شرح جمل الزجاجي: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)' به 'رده: زبان و ادبیات عربی') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR15199J1.jpg | |||
| عنوان =شرح جمل الزجاجي | |||
| عنوان‌های دیگر =الجمل. شرح | |||
| | | پدیدآوران = | ||
[[ابن عصفور، علی بن مؤمن]] (نویسنده) | |||
| | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =PJ 6151 /ز3 ج8022 | |||
| موضوع = | |||
| | زبان عربی - نحو | ||
|زبان | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق، - 337ق. الجمل - نقد و تفسیر | زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق، - 337ق. الجمل - نقد و تفسیر | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون | ||
| مکان نشر =بیروت - لبنان | |||
| سال نشر = 1419 ق | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE15199AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| شابک =2-7451-2263-0 | |||
| تعداد جلد =3 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =15199 | |||
| کتابخوان همراه نور =15199 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''شرح جمل الزجاجى''' اثر [[ابن عصفور، علی بن مؤمن|ابى الحسن على بن مومن بن محمد بن على ابن عصفور اشبيلى]](669ه‌ق)، شرحى است بر كتاب «الجمل» اثر زجاجى كه در موضوع علم صرف و نحو، به زبان عربى و در اوايل قرن هفتم هجرى، نوشته شده است. | '''شرح جمل الزجاجى''' اثر [[ابن عصفور، علی بن مؤمن|ابى الحسن على بن مومن بن محمد بن على ابن عصفور اشبيلى]](669ه‌ق)، شرحى است بر كتاب «الجمل» اثر زجاجى كه در موضوع علم صرف و نحو، به زبان عربى و در اوايل قرن هفتم هجرى، نوشته شده است. | ||
| خط ۵۳: | خط ۳۹: | ||
ابن عصفور بر كتاب زجاجى، مطالبى از جمله: باب عطف بيان و باب اخبار را اضافه و ابوابى را نيز حذف كرده است، از جمله: ابواب ساختمان مصدرها، اشتقاق اسم مصدر، اسم مكان، ابنيه اسماء، ابنيه افعال، تصريف، ادغام، حروف مهموسه و حروف مهجوره. وى اين ابواب محذوف را در كتابى ديگر به نام «الممتع فى التصريف» ذكر نموده است. | ابن عصفور بر كتاب زجاجى، مطالبى از جمله: باب عطف بيان و باب اخبار را اضافه و ابوابى را نيز حذف كرده است، از جمله: ابواب ساختمان مصدرها، اشتقاق اسم مصدر، اسم مكان، ابنيه اسماء، ابنيه افعال، تصريف، ادغام، حروف مهموسه و حروف مهجوره. وى اين ابواب محذوف را در كتابى ديگر به نام «الممتع فى التصريف» ذكر نموده است. | ||
ابن عصفور ابواب جمع مكسر را يك باب نموده، در حالى‌كه در كتاب | ابن عصفور ابواب جمع مكسر را يك باب نموده، در حالى‌كه در كتاب زجاجى، چنين نيست. همچنين موضوع موصولات در يك جمله آمده، اما زجاجى در دو موضع از كتابش، به آن‌ها پرداخته است. | ||
به علاوه ابن عصفور، ابواب جمل را به فصول تقسيم نموده است، | به علاوه ابن عصفور، ابواب جمل را به فصول تقسيم نموده است، مثلاً تثنيه را به سه قسمِ تثنيه در لفظ و معنى، تثنيه در لفظ نه در معنى، تثنيه در معنى نه در لفظ. همچنين مثنّى را به دو قسم منقوص و غير منقوص و جمع را به چهار قسم جمع سالم، مكسر، اسم جنس و اسم جمع، تقسيم كرده است. | ||
ابن عصفور در اين شرح، متن كتاب زجاجى را نياورده، بلكه به طور مستقيم، به شرح كتاب پرداخته است؛ مگر در موارد اختلاف كه براى شاهد مثال، متنى از كتاب زجاجى را ذكر كرده است. | ابن عصفور در اين شرح، متن كتاب زجاجى را نياورده، بلكه به طور مستقيم، به شرح كتاب پرداخته است؛ مگر در موارد اختلاف كه براى شاهد مثال، متنى از كتاب زجاجى را ذكر كرده است. | ||
| خط ۶۸: | خط ۵۴: | ||
فهرست آيات قرآن، مصادر و مراجع، قوافى ارجاز، قوافى اشعار، اعلام، شواهد شعرى، امثال و احاديث نبوى، در پايان جلد سوم آمده است. | فهرست آيات قرآن، مصادر و مراجع، قوافى ارجاز، قوافى اشعار، اعلام، شواهد شعرى، امثال و احاديث نبوى، در پايان جلد سوم آمده است. | ||
== | == منابع مقاله == | ||
متن و مقدمه كتاب | متن و مقدمه كتاب | ||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[البهجة المرضية علی ألفية ابن مالك]] | |||
[[مغني اللبيب عن كتب الأعاريب]] | |||
[[تحفة الأديب في نحاة مغني اللبيب]] | |||
[[النحو الوافي مع ربطه بالأساليب الرفيعة و الحياة اللغوية المتجددة]] | |||
[[النحو الكافي]] | |||
[[خودآموز هداية في النحو]] | |||
[[معجم القواعد العربية في النحو و التصريف]] | |||
[[المعجم المفصل في النحو العربي]] | |||
[[مبادئ العربية في الصرف و النحو]] | |||
[[النحو المستطاب: سؤال و جواب و إعراب]] | |||
[[الجمل في النحو]] | |||
[[أصول النحو عند السيوطي بين النظرية و التطبيق]] | |||
[[الاقتراح في علم أصول النحو]] | |||
[[الإنصاف في مسائل الخلاف بين النحو البصريين و الكوفيين]] | |||
[[همع الهوامع شرح جمع الجوامع في النحو]] | |||
[[شرح ملاجامي علی متن الكافية في النحو]] | |||
[[أوضح المسالك إلی ألفية ابن مالك]] | |||
[[النحو الواضح في قواعد اللغة العربية (المرحلة الابتدائية)]] | |||
[[كشف المشكل في النحو]] | |||
[[اللمع في العربية]] | |||
[[أسرار العربية]] | |||
[[شرح الشواهد الشعرية في أمات الكتب النحوية لأربعة آلاف شاهد شعري]] | |||
[[التطبيق النحوي]] | |||
[[بداءة النحو (صفایی)]] | |||
[[شرح المكودي علی الألفية في علمي الصرف و النحو]] | |||
[[شرح اللمع في النحو]] | |||
[[شرح الدرة البهية، «نظم الآجرومية»، في أصول علم اللغة العربية]] | |||
[[الأشباه و النظائر في النحو]] | |||
[[مرجع الطلاب في قواعد النحو]] | |||
[[الخصائص]] | |||
[[النحو التطبيقي وفقا لمقررات النحو العربي في المعاهد و الجامعات العربية]] | |||
[[المنهاج في القواعد و الإعراب]] | |||
[[المدارس النحوية]] | |||
[[شرح كتاب سيبويه]] | |||
[[المفصل في صنعة الإعراب]] | |||
[[الكواكب الدرية]] | |||
[[شرح تسهيل الفوائد و تكميل المقاصد]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: زبان و ادبیات عربی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۴ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۰۶
| شرح جمل الزجاجي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن عصفور، علی بن مؤمن (نویسنده) |
| عنوان‌های دیگر | الجمل. شرح |
| ناشر | دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون |
| مکان نشر | بیروت - لبنان |
| سال نشر | 1419 ق |
| چاپ | 1 |
| شابک | 2-7451-2263-0 |
| موضوع | زبان عربی - نحو زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق، - 337ق. الجمل - نقد و تفسیر |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 3 |
| کد کنگره | PJ 6151 /ز3 ج8022 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
شرح جمل الزجاجى اثر ابى الحسن على بن مومن بن محمد بن على ابن عصفور اشبيلى(669ه‌ق)، شرحى است بر كتاب «الجمل» اثر زجاجى كه در موضوع علم صرف و نحو، به زبان عربى و در اوايل قرن هفتم هجرى، نوشته شده است.
در بخش اول كتاب شرح حال زجاجى و ابن عصفور آمده است.
حاجى خليفه، اين اثر را شرح «الجمل» جرجانى دانسته است.
اين كتاب، سه بار با نام‌هاى «الشرح الكبير» يا «احكام ابن عصفور»، «الشرح الاوسط» و «الشرح الصغير» توسط ابن عصفور شرح شده است.
زجاجى كتاب خود را به مجاميع و طوائف نحوى، صرفى و لغوى تقسيم كرده و مطالب را با بحث و بررسى ابواب نحوى شروع نموده است.
ابن عصفور بر كتاب زجاجى، مطالبى از جمله: باب عطف بيان و باب اخبار را اضافه و ابوابى را نيز حذف كرده است، از جمله: ابواب ساختمان مصدرها، اشتقاق اسم مصدر، اسم مكان، ابنيه اسماء، ابنيه افعال، تصريف، ادغام، حروف مهموسه و حروف مهجوره. وى اين ابواب محذوف را در كتابى ديگر به نام «الممتع فى التصريف» ذكر نموده است.
ابن عصفور ابواب جمع مكسر را يك باب نموده، در حالى‌كه در كتاب زجاجى، چنين نيست. همچنين موضوع موصولات در يك جمله آمده، اما زجاجى در دو موضع از كتابش، به آن‌ها پرداخته است.
به علاوه ابن عصفور، ابواب جمل را به فصول تقسيم نموده است، مثلاً تثنيه را به سه قسمِ تثنيه در لفظ و معنى، تثنيه در لفظ نه در معنى، تثنيه در معنى نه در لفظ. همچنين مثنّى را به دو قسم منقوص و غير منقوص و جمع را به چهار قسم جمع سالم، مكسر، اسم جنس و اسم جمع، تقسيم كرده است.
ابن عصفور در اين شرح، متن كتاب زجاجى را نياورده، بلكه به طور مستقيم، به شرح كتاب پرداخته است؛ مگر در موارد اختلاف كه براى شاهد مثال، متنى از كتاب زجاجى را ذكر كرده است.
وضعيت كتاب
پاورقى‌ها، چهار بخش دارد، تخريج، لفظ، معنى و اعراب كه هر كدام از اين چهار بخش براى اشعارى است كه در متن آورده شده است.
فهرست مطالب كتاب در پايان هر سه جلد كتاب ذكر شده است.
فهرست آيات قرآن، مصادر و مراجع، قوافى ارجاز، قوافى اشعار، اعلام، شواهد شعرى، امثال و احاديث نبوى، در پايان جلد سوم آمده است.
منابع مقاله
متن و مقدمه كتاب
وابسته‌ها
البهجة المرضية علی ألفية ابن مالك
تحفة الأديب في نحاة مغني اللبيب
النحو الوافي مع ربطه بالأساليب الرفيعة و الحياة اللغوية المتجددة
معجم القواعد العربية في النحو و التصريف
مبادئ العربية في الصرف و النحو
النحو المستطاب: سؤال و جواب و إعراب
أصول النحو عند السيوطي بين النظرية و التطبيق
الإنصاف في مسائل الخلاف بين النحو البصريين و الكوفيين
همع الهوامع شرح جمع الجوامع في النحو
شرح ملاجامي علی متن الكافية في النحو
أوضح المسالك إلی ألفية ابن مالك
النحو الواضح في قواعد اللغة العربية (المرحلة الابتدائية)
شرح الشواهد الشعرية في أمات الكتب النحوية لأربعة آلاف شاهد شعري
شرح المكودي علی الألفية في علمي الصرف و النحو
شرح الدرة البهية، «نظم الآجرومية»، في أصول علم اللغة العربية
النحو التطبيقي وفقا لمقررات النحو العربي في المعاهد و الجامعات العربية