طرائق الحقائق

    از ویکی‌نور
    طرائق الحقائق
    طرائق الحقائق
    پدیدآورانمعصوم‌علی‌شاه، محمدمعصوم بن زین‌العابدین (نویسنده) محجوب، محمدجعفر (مصحح)
    ناشرسنایی
    مکان نشرایران - تهران
    سال نشر[--13]
    چاپچاپ یکم
    موضوعتصوف

    تصوف - فرقه‎‌‌ها

    عرفان

    عارفان

    نعمه اللهیه
    زبانفارسی
    تعداد جلد3
    کد کنگره
    ‏‎‏/‎‏م‎‏6‎‏ط‎‏4 / 293/1 BP

    طرائق الحقائق عنوان اثری است 3 جلدی به زبان فارسی از محمدمعصوم بن زین‌العابدین شيرازي معروف به «معصوم‌عليشاه» با تصحیح محمدجعفر محجوب.

    طرایق الحقایق از کتاب‌های جامع و مفیدی است که در دوره قاجار تألیف شده و در دوران حیات نویسنده‌اش و زیر نظر او، به چاپ رسیده است.[۱]

    جلد اول کتاب، به بیان مقاصد صوفیان و تعریف صوفی و تصوف و نقض و ابرام هواداران و مخالفان این مکتب، اختصاص یافته است. نویسنده کتاب که خود از صوفیان است در آن، اقوال مخالفان را ذکر می‌کند و به اتکا به سنت و حدیث و آیات کتاب کریم و سیره بزرگان و مجاهدان و علمای بزرگ اسلام به رد آنها می‌پردازد؛ تنها در یک مورد از رد جواب و معارضه به مثل در برابر مخالفان تصوف امتناع می‌ورزد که آنان بر اثر ضعف و ناتوانی سلسله خصومت جنبانیده و از در دشنام‌گویی درآمده‌اند.[۲]

    طرایق الحقایق نه تنها برای صوفیان و کسانی که متمایل به مشرب تصوف هستند سودمند است و آنان را از مطالعه کتب فراوانی که در این باب تألیف شده، بی‌نیاز می‌کند، بلکه اطلاعات بسیار در باب مباحث فقهی و نیز حکمت و فلسفه در اختیار دوست‌داران این‌گونه مباحث می‌گذارد و علاوه بر این مباحث، ذهن وقاد و نظر تیزبین مؤلف نیز در ماجرای مکابره میان صوفی و فقیه حکیم، داوری مطمئن و بی‌طرف و فرزانه است که قضاوت‌های او هرگز از دایره انصاف و رعایت حق و عدل، منحرف نمی‌گردد.

    این مختصات، این اثر را به صورت دایرة‌المعارفی در باب مقاصد صوفیان درآورده و حرفی را ناگفته و عقده‌ای را ناگشاده و نکته‌ای را شرح‌ناکرده و طرفی را نابسته نگذاشته است.

    در مجلد دوم و سوم، مؤلف به استقصا در باب سلسله‌های گوناگون تصوف شیعه و سنی پرداخته و اصول اعتقادات و پیران هر سلسله را به شرح باز نموده است. منتهی، جلد دوم خاص ترجمه متقدمان و متوسطان و جلد سوم مختص شرح حال معاصران مؤلف و پیران سلسله اوست.[۳]

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه مصحح بر کتاب، ج1، ص3
    2. ر.ک: همان، ج1، ص4
    3. ر.ک: همان، ج1، ص5

    منابع مقاله

    مقدمه مصحح کتاب در جلد 1.

    وابسته‌ها