موسوی سبزواری، عبدالاعلی: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'مرحوم نائينى' به 'مرحوم نائينى ')
     
    (۵۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    <div class="wikiInfo">
    [[پرونده:NUR00226.jpg|بندانگشتی|موسوی سبزواری، عبدالاعلی]]
    [[پرونده:NUR00226.jpg|بندانگشتی|موسوی سبزواری، عبدالاعلی]]
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    |-
    |-
    ! نام!! data-type='authorName'|موسوی سبزواری، عبدالاعلی
    ! نام!! data-type="authorName" |موسوی سبزواری، عبدالاعلی
    |-
    |-
    |نام های دیگر  
    |نام‌های دیگر  
    |data-type='authorOtherNames'| آيت‌ الله سيد عبدالاعلى موسوى سبزوارى
    | data-type="authorOtherNames" | آیت‌الله سيد عبدالاعلى موسوى سبزوارى


    سبزوارى، عبدالاعلی
    سبزوارى، عبدالاعلی
    |-
    |-
    |نام پدر  
    |نام پدر  
    |data-type='authorfatherName'|
    | data-type="authorfatherName" |آیت‌الله سيد عليرضا افقهى سبزوارى
    |-
    |-
    |متولد  
    |متولد  
    |data-type='authorbirthDate'|1288 هـ.ش
    | data-type="authorbirthDate" |1288 ش  
    |-
    |-
    |محل تولد
    |محل تولد
    |data-type='authorBirthPlace'|
    | data-type="authorBirthPlace" |سبزوار
    |-
    |-
    |رحلت  
    |رحلت  
    |data-type='authorDeathDate'|1372 هـ.ش یا 1414 هـ.ق
    | data-type="authorDeathDate" |1372 ش یا 1414 ق
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    |data-type='authorTeachers'|
    | data-type="authorTeachers" |[[نایینی، محمدحسین|مرحوم نائينى]]
     
    [[عراقی، ضیاء‎الدین|ضياءالدين عراقى]]
     
    [[اصفهانی، محمدحسین|شيخ محمّدحسين اصفهانى]]
     
    [[اصفهانی، سید ابوالحسن|سيد ابوالحسن اصفهانى]]
    |-
    |-
    |برخی آثار
    |برخی آثار
    |data-type='authorWritings'|
    | data-type="authorWritings" |[[مواهب الرحمن في تفسير القرآن]]
    |-class='articleCode'
    |- class="articleCode"
    |کد مولف
    |کد مؤلف
    |data-type='authorCode'|AUTHORCODE226AUTHORCODE
    | data-type="authorCode" |AUTHORCODE00226AUTHORCODE
    |}
    |}
    </div>
    </div>


    {{کاربردهای دیگر|سبزواری (ابهام‌زدایی)}}
    {{کاربردهای دیگر|عبدالاعلى سبزواری (ابهام‌زدایی)}}
    {{کاربردهای دیگر|محقق سبزواری (ابهام‌زدایی)}}


    '''آيت‌الله سيد عبدالاعلى موسوى سبزوارى'''، فقيه، مفسر و قرآن‌پژوه بزرگ جهان تشيع و از مفاخر علمى و برجسته اسلام در دوره معاصر است كه عمر شريف خويش را در نشر و گسترش معارف اسلام و قرآن مصروف داشت.
    '''سيد عبدالاعلى موسوى سبزوارى''' (1288-1372ش)، فقيه، اصولی، فیلسوف، متکلم، مفسر و قرآن‌پژوه بزرگ جهان تشيع، محدث، مرجع دینی،  پس از وفات [[خویی، سید ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]] در ۱۴۱۳ق، مدت کوتاهی عهده‌دار ریاست حوزه علمیه نجف بود، از آثار تفسیری او [[مواهب الرحمن في تفسير القرآن]]
     
    وى در هيجدهم ذى حجه 1328ق- مصادف با عيد غدير خم- در سبزوار ديده به جهان گشود. دوران كودكى و نوجوانى را تحت سرپرستى پدر بزرگوارش طى نمود و مقدمات ادبيات عرب و فقه و اصول و... را از پدر و عمويش، آيت‌الله سيد عبدالله برهان (م 1384ق) فراگرفت و تا سن چهارده سالگى در زادگاه خود به تحصيل مقدمات علوم اسلامى و عربى پرداخت.


    == اساتيد==
    == ولادت ==
    وى در هيجدهم ذیحجه 1328ق- مصادف با عيد غدير خم- در سبزوار ديده به جهان گشود. دوران كودكى و نوجوانى را تحت سرپرستى پدر بزرگوارش طى نمود.


    == تحصیلات ==
    مقدمات ادبيات عرب و فقه و اصول و... را از پدر و عمويش، آيت‌الله سيد عبدالله برهان (م 1384ق) فراگرفت و تا سن چهارده سالگى در زادگاه خود به تحصيل مقدمات علوم اسلامى و عربى پرداخت.


    در سال 1342ق به مشهد مقدس رفت و در آن‌جا از محضر بزرگانى چون: علاّمه حاج ميرزا عبدالجواد اديب نيشابورى (م 1344ق)، ميرزا عسكر شهيدى، معروف به آقا بزرگ حكيم (م 1354ق)، آيت‌الله سيد محمّد عصّار لواسانى (م 1356ق) و حاج شيخ على اكبر نهاوندى (م 1369ق) بهره برد.
    === اساتيد===


    وى پس از حدود هشت سال اقامت در مشهد، براى تكميل درس سطح فقه، اصول و نيز فلسفه، تفسير و ديگر علوم اسلامى، عزم سفر نجف اشرف نمود و در آن شهر در درس آيات عظام: [[نایینی، محمدحسین|مرحوم نائينى]]  (م 1355ق)، آقا ضياءالدين عراقى 1361قشيخ محمّد حسين اصفهانى، معروف به «كمپانى» 1361قآقاى [[اصفهانی، ابوالحسن|سيد ابوالحسن اصفهانى]] و آقا سيد حسين بادكوبه‌اى 1358ق) و... شركت نمود و آموخته‌هاى فقهى و فلسفى خويش را تكميل كرد. وى تفسير قرآن، مناظره و كلام را با حضور در جلسات تفسيرى علامه محمد جواد بلاغى فراگرفت. همچنين از علاّمه مامقانى (م1351ق)، حاج [[قمی، عباس|شيخ عباس قمى]] 1359ق) و ديگر مشايخ و استادان خود اجازات روايتى و اجتهادى كسب نمود و در حالى كه 36 سال داشت، در سال 1365ق خود عهده‌دار تدريس خارج فقه و اصول شد و به تربيت شاگردان و دانشوران پرداخت.
    در سال 1342ق به مشهد مقدس رفت و در آن‌جا از محضر بزرگانى چون: علاّمه حاج میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری 1344قميرزا عسكر شهيدى، معروف به آقا بزرگ حكيم 1354قآيت‌الله سيد محمّد عصّار لواسانى 1356ق) و حاج شيخ على اكبر نهاوندى 1369ق) بهره برد.


    وى در كنار فقيه برجسته اهل بيت، آيت‌الله [[خویی، ابوالقاسم|سيد ابوالقاسم خوئى]] (م 1413قخدمات شايانى به حوزهِ نجف اشرف نمود و چراغ فقاهت را در آن حوزه، نورانى نگه داشت و خود چيزى كمتر از يك سال- بعد از [[خویی، ابوالقاسم|آيت‌الله خوئى]]- عهده‌دار رياست آن حوزه علمى شد.
    وى پس از حدود هشت سال اقامت در مشهد، براى تكميل درس سطح فقه، اصول و نيز فلسفه، تفسير و ديگر علوم اسلامى، عزم سفر نجف اشرف نمود و در آن شهر در درس آيات عظام: [[نایینی، محمدحسین|مرحوم نائينى]] (م 1355ق)، [[عراقی، ضیاء‎الدین|ضياءالدين عراقى]] (م 1361ق[[اصفهانی، محمدحسین|شيخ محمّدحسين اصفهانى]]، معروف به «كمپانى» (م 1361ق)، آقاى [[اصفهانی، سید ابوالحسن|سيد ابوالحسن اصفهانى]] و آقا سيد حسين بادكوبه‌اى (م 1358ق) و... شركت نمود و آموخته‌هاى فقهى و فلسفى خويش را تكميل كرد. وى تفسير قرآن، مناظره و كلام را با حضور در جلسات تفسيرى علامه محمد جواد بلاغى فراگرفت. همچنين از علاّمه [[مامقانی، عبدالله|مامقانى]] (م1351ق)، حاج [[قمی، عباس|شيخ عباس قمى]] (م 1359ق) و ديگر مشايخ و استادان خود اجازات روايتى و اجتهادى كسب نمود و در حالى كه 36 سال داشت، در سال 1365ق خود عهده‌دار تدريس خارج فقه و اصول شد و به تربيت شاگردان و دانشوران پرداخت.


    == تدريس ==
    وى در كنار فقيه برجسته اهل‌بيت، آيت‌الله [[خویی، ابوالقاسم|سيد ابوالقاسم خوئى]] (م 1413ق)، خدمات شايانى به حوزهِ نجف اشرف نمود و چراغ فقاهت را در آن حوزه، نورانى نگه داشت و خود چيزى كمتر از يك سال- بعد از [[خویی، ابوالقاسم|آيت‌الله خوئى]]- عهده‌دار رياست آن حوزه علمى شد.


    == فعالیتها ==


    وى از سال 1325ش1365/ق، از 37 سالگى، به تدريس دروس سطح خارج حوزه پرداخت. ايشان در ايام تحصيل، به تدريس دروس خارج فقه و اصول و در روزهاى تعطيل، به تدريس تفسير قرآن و گاهى نيز به تدريس حكمت، كلام و عقايد مى‌پرداخت. در روزهاى ماه مبارك رمضان نيز، به تدريس فقه الحديث مى‌پرداخت و در آن به مباحثى چون شناخت احاديث صحيح از ناصحيح مبادرت مى‌ورزيد.
    وى از سال 1325ش1365/ق، از 37 سالگى، به تدريس دروس سطح خارج حوزه پرداخت. ايشان در ايام تحصيل، به تدريس دروس خارج فقه و اصول و در روزهاى تعطيل، به تدريس تفسير قرآن و گاهى نيز به تدريس حكمت، كلام و عقايد مى‌پرداخت. در روزهاى ماه مبارک رمضان نيز، به تدريس فقه الحديث مى‌پرداخت و در آن به مباحثى چون شناخت احاديث صحيح از ناصحيح مبادرت مى‌ورزيد.


    ايشان مردى متواضع، بردبار، كم‌سخن و دائم الذكر و از حافظان قرآن كريم بود. وى در فعاليت‌هاى سياسى و اجتماعى ايران و عراق نقش داشت و از انقلاب اسلامى ايران و رهبر آن- حضرت [[امام خمينى(ره)|امام خمينى]](ره)- كمال حمايت و پشتيبانى را نمود. در زمان اقامت امام(ره) در نجف، در كنار ايشان بود و از امام(ره) و نهضت وى حمايت مى‌كرد. چندين بار درس خويش را براى توجّه دادن حوزه علميهِ نجف، به وقايع انقلاب اسلامى ايران تعطيل نمود و به هنگام همه‌پرسى نظام جمهورى اسلامى، در فروردين 1358ش پيامى مبنى بر حمايت از آن صادر فرمود.
    ايشان مردى متواضع، بردبار، كم‌سخن و دائم الذكر و از حافظان قرآن كريم بود. وى در فعالیت‌های سياسى و اجتماعى ايران و عراق نقش داشت و از انقلاب اسلامى ايران و رهبر آن- حضرت [[امام خمينى(ره)|امام خمينى]](ره)- كمال حمايت و پشتيبانى را نمود. در زمان اقامت امام(ره) در نجف، در كنار ايشان بود و از امام(ره) و نهضت وى حمايت مى‌كرد. چندين بار درس خويش را براى توجّه دادن حوزه علميهِ نجف، به وقايع انقلاب اسلامى ايران تعطيل نمود و به هنگام همه‌پرسى نظام جمهورى اسلامى، در فروردين 1358ش پيامى مبنى بر حمايت از آن صادر فرمود.


    وى همواره حامى مردم مظلوم و مسلمان عراق بود و در جنبش و قيام معارضان عراقى در سال 1370ش، نقش هدايت و رهبرى داشت. او هرگز با رژيم بعث حاكم بر عراق سازش ننمود و چند بار منزلش به محاصرهِ نظاميان بعث درآمد و رژيم بعث برايش محدوديت‌هايى قائل شد.
    وى همواره حامى مردم مظلوم و مسلمان عراق بود و در جنبش و قيام معارضان عراقى در سال 1370ش، نقش هدايت و رهبرى داشت. او هرگز با رژيم بعث حاكم بر عراق سازش ننمود و چند بار منزلش به محاصرهِ نظاميان بعث درآمد و رژيم بعث برایش محدوديت‌هايى قائل شد.


    از اقدامات ايشان براى ترويج دين در سراسر جهان، مى‌توان به فرستادن نمايندگانى زبده به اروپا، آمريكا و كشورهاى عربى و آسيايى و نيز طرح وسيع ايشان براى تجديد بناى مسجد سهله و مسجد كوفه اشاره كرد. در جنبه سياسى نيز، مى‌توان از موضع سياسى ايشان در برابر نظام حاكم بغداد در سال 1412ق و فتواى ايشان درباره انتفاضه عراق و رويارويى و براندازى نظام حاكم سخن گفت.
    از اقدامات ايشان براى ترويج دين در سراسر جهان، مى‌توان به فرستادن نمايندگانى زبده به اروپا، آمريكا و كشورهاى عربى و آسيايى و نيز طرح وسيع ايشان براى تجديد بناى مسجد سهله و مسجد كوفه اشاره كرد. در جنبه سياسى نيز، مى‌توان از موضع سياسى ايشان در برابر نظام حاكم بغداد در سال 1412ق و فتواى ايشان درباره انتفاضه عراق و رويارويى و براندازى نظام حاكم سخن گفت.


    == وفات ==
    سرانجام اين فقيه فرزانه و مفسر عاليقدر تشيع و عالم وارسته، بعد از عمرى تدريس، تحقيق، تأليف و مجاهدت، در روز دوشنبه 25 مرداد 1372ش27/ صفر 1414ق،- مصادف با شب رحلت رسول خدا(ص) و شهادت امام حسن مجتبى(ع)- در نجف اشرف درگذشت و به ديدار حق شتافت. برخى معتقدند كه وى توسط رژيم بعث عراق مسموم و شهيد شده است.
    سرانجام اين فقيه فرزانه و مفسر عاليقدر تشيع و عالم وارسته، بعد از عمرى تدريس، تحقيق، تأليف و مجاهدت، در روز دوشنبه 25 مرداد 1372ش27/ صفر 1414ق،- مصادف با شب رحلت رسول خدا(ص) و شهادت امام حسن مجتبى(ع)- در نجف اشرف درگذشت و به ديدار حق شتافت. برخى معتقدند كه وى توسط رژيم بعث عراق مسموم و شهيد شده است.


    خط ۶۳: خط ۷۵:


    == آثار==
    == آثار==


    از آثار و تأليفات ارزشمند وى مى‌توان به كتاب‌هاى زير اشاره كرد:
    از آثار و تأليفات ارزشمند وى مى‌توان به كتاب‌هاى زير اشاره كرد:
    خط ۷۶: خط ۸۷:
    #مناسك الحج.
    #مناسك الحج.
    #رساله توضيح المسائل.
    #رساله توضيح المسائل.
    #حاشيه بر بسيارى از كتاب‌هاى شيعه چون: عروة الوثقى، وسيلة النجاة، حدائق الناظرة، جواهر الكلام، مستند الشيعه، اسفار، تفسير صافى، شرح منظومهِ [[سبزواری، هادی|حكيم سبزوارى]]، و...
    #حاشيه بر بسيارى از كتاب‌هاى شيعه چون: [[العروة الوثقی]]، وسيلة النجاة، [[الحدائق الناضرة في أحكام العترة الطاهرة|حدائق الناظرة]]، [[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الكلام]]، [[مستند الشيعة في أحكام الشريعة|مستند الشيعه]]، اسفار، تفسير صافى، شرح منظومهِ [[سبزواری، هادی|حكيم سبزوارى]]، و...
    #مجموعه‌اى در رسائل فقهى و... از ديگر آثار علمى آن دانشمند است كه نشر و گسترش احكام اسلامى و معارف قرآنى را سرلوحه خود كرده بود.
    #مجموعه‌اى در رسائل فقهى و... از ديگر آثار علمى آن دانشمند است كه نشر و گسترش احكام اسلامى و معارف قرآنى را سرلوحه خود كرده بود.


    {{سید عبدالاعلی سبزواری}}
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
    [[مهذب الأحکام]]


    == وابسته‌ها ==
    [[جامع الأحکام الشرعية]]  
    [[مهذب الأحکام]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


    [[جامع الأحکام الشرعية]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[تهذیب الأصول (سبزواری، عبدالاعلی)]]  


    [[تهذیب الأصول (سبزواری، عبدالاعلی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[مواهب الرحمن في تفسير القرآن]]  


    [[مواهب الرحمن في تفسير القرآن]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[التعليق على كتاب بحار الأنوار]]  


    [[نفحات عرفانية]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محاضر
    [[نفحات عرفانية]]  


    [[منهاج الصالحین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[منهاج الصالحین]]  


    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:قرآن‌پژوهان]]
    [[رده:مفسران شیعه]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۹ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۰۸

    موسوی سبزواری، عبدالاعلی
    نام موسوی سبزواری، عبدالاعلی
    نام‌های دیگر آیت‌الله سيد عبدالاعلى موسوى سبزوارى

    سبزوارى، عبدالاعلی

    نام پدر آیت‌الله سيد عليرضا افقهى سبزوارى
    متولد 1288 ش
    محل تولد سبزوار
    رحلت 1372 ش یا 1414 ق
    اساتید مرحوم نائينى

    ضياءالدين عراقى

    شيخ محمّدحسين اصفهانى

    سيد ابوالحسن اصفهانى

    برخی آثار مواهب الرحمن في تفسير القرآن
    کد مؤلف AUTHORCODE00226AUTHORCODE

    سيد عبدالاعلى موسوى سبزوارى (1288-1372ش)، فقيه، اصولی، فیلسوف، متکلم، مفسر و قرآن‌پژوه بزرگ جهان تشيع، محدث، مرجع دینی،  پس از وفات آیت‌الله خویی در ۱۴۱۳ق، مدت کوتاهی عهده‌دار ریاست حوزه علمیه نجف بود، از آثار تفسیری او مواهب الرحمن في تفسير القرآن

    ولادت

    وى در هيجدهم ذیحجه 1328ق- مصادف با عيد غدير خم- در سبزوار ديده به جهان گشود. دوران كودكى و نوجوانى را تحت سرپرستى پدر بزرگوارش طى نمود.

    تحصیلات

    مقدمات ادبيات عرب و فقه و اصول و... را از پدر و عمويش، آيت‌الله سيد عبدالله برهان (م 1384ق) فراگرفت و تا سن چهارده سالگى در زادگاه خود به تحصيل مقدمات علوم اسلامى و عربى پرداخت.

    اساتيد

    در سال 1342ق به مشهد مقدس رفت و در آن‌جا از محضر بزرگانى چون: علاّمه حاج میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری (م 1344ق)، ميرزا عسكر شهيدى، معروف به آقا بزرگ حكيم (م 1354ق)، آيت‌الله سيد محمّد عصّار لواسانى (م 1356ق) و حاج شيخ على اكبر نهاوندى (م 1369ق) بهره برد.

    وى پس از حدود هشت سال اقامت در مشهد، براى تكميل درس سطح فقه، اصول و نيز فلسفه، تفسير و ديگر علوم اسلامى، عزم سفر نجف اشرف نمود و در آن شهر در درس آيات عظام: مرحوم نائينى (م 1355ق)، ضياءالدين عراقى (م 1361ق)، شيخ محمّدحسين اصفهانى، معروف به «كمپانى» (م 1361ق)، آقاى سيد ابوالحسن اصفهانى و آقا سيد حسين بادكوبه‌اى (م 1358ق) و... شركت نمود و آموخته‌هاى فقهى و فلسفى خويش را تكميل كرد. وى تفسير قرآن، مناظره و كلام را با حضور در جلسات تفسيرى علامه محمد جواد بلاغى فراگرفت. همچنين از علاّمه مامقانى (م1351ق)، حاج شيخ عباس قمى (م 1359ق) و ديگر مشايخ و استادان خود اجازات روايتى و اجتهادى كسب نمود و در حالى كه 36 سال داشت، در سال 1365ق خود عهده‌دار تدريس خارج فقه و اصول شد و به تربيت شاگردان و دانشوران پرداخت.

    وى در كنار فقيه برجسته اهل‌بيت، آيت‌الله سيد ابوالقاسم خوئى (م 1413ق)، خدمات شايانى به حوزهِ نجف اشرف نمود و چراغ فقاهت را در آن حوزه، نورانى نگه داشت و خود چيزى كمتر از يك سال- بعد از آيت‌الله خوئى- عهده‌دار رياست آن حوزه علمى شد.

    فعالیتها

    وى از سال 1325ش1365/ق، از 37 سالگى، به تدريس دروس سطح خارج حوزه پرداخت. ايشان در ايام تحصيل، به تدريس دروس خارج فقه و اصول و در روزهاى تعطيل، به تدريس تفسير قرآن و گاهى نيز به تدريس حكمت، كلام و عقايد مى‌پرداخت. در روزهاى ماه مبارک رمضان نيز، به تدريس فقه الحديث مى‌پرداخت و در آن به مباحثى چون شناخت احاديث صحيح از ناصحيح مبادرت مى‌ورزيد.

    ايشان مردى متواضع، بردبار، كم‌سخن و دائم الذكر و از حافظان قرآن كريم بود. وى در فعالیت‌های سياسى و اجتماعى ايران و عراق نقش داشت و از انقلاب اسلامى ايران و رهبر آن- حضرت امام خمينى(ره)- كمال حمايت و پشتيبانى را نمود. در زمان اقامت امام(ره) در نجف، در كنار ايشان بود و از امام(ره) و نهضت وى حمايت مى‌كرد. چندين بار درس خويش را براى توجّه دادن حوزه علميهِ نجف، به وقايع انقلاب اسلامى ايران تعطيل نمود و به هنگام همه‌پرسى نظام جمهورى اسلامى، در فروردين 1358ش پيامى مبنى بر حمايت از آن صادر فرمود.

    وى همواره حامى مردم مظلوم و مسلمان عراق بود و در جنبش و قيام معارضان عراقى در سال 1370ش، نقش هدايت و رهبرى داشت. او هرگز با رژيم بعث حاكم بر عراق سازش ننمود و چند بار منزلش به محاصرهِ نظاميان بعث درآمد و رژيم بعث برایش محدوديت‌هايى قائل شد.

    از اقدامات ايشان براى ترويج دين در سراسر جهان، مى‌توان به فرستادن نمايندگانى زبده به اروپا، آمريكا و كشورهاى عربى و آسيايى و نيز طرح وسيع ايشان براى تجديد بناى مسجد سهله و مسجد كوفه اشاره كرد. در جنبه سياسى نيز، مى‌توان از موضع سياسى ايشان در برابر نظام حاكم بغداد در سال 1412ق و فتواى ايشان درباره انتفاضه عراق و رويارويى و براندازى نظام حاكم سخن گفت.

    وفات

    سرانجام اين فقيه فرزانه و مفسر عاليقدر تشيع و عالم وارسته، بعد از عمرى تدريس، تحقيق، تأليف و مجاهدت، در روز دوشنبه 25 مرداد 1372ش27/ صفر 1414ق،- مصادف با شب رحلت رسول خدا(ص) و شهادت امام حسن مجتبى(ع)- در نجف اشرف درگذشت و به ديدار حق شتافت. برخى معتقدند كه وى توسط رژيم بعث عراق مسموم و شهيد شده است.

    در پى رحلت ايشان، رهبر معظم انقلاب اسلامى، حضرت آيت‌اللّه خامنه‌اى، در بخشى از پيام تسليت خويش درباره ايشان چنين بيان داشتند: «ايشان از فقهاى عالى مقام و از مدرسين و علماى بزرگى بودند كه عمر با بركت خود را در نجف به تدريس، تحقيق و تقويت شاگردان و تأليف كتب سودمند و با ارزش گذرانيده بودند... در آخرين سال‌هاى عمر شريف اين روحانى بزرگوار، حوادث خونين عراق و قيام فداكارانه مردم در برابر حكومت ستمگر بعثى پيش آمد كه ايشان در رهبرى و هدايت مردم، داراى نقش و تأثير بودند و بدين جهت، پس از سركوب قيام تا چندى در محنت فشارهاى رژيم بعثى گذرانيد».

    آثار

    از آثار و تأليفات ارزشمند وى مى‌توان به كتاب‌هاى زير اشاره كرد:

    1. مواهب الرحمن فى تفسير القرآن.
    2. مهذب الاحكام فى بيان الحلال و الحرام.
    3. تهذيب الاصول.
    4. لباب المعارف.
    5. افاضة البارى فى نقد ما الّفه الحكيم السبزوارى.
    6. رفض الفضول عن علم الاصول.
    7. منهاج الصالحين.
    8. مناسك الحج.
    9. رساله توضيح المسائل.
    10. حاشيه بر بسيارى از كتاب‌هاى شيعه چون: العروة الوثقی، وسيلة النجاة، حدائق الناظرة، جواهر الكلام، مستند الشيعه، اسفار، تفسير صافى، شرح منظومهِ حكيم سبزوارى، و...
    11. مجموعه‌اى در رسائل فقهى و... از ديگر آثار علمى آن دانشمند است كه نشر و گسترش احكام اسلامى و معارف قرآنى را سرلوحه خود كرده بود.

    وابسته‌ها