شهید اول، محمد بن مکی: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'شامی (ابهام زدایی)' به 'شامی (ابهام‌زدایی)')
     
    (۸۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    <div class="wikiInfo">
    [[پرونده:NUR01687.jpg|بندانگشتی|شهید اول، محمد بن مکی]]
    [[پرونده:NUR01687.jpg|بندانگشتی|شهید اول، محمد بن مکی]]
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
    |-
    |-
    ! نام!! data-type='authorName'|شهید اول، محمد بن مکی
    ! نام!! data-type="authorName" |شهید اول، محمد بن مکی
    |-
    |-
    |نام های دیگر  
    |نام‎های دیگر  
    |data-type='authorOtherNames'| شهید اول، شمس الدین محمد
    | data-type="authorOtherNames" | شهید اول، شمس‌الدین محمد


    شیخ شهید
    شیخ شهید


    عاملی جزینی، ابو عبد الله محمد
    عاملی جزینی، ابوعبدالله محمد


    شامی، شمس الدین محمد
    شامی، شمس‌الدین محمد
     
    Muhammad Jamaluddin al-Makki al-Amili
    |-
    |-
    |نام پدر  
    |نام پدر  
    |data-type='authorfatherName'|
    | data-type="authorfatherName" |جمال‌الدين
    |-
    |-
    |متولد  
    |متولد  
    |data-type='authorbirthDate'|
    | data-type="authorbirthDate" |734ق
    |-
    |-
    |محل تولد
    |محل تولد
    |data-type='authorBirthPlace'|
    | data-type="authorBirthPlace" |حزین لبنان
    |-
    |-
    |رحلت  
    |رحلت  
    |data-type='authorDeathDate'|763 هـ.ش یا 786 هـ.ق یا 1384 م
    | data-type="authorDeathDate" |763 ش یا 786 ق یا 1384 م
    |-
    |-
    |اساتید
    |اساتید
    |data-type='authorTeachers'|
    | data-type="authorTeachers" |[[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]]، پسر [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]]؛
     
    سيد عميدالدين بن عبدالمطلب حلى
    |-
    |-
    |برخی آثار
    |برخی آثار
    |data-type='authorWritings'|[[اربع رسائل کلامیه؛ المقالـه التکلیفیه؛ الباقیات الصالحات]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: نويسنده
    | data-type="authorWritings" |[[الألفیة و النفلیة]]
     
    [[البیان]]  


    [[اربعون حدیثا چهل حدیث بهداشتی و اخلاقی]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: نويسنده
    [[الدروس الشرعیة في فقه الإمامیة]]  


    [[‏الالـفیه النفلیه ]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: نويسنده
    [[ذکری الشیعة في أحکام الشریعة]]  


    [[الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه]] / نوع اثر: کتاب  / نقش: نويسنده
    [[شرح خیارات اللمعة]]  
    |-class='articleCode'
    |- class="articleCode"
    |کد مولف
    |کد مؤلف
    |data-type='authorCode'|1687
    | data-type="authorCode" |AUTHORCODE01687AUTHORCODE
    |}
    |}
    </div>
    </div>
    {{کاربردهای دیگر|عاملی (ابهام زدایی)}}
    {{کاربردهای دیگر|شامی (ابهام‌زدایی)}}
    '''ابوعبدالله شمس‌الدین محمد بن مکی بن محمد شامی عاملی جزینی''' (۷۳۴-۷۸۶ق) معروف به شهید اول،  از علماء و محققان سرشناس شیعه در قرن هشتم قمری، از منطقه جبل عامل لبنان، از مهم‌ترين آثار ايشان، مى‌توان از «[[اللمعة الدمشقية في فقه الإمامية|اللمعة الدمشقية]]» نام برد كه جزء كتاب‌هاى درسى حوزه علميه مى‌باشد و دارای شروح فراوانی است.


    == ولادت ==
    شهید اول در سال 734ق، به دنيا آمد. وی اهل جبل عامل منطقه‌ای است در جنوب لبنان و از قدیمی‌ترین مراكز تشیع است و هم اكنون نیز یك مركز شیعی است.


    ==ولادت==
    پدرش، جمال‌الدين نيز از دانشمندان بزرگ زمان خود بوده است. اجداد و فرزندان شهید اول همگی اهل فضل و علم و از دانشمندان عصر خویش بودند.
     
    «'''شمس الدين، محمد بن مكى جبل عاملى'''»، معروف به '''شهيد اول''' كه از علماء و محققان سرشناس تشيع، در جبل عامل، در جنوب لبنان مى‌باشد، در سال 734ق، به دنيا آمد. پدرش، جمال الدين نيز از دانشمندان بزرگ زمان خود بوده است.


    ==کسب علم و دانش==
    ==تحصیلات==


    ايشان، دوران كودكى را در زادگاهش سپرى نمود و در اين ايام از محضر پدر استفاده‌هاى علمى برد و مقدمات علوم دينى و فقه را آموخت. هم‌چنين رياضى را نيز نزد عموى پدرش، شيخ اسد الدين جزينى فراگرفت.
    ايشان، دوران كودكى را در زادگاهش سپرى نمود و در اين ايام از محضر پدر استفاده‌هاى علمی‌برد و مقدمات علوم دينى و فقه را آموخت. هم‌چنين رياضى را نيز نزد عموى پدرش، شيخ اسدالدين جزينى فراگرفت.


    وقتى به سن شانزده سالگى رسيد، براى تكميل دانش و استفاده از اساتيد نامور شيعه، به عراق هجرت كرد و وارد شهر حله شد. وى، پنج سال در اين شهر اقامت كرد و از محضر دانشوران و فقهاى آن ديار، استفاده كرد و در سن هفده سالگى، در همين شهر توسط اساتيد خود به درجه رفيع اجتهاد و نقل حديث نايل آمد.
    وقتى به سن شانزده سالگى رسيد، براى تكميل دانش و استفاده از اساتيد نامور شيعه، به عراق هجرت كرد و وارد شهر حله شد. وى، پنج سال در اين شهر اقامت كرد و از محضر دانشوران و فقهاى آن ديار، استفاده كرد و در سن هفده سالگى، در همين شهر توسط اساتيد خود به درجه رفيع اجتهاد و نقل حديث نايل آمد.
    خط ۵۸: خط ۶۷:
    هم‌چنين ايشان براى كسب علم از ديگر بزرگان و دانشمندان، به ديگر مناطق كشورهاى اسلامى سفر كرد، از جمله به كربلا، نجف، بغداد، كوفه، مصر، سوريه، فلسطين و حجاز.
    هم‌چنين ايشان براى كسب علم از ديگر بزرگان و دانشمندان، به ديگر مناطق كشورهاى اسلامى سفر كرد، از جمله به كربلا، نجف، بغداد، كوفه، مصر، سوريه، فلسطين و حجاز.


    ==اساتيد==
    ===اساتيد===
     
    {{ستون-شروع|2}}
    # فخر المحققين، پسر علامه حلى؛
    # سيد عميد الدين بن عبد المطلب حلى؛
    # [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]]، پسر [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]]؛
    # سيد ضياء الدين عبد اللّه حلى؛
    # سيد عميدالدين بن عبدالمطلب حلى؛
    # سيد تاج الدين بن معيه حسينى؛
    # سيد ضياءالدين عبداللّه حلى؛
    # سيد علاء الدين بن زهره حسينى؛
    # سيد تاج‌الدين بن معيه حسينى؛
    # سيد علاءالدين بن زهره حسينى؛
    # شيخ على بن طران مطارآبادى؛
    # شيخ على بن طران مطارآبادى؛
    # الشيخ رضى الدين على بن احمد مزيدى؛
    # الشيخ رضى‌الدين على بن احمد مزيدى؛
    # شيخ جلال الدين محمد بن الشيخ شمس الدين حارثى؛
    # شيخ جلال‌الدين محمد بن الشيخ شمس‌الدين حارثى؛
    # شيخ محمد بن جعفر مشهدى؛
    # شيخ محمد بن جعفر مشهدى؛
    # شيخ قطب الدين بويهى رازى؛
    # شيخ قطب‌الدين بويهى رازى؛
     
    و...
    و...
    {{پایان}}


    گر چه ايشان، فقط 52 سال عمر كرد، ولى در طى سال‌هايى كه به تدريس مشغول بوده است، شاگردان بسيارى به عالم تشيع تحويل داده است كه از آن جمله، مى‌توان از افراد زير نام برد:
    گر چه ايشان، فقط 52 سال عمر كرد، ولى در طى سال‌هايى كه به تدريس مشغول بوده است، شاگردان بسيارى به عالم تشيع تحويل داده است كه از آن جمله، مى‌توان از افراد زير نام برد:


    #شيخ مقداد سيورى، صاحب كتاب«التنقيح»؛
    #شيخ مقداد سيورى، صاحب كتاب «التنقيح»؛
    #شيخ حسن بن سليمان حلى، صاحب كتاب«مختصر بصائر الدرجات»؛
    #شيخ [[حلی، حسن بن سلیمان|حسن بن سليمان حلى]]، صاحب كتاب «مختصر بصائر الدرجات»؛
    #سيد بدر الدين حسن بن ايوب، مشهور به نجم الدين، صاحب كتاب«المحجة البيضاء» در طهارت؛
    #سيد بدرالدين حسن بن ايوب، مشهور به نجم‌الدين، صاحب كتاب «المحجة البيضاء» در طهارت؛
    #شيخ شمس الدين، محمد، مشهور به ابن عبد العال كركى عاملى؛
    #شيخ شمس‌الدين، محمد، مشهور به ابن عبدالعال كركى عاملى؛
    #شيخ زين الدين، على بن خازن حائرى، صاحب المهذب و الموجز و سه فرزند گرامى خود شهيد اول به نام‌هاى #:ابو طالب، ابو القاسم و جمال الدين.
    #شيخ زين‌الدين، على بن خازن حائرى، صاحب المهذب و الموجز و سه فرزند گرامى خود شهيد اول به نام‌هاى #:ابوطالب، ابوالقاسم و جمال‌الدين.
     
    ==شهادت==
     
    زمانى كه حكومت دمشق به سلسله جراكسه رسيد و در اختيار فردى به نام «بيدمر» افتاد، ايشان نيز مورد حسد قرار گرفت و عده‌اى از بى‌دينان به اتهامات واهى و ساختگى او را به زندان انداختند؛ به اين بهانه كه مدعى شدند شهيد اول از اسلام برگشته است و با نهضت سربه‌داران در ايران ارتباط دارد و نامه‌اى براى حاكم دمشق ارسال كرده و خواستار محاكمه وى شدند.
     
    اين حيله افراد بى‌دين، كارساز شد و ايشان به زندان افكنده شد و حتى نامه‌هاى اين فقيه سترگ به حاكم كارگر نيفتاد. از جمله نامه‌هاى ايشان عبارت است از:
     
    «به جانم قسم! هيچ‌گاه جنايتى را مرتكب نشده‌ام و كسى كه ظلم و جنايتى را مرتكب نشده است، چرا عذرخواهى كند. شما نبايد به گفتار سخن‌چينان كه از دروغ و دشمنى[كه به دروغ و از سر دشمنى] گفته شده است، گوش دهيد... خدا را، خدا را گواه مى‌گيرم كه من از اين اتهامات به دور هستم. عقيده خالص من، دوستى و محبت پيامبر(ص) و عشق ورزيدن به كسانى است كه پيامبر(ص) را دوست دارند و دوست‌دار صحابه... پيامبر(ص) مى‌باشم».
     
    سرانجام، محاكمه اين فقيه باايمان با حضور شاه و ابن جماعة قاضى القضاة دمشق و ديگر قضات دربارى برگزار شد و سخنان شهيد در جلسه محاكمه هم اثرى نبخشيد و حكم از پيش تعيين شده قاضى چنين اعلام شد: «من ريختن خون او را واجب مى دانم!».
     
    اين شهيد سرافراز، سرانجام در روز پنج‌شنبه، نهم جمادى‌الاول سال 786ق، در سن 52 سالگى، پس از محاكمه و صدور حكم قتل وى توسط قضات دربارى، در قلعه دمشقِ شام، به شهادت رسيد. پس از شهادت، بدن مقدسش را به دار زدند، سپس سنگ‌سار كردند و آن‌گاه جسم بى‌جانش را سوزاندند تا آثارى از او باقى نماند؛ به همين خاطر است كه مرقدى براى اين فقيه بزرگ نمى‌شناسیم تا بر سر مزارش عاشقانه تبرک جوييم.


    ==آثار==
    ==آثار==


    در باره تأليفات اين عالم بزرگ شيعه بايد گفت، با اينكه اين شهيد بزرگوار، مدت كمى زيسته است و بسيارى از مدت عمر خود را نيز در سفر بوده، ولى توانسته است تأليفات ارزش‌مندى بيافريند كه براى هميشه مورد استفاده محققين و دانشجويان فقه و دين قرار گيرد. برخى، تأليفات ايشان را تا سى اثر نام برده‌اند كه در اين‌جا به برخى از آثار اين مرد بزرگ اشاره خواهيم داشت:
    درباره تأليفات اين عالم بزرگ شيعه بايد گفت، با اينكه اين شهيد بزرگوار، مدت كمی‌زیسته است و بسيارى از مدت عمر خود را نيز در سفر بوده، ولى توانسته است تأليفات ارزش‌مندى بيافريند كه براى هميشه مورد استفاده محققين و دانشجويان فقه و دين قرار گيرد. برخى، تأليفات ايشان را تا سى اثر نام برده‌اند كه در اين‌جا به برخى از آثار اين مرد بزرگ اشاره خواهيم داشت:
     
    {{ستون-شروع|2}}
    # اختصار الجعفر؛
    # اختصار الجعفر؛
    # الاربعون حديثا؛
    # الاربعون حديثا؛
    خط ۹۸: خط ۱۲۰:
    # خلاصة الاعتبار فى الحج و الاعتمار؛
    # خلاصة الاعتبار فى الحج و الاعتمار؛
    # الدروس الشرعية فى فقه الامامية؛
    # الدروس الشرعية فى فقه الامامية؛
    # الذكرى در فقه اماميه؛
    # [[ذكری الشيعة في أحكام الشريعة|الذكرى]] در فقه اماميه؛
    # القواعد الكلية فى الاصول و الفروع كه به«قواعد شهيد» معروف است؛
    # القواعد الكلية فى الاصول و الفروع كه به «قواعد شهيد» معروف است؛
    # المزار؛
    # المزار؛
    # المسائل كه به«مسائل ابن مكى» معروف است؛
    # المسائل كه به «مسائل ابن مكى» معروف است؛
    # مجاميع ثلاثة در سه جلد؛
    # مجاميع ثلاثة در سه جلد؛
    # النفلية؛
    # النفلية؛
     
    {{پایان}}
    و...
    و...


    از جمله مهم‌ترين آثار ايشان، مى‌توان از«اللمعة الدمشقية» نام برد كه جزء كتاب‌هاى درسى حوزه علميه مى‌باشد و به گفته شيخ حر عاملى، اين كتاب را هنگامى كه در قلعه شام محبوس بوده، در مدت هفت روز تأليف كرده است، در حالى كه از منابع فقهى غير از كتاب«مختصر النافع» محقق اول، كتاب ديگرى در دست نداشته است.
    از جمله مهم‌ترين آثار ايشان، مى‌توان از «اللمعة الدمشقية» نام برد كه جزء كتاب‌هاى درسى حوزه علميه مى‌باشد و به گفته [[حر عاملی، محمد بن حسن|شيخ حر عاملى]]، اين كتاب را هنگامى كه در قلعه شام محبوس بوده، در مدت هفت روز تأليف كرده است، در حالى كه از منابع فقهى غير از كتاب «[[المختصر النافع في فقه الإمامية|مختصر النافع]]» محقق اول، كتاب ديگرى در دست نداشته است.


    ==شهادت==
    {{شهيد اول}}
     
    {{محدثان شیعه}}
    زمانى كه حكومت دمشق به سلسله جراكسه رسيد و در اختيار فردى به نام«بيدمر» افتاد، ايشان نيز مورد حسد قرار گرفت و عده‌اى از بى‌دينان به اتهامات واهى و ساختگى او را به زندان انداختند؛ به اين بهانه كه مدعى شدند شهيد اول از اسلام برگشته است و با نهضت سربه‌داران در ايران ارتباط دارد و نامه‌اى براى حاكم دمشق ارسال كرده و خواستار محاكمه وى شدند.
    {{شهیدان}}
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}


    اين حيله افراد بى‌دين، كارساز شد و ايشان به زندان افكنده شد و حتى نامه‌هاى اين فقيه سترگ به حاكم كارگر نيفتاد. از جمله نامه‌هاى ايشان عبارت است از:
    [[الألفیة و النفلیة]]


    «به جانم قسم! هيچ‌گاه جنايتى را مرتكب نشده‌ام و كسى كه ظلم و جنايتى را مرتكب نشده است، چرا عذرخواهى كند. شما نبايد به گفتار سخن‌چينان كه از دروغ و دشمنى[كه به دروغ و از سر دشمنى] گفته شده است، گوش دهيد... خدا را، خدا را گواه مى‌گيرم كه من از اين اتهامات به دور هستم. عقيده خالص من، دوستى و محبت پيامبر(ص) و عشق ورزيدن به كسانى است كه پيامبر(ص) را دوست دارند و دوست‌دار صحابه... پيامبر(ص) مى‌باشم».
    [[البیان]]  
     
    سرانجام، محاكمه اين فقيه باايمان با حضور شاه و ابن جماعة قاضى القضاة دمشق و ديگر قضات دربارى برگزار شد و سخنان شهيد در جلسه محاكمه هم اثرى نبخشيد و حكم از پيش تعيين شده قاضى چنين اعلام شد: «من ريختن خون او را واجب مى دانم!».
     
    اين شهيد سرافراز، سرانجام در روز پنج‌شنبه، نهم جمادى‌الاول سال 786ق، در سن 52 سالگى، پس از محاكمه و صدور حكم قتل وى توسط قضات دربارى، در قلعه دمشقِ شام، به شهادت رسيد. پس از شهادت، بدن مقدسش را به دار زدند، سپس سنگ‌سار كردند و آن‌گاه جسم بى‌جانش را سوزاندند تا آثارى از او باقى نماند؛ به همين خاطر است كه مرقدى براى اين فقيه بزرگ نمى‌شناسيم تا بر سر مزارش عاشقانه تبرك جوييم.
     
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
    [[الألفیة و النفلیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده


    [[البیان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الدروس الشرعیة في فقه الإمامیة]]  


    [[الدروس الشرعیة في فقه الإمامیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[ذکری الشیعة في أحکام الشریعة]]  


    [[ذکری الشیعة في أحکام الشریعة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[شرح خیارات اللمعة]]  


    [[شرح خیارات اللمعة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[غایة المراد في شرح نکت الإرشاد]]  


    [[غایة المراد في شرح نکت الإرشاد]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[اللمعة الدمشقیة في فقه الإمامیة]]  


    [[اللمعة الدمشقیة في فقه الإمامیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[النجعة في شرح اللمعة]]  


    [[النجعة في شرح اللمعة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[رسایل الشهید الأول]]  


    [[رسایل الشهید الأول]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[التعلیقات علی شرح اللمعة الدمشقیة]]  


    [[التعلیقات علی شرح اللمعة الدمشقیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الأربعون حديثاَ (الشهيد الاول)]]  


    [[الأربعون حدیثا]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الأربعون حدیثا]]  


    [[الدرة الباهرة من الأصداف الطاهرة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الأربعون حديثا، چهل حديث بهداشتی و اخلاقی]]  


    [[الحاشیة علی الروضة البهیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[چهل حدیث ترجمه الأربعون حدیثا (کوشا)]]  


    [[القواعد و الفوائد في الفقه و الاُصول و العربیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الدرة الباهرة من الأصداف الطاهرة]]  


    [[أربع رسائل كلامیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: --
    [[الحاشیة علی الروضة البهیة]]  


    [[أربع رسائل كلامیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: -
    [[القواعد و الفوائد في الفقه و الاُصول و العربیة]]  


    [[أربع رسائل كلامیة]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[أربع رسائل كلامیة]]  


    [[الأربعون حدیثا]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[المزار]]  


    [[المزار]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الدره الباهره من الاصداف الطاهره (طبع جدید)]]  


    [[الدره الباهره من الاصداف الطاهره ( طبع جدید)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الدره الباهره من الاصداف الطاهره/ترجمه]]  


    [[الدره الباهره من الاصداف الطاهره/ترجمه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[موسوعة الشهيد الأول]]  


    [[موسوعة الشهید الأول]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[مجموعه مقالات کنگره بین‌المللی  شهیدین]]  


    [[مجموعه مقالات کنگره بین اللملی شهیدین]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[عناوين الأحكام]]  


    [[عناوین الاحکام ( ترجمه و شرح متن لمعه)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[المزار]]  


    [[المزار]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[قواعد فقه ترجمه القواعد و الفواید]]  


    [[قواعد فقه ترجمه القواعد و الفواید]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[کامل‌ترین ترجمه نموداری شرح لمعه «شهید ثانی»]]  


    [[کامل ترین ترجمه نموداری شرح لمعه «شهید ثانی»]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[شرح کتاب حدود «شرح اللمعة الدمشقیة»]]


    [[تحریر الروضه فی شرح اللمعه(ویرایش جدید)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[تحریر الروضه فی شرح اللمعه (ویرایش جدید)]]  


    [[مشارق الشموس فی شرح الدروس ( 1 جلدی )]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[مشارق الشموس في شرح الدروس]]  


    [[الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه]]  


    [[الأربعون حديثا (چهل حديث بهداشتي و اخلاقي)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الأربعون حديثا (چهل حديث بهداشتي و اخلاقي)]]  


    [[الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية]]  


    [[ترجمه کتاب لمعه]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[ترجمه کتاب لمعه]]  


    [[ شرح اللمعة الدمشقية]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده
    [[شرح اللمعة الدمشقية]]  






    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:شهیدان]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۹ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۰:۵۶

    شهید اول، محمد بن مکی
    نام شهید اول، محمد بن مکی
    نام‎های دیگر شهید اول، شمس‌الدین محمد

    شیخ شهید

    عاملی جزینی، ابوعبدالله محمد

    شامی، شمس‌الدین محمد

    Muhammad Jamaluddin al-Makki al-Amili

    نام پدر جمال‌الدين
    متولد 734ق
    محل تولد حزین لبنان
    رحلت 763 ش یا 786 ق یا 1384 م
    اساتید فخر المحققين، پسر علامه حلى؛

    سيد عميدالدين بن عبدالمطلب حلى

    برخی آثار الألفیة و النفلیة

    البیان

    الدروس الشرعیة في فقه الإمامیة

    ذکری الشیعة في أحکام الشریعة

    شرح خیارات اللمعة

    کد مؤلف AUTHORCODE01687AUTHORCODE

    ابوعبدالله شمس‌الدین محمد بن مکی بن محمد شامی عاملی جزینی (۷۳۴-۷۸۶ق) معروف به شهید اول،  از علماء و محققان سرشناس شیعه در قرن هشتم قمری، از منطقه جبل عامل لبنان، از مهم‌ترين آثار ايشان، مى‌توان از «اللمعة الدمشقية» نام برد كه جزء كتاب‌هاى درسى حوزه علميه مى‌باشد و دارای شروح فراوانی است.

    ولادت

    شهید اول در سال 734ق، به دنيا آمد. وی اهل جبل عامل منطقه‌ای است در جنوب لبنان و از قدیمی‌ترین مراكز تشیع است و هم اكنون نیز یك مركز شیعی است.

    پدرش، جمال‌الدين نيز از دانشمندان بزرگ زمان خود بوده است. اجداد و فرزندان شهید اول همگی اهل فضل و علم و از دانشمندان عصر خویش بودند.

    تحصیلات

    ايشان، دوران كودكى را در زادگاهش سپرى نمود و در اين ايام از محضر پدر استفاده‌هاى علمی‌برد و مقدمات علوم دينى و فقه را آموخت. هم‌چنين رياضى را نيز نزد عموى پدرش، شيخ اسدالدين جزينى فراگرفت.

    وقتى به سن شانزده سالگى رسيد، براى تكميل دانش و استفاده از اساتيد نامور شيعه، به عراق هجرت كرد و وارد شهر حله شد. وى، پنج سال در اين شهر اقامت كرد و از محضر دانشوران و فقهاى آن ديار، استفاده كرد و در سن هفده سالگى، در همين شهر توسط اساتيد خود به درجه رفيع اجتهاد و نقل حديث نايل آمد.

    وى، پس از سال‌ها اقامت در شهر حلّه، در سال 755ق؛ يعنى در سن بيست و يك سالگى، به زادگاهش در جبل عامل بازگشت و بى‌درنگ در شهر خود مدرسه‌اى تأسيس كرد كه از بقيه مدارس جبل عامل، پيشرفته‌تر و در تدريس فقه و اصول پيش‌گام‌تر بود.

    هم‌چنين ايشان براى كسب علم از ديگر بزرگان و دانشمندان، به ديگر مناطق كشورهاى اسلامى سفر كرد، از جمله به كربلا، نجف، بغداد، كوفه، مصر، سوريه، فلسطين و حجاز.

    اساتيد

    1. فخر المحققين، پسر علامه حلى؛
    2. سيد عميدالدين بن عبدالمطلب حلى؛
    3. سيد ضياءالدين عبداللّه حلى؛
    4. سيد تاج‌الدين بن معيه حسينى؛
    5. سيد علاءالدين بن زهره حسينى؛
    6. شيخ على بن طران مطارآبادى؛
    7. الشيخ رضى‌الدين على بن احمد مزيدى؛
    8. شيخ جلال‌الدين محمد بن الشيخ شمس‌الدين حارثى؛
    9. شيخ محمد بن جعفر مشهدى؛
    10. شيخ قطب‌الدين بويهى رازى؛

    و...

    گر چه ايشان، فقط 52 سال عمر كرد، ولى در طى سال‌هايى كه به تدريس مشغول بوده است، شاگردان بسيارى به عالم تشيع تحويل داده است كه از آن جمله، مى‌توان از افراد زير نام برد:

    1. شيخ مقداد سيورى، صاحب كتاب «التنقيح»؛
    2. شيخ حسن بن سليمان حلى، صاحب كتاب «مختصر بصائر الدرجات»؛
    3. سيد بدرالدين حسن بن ايوب، مشهور به نجم‌الدين، صاحب كتاب «المحجة البيضاء» در طهارت؛
    4. شيخ شمس‌الدين، محمد، مشهور به ابن عبدالعال كركى عاملى؛
    5. شيخ زين‌الدين، على بن خازن حائرى، صاحب المهذب و الموجز و سه فرزند گرامى خود شهيد اول به نام‌هاى #:ابوطالب، ابوالقاسم و جمال‌الدين.

    شهادت

    زمانى كه حكومت دمشق به سلسله جراكسه رسيد و در اختيار فردى به نام «بيدمر» افتاد، ايشان نيز مورد حسد قرار گرفت و عده‌اى از بى‌دينان به اتهامات واهى و ساختگى او را به زندان انداختند؛ به اين بهانه كه مدعى شدند شهيد اول از اسلام برگشته است و با نهضت سربه‌داران در ايران ارتباط دارد و نامه‌اى براى حاكم دمشق ارسال كرده و خواستار محاكمه وى شدند.

    اين حيله افراد بى‌دين، كارساز شد و ايشان به زندان افكنده شد و حتى نامه‌هاى اين فقيه سترگ به حاكم كارگر نيفتاد. از جمله نامه‌هاى ايشان عبارت است از:

    «به جانم قسم! هيچ‌گاه جنايتى را مرتكب نشده‌ام و كسى كه ظلم و جنايتى را مرتكب نشده است، چرا عذرخواهى كند. شما نبايد به گفتار سخن‌چينان كه از دروغ و دشمنى[كه به دروغ و از سر دشمنى] گفته شده است، گوش دهيد... خدا را، خدا را گواه مى‌گيرم كه من از اين اتهامات به دور هستم. عقيده خالص من، دوستى و محبت پيامبر(ص) و عشق ورزيدن به كسانى است كه پيامبر(ص) را دوست دارند و دوست‌دار صحابه... پيامبر(ص) مى‌باشم».

    سرانجام، محاكمه اين فقيه باايمان با حضور شاه و ابن جماعة قاضى القضاة دمشق و ديگر قضات دربارى برگزار شد و سخنان شهيد در جلسه محاكمه هم اثرى نبخشيد و حكم از پيش تعيين شده قاضى چنين اعلام شد: «من ريختن خون او را واجب مى دانم!».

    اين شهيد سرافراز، سرانجام در روز پنج‌شنبه، نهم جمادى‌الاول سال 786ق، در سن 52 سالگى، پس از محاكمه و صدور حكم قتل وى توسط قضات دربارى، در قلعه دمشقِ شام، به شهادت رسيد. پس از شهادت، بدن مقدسش را به دار زدند، سپس سنگ‌سار كردند و آن‌گاه جسم بى‌جانش را سوزاندند تا آثارى از او باقى نماند؛ به همين خاطر است كه مرقدى براى اين فقيه بزرگ نمى‌شناسیم تا بر سر مزارش عاشقانه تبرک جوييم.

    آثار

    درباره تأليفات اين عالم بزرگ شيعه بايد گفت، با اينكه اين شهيد بزرگوار، مدت كمی‌زیسته است و بسيارى از مدت عمر خود را نيز در سفر بوده، ولى توانسته است تأليفات ارزش‌مندى بيافريند كه براى هميشه مورد استفاده محققين و دانشجويان فقه و دين قرار گيرد. برخى، تأليفات ايشان را تا سى اثر نام برده‌اند كه در اين‌جا به برخى از آثار اين مرد بزرگ اشاره خواهيم داشت:

    1. اختصار الجعفر؛
    2. الاربعون حديثا؛
    3. الاربعون مسئلة؛
    4. الاعتقادية؛
    5. الالفية فى فقه الصلوة؛
    6. الباقيات الصالحات؛
    7. البيان در فقه؛
    8. التكليف يا تكليفية؛
    9. جامع البين يا الجامع بين شرحى الاخوين؛
    10. غاية المراد فى شرح نكت الارشاد؛
    11. حاشيه قواعد علامه؛
    12. خلاصة الاعتبار فى الحج و الاعتمار؛
    13. الدروس الشرعية فى فقه الامامية؛
    14. الذكرى در فقه اماميه؛
    15. القواعد الكلية فى الاصول و الفروع كه به «قواعد شهيد» معروف است؛
    16. المزار؛
    17. المسائل كه به «مسائل ابن مكى» معروف است؛
    18. مجاميع ثلاثة در سه جلد؛
    19. النفلية؛

    و...

    از جمله مهم‌ترين آثار ايشان، مى‌توان از «اللمعة الدمشقية» نام برد كه جزء كتاب‌هاى درسى حوزه علميه مى‌باشد و به گفته شيخ حر عاملى، اين كتاب را هنگامى كه در قلعه شام محبوس بوده، در مدت هفت روز تأليف كرده است، در حالى كه از منابع فقهى غير از كتاب «مختصر النافع» محقق اول، كتاب ديگرى در دست نداشته است.

    وابسته‌ها

    الألفیة و النفلیة

    البیان

    الدروس الشرعیة في فقه الإمامیة

    ذکری الشیعة في أحکام الشریعة

    شرح خیارات اللمعة

    غایة المراد في شرح نکت الإرشاد

    اللمعة الدمشقیة في فقه الإمامیة

    النجعة في شرح اللمعة

    رسایل الشهید الأول

    التعلیقات علی شرح اللمعة الدمشقیة

    الأربعون حديثاَ (الشهيد الاول)

    الأربعون حدیثا

    الأربعون حديثا، چهل حديث بهداشتی و اخلاقی

    چهل حدیث ترجمه الأربعون حدیثا (کوشا)

    الدرة الباهرة من الأصداف الطاهرة

    الحاشیة علی الروضة البهیة

    القواعد و الفوائد في الفقه و الاُصول و العربیة

    أربع رسائل كلامیة

    المزار

    الدره الباهره من الاصداف الطاهره (طبع جدید)

    الدره الباهره من الاصداف الطاهره/ترجمه

    موسوعة الشهيد الأول

    مجموعه مقالات کنگره بین‌المللی شهیدین

    عناوين الأحكام

    المزار

    قواعد فقه ترجمه القواعد و الفواید

    کامل‌ترین ترجمه نموداری شرح لمعه «شهید ثانی»

    شرح کتاب حدود «شرح اللمعة الدمشقیة»

    تحریر الروضه فی شرح اللمعه (ویرایش جدید)

    مشارق الشموس في شرح الدروس

    الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه

    الأربعون حديثا (چهل حديث بهداشتي و اخلاقي)

    الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية

    ترجمه کتاب لمعه

    شرح اللمعة الدمشقية