كرده، اما در موارد زيادى نيز به تأييد آراء بصريون پرداخته است.<ref>مقدمه محقق، ص18</ref>
+[[النحو المستطاب: سؤال و جواب و إعراب]]
-== وضعيت کتاب ==
+[[الجمل في النحو]]
+[[أصول النحو عند السيوطي بين النظرية و التطبيق]]
-فهرست‌هاى مطالب، آيات قرآنى، احاديث نبوى، امثال، اشعار، رجزها، اعلام و قبايل و جماعات، اماكن و شهرهاى مذكور در متن، به همراه فهرست مصادر و مراجع مورد استفاده محقق، در انتهاى کتاب آمده است.
+[[الاقتراح في علم أصول النحو]]
+[[الإنصاف في مسائل الخلاف بين النحو البصريين و الكوفيين]]
+[[همع الهوامع شرح جمع الجوامع في النحو]]
+[[شرح ملاجامي علی متن الكافية في النحو]]
+[[أوضح المسالك إلی ألفية ابن مالك]]
+[[النحو الواضح في قواعد اللغة العربية (المرحلة الابتدائية)]]
+[[كشف المشكل في النحو]]
+[[اللمع في العربية]]
+[[بداءة النحو (صفایی)]]
+[[شرح الشواهد الشعرية في أمات الكتب النحوية لأربعة آلاف شاهد شعري]]
+[[التطبيق النحوي]]
+[[شرح جمل الزجاجي]]
+[[شرح المكودي علی الألفية في علمي الصرف و النحو]]
+[[شرح اللمع في النحو]]
+[[شرح الدرة البهية، «نظم الآجرومية»، في أصول علم اللغة العربية]]
+[[الأشباه و النظائر في النحو]]
+[[مرجع الطلاب في قواعد النحو]]
+[[الخصائص]]
+[[النحو التطبيقي وفقا لمقررات النحو العربي في المعاهد و الجامعات العربية]]
-در پاورقى‌ها علاوه بر ذكر منابع و اشاره به اختلاف نسخ، توضيحاتى توسط محقق، پيرامون برخى از كلمات و عبارات متن داده شده است.
+[[المنهاج في القواعد و الإعراب]]
-=پانویس =
+[[المدارس النحوية]]
-<references/>
+[[شرح كتاب سيبويه]]
-== منابع مقاله ==
+[[المفصل في صنعة الإعراب]]
+[[الكواكب الدرية]]
-#مقدمه و متن کتاب.
+[[شرح تسهيل الفوائد و تكميل المقاصد]]
-#بجنوردى، سيد كاظم و همكاران (1377)، دائرةالمعارف بزرگ اسلامى (چاپ دوم)، تهران: مركز دائرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج 3، ص45، نوشته: [[آذرتاش آذرنوش]].
-== پیوندها ==
-[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/20634 مطالعه کتاب أسرار العربیة در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
 [[رده:کتاب‌شناسی]]
+[[رده: زبان و ادبیات عربی]]