شهید اول، محمد بن مکی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '</div> '''' به '</div> '''') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'شامی (ابهام زدایی)' به 'شامی (ابهام‌زدایی)') |
||
| (۳۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
| data-type="authorCode" | | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE01687AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
'''ابوعبدالله شمس‌الدین محمد بن مکی بن محمد شامی عاملی جزینی''' | {{کاربردهای دیگر|عاملی (ابهام زدایی)}} | ||
{{کاربردهای دیگر|شامی (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''ابوعبدالله شمس‌الدین محمد بن مکی بن محمد شامی عاملی جزینی''' (۷۳۴-۷۸۶ق) معروف به شهید اول، از علماء و محققان سرشناس شیعه در قرن هشتم قمری، از منطقه جبل عامل لبنان، از مهم‌ترين آثار ايشان، مى‌توان از «[[اللمعة الدمشقية في فقه الإمامية|اللمعة الدمشقية]]» نام برد كه جزء كتاب‌هاى درسى حوزه علميه مى‌باشد و دارای شروح فراوانی است. | |||
== ولادت == | == ولادت == | ||
شهید اول در سال 734ق، به دنيا آمد. وی اهل جبل عامل منطقه‌ای است در جنوب لبنان و از | شهید اول در سال 734ق، به دنيا آمد. وی اهل جبل عامل منطقه‌ای است در جنوب لبنان و از قدیمی‌ترین مراكز تشیع است و هم اكنون نیز یك مركز شیعی است. | ||
پدرش، جمال‌الدين نيز از دانشمندان بزرگ زمان خود بوده است. اجداد و فرزندان شهید اول همگی اهل فضل و علم و از دانشمندان عصر خویش بودند. | پدرش، جمال‌الدين نيز از دانشمندان بزرگ زمان خود بوده است. اجداد و فرزندان شهید اول همگی اهل فضل و علم و از دانشمندان عصر خویش بودند. | ||
== | ==تحصیلات== | ||
ايشان، دوران كودكى را در زادگاهش سپرى نمود و در اين ايام از محضر پدر استفاده‌هاى علمی‌برد و مقدمات علوم دينى و فقه را آموخت. هم‌چنين رياضى را نيز نزد عموى پدرش، شيخ اسدالدين جزينى فراگرفت. | ايشان، دوران كودكى را در زادگاهش سپرى نمود و در اين ايام از محضر پدر استفاده‌هاى علمی‌برد و مقدمات علوم دينى و فقه را آموخت. هم‌چنين رياضى را نيز نزد عموى پدرش، شيخ اسدالدين جزينى فراگرفت. | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۷: | ||
هم‌چنين ايشان براى كسب علم از ديگر بزرگان و دانشمندان، به ديگر مناطق كشورهاى اسلامى سفر كرد، از جمله به كربلا، نجف، بغداد، كوفه، مصر، سوريه، فلسطين و حجاز. | هم‌چنين ايشان براى كسب علم از ديگر بزرگان و دانشمندان، به ديگر مناطق كشورهاى اسلامى سفر كرد، از جمله به كربلا، نجف، بغداد، كوفه، مصر، سوريه، فلسطين و حجاز. | ||
==اساتيد== | ===اساتيد=== | ||
{{ستون-شروع|2}} | |||
# [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]]، پسر [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]]؛ | # [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]]، پسر [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]]؛ | ||
# سيد عميدالدين بن عبدالمطلب حلى؛ | # سيد عميدالدين بن عبدالمطلب حلى؛ | ||
| خط ۷۷: | خط ۸۰: | ||
# شيخ محمد بن جعفر مشهدى؛ | # شيخ محمد بن جعفر مشهدى؛ | ||
# شيخ قطب‌الدين بويهى رازى؛ | # شيخ قطب‌الدين بويهى رازى؛ | ||
و... | و... | ||
{{پایان}} | |||
گر چه ايشان، فقط 52 سال عمر كرد، ولى در طى سال‌هايى كه به تدريس مشغول بوده است، شاگردان بسيارى به عالم تشيع تحويل داده است كه از آن جمله، مى‌توان از افراد زير نام برد: | گر چه ايشان، فقط 52 سال عمر كرد، ولى در طى سال‌هايى كه به تدريس مشغول بوده است، شاگردان بسيارى به عالم تشيع تحويل داده است كه از آن جمله، مى‌توان از افراد زير نام برد: | ||
| خط ۸۷: | خط ۹۰: | ||
#شيخ شمس‌الدين، محمد، مشهور به ابن عبدالعال كركى عاملى؛ | #شيخ شمس‌الدين، محمد، مشهور به ابن عبدالعال كركى عاملى؛ | ||
#شيخ زين‌الدين، على بن خازن حائرى، صاحب المهذب و الموجز و سه فرزند گرامى خود شهيد اول به نامهاى #:ابوطالب، ابوالقاسم و جمال‌الدين. | #شيخ زين‌الدين، على بن خازن حائرى، صاحب المهذب و الموجز و سه فرزند گرامى خود شهيد اول به نامهاى #:ابوطالب، ابوالقاسم و جمال‌الدين. | ||
==شهادت== | |||
زمانى كه حكومت دمشق به سلسله جراكسه رسيد و در اختيار فردى به نام «بيدمر» افتاد، ايشان نيز مورد حسد قرار گرفت و عده‌اى از بى‌دينان به اتهامات واهى و ساختگى او را به زندان انداختند؛ به اين بهانه كه مدعى شدند شهيد اول از اسلام برگشته است و با نهضت سربه‌داران در ايران ارتباط دارد و نامهاى براى حاكم دمشق ارسال كرده و خواستار محاكمه وى شدند. | |||
اين حيله افراد بى‌دين، كارساز شد و ايشان به زندان افكنده شد و حتى نامه‌هاى اين فقيه سترگ به حاكم كارگر نيفتاد. از جمله نامه‌هاى ايشان عبارت است از: | |||
«به جانم قسم! هيچ‌گاه جنايتى را مرتكب نشده‌ام و كسى كه ظلم و جنايتى را مرتكب نشده است، چرا عذرخواهى كند. شما نبايد به گفتار سخن‌چينان كه از دروغ و دشمنى[كه به دروغ و از سر دشمنى] گفته شده است، گوش دهيد... خدا را، خدا را گواه مى‌گيرم كه من از اين اتهامات به دور هستم. عقيده خالص من، دوستى و محبت پيامبر(ص) و عشق ورزيدن به كسانى است كه پيامبر(ص) را دوست دارند و دوست‌دار صحابه... پيامبر(ص) مى‌باشم». | |||
سرانجام، محاكمه اين فقيه باايمان با حضور شاه و ابن جماعة قاضى القضاة دمشق و ديگر قضات دربارى برگزار شد و سخنان شهيد در جلسه محاكمه هم اثرى نبخشيد و حكم از پيش تعيين شده قاضى چنين اعلام شد: «من ريختن خون او را واجب مى دانم!». | |||
اين شهيد سرافراز، سرانجام در روز پنج‌شنبه، نهم جمادى‌الاول سال 786ق، در سن 52 سالگى، پس از محاكمه و صدور حكم قتل وى توسط قضات دربارى، در قلعه دمشقِ شام، به شهادت رسيد. پس از شهادت، بدن مقدسش را به دار زدند، سپس سنگ‌سار كردند و آن‌گاه جسم بى‌جانش را سوزاندند تا آثارى از او باقى نماند؛ به همين خاطر است كه مرقدى براى اين فقيه بزرگ نمى‌شناسیم تا بر سر مزارش عاشقانه تبرک جوييم. | |||
==آثار== | ==آثار== | ||
درباره تأليفات اين عالم بزرگ شيعه بايد گفت، با اينكه اين شهيد بزرگوار، مدت | درباره تأليفات اين عالم بزرگ شيعه بايد گفت، با اينكه اين شهيد بزرگوار، مدت كمی‌زیسته است و بسيارى از مدت عمر خود را نيز در سفر بوده، ولى توانسته است تأليفات ارزش‌مندى بيافريند كه براى هميشه مورد استفاده محققين و دانشجويان فقه و دين قرار گيرد. برخى، تأليفات ايشان را تا سى اثر نام برده‌اند كه در اين‌جا به برخى از آثار اين مرد بزرگ اشاره خواهيم داشت: | ||
{{ستون-شروع|2}} | |||
# اختصار الجعفر؛ | # اختصار الجعفر؛ | ||
# الاربعون حديثا؛ | # الاربعون حديثا؛ | ||
| خط ۱۱۱: | خط ۱۲۶: | ||
# مجاميع ثلاثة در سه جلد؛ | # مجاميع ثلاثة در سه جلد؛ | ||
# النفلية؛ | # النفلية؛ | ||
{{پایان}} | |||
و... | و... | ||
از جمله مهم‌ترين آثار ايشان، مى‌توان از «اللمعة الدمشقية» نام برد كه جزء كتاب‌هاى درسى حوزه علميه مى‌باشد و به گفته [[حر عاملی، محمد بن حسن|شيخ حر عاملى]]، اين كتاب را هنگامى كه در قلعه شام محبوس بوده، در مدت هفت روز تأليف كرده است، در حالى كه از منابع فقهى غير از كتاب «[[المختصر النافع في فقه الإمامية|مختصر النافع]]» محقق اول، كتاب ديگرى در دست نداشته است. | از جمله مهم‌ترين آثار ايشان، مى‌توان از «اللمعة الدمشقية» نام برد كه جزء كتاب‌هاى درسى حوزه علميه مى‌باشد و به گفته [[حر عاملی، محمد بن حسن|شيخ حر عاملى]]، اين كتاب را هنگامى كه در قلعه شام محبوس بوده، در مدت هفت روز تأليف كرده است، در حالى كه از منابع فقهى غير از كتاب «[[المختصر النافع في فقه الإمامية|مختصر النافع]]» محقق اول، كتاب ديگرى در دست نداشته است. | ||
{{شهيد اول}} | |||
{{محدثان شیعه}} | |||
{{شهیدان}} | |||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||
[[الألفیة و النفلیة]] | [[الألفیة و النفلیة]] | ||
| خط ۱۴۹: | خط ۱۵۶: | ||
[[التعلیقات علی شرح اللمعة الدمشقیة]] | [[التعلیقات علی شرح اللمعة الدمشقیة]] | ||
[[الأربعون حديثاَ (الشهيد الاول)]] | |||
[[الأربعون حدیثا]] | [[الأربعون حدیثا]] | ||
[[الأربعون حديثا، چهل حديث بهداشتی و اخلاقی]] | |||
[[چهل حدیث ترجمه الأربعون حدیثا (کوشا)]] | |||
[[الدرة الباهرة من الأصداف الطاهرة]] | [[الدرة الباهرة من الأصداف الطاهرة]] | ||
| خط ۱۵۹: | خط ۱۷۲: | ||
[[أربع رسائل كلامیة]] | [[أربع رسائل كلامیة]] | ||
[[المزار]] | [[المزار]] | ||
| خط ۱۷۰: | خط ۱۸۱: | ||
[[موسوعة الشهيد الأول]] | [[موسوعة الشهيد الأول]] | ||
[[مجموعه مقالات کنگره | [[مجموعه مقالات کنگره بین‌المللی شهیدین]] | ||
[[ | [[عناوين الأحكام]] | ||
[[المزار]] | [[المزار]] | ||
| خط ۱۷۸: | خط ۱۸۹: | ||
[[قواعد فقه ترجمه القواعد و الفواید]] | [[قواعد فقه ترجمه القواعد و الفواید]] | ||
[[ | [[کامل‌ترین ترجمه نموداری شرح لمعه «شهید ثانی»]] | ||
[[شرح کتاب حدود «شرح اللمعة الدمشقیة»]] | |||
[[تحریر الروضه فی شرح اللمعه (ویرایش جدید)]] | [[تحریر الروضه فی شرح اللمعه (ویرایش جدید)]] | ||
| خط ۱۹۷: | خط ۲۱۰: | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده: | [[رده:شهیدان]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۹ نوامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۰:۵۶
| نام | شهید اول، محمد بن مکی |
|---|---|
| نامهای دیگر | شهید اول، شمس‌الدین محمد
شیخ شهید عاملی جزینی، ابوعبدالله محمد شامی، شمس‌الدین محمد Muhammad Jamaluddin al-Makki al-Amili |
| نام پدر | جمال‌الدين |
| متولد | 734ق |
| محل تولد | حزین لبنان |
| رحلت | 763 ش یا 786 ق یا 1384 م |
| اساتید | فخر المحققين، پسر علامه حلى؛
سيد عميدالدين بن عبدالمطلب حلى |
| برخی آثار | الألفیة و النفلیة |
| کد مؤلف | AUTHORCODE01687AUTHORCODE |
ابوعبدالله شمس‌الدین محمد بن مکی بن محمد شامی عاملی جزینی (۷۳۴-۷۸۶ق) معروف به شهید اول، از علماء و محققان سرشناس شیعه در قرن هشتم قمری، از منطقه جبل عامل لبنان، از مهم‌ترين آثار ايشان، مى‌توان از «اللمعة الدمشقية» نام برد كه جزء كتاب‌هاى درسى حوزه علميه مى‌باشد و دارای شروح فراوانی است.
ولادت
شهید اول در سال 734ق، به دنيا آمد. وی اهل جبل عامل منطقه‌ای است در جنوب لبنان و از قدیمی‌ترین مراكز تشیع است و هم اكنون نیز یك مركز شیعی است.
پدرش، جمال‌الدين نيز از دانشمندان بزرگ زمان خود بوده است. اجداد و فرزندان شهید اول همگی اهل فضل و علم و از دانشمندان عصر خویش بودند.
تحصیلات
ايشان، دوران كودكى را در زادگاهش سپرى نمود و در اين ايام از محضر پدر استفاده‌هاى علمی‌برد و مقدمات علوم دينى و فقه را آموخت. هم‌چنين رياضى را نيز نزد عموى پدرش، شيخ اسدالدين جزينى فراگرفت.
وقتى به سن شانزده سالگى رسيد، براى تكميل دانش و استفاده از اساتيد نامور شيعه، به عراق هجرت كرد و وارد شهر حله شد. وى، پنج سال در اين شهر اقامت كرد و از محضر دانشوران و فقهاى آن ديار، استفاده كرد و در سن هفده سالگى، در همين شهر توسط اساتيد خود به درجه رفيع اجتهاد و نقل حديث نايل آمد.
وى، پس از سال‌ها اقامت در شهر حلّه، در سال 755ق؛ يعنى در سن بيست و يك سالگى، به زادگاهش در جبل عامل بازگشت و بى‌درنگ در شهر خود مدرسه‌اى تأسيس كرد كه از بقيه مدارس جبل عامل، پيشرفته‌تر و در تدريس فقه و اصول پيش‌گام‌تر بود.
هم‌چنين ايشان براى كسب علم از ديگر بزرگان و دانشمندان، به ديگر مناطق كشورهاى اسلامى سفر كرد، از جمله به كربلا، نجف، بغداد، كوفه، مصر، سوريه، فلسطين و حجاز.
اساتيد
- فخر المحققين، پسر علامه حلى؛
- سيد عميدالدين بن عبدالمطلب حلى؛
- سيد ضياءالدين عبداللّه حلى؛
- سيد تاج‌الدين بن معيه حسينى؛
- سيد علاءالدين بن زهره حسينى؛
- شيخ على بن طران مطارآبادى؛
- الشيخ رضى‌الدين على بن احمد مزيدى؛
- شيخ جلال‌الدين محمد بن الشيخ شمس‌الدين حارثى؛
- شيخ محمد بن جعفر مشهدى؛
- شيخ قطب‌الدين بويهى رازى؛
و...
گر چه ايشان، فقط 52 سال عمر كرد، ولى در طى سال‌هايى كه به تدريس مشغول بوده است، شاگردان بسيارى به عالم تشيع تحويل داده است كه از آن جمله، مى‌توان از افراد زير نام برد:
- شيخ مقداد سيورى، صاحب كتاب «التنقيح»؛
- شيخ حسن بن سليمان حلى، صاحب كتاب «مختصر بصائر الدرجات»؛
- سيد بدرالدين حسن بن ايوب، مشهور به نجم‌الدين، صاحب كتاب «المحجة البيضاء» در طهارت؛
- شيخ شمس‌الدين، محمد، مشهور به ابن عبدالعال كركى عاملى؛
- شيخ زين‌الدين، على بن خازن حائرى، صاحب المهذب و الموجز و سه فرزند گرامى خود شهيد اول به نامهاى #:ابوطالب، ابوالقاسم و جمال‌الدين.
شهادت
زمانى كه حكومت دمشق به سلسله جراكسه رسيد و در اختيار فردى به نام «بيدمر» افتاد، ايشان نيز مورد حسد قرار گرفت و عده‌اى از بى‌دينان به اتهامات واهى و ساختگى او را به زندان انداختند؛ به اين بهانه كه مدعى شدند شهيد اول از اسلام برگشته است و با نهضت سربه‌داران در ايران ارتباط دارد و نامهاى براى حاكم دمشق ارسال كرده و خواستار محاكمه وى شدند.
اين حيله افراد بى‌دين، كارساز شد و ايشان به زندان افكنده شد و حتى نامه‌هاى اين فقيه سترگ به حاكم كارگر نيفتاد. از جمله نامه‌هاى ايشان عبارت است از:
«به جانم قسم! هيچ‌گاه جنايتى را مرتكب نشده‌ام و كسى كه ظلم و جنايتى را مرتكب نشده است، چرا عذرخواهى كند. شما نبايد به گفتار سخن‌چينان كه از دروغ و دشمنى[كه به دروغ و از سر دشمنى] گفته شده است، گوش دهيد... خدا را، خدا را گواه مى‌گيرم كه من از اين اتهامات به دور هستم. عقيده خالص من، دوستى و محبت پيامبر(ص) و عشق ورزيدن به كسانى است كه پيامبر(ص) را دوست دارند و دوست‌دار صحابه... پيامبر(ص) مى‌باشم».
سرانجام، محاكمه اين فقيه باايمان با حضور شاه و ابن جماعة قاضى القضاة دمشق و ديگر قضات دربارى برگزار شد و سخنان شهيد در جلسه محاكمه هم اثرى نبخشيد و حكم از پيش تعيين شده قاضى چنين اعلام شد: «من ريختن خون او را واجب مى دانم!».
اين شهيد سرافراز، سرانجام در روز پنج‌شنبه، نهم جمادى‌الاول سال 786ق، در سن 52 سالگى، پس از محاكمه و صدور حكم قتل وى توسط قضات دربارى، در قلعه دمشقِ شام، به شهادت رسيد. پس از شهادت، بدن مقدسش را به دار زدند، سپس سنگ‌سار كردند و آن‌گاه جسم بى‌جانش را سوزاندند تا آثارى از او باقى نماند؛ به همين خاطر است كه مرقدى براى اين فقيه بزرگ نمى‌شناسیم تا بر سر مزارش عاشقانه تبرک جوييم.
آثار
درباره تأليفات اين عالم بزرگ شيعه بايد گفت، با اينكه اين شهيد بزرگوار، مدت كمی‌زیسته است و بسيارى از مدت عمر خود را نيز در سفر بوده، ولى توانسته است تأليفات ارزش‌مندى بيافريند كه براى هميشه مورد استفاده محققين و دانشجويان فقه و دين قرار گيرد. برخى، تأليفات ايشان را تا سى اثر نام برده‌اند كه در اين‌جا به برخى از آثار اين مرد بزرگ اشاره خواهيم داشت:
- اختصار الجعفر؛
- الاربعون حديثا؛
- الاربعون مسئلة؛
- الاعتقادية؛
- الالفية فى فقه الصلوة؛
- الباقيات الصالحات؛
- البيان در فقه؛
- التكليف يا تكليفية؛
- جامع البين يا الجامع بين شرحى الاخوين؛
- غاية المراد فى شرح نكت الارشاد؛
- حاشيه قواعد علامه؛
- خلاصة الاعتبار فى الحج و الاعتمار؛
- الدروس الشرعية فى فقه الامامية؛
- الذكرى در فقه اماميه؛
- القواعد الكلية فى الاصول و الفروع كه به «قواعد شهيد» معروف است؛
- المزار؛
- المسائل كه به «مسائل ابن مكى» معروف است؛
- مجاميع ثلاثة در سه جلد؛
- النفلية؛
و...
از جمله مهم‌ترين آثار ايشان، مى‌توان از «اللمعة الدمشقية» نام برد كه جزء كتاب‌هاى درسى حوزه علميه مى‌باشد و به گفته شيخ حر عاملى، اين كتاب را هنگامى كه در قلعه شام محبوس بوده، در مدت هفت روز تأليف كرده است، در حالى كه از منابع فقهى غير از كتاب «مختصر النافع» محقق اول، كتاب ديگرى در دست نداشته است.
وابسته‌ها
الدروس الشرعیة في فقه الإمامیة
غایة المراد في شرح نکت الإرشاد
اللمعة الدمشقیة في فقه الإمامیة
التعلیقات علی شرح اللمعة الدمشقیة
الأربعون حديثاَ (الشهيد الاول)
الأربعون حديثا، چهل حديث بهداشتی و اخلاقی
چهل حدیث ترجمه الأربعون حدیثا (کوشا)
الدرة الباهرة من الأصداف الطاهرة
القواعد و الفوائد في الفقه و الاُصول و العربیة
الدره الباهره من الاصداف الطاهره (طبع جدید)
الدره الباهره من الاصداف الطاهره/ترجمه
مجموعه مقالات کنگره بین‌المللی شهیدین
قواعد فقه ترجمه القواعد و الفواید
کامل‌ترین ترجمه نموداری شرح لمعه «شهید ثانی»
شرح کتاب حدود «شرح اللمعة الدمشقیة»
تحریر الروضه فی شرح اللمعه (ویرایش جدید)
الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه
الأربعون حديثا (چهل حديث بهداشتي و اخلاقي)