۱۴۴٬۷۳۸
ویرایش
←وابستهها
جز (جایگزینی متن - 'هن' به 'هن') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
| (۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
</div> | </div> | ||
'''باباطاهِر'''، مشهور و ملقب به «عریان»، عارف و شاعر ایرانی دهه ۵ق/۱۱م که سرودههایی - اغلب - چهار لختی، در قالب دوبیتی که بعضی از آنها به لهجهای خاص از | '''باباطاهِر'''، مشهور و ملقب به «عریان»، عارف و شاعر ایرانی دهه ۵ق/۱۱م که سرودههایی - اغلب - چهار لختی، در قالب دوبیتی که بعضی از آنها به لهجهای خاص از گویشهای غرب ایران است و نیز کلمات قصاری عارفانه از وی برجای مانده است<ref>ر.ک: رحیمیان، هرمز، ج10، ص751</ref>. | ||
==تولد و وفات، نام پدر== | ==تولد و وفات، نام پدر== | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
لقب «عریان» در هیچیک از منابع کهن، دستکم تا اواسط سده ۹ق، بههمراه نام وی دیده نمیشود. به احتمال بسیار، صفت «عریان» بیانگر دوری جستن بابا از علایق دنیوی است. بااینحال، این لقب مایه پدید آمدن پندارهایی همچون سر و پا برهنه بودن بابا و برهنه گشتن وی در معابر عمومی شده است<ref>ر.ک: همان، ص752-753</ref>. | لقب «عریان» در هیچیک از منابع کهن، دستکم تا اواسط سده ۹ق، بههمراه نام وی دیده نمیشود. به احتمال بسیار، صفت «عریان» بیانگر دوری جستن بابا از علایق دنیوی است. بااینحال، این لقب مایه پدید آمدن پندارهایی همچون سر و پا برهنه بودن بابا و برهنه گشتن وی در معابر عمومی شده است<ref>ر.ک: همان، ص752-753</ref>. | ||
در برخی مآخذ از بابا با صفاتی چون | در برخی مآخذ از بابا با صفاتی چون شیفتونه، دیوانه و دیوانه فرزانه یاد شده است و این میرساند که وی از جمله عقلای مجانین بوده است<ref>ر.ک: همان، ص753</ref>. | ||
انتساب بابا به همدان نیز در اغلب منابع دیده میشود؛ علاوه بر تصریح منابع، در حافظه جمعی ایرانیان نیز باباطاهر «همدانی» است. اما لُر یا لُری یا لرستانی و یا از قوم لر بشمار آمدن وی، به گواهی پارهای منابع امری است که بیگمان، معلول لهجه لری بعضی از اشعار اوست<ref>ر.ک: همان</ref>. | انتساب بابا به همدان نیز در اغلب منابع دیده میشود؛ علاوه بر تصریح منابع، در حافظه جمعی ایرانیان نیز باباطاهر «همدانی» است. اما لُر یا لُری یا لرستانی و یا از قوم لر بشمار آمدن وی، به گواهی پارهای منابع امری است که بیگمان، معلول لهجه لری بعضی از اشعار اوست<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
===مضامین اشعار=== | ===مضامین اشعار=== | ||
دوبیتیهای بابا، به سبب اشتمال بر مضامین ساده و روان و دوری از صنایع غامض و | دوبیتیهای بابا، به سبب اشتمال بر مضامین ساده و روان و دوری از صنایع غامض و تکلفهای فاضلانه، در حافظه بیشتر ایرانیان نفوذ کرده است و آنها را گاهی با ساز (نی، تار) یا بدون موسیقی زمزمه میکنند و شماری از ابیات او صبغه تمثیلی یافته است. عناصر طبیعت - کوه و صحرا و گل و گیاه - عواطف لطیف و احساسات رقیق، درویشی، قلندری و ملامتی، غم غربت و درد دلتنگی، اندوه بیسامانی و حسرت وصال، شکوه از ناپایداری و بیوفایی، دلدادگی و وفای به عهد، اعتراف به گناه و پوزش از خالق رحمان، مویههای حاصل از هجران، شور و جذبههای عشق افلاطونی و... از جمله مضامین بارز شعر باباطاهر است. تمییز عشق لاهوتی از عشق ناسوتی در سرودههای وی دشوار است و در یک کلام، باباطاهر شاعری است صاحبدرد و پاسدارِ «آبروی فقر و قناعت» و همین خصلت، چهره او را در میان برخی شاعران دیگر، بهویژه شاعرانی که پایگاه شعر را تا حد وسیله دریافت صله فرود آورده بودند، ممتاز ساخته است<ref>ر.ک: همان، ص754</ref>. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/5020 رحیمیان، هرمز، مدخل باباطاهر، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران 1380]. | [https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/5020 رحیمیان، هرمز، مدخل باباطاهر، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران 1380]. | ||
{{تصوف و عرفان}} | |||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||
[[دیوان کامل بینظیر بابا طاهر عریان همدانی]] | |||
[[رباعیات باباطاهر عریان]] | [[رباعیات باباطاهر عریان]] | ||
[[شرح كلمات باباطاهر العريان، مسائل حكمية في المعارف و المشاهدات الربانية]] | [[شرح كلمات باباطاهر العريان، مسائل حكمية في المعارف و المشاهدات الربانية]] | ||
[[شرح احوال و آثار و دوبيتیهای بابا طاهر عريان]] | |||
[[ایضاح؛ شرح کلمات عربی باباطاهر]] | |||
[[مقامات عارفان]] | [[مقامات عارفان]] | ||
| خط ۹۱: | خط ۹۷: | ||
[[بابا طاهر عریان]] | [[بابا طاهر عریان]] | ||
[[ | [[دوبیتیهای بابا طاهر همدانی]] | ||
[[ديوان باباطاهر]] | [[ديوان باباطاهر]] | ||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:عارفان]] | |||
[[رده: | |||