عسکری، سید مرتضی: تفاوت میان نسخه‌ها

(صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> [[پرونده:NUR00031.jpg|بندانگشتی» ایجاد کرد.)
 
 
(۱۵۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۱ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR00031.jpg|بندانگشتی|عسکری، مرتضی]]
[[پرونده:NUR00031.jpg|بندانگشتی|عسکری، مرتضی]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
! نام!! data-type='authorName'|عسکری، مرتضی
! نام!! data-type="authorName" |عسکری، مرتضی
|-
|-
|نام های دیگر  
|نام‌های دیگر  
|data-type='authorOtherNames'| ع‍س‍ک‍ری‌ س‍اوج‍ی‌، م‍رت‍ض‍ی
| data-type="authorOtherNames" | ع‍س‍ک‍ری‌ س‍اوج‍ی‌، م‍رت‍ض‍ی


م‍رت‍ض‍ی‌ ال‍ع‍س‍ک‍ری
م‍رت‍ض‍ی‌ ال‍ع‍س‍ک‍ری
خط ۱۳: خط ۱۳:
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
|data-type='authorfatherName'|
| data-type="authorfatherName" |سید محمد حسینى معروف به شیخ‌الاسلام
|-
|-
|متولد  
|متولد  
|data-type='authorbirthDate'|1293 هـ.ش
| data-type="authorbirthDate" |1293 ش
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
|data-type='authorBirthPlace'|
| data-type="authorBirthPlace" |سامرا
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
|data-type='authorDeathDate'|1386 هـ.ش یا 1428 هـ.ق
| data-type="authorDeathDate" |1386 ش یا 1428 ق
|-
|-
|اساتید
|اساتید
|data-type='authorTeachers'|
| data-type="authorTeachers" |امام خمینی، میرزا خلیل کمره‌ای، شیخ مهدی شهید
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
|data-type='authorWritings'|
| data-type="authorWritings" |[[أصل الشیعة و أصولها]]
|-class='articleCode'
[[الزواج الموقت في الإسلام]]
|کد مولف
 
|data-type='authorCode'|31
[[عقاید اسلام در قرآن کریم]]
|}
</div>


[[ولایت علی علیه‌السلام در قرآن کریم و سنت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله]]


ترجمه و نگارش:دكتر مهدى دشتى استاد دانشگاه علامه طباطبايى
[[معالم المدرستین]]


استاد علامه سيد مرتضى عسكرى در هشتم جمادى الثانى سال 1332 ق در شهر سامراء متولد شد و سپس در حوزۀ علميّۀ همان شهر به تحصيل پرداخت.سپس در محرم سال 1350ق به شهر مقدس قم هجرت كرد.در اين شهر دروس سطح اصول و فقه را نزد آية الله مرعشى نجفى رحمه الله و آية الله حاج شيخ محمد حسين شريعتمدارى ساوجى تلمذ كرد.از ديگر اساتيدى كه ايشان در آن دوره به استفاده از محضرشان توفيق يافت،عبارتند از:مرحوم حضرت آية الله العظمى امام خمينى ره در كلام و عقايد،حاج ميرزا خليل كمره‌اى در علم تفسير،آية الله حاج شيخ مهدى شهيد(پايين شهرى)در علم اخلاق و تهذيب نفس.
[[القرآن الکریم و روایات المدرستین]]


گام گذارى در راه اصلاح اجتماعى:
[[مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول]]


علامه عسكرى در دوران زندگى حوزوى خود در قم،بر اين واقعيت واقف شد كه دروس موجود حوزوى براى جوابگويى كامل به مشكلات و سؤالات و خواسته‌هاى روز افزون اجتماعى نياز به تحولات جدى دارد.بنا بر اين به همراه تنى چند از طلاب همفكر خويش،از جمله مرحوم آية الله سيد محمود طالقانى به بررسى و تجديد نظر در برنامه‌هاى درسى حوزه پرداخت و كوشيد با دوستان خود،در كنار درس‌هاى رسمى حوزه به تحصيل معلوماتى بپردازد كه بتوان با اتكاى به آن براى ايفاى مسئوليت‌هاى خطير در آينده قيام كنند.
[[نقش ائمه در احیای دین]]


در بين درس‌هاى پيشنهادى در اين برنامۀ تازه،دروس تفسير و حديث شناسى و بررسى تطبيقى عقايد اسلامى وجود داشت كه در كنار دروس معمول فقه و اصول،از اساتيد ذى صلاح بهره مى‌گرفت.
[[دراسة حول الجبر و التفویض و القضاء و القدر]]
|- class="articleCode"
|کد مؤلف
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE00031AUTHORCODE
|}
</div>


علاوه بر برنامۀ مذكور،تمرين خطابه و سخنرانى،نويسندگى و تأليف و حضور علمى در كارهاى اجتماعى،و توجه كامل به بررسى و شناخت اوضاع و مسائل روز مسلمانان و نيازهاى ايشان در ايجاد شخصيت‌هاى اسلامى مستحكم براى دستيابى به جامعۀ اسلامى مطلوب وجود داشت.
{{کاربردهای دیگر|عسکری (ابهام‌زدایی)}}


البته اين طرح با همۀ جوانب مثبتى كه در آن وجود داشت و مى‌توانست جويندگان جوان و مستعد علوم حوزوى را در عمل به وظايف دينى و اسلامى خويش در برابر نيازهاى زمان و خواسته‌هاى نوين عصر مجهز كند،در ابتداى راه ناكام ماند و به دلايلى توفيق نيافت.
{{کاربردهای دیگر|سید مرتضی (ابهام‌زدایی)}}
'''سيد مرتضى عسكرى'''  (۱۲93 – ۱۳۸۶ش)، مورخ، محقق، حدیث‌شناس، سیره‌نگار، رئیس دانشگاه اصول دین


پس از اين جريان كه در عصر مرجعيت حضرت آية الله العظمى حاج شيخ عبد الكريم حائرى رحمه الله مؤسس حوزه علميه قم واقع شد،استاد عسكرى به موطن اصلى خويش يعنى شهر سامراء بازگشت و در آنجا به تحصيل ادامه داد و تا پايان كفايه را از محضر آية الله شيخ حبيب الله اشتهاردى استفاده برد و سپس درس خارج فقه و اصول را به مدت شش سال تا شروع جنگ جهانى دوم پى گرفت.
== ولادت ==
در هشتم جمادى الثانى سال 1332ق در شهر سامراء متولد شد و سپس در حوزۀ علميّۀ همان شهر به تحصيل پرداخت.سپس در محرم سال 1350ق به شهر مقدس قم هجرت كرد.


مرد علم و عمل
== اساتید ==
در شهر قم دروس سطح اصول و فقه را نزد [[مرعشی، سید شهاب‌الدین|آیت‌الله مرعشى نجفى رحمه‌الله]] و آیت‌الله حاج شيخ محمدحسین شريعتمدارى ساوجى تلمذ كرد.


استاد عسكرى از اواسط دهۀ دوم حيات علمى خويش، به بررسى سيره و تاريخ و سفرنامه‌ها گرايش يافت و با توجه به گستردگى مطالعات و تنوع اطلاعات،از آنچه براى اقران ايشان معمول و مأنوس بود فاصله گرفت.
از ديگر اساتيدى كه ايشان در آن دوره به استفاده از محضرشان توفيق يافت، عبارتند از:
* [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|مرحوم حضرت آیت‌الله امام خمينى ره]] در كلام و عقايد،
* [[کمره‌ای، خلیل|حاج ميرزا خليل كمره‌اى]] در علم تفسير،
* آیت‌الله حاج شيخ مهدى شهيد(پايين شهرى) در علم اخلاق و تهذيب نفس.


اين مطالعات كه با دستيابى به نوشته‌هاى شاگردان آية الله ميرزاى بزرگ شيرازى در مسئلۀ تنباكو و قضيه رژى در كتابخانه پدر بزرگ ايشان(مرحوم آية الله سيد محمد عسكرى)آغاز شد،وى را با سابقۀ تهاجمات و حملات استعمارگران غربى به عالم اسلام آشنا ساخت.او با هوشمندى ذاتى خويش توانست اهداف استعمار فرهنگى را شناسايى كند.اين نحوۀ استعمار گاه به شكلى آشكار(مانند تأسيس مدارس تبشيرى در بلاد اسلامى)و گاه به صورتى پنهان(مانند تربيت و گسيل استاد براى مدارس و دانشگاه‌هاى بلاد اسلامى)،حتى پس از پايان دورۀ استعمار مستقيم و نظامى،وجود خويش را تحميل مى‌كرد.
== گام گذارى در راه اصلاح اجتماعى ==


به نظر مى‌رسد علامه عسكرى اولين متفكر اسلامى عراق بود كه به حقيقت روش تعليم و تربيتى كه مستشاران اروپايى براى مراكز آموزش و پرورش كشورهاى شرقى طراحى كرده بودند،پى برد.تحقيقات و مطالعات دراز مدت و عميقى كه در اين باره انجام داد او را به فاصله و تفاوت چشمگيرى كه ميان اين روش‌ها در كشورهاى اسلامى و كشورهاى غربى(مانند:آلمان،فرانسه و ژاپن و...)وجود داشت،راهبرى كرد.و از اين راه به يكى از علل اساسى عقب ماندگى شرق كه همانا روش‌هاى بكار رفته در تعليم و تربيت جوانان بوده،دست يازيد.لذا ايشان اين گونه مدارس را«مراكز تربيت كارمند»ناميد،چون معتقد بود محصول اين مدارس،افرادى هستند كه پشت ميزنشينان ادارى و خاضعان در مقابل هجوم استعمارند.
علامه عسكرى در دوران زندگى حوزوى خود در قم، بر اين واقعيت واقف شد كه دروس موجود حوزوى براى جوابگويى كامل به مشكلات و سؤالات و خواسته‌هاى روز افزون اجتماعى نياز به تحولات جدى دارد.بنا بر اين به همراه تنى چند از طلاب همفكر خويش، از جمله مرحوم [[طالقانی، محمود|آیت‌الله سيد محمود طالقانى]] به بررسى و تجديد نظر در برنامه‌هاى درسى حوزه پرداخت و كوشيد با دوستان خود، در كنار درس‌هاى رسمى حوزه به تحصيل معلوماتى بپردازد كه بتوان با اتكاى به آن براى ايفاى مسئوليت‌هاى خطير در آينده قيام كنند.


به همين ترتيب،ايشان در جريان مطالعات خود به چالش مهم ديگرى در جوامع اسلامى پى برد و آن جدايى دانشگاه‌ها از حوزه‌هاى علميه بود.در حقيقت اين دو ركن اساسى حيات امت اسلامى،هر كدام در سمت و سويى متفاوت با يكديگر سير مى‌كردند.حوزه‌ها با تكيه بر مواريث خويش تنها به تربيت مدرس و خطيب مى‌پرداختند و دانشگاه‌ها نيز قبلۀ آمالى جز غرب نداشتند و با مردم مسلمان و ملت خويش بيگانه بودند.
در بين درس‌هاى پيشنهادى در اين برنامۀ تازه، دروس تفسير و حديث شناسى و بررسى تطبيقى عقايد اسلامى وجود داشت كه در كنار دروس معمول فقه و اصول، از اساتيد ذى صلاح بهره مى‌گرفت.


از آنجائى كه چاره‌اى جز شكستن اين جوّ و از ميان بردن اين حالت ايستائى باقى نمانده بود،استاد عسكرى در سامراء و در شرايطى كه جنگ دوم جهانى سايه‌هاى سنگين خويش را بر مردم و سرزمين عراق فرو افكنده بود،فعاليت خود را آغاز كرد.
علاوه بر برنامۀ مذكور، تمرين خطابه و سخنرانى، نويسندگى و تأليف و حضور علمى در كارهاى اجتماعى، و توجه كامل به بررسى و شناخت اوضاع و مسائل روز مسلمانان و نيازهاى ايشان در ايجاد شخصيت‌هاى اسلامى مستحكم براى دستيابى به جامعۀ اسلامى مطلوب وجود داشت.


نخستين كار فرهنگى ايشان،تشكيل حلقه‌هاى درس و تدريس و در كنار آن تاسيس مدرسه‌اى با روش تربيتى نوين بود.ايشان با عنايتى ويژه براى آن برنامه‌ريزى كرد و آنرا سرآغازى براى طرح‌هاى گسترده‌تر بعدى قرار داد.در اين مدرسه،صاحبان فضل و فضيلت نظير شيخ ميرزا نجم الدين شريف عسكرى و شيخ حسن كميلى و سيد جعفر شهرستانى و شيخ مهدى حكيم،تدريس مى‌كردند.
البته اين طرح با همۀ جوانب مثبتى كه در آن وجود داشت و مى‌توانست جويندگان جوان و مستعد علوم حوزوى را در عمل به وظايف دينى و اسلامى خويش در برابر نيازهاى زمان و خواسته‌هاى نوين عصر مجهز كند، در ابتداى راه ناكام ماند و به دلايلى توفيق نيافت.


البته همچون ديگر مصلحان تاريخ،استاد عسكرى نيز از مخالفت صاحبان افكار قديمى،در امان نماند.
پس از اين جريان كه در عصر مرجعيت [[حائری، عبدالکریم|حضرت آیت‌الله حاج شيخ عبدالكريم حائرى رحمه‌الله]] مؤسس حوزه علميه قم واقع شد، استاد عسكرى به موطن اصلى خويش يعنى شهر سامراء بازگشت و در آنجا به تحصيل ادامه داد و تا پايان [[كفاية الأصول (جامعه مدرسین)|كفايه]] را از محضر [[آیت‌الله شيخ حبيب‌الله اشتهاردى]] استفاده برد و سپس درس خارج فقه و اصول را به مدت شش سال تا شروع جنگ جهانى دوم پى گرفت.


پس از آن،ايشان مصلحت چنان ديد كه همۀ آثار هجوم تمدن غرب را كه در جوامع اسلامى مشاهده كرده بود،و همچنين نحوۀ مبارزه و معالجه اين آثار شوم را تدوين كند و اين آغازى براى تأليف كتب ارزندۀ ايشان بود.
== مرد علم و عمل ==


تاسيس مدارس نوين كه تربيت اسلامى را به صورتى تازه عرضه مى‌داشت،مرحلۀ ديگرى از فعاليت ايشان بود.اين مدارس در كنار مراكزى قرار داشت كه متخصصان علوم اسلامى و افراد لايق به جهت انتقال اين علوم به جامعه را تربيت مى‌كرد.بر اين موارد بايد استفاده از نشرياتى كه به طور منظم و مستمر،منتشر مى‌شد،اضافه نمود.
استاد عسكرى از اواسط دهۀ دوم حيات علمى خويش، به بررسى سيره و تاريخ و سفرنامه‌ها گرايش يافت و با توجه به گستردگى مطالعات و تنوع اطلاعات، از آنچه براى اقران ايشان معمول و مأنوس بود فاصله گرفت.


اين مطالعات كه با دستيابى به نوشته‌هاى شاگردان [[میرزای شیرازی، سید محمدحسن|آیت‌الله ميرزاى بزرگ شيرازى]] در مسئلۀ تنباكو و قضيه رژى در كتابخانه پدر بزرگ ايشان(مرحوم آیت‌الله سيد محمد عسكرى)آغاز شد، وى را با سابقۀ تهاجمات و حملات استعمارگران غربى به عالم اسلام آشنا ساخت.او با هوشمندى ذاتى خويش توانست اهداف استعمار فرهنگى را شناسايى كند.اين نحوۀ استعمار گاه به شكلى آشكار(مانند تأسيس مدارس تبشيرى در بلاد اسلامى) و گاه به صورتى پنهان (مانند تربيت و گسيل استاد براى مدارس و دانشگاه‌هاى بلاد اسلامى)، حتى پس از پايان دورۀ استعمار مستقيم و نظامى، وجود خويش را تحميل مى‌كرد.


== وابسته‌ها ==
به نظر مى‌رسد علامه عسكرى اولين متفكر اسلامى عراق بود كه به حقيقت روش تعليم و تربيتى كه مستشاران اروپايى براى مراكز آموزش و پرورش كشورهاى شرقى طراحى كرده بودند، پى برد.تحقيقات و مطالعات دراز مدت و عميقى كه در اين باره انجام داد او را به فاصله و تفاوت چشمگيرى كه ميان اين روش‌ها در كشورهاى اسلامى و كشورهاى غربى(مانند:آلمان، فرانسه و ژاپن و...) وجود داشت، راهبرى كرد.و از اين راه به يكى از علل اساسى عقب ماندگى شرق كه همانا روش‌هاى بكار رفته در تعليم و تربيت جوانان بوده، دست يازيد.لذا ايشان اين گونه مدارس را «مراكز تربيت كارمند» ناميد، چون معتقد بود محصول اين مدارس، افرادى هستند كه پشت ميزنشينان ادارى و خاضعان در مقابل هجوم استعمارند.
[[أصل الشیعة و أصولها]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مقدمهنويس


[[عقاید اسلام در قرآن کریم]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
به همين ترتيب، ايشان در جريان مطالعات خود به چالش مهم ديگرى در جوامع اسلامى پى برد و آن جدايى دانشگاه‌ها از حوزه‌هاى علميه بود.در حقيقت اين دو ركن اساسى حيات امت اسلامى، هر كدام در سمت و سويى متفاوت با يكديگر سير می‌كردند.حوزه‌ها با تكيه بر مواريث خويش تنها به تربيت مدرس و خطيب مى‌پرداختند و دانشگاه‌ها نيز قبلۀ آمالى جز غرب نداشتند و با مردم مسلمان و ملت خويش بيگانه بودند.


[[معالم المدرستین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
از آنجائى كه چاره‌اى جز شكستن اين جوّ و از ميان بردن اين حالت ايستائى باقى نمانده بود، استاد عسكرى در سامراء و در شرايطى كه جنگ دوم جهانى سايه‌هاى سنگين خويش را بر مردم و سرزمين عراق فرو افكنده بود، فعاليت خود را آغاز كرد.


[[القرآن الکریم و روایات المدرستین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
نخستين كار فرهنگى ايشان، تشكيل حلقه‌هاى درس و تدريس و در كنار آن تأسیس مدرسه‌اى با روش تربيتى نوين بود.ايشان با عنايتى ويژه براى آن برنامه‌ريزى كرد و آنرا سرآغازى براى طرح‌هاى گسترده‌تر بعدى قرار داد.در اين مدرسه، صاحبان فضل و فضيلت نظير شيخ ميرزا نجم‌الدين شريف عسكرى و شيخ حسن كميلى و سيد جعفر شهرستانى و شيخ مهدى حكيم، تدريس می‌كردند.


[[مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول]] / نوع اثر: کتاب / نقش: مقدمهنويس
البته همچون ديگر مصلحان تاريخ، استاد عسكرى نيز از مخالفت صاحبان افكار قديمى، در امان نماند.


[[نقش ائمه در احیای دین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
پس از آن، ايشان مصلحت چنان ديد كه همۀ آثار هجوم تمدن غرب را كه در جوامع اسلامى مشاهده كرده بود، و همچنين نحوۀ مبارزه و معالجه اين آثار شوم را تدوين كند و اين آغازى براى تأليف كتب ارزندۀ ايشان بود.


[[دراسة حول الجبر و التفویض و القضاء و القدر]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
تأسیس مدارس نوين كه تربيت اسلامى را به صورتى تازه عرضه مى‌داشت، مرحلۀ ديگرى از فعاليت ايشان بود.اين مدارس در كنار مراكزى قرار داشت كه متخصصان علوم اسلامى و افراد لايق به جهت انتقال اين علوم به جامعه را تربيت مى‌كرد.بر اين موارد بايد استفاده از نشرياتى كه به طور منظم و مستمر، منتشر مى‌شد، اضافه نمود.


[[الإحتفال بذکری الأنبیاء و عباد الله الصالحین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
==وفات==
علامه عسکری شب یکشنبه 25 شهریور 1386ش مصادف با 4 رمضان 1428 و 16 سپتامبر 2007 م در سن 93 سالگی در بیمارستان میلاد تهران جان به جان آفرین تسلیم کرد.


[[الصحابي و عدالته]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
== منابع مقاله ==


[[البداء]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
ر.ک.ترجمه و نگارش:دكتر مهدى دشتى استاد دانشگاه علامه طباطبايى


[[عصمة الأنبیاء و الرسل]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
{{امام علی علیه‌السلام}}
{{سرور شهیدان}}
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


[[عبد الله بن سبا و اساطیر اخری]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[أصل الشیعة و أصولها]]  


[[المصحف]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[أحاديث أم المؤمنين عايشة]]  


[[طب الرضا (ع)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: گردآورنده
[[الزواج الموقت في الإسلام]]


[[الصحیح من سیرة الإمام الحسین بن علي علیه السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[من تاریخ الحدیث (عسکری)]]  


[[اثنا عشر ائمه بعد الرسول (الوحده حول مائده الکتاب و السنه)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[عقاید اسلام در قرآن کریم]]  


[[الوحده حول مائده الکتاب و السنه (الجبر و التفویض و الاختیار)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[ولایت علی علیه‌السلام در قرآن کریم و سنت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله]]  


[[المصحف فی الروایات و آلاثار]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[معالم المدرستین]]  


[[صفاة الله جل جلاله]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[ترجمه معالم المدرستین]]  


[[الزواج الموقت فی الإسلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[مقتل امام‌ حسین(ع)]]  


[[ترجمه معالم المدرسین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[القرآن الكريم و روايات المدرستين]]  


[[ترجمه معالم المدرستین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول]]  


[[نقش ائمه در احیاء دین (ویرایش قدیم)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[نقش ائمه در احیای دین]]  


[[عبد الله بن سبأ و ديگر افسانه های تاريخی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[نقش ائمه در احیاء دین (عسکری)]]


[[نقش ائمه در احیاء دین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[دراسة حول الجبر و التفویض و القضاء و القدر]]  


[[بازشناسی دو مکتب]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[الإحتفال بذکری الأنبیاء و عباد الله الصالحین]]  


[[نگاهی به نقش ائمه در احیاء دین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[ادیان آسمانی و مسأله تحریف]]


[[یکصد و پنجاه صحابی ساختگی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[الصحابي و عدالته]]  


[[نقش عایشه در تاریخ اسلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[البداء]]  


[[تهمت ها و دروغ پردازي ها در کتاب «لله ثم للتاريخ»]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[عصمة الأنبیاء و الرسل]]  


[[آخرین نماز پیامبر]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[عبدالله بن سبأ و أساطير أخرى]]  


[[آراء و اصداء حول عبد الله بن سبا و رولیات سیف فی الصحف السعودیه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[عبدالله بن سبأ و ديگر افسانه‌های تاريخی]]


[[ ولایت علی علیه السلام در قرآن کریم و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[صلاة أبي‌بکر]]


[[ولایه الامام علی (ع) فی الکتاب و السنه فی جواب ما کتبه الشیخ أبو سلمان عبدالمنعم بلوچ: «اسألوا علماء الشیعه لماذا لم یصرح باسم علی فی القرآن»؟]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[یکصد و پنجاه صحابی ساختگی]]


[[سقیفه: بررسی نحوه شکل گیری حکومت پس از رحلت پیامبر]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[تهمت‌ها و دروغ‌پردازي‌ها در کتاب «لله ثم للتاريخ»]]


[[ الاسطوره السبئیه کما تخیلها و اختلقها سیف بن عمر]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[سقیفه، بررسی نحوه شکل‌گیری حکومت پس از رحلت پیامبر]]


[[کتاب الامثله و صرف میر]] / نوع اثر: کتاب / نقش: زير نظر
[[آية التطهير في مصادر الفريقين]]


[[من سنن النبي صلی الله علیه و اله الصلاة علی محمد و ال محمد صلی الله علیه و اله]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[من حديث النبيّ يكون لهذه الاُمّة اثناعشر قيّماً]]


[[ ایه التطهیر فی مصادر الفریقین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[نقش عایشه در تاریخ اسلام]]


[[من حدیث النبی صلی الله علیه و اله یکون لهذه الامه اثنا عشر قیما]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[ولاية الإمام علي(ع) في الكتاب و السنة في جواب ما كتبه الشيخ ابوسلمان عبدالمنعم بلوچ: اسألوا علماء الشيعة لماذا لم يصرح باسم علي في القرآن؟]]


[[الجمع بین العمرة و الحج فی أشهر الحج]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[الأسطورة السبئية كما تخیلها و اختلقها سيف بن عمر]]


[[من سنن النبی البکاء علی المیت]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[الصحيح من سيرة الإمام الحسين بن علي عليه‌السلام]]


[[سقيفه: بررسي نحوه شکل گيري حکومت پس از رحلت پيامبر اکرم (ص) (ويرايش جديد)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[بر گستره کتاب و سنت]]


[[نقش عايشه در احاديث اسلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[المصحف]]  


[[بر گستره کتاب و سنت]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[طب الرضا(ع)]]  


[[ولايت علي عليه السلام در قرآن کريم و سنت پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم در پاسخ به نوشته شيخ ابو سلمان عبد المنعم بلوچ (چرا ولايت علي در قرآن نيست؟)(ویرایش جدید)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[اثنا عشر ائمه بعد الرسول (الوحده حول مائده الکتاب و السنه)]]  


[[معالم المدرستين (چاپ قم)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[الوحده حول مائده الکتاب و السنه (الجبر و التفویض و الاختیار)]]  


[[ البناء علي القبور الأنبياء و الأولياء و اتخاذها مساجد و أماکن للعبادة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[المصحف فی الروایات و آلاثار]]  


[[ من سنن النبي (صلی الله علیه و اله) البکاء علی الميت]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[صفاة الله جل جلاله]]  


[[ عبد الله بن سبأ و اساطير اخزي]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[بازشناسی دو مکتب]]  


[[أحاديث أم المؤمنين عايشة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[نگاهی به نقش ائمه در احیاء دین]]  


[[صلاة أبی بکر]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[آخرین نماز پیامبر]]  


[[مصلح بيدار : نگاهي به زندگاني پر بار علامه سيد مرتضي عسکري]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[آراء و اصداء حول عبدالله بن سبا و رولیات سیف فی الصحف السعودیه]]  


[[ عبد الله بن سبا و أساطیر اخری]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[الاسطوره السبئیه کما تخیلها و اختلقها سیف بن عمر]]  


[[ نقش ائمه در احیای دینی]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[کتاب الامثله و صرف میر]]  


[[ نقش عایشه در تاریخ اسلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[من سنن النبي صلی‌الله‌علیه‌وآله الصلاة علی محمد و ال محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله]]  


[[ عقاید اسلام در قرآن کریم]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[ایه التطهیر فی مصادر الفریقین]]  


[[ نقش ائمه در احیاء دین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[من حدیث النبی صلی‌الله‌علیه‌وآله یکون لهذه الامه اثنا عشر قیما]]  


[[ التوسل بالنبي (ص) و التبرک بآثاره]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[الجمع بين العمرة و الحج في أشهر الحج]]  


[[ من تاریخ الحدیث]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[من سنن النبی البکاء علی المیت]]  


[[ شيعة أهل البيت عليهم السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[سقيفه: بررسی نحوه شکل گيري حکومت پس از رحلت پيامبر اکرم(ص) (ويرايش جديد)]]  


[[عقائد الإسلام من القرآن الکريم]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[نقش عايشه در احاديث اسلام]]


[[خمسون و مائة صحابي مختلق]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[معالم المدرستين (چاپ قم)]]  


[[کاوشی در تاریخ حدیث]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[البناء علی قبور الأنبياء و الأولياء و اتخاذها مساجد و أماکن للعبادة]]  


[[عبدالله بن سبأ و أساطیر أخری]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[من سنن النبي (صلی‌الله‌علیه‌وآله) البکاء علی الميت]]  


[[الخمس فی الکتاب و السنة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[صلاة أبی بکر]]  


[[المصطلحات الإسلامیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[مصلح بيدار: نگاهي به زندگانی پر بار علامه سيد مرتضي عسکري]]  


[[عقائد الإسلام من القرآن الکریم]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[التوسل بالنبي(ص) و التبرک بآثاره]]


[[ولایة الإمام علي (ع) في الکتاب و السنة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[شيعة أهل‌البيت عليهم‌السلام]]  


[[یکصد و پنجاه صحابي ساختگي]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[عقائد الإسلام من القرآن الکريم]]  


[[عبدالله بن سبأ]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[خمسون و مائة صحابي مختلق]]  


[[عقايد الاسلام من القرآن الكريم]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[کاوشی در تاریخ حدیث]]  


[[امامت و مهدویت در مکتب خلفا]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[الخمس فی الکتاب و السنة]]  


[[القرآن الکریم و روایات المدرستین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[المصطلحات الإسلامیة]]  


[[ولایت علی علیه السلام در قرآن کریم و سنت پیامبر صلی الله علیه و اله]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[عقائد الإسلام من القرآن الکریم]]  


[[عقائد الإسلام من القرآن الکریم]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[ولایة الإمام علي(ع) في الکتاب و السنة]]  


[[البناءُ عَلى قُبِور الأنبياء و الأولياء َٔ واتخاذّها مساجِد و أماکن للعبادة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[عبدالله بن سبأ]]  


[[الزواج الموقت فی الإسلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[عقايد الاسلام من القرآن الكريم]]  


[[خمسون و مائة صحابي مختلق]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[امامت و مهدویت در مکتب خلفا]]  


[[شیعه اهل بیت علیه السلام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[القرآن الکریم و روایات المدرستین]]  


[[عصمة الأنبیاء و الرسل]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[ولایت علی علیه‌السلام در قرآن کریم و سنت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله]]  


[[عقاید اسلام در قرآن کریم]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[عقائد الإسلام من القرآن الکریم]]  


[[عبد الله بن سبأ أساطیر أخری]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[خمسون و مائة صحابي مختلق]]  


[[صفاة الله جل جلاله]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
[[شیعه اهل‌بیت علیه‌السلام]]  


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:عاشوراپژوهان]]
[[رده:محدثان شیعه]]
[[رده:مورّخان]]
[[رده:متکلمان شیعه]]
[[رده:درگذشتگان 1386]]
[[رده:امامت‌پژوهان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۰۱

سيد مرتضى عسكرى (۱۲93 – ۱۳۸۶ش)، مورخ، محقق، حدیث‌شناس، سیره‌نگار، رئیس دانشگاه اصول دین

عسکری، مرتضی
نام عسکری، مرتضی
نام‌های دیگر ع‍س‍ک‍ری‌ س‍اوج‍ی‌، م‍رت‍ض‍ی

م‍رت‍ض‍ی‌ ال‍ع‍س‍ک‍ری

عسکری، سید مرتضی

نام پدر سید محمد حسینى معروف به شیخ‌الاسلام
متولد 1293 ش
محل تولد سامرا
رحلت 1386 ش یا 1428 ق
اساتید امام خمینی، میرزا خلیل کمره‌ای، شیخ مهدی شهید
برخی آثار أصل الشیعة و أصولها

الزواج الموقت في الإسلام

عقاید اسلام در قرآن کریم

ولایت علی علیه‌السلام در قرآن کریم و سنت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله

معالم المدرستین

القرآن الکریم و روایات المدرستین

مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول

نقش ائمه در احیای دین

دراسة حول الجبر و التفویض و القضاء و القدر

کد مؤلف AUTHORCODE00031AUTHORCODE

ولادت

در هشتم جمادى الثانى سال 1332ق در شهر سامراء متولد شد و سپس در حوزۀ علميّۀ همان شهر به تحصيل پرداخت.سپس در محرم سال 1350ق به شهر مقدس قم هجرت كرد.

اساتید

در شهر قم دروس سطح اصول و فقه را نزد آیت‌الله مرعشى نجفى رحمه‌الله و آیت‌الله حاج شيخ محمدحسین شريعتمدارى ساوجى تلمذ كرد.

از ديگر اساتيدى كه ايشان در آن دوره به استفاده از محضرشان توفيق يافت، عبارتند از:

گام گذارى در راه اصلاح اجتماعى

علامه عسكرى در دوران زندگى حوزوى خود در قم، بر اين واقعيت واقف شد كه دروس موجود حوزوى براى جوابگويى كامل به مشكلات و سؤالات و خواسته‌هاى روز افزون اجتماعى نياز به تحولات جدى دارد.بنا بر اين به همراه تنى چند از طلاب همفكر خويش، از جمله مرحوم آیت‌الله سيد محمود طالقانى به بررسى و تجديد نظر در برنامه‌هاى درسى حوزه پرداخت و كوشيد با دوستان خود، در كنار درس‌هاى رسمى حوزه به تحصيل معلوماتى بپردازد كه بتوان با اتكاى به آن براى ايفاى مسئوليت‌هاى خطير در آينده قيام كنند.

در بين درس‌هاى پيشنهادى در اين برنامۀ تازه، دروس تفسير و حديث شناسى و بررسى تطبيقى عقايد اسلامى وجود داشت كه در كنار دروس معمول فقه و اصول، از اساتيد ذى صلاح بهره مى‌گرفت.

علاوه بر برنامۀ مذكور، تمرين خطابه و سخنرانى، نويسندگى و تأليف و حضور علمى در كارهاى اجتماعى، و توجه كامل به بررسى و شناخت اوضاع و مسائل روز مسلمانان و نيازهاى ايشان در ايجاد شخصيت‌هاى اسلامى مستحكم براى دستيابى به جامعۀ اسلامى مطلوب وجود داشت.

البته اين طرح با همۀ جوانب مثبتى كه در آن وجود داشت و مى‌توانست جويندگان جوان و مستعد علوم حوزوى را در عمل به وظايف دينى و اسلامى خويش در برابر نيازهاى زمان و خواسته‌هاى نوين عصر مجهز كند، در ابتداى راه ناكام ماند و به دلايلى توفيق نيافت.

پس از اين جريان كه در عصر مرجعيت حضرت آیت‌الله حاج شيخ عبدالكريم حائرى رحمه‌الله مؤسس حوزه علميه قم واقع شد، استاد عسكرى به موطن اصلى خويش يعنى شهر سامراء بازگشت و در آنجا به تحصيل ادامه داد و تا پايان كفايه را از محضر آیت‌الله شيخ حبيب‌الله اشتهاردى استفاده برد و سپس درس خارج فقه و اصول را به مدت شش سال تا شروع جنگ جهانى دوم پى گرفت.

مرد علم و عمل

استاد عسكرى از اواسط دهۀ دوم حيات علمى خويش، به بررسى سيره و تاريخ و سفرنامه‌ها گرايش يافت و با توجه به گستردگى مطالعات و تنوع اطلاعات، از آنچه براى اقران ايشان معمول و مأنوس بود فاصله گرفت.

اين مطالعات كه با دستيابى به نوشته‌هاى شاگردان آیت‌الله ميرزاى بزرگ شيرازى در مسئلۀ تنباكو و قضيه رژى در كتابخانه پدر بزرگ ايشان(مرحوم آیت‌الله سيد محمد عسكرى)آغاز شد، وى را با سابقۀ تهاجمات و حملات استعمارگران غربى به عالم اسلام آشنا ساخت.او با هوشمندى ذاتى خويش توانست اهداف استعمار فرهنگى را شناسايى كند.اين نحوۀ استعمار گاه به شكلى آشكار(مانند تأسيس مدارس تبشيرى در بلاد اسلامى) و گاه به صورتى پنهان (مانند تربيت و گسيل استاد براى مدارس و دانشگاه‌هاى بلاد اسلامى)، حتى پس از پايان دورۀ استعمار مستقيم و نظامى، وجود خويش را تحميل مى‌كرد.

به نظر مى‌رسد علامه عسكرى اولين متفكر اسلامى عراق بود كه به حقيقت روش تعليم و تربيتى كه مستشاران اروپايى براى مراكز آموزش و پرورش كشورهاى شرقى طراحى كرده بودند، پى برد.تحقيقات و مطالعات دراز مدت و عميقى كه در اين باره انجام داد او را به فاصله و تفاوت چشمگيرى كه ميان اين روش‌ها در كشورهاى اسلامى و كشورهاى غربى(مانند:آلمان، فرانسه و ژاپن و...) وجود داشت، راهبرى كرد.و از اين راه به يكى از علل اساسى عقب ماندگى شرق كه همانا روش‌هاى بكار رفته در تعليم و تربيت جوانان بوده، دست يازيد.لذا ايشان اين گونه مدارس را «مراكز تربيت كارمند» ناميد، چون معتقد بود محصول اين مدارس، افرادى هستند كه پشت ميزنشينان ادارى و خاضعان در مقابل هجوم استعمارند.

به همين ترتيب، ايشان در جريان مطالعات خود به چالش مهم ديگرى در جوامع اسلامى پى برد و آن جدايى دانشگاه‌ها از حوزه‌هاى علميه بود.در حقيقت اين دو ركن اساسى حيات امت اسلامى، هر كدام در سمت و سويى متفاوت با يكديگر سير می‌كردند.حوزه‌ها با تكيه بر مواريث خويش تنها به تربيت مدرس و خطيب مى‌پرداختند و دانشگاه‌ها نيز قبلۀ آمالى جز غرب نداشتند و با مردم مسلمان و ملت خويش بيگانه بودند.

از آنجائى كه چاره‌اى جز شكستن اين جوّ و از ميان بردن اين حالت ايستائى باقى نمانده بود، استاد عسكرى در سامراء و در شرايطى كه جنگ دوم جهانى سايه‌هاى سنگين خويش را بر مردم و سرزمين عراق فرو افكنده بود، فعاليت خود را آغاز كرد.

نخستين كار فرهنگى ايشان، تشكيل حلقه‌هاى درس و تدريس و در كنار آن تأسیس مدرسه‌اى با روش تربيتى نوين بود.ايشان با عنايتى ويژه براى آن برنامه‌ريزى كرد و آنرا سرآغازى براى طرح‌هاى گسترده‌تر بعدى قرار داد.در اين مدرسه، صاحبان فضل و فضيلت نظير شيخ ميرزا نجم‌الدين شريف عسكرى و شيخ حسن كميلى و سيد جعفر شهرستانى و شيخ مهدى حكيم، تدريس می‌كردند.

البته همچون ديگر مصلحان تاريخ، استاد عسكرى نيز از مخالفت صاحبان افكار قديمى، در امان نماند.

پس از آن، ايشان مصلحت چنان ديد كه همۀ آثار هجوم تمدن غرب را كه در جوامع اسلامى مشاهده كرده بود، و همچنين نحوۀ مبارزه و معالجه اين آثار شوم را تدوين كند و اين آغازى براى تأليف كتب ارزندۀ ايشان بود.

تأسیس مدارس نوين كه تربيت اسلامى را به صورتى تازه عرضه مى‌داشت، مرحلۀ ديگرى از فعاليت ايشان بود.اين مدارس در كنار مراكزى قرار داشت كه متخصصان علوم اسلامى و افراد لايق به جهت انتقال اين علوم به جامعه را تربيت مى‌كرد.بر اين موارد بايد استفاده از نشرياتى كه به طور منظم و مستمر، منتشر مى‌شد، اضافه نمود.

وفات

علامه عسکری شب یکشنبه 25 شهریور 1386ش مصادف با 4 رمضان 1428 و 16 سپتامبر 2007 م در سن 93 سالگی در بیمارستان میلاد تهران جان به جان آفرین تسلیم کرد.

منابع مقاله

ر.ک.ترجمه و نگارش:دكتر مهدى دشتى استاد دانشگاه علامه طباطبايى

وابسته‌ها

أصل الشیعة و أصولها

أحاديث أم المؤمنين عايشة

الزواج الموقت في الإسلام

من تاریخ الحدیث (عسکری)

عقاید اسلام در قرآن کریم

ولایت علی علیه‌السلام در قرآن کریم و سنت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله

معالم المدرستین

ترجمه معالم المدرستین

مقتل امام‌ حسین(ع)

القرآن الكريم و روايات المدرستين

مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول

نقش ائمه در احیای دین

نقش ائمه در احیاء دین (عسکری)

دراسة حول الجبر و التفویض و القضاء و القدر

الإحتفال بذکری الأنبیاء و عباد الله الصالحین

ادیان آسمانی و مسأله تحریف

الصحابي و عدالته

البداء

عصمة الأنبیاء و الرسل

عبدالله بن سبأ و أساطير أخرى

عبدالله بن سبأ و ديگر افسانه‌های تاريخی

صلاة أبي‌بکر

یکصد و پنجاه صحابی ساختگی

تهمت‌ها و دروغ‌پردازي‌ها در کتاب «لله ثم للتاريخ»

سقیفه، بررسی نحوه شکل‌گیری حکومت پس از رحلت پیامبر

آية التطهير في مصادر الفريقين

من حديث النبيّ يكون لهذه الاُمّة اثناعشر قيّماً

نقش عایشه در تاریخ اسلام

ولاية الإمام علي(ع) في الكتاب و السنة في جواب ما كتبه الشيخ ابوسلمان عبدالمنعم بلوچ: اسألوا علماء الشيعة لماذا لم يصرح باسم علي في القرآن؟

الأسطورة السبئية كما تخیلها و اختلقها سيف بن عمر

الصحيح من سيرة الإمام الحسين بن علي عليه‌السلام

بر گستره کتاب و سنت

المصحف

طب الرضا(ع)

اثنا عشر ائمه بعد الرسول (الوحده حول مائده الکتاب و السنه)

الوحده حول مائده الکتاب و السنه (الجبر و التفویض و الاختیار)

المصحف فی الروایات و آلاثار

صفاة الله جل جلاله

بازشناسی دو مکتب

نگاهی به نقش ائمه در احیاء دین

آخرین نماز پیامبر

آراء و اصداء حول عبدالله بن سبا و رولیات سیف فی الصحف السعودیه

الاسطوره السبئیه کما تخیلها و اختلقها سیف بن عمر

کتاب الامثله و صرف میر

من سنن النبي صلی‌الله‌علیه‌وآله الصلاة علی محمد و ال محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله

ایه التطهیر فی مصادر الفریقین

من حدیث النبی صلی‌الله‌علیه‌وآله یکون لهذه الامه اثنا عشر قیما

الجمع بين العمرة و الحج في أشهر الحج

من سنن النبی البکاء علی المیت

سقيفه: بررسی نحوه شکل گيري حکومت پس از رحلت پيامبر اکرم(ص) (ويرايش جديد)

نقش عايشه در احاديث اسلام

معالم المدرستين (چاپ قم)

البناء علی قبور الأنبياء و الأولياء و اتخاذها مساجد و أماکن للعبادة

من سنن النبي (صلی‌الله‌علیه‌وآله) البکاء علی الميت

صلاة أبی بکر

مصلح بيدار: نگاهي به زندگانی پر بار علامه سيد مرتضي عسکري

التوسل بالنبي(ص) و التبرک بآثاره

شيعة أهل‌البيت عليهم‌السلام

عقائد الإسلام من القرآن الکريم

خمسون و مائة صحابي مختلق

کاوشی در تاریخ حدیث

الخمس فی الکتاب و السنة

المصطلحات الإسلامیة

عقائد الإسلام من القرآن الکریم

ولایة الإمام علي(ع) في الکتاب و السنة

عبدالله بن سبأ

عقايد الاسلام من القرآن الكريم

امامت و مهدویت در مکتب خلفا

القرآن الکریم و روایات المدرستین

ولایت علی علیه‌السلام در قرآن کریم و سنت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله

عقائد الإسلام من القرآن الکریم

خمسون و مائة صحابي مختلق

شیعه اهل‌بیت علیه‌السلام