پژوهشی در علوم قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - '،م' به '، م') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'علوم قرآنی (ابهام زدایی)' به 'علوم قرآنی (ابهام‌زدایی)') |
||
| (۳۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR02963J1.jpg | |||
| عنوان =پژوهشی در علوم قرآن | |||
| عنوان‌های دیگر = | |||
| | | پدیدآوران = | ||
[[احمدی، حبیب‌الله]] (نویسنده) | |||
| | | زبان =فارسی | ||
| کد کنگره =BP 69/5 /الف3پ4 | |||
| | | موضوع = | ||
قرآن - اعجاز | |||
|زبان | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
قرآن - علوم قرآنی | قرآن - علوم قرآنی | ||
| خط ۲۸: | خط ۱۷: | ||
قرآن - ناسخ و منسوخ | قرآن - ناسخ و منسوخ | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | فاطيما | ||
| مکان نشر =قم - ایران | |||
| سال نشر = 1381 ش | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02963AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =4 | |||
| شابک =964-91122-1-9 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =02963 | |||
| کتابخوان همراه نور =02963 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
{{کاربردهای دیگر|علوم قرآنی (ابهام‌زدایی)}} | |||
'''پژوهشی در علوم قرآن''' تألیف حبيب‌الله احمدى، پيرامون علوم قرآن نوشته شده كه در آن بعضى از موضوعات مهم علوم قرآن همچون:وحى، نزول وحى، جمع قرآن، قرائت محكم و متشابه و اعجاز قرآن، مورد بررسى قرار گرفته است. | |||
مؤلف محترم در اين كتاب سعى نموده است كه مطالب مهم علوم قرآنى را به روشى ساده و گويا و در برخى از موارد با استفاده از براهين عقلى، بيان نمايدو همانگونه كه خود نویسنده در مقدمه كتاب مى‌گويد روش ايشان در ارائه مطالب خلاصه گوئى است.ولى با همۀ اين اوصاف، مطالب بسيار گويا و قابل فهم مى‌باشد و اگر چه در بعضى از موارد ديدگاههاى جديدى را مطرح نموده، مانند بحث تواتر قرائت كه معتقد است كه همانگونه كه قرآن متواتر است قرائت واحد نيز متواتر است و اين مطلب را از يك قاعده كلى كه تاسيس نموده استفاده كرده‌اند و آن اينكه:هر عبارتى يك قرائت بيشتر ندارد. | |||
وى در بخش پايانى كتاب بحث روشهاى تفسيرى را مطرح نمود.و به صورت اختصار توضيح مى‌دهد. | |||
به نظر مى‌رسد(با توجه به استقبالى كه از كتاب شده و تا كنون چهار مرتبه چاپ شده) کتاب داراى جايگاه خاصى است و از جهت بيان مطالب و کیفیت آن، شايد در نوع خود كم نظير باشد. | |||
==ساختار== | |||
كتاب داراى يك مقدمه و(نه) فصل مى‌باشد كه فهرست موضوعات آن به قرار زير است: | |||
كتاب داراى يك مقدمه و(نه)فصل مى‌باشد كه فهرست موضوعات آن | |||
به قرار زير است: | |||
فصل اول:وحى يا آموزۀ الهى شامل: | فصل اول:وحى يا آموزۀ الهى شامل: | ||
قرآن و آموزۀ الهى/كاربرد قرآنى وحى/وحى همگون انبياء/حقيقت وحى/ | قرآن و آموزۀ الهى/كاربرد قرآنى وحى/وحى همگون انبياء/حقيقت وحى/ ويژگى‌هاى وحى/تحليل‌هاى ناسازگار از وحى/تشخيص وحى/راههاى دريافت وحى | ||
ويژگى‌هاى وحى/تحليل‌هاى ناسازگار از وحى/تشخيص وحى/ | |||
فصل دوم:نزول وحى شامل: | فصل دوم:نزول وحى شامل: | ||
معناى نزول/زمينه وحى فراگير/اولين آيه‌ها/آغاز بعثت/نزول قرآن در ماه رمضان | معناى نزول/زمينه وحى فراگير/اولين آيه‌ها/آغاز بعثت/نزول قرآن در ماه رمضان /نزول دفعى و تدريجى/آخرين سوره/اسباب نزول/معيارهاى مكى و مدنى/راه شناخت /مكى و مدنى/ترتيب سوره‌هاى مكى و مدنى/معناى آيه/توقيفى بودن حدود آيه‌ها | ||
/نزول دفعى و تدريجى/آخرين سوره/اسباب نزول/معيارهاى مكى و مدنى/راه شناخت | |||
مكى و مدنى/ترتيب سوره‌هاى مكى و مدنى/معناى آيه/توقيفى بودن حدود آيه‌ها | |||
فصل سوم:تدوين و جمع قرآن شامل: | فصل سوم:تدوين و جمع قرآن شامل: | ||
ديدگاهها/نويسندگان وحى/مرحلۀ اول/ترتيب آيات/مرحلۀ دوم/انگيزه / مرحله دوم/مرحله سوم/ديدگاه على(ع)/ويژگى‌هاى قرآن [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] / مصحف‌هاى ديگر/قرآن با چه خطى نوشته مى‌شد/صيانت قرآن | |||
مرحله دوم/مرحله سوم/ديدگاه على(ع)/ويژگى‌هاى قرآن حضرت على(ع)/ | |||
مصحف‌هاى ديگر/قرآن با چه خطى نوشته مى‌شد/صيانت قرآن | |||
فصل چهارم:قرائت متواتر در قرآن شامل: | فصل چهارم:قرائت متواتر در قرآن شامل: | ||
معناى قرائت/ديدگاه منتخب/تاسيس قاعده/برهان عقلى/پيامبر(ص)و اختلاف | معناى قرائت/ديدگاه منتخب/تاسيس قاعده/برهان عقلى/پيامبر(ص) و اختلاف قرائت/اختلاف لهجه/ائمه(ع) و اختلاف قرائت/عوامل اختلاف قرائت قراء سبع/تواتر قرآن/تواتر يك قرائت/كدام قرائت متواتر است/فقهاى | ||
قرائت/اختلاف لهجه/ائمه(ع)و اختلاف قرائت/عوامل اختلاف قرائت | |||
قراء سبع/تواتر قرآن/تواتر يك قرائت/كدام قرائت متواتر است/فقهاى | |||
اسلام و قرّاء سبع | اسلام و قرّاء سبع | ||
فصل پنجم:محكم و متشابه شامل: | فصل پنجم:محكم و متشابه شامل: | ||
پيدايش اين بحث/معناى محكم و متشابه/ | پيدايش اين بحث/معناى محكم و متشابه/ديدگاهها/عوامل ابهام واژه ديدگاه منتخب/تفسير متشابهات/خطر پيروى از متشابهات/تاويل چيست | ||
ديدگاه منتخب/تفسير متشابهات/خطر پيروى از متشابهات/تاويل چيست | |||
فصل ششم:ناسخ و منسوخ شامل: | فصل ششم:ناسخ و منسوخ شامل: | ||
شيوه‌هاى قانون گذارى و ابلاغ قانون/يهود و امكان نسخ/اقسام نسخ | شيوه‌هاى قانون گذارى و ابلاغ قانون/يهود و امكان نسخ/اقسام نسخ/اقسام ناسخ/موارد نسخ | ||
/اقسام ناسخ/موارد نسخ | |||
فصل هفتم:اعجاز قرآن شامل: | فصل هفتم:اعجاز قرآن شامل: | ||
اعجاز در سخن/اهميت سخن/مراتب و اعجاز در سخن/فراخوانى قرآن | اعجاز در سخن/اهميت سخن/مراتب و اعجاز در سخن/فراخوانى قرآن /رمز اعجاز/حقيقت اعجاز/انگيزه اعجاز/علم و اعجاز/اعجاز و كرامت /اعجاز و سحر/ابعاد اعجاز قرآن/اعجاز و دانش بشر/امى بودن پيامبر(ص) | ||
/رمز اعجاز/حقيقت اعجاز/انگيزه اعجاز/علم و اعجاز/اعجاز و كرامت | |||
/اعجاز و سحر/ابعاد اعجاز قرآن/اعجاز و دانش بشر/امى بودن پيامبر(ص) | |||
فصل هشتم:زبان قرآن شامل: | فصل هشتم:زبان قرآن شامل: | ||
دو چهرۀ پيامبر/چرا وحى به صورت لفظ در مى‌آيد/مخاطب قرآن/پيامبر و زبان قوم | دو چهرۀ پيامبر/چرا وحى به صورت لفظ در مى‌آيد/مخاطب قرآن/پيامبر و زبان قوم/زبان قوم چيست/ويژگى‌هاى زبان قوم/قرآن و زبان قوم/زبان قرآن از زبان قرآن/ويژگى‌هاى زبان قرآن/مثالهاى قرآن/قرآن و فرهنگ مردم گرائى | ||
/زبان قوم چيست/ويژگى‌هاى زبان قوم/قرآن و زبان قوم/زبان قرآن از زبان | |||
قرآن/ويژگى‌هاى زبان قرآن/مثالهاى قرآن/قرآن و فرهنگ مردم گرائى | |||
فصل نهم:سبک شناسى و روشها شامل: | |||
قرآن و عترت | ضرورت سبک شناسى/روشها/تفسير به مأثور/تفسير عرفانى و باطنى/تفسير شهودى/علم گرائى/روش الحادى و مادى/تفسير قرآن به قرآن/تفسير موضوعى/تفسير به رأى چيست/ديدگاه منتخب/نقش عقل/محورهاى اتحاد قرآن و عترت | ||
==ويژگى‌ها== | ==ويژگى‌ها== | ||
#در فصل چهارم.(بحث قرائت‌ها)-در اين فصل براى قرائت يك اصل و قاعده كلى بيان مى‌نمايد و آن اينكه:هر عبارت يك قرائت بيشتر ندارد لذا تجويز قرائت‌هاى مختلف از قرآن نياز به برهان دارد-وى اين مطلب را به صورت برهان عقلى با مقدمات آن بيان مى‌كند | |||
#در همين فصل پيرامون تواتر قرائت سخن گفته و مى‌گويد اگر قرآن متواتر است قرائت واحد نيز متواتر است | |||
و قاعده كلى بيان مى‌نمايد و آن اينكه:هر عبارت يك قرائت بيشتر ندارد | #در فصل اول پس از تعريف وحى، بيان مى‌نمايد كه حقيقت وحى در طول تاريخ رسالت پيامبران يكى بوده است در ادامۀ همين فصل ویژگی‌هاى وحى را بيان مى‌نمايند. | ||
#در فصل دوم:ویژگی‌هاى وحى فراگير و زمينه‌هاى آن را توضيح مى‌دهند و مى‌گويد از آن جهت كه نيازهاى انسان متفاوت است وحى نيز به مناسبت تفاوت‌ها تكامل و توسعه يافته تا بدانجا كه جامعه بشرى تكامل يافته به مرحله‌اى رسيده كه پذيراى وحى فراگير شده است. | |||
لذا تجويز قرائت‌هاى مختلف از قرآن نياز به برهان دارد-وى اين مطلب | #در فصل نهم(فصل سبک شناسى) در اين فصل روشهاى تفسيرى را ذكر و آنها را مورد نقد و بررسى قرار مى‌دهد در ادامۀ همين فصل محورهاى اتخاد قرآن و عترت را در:حق محورى-صراط مستقيم-كوثر معارف و [[العروة الوثقی]] بودن، توضيح مى‌دهد. | ||
#فصل هشتم:(زبان قرآن):در اين فصل پيرامون پيامبر و زبان قوم سخن گفته آنگاه ویژگی‌هاى زبان قوم را بيان مى‌نمايد و در ادامه آن ویژگی‌هاى زبان قرآن را توضيح مى‌دهند. | |||
را به صورت برهان عقلى با مقدمات آن بيان مى‌كند | #فصل هفتم(اعجاز قرآن)-در اين فصل پس از تعريف اعجاز و مراتب تحدى قرآن، رمز اعجاز قرآن را در اين مى‌داند كه با اينكه موادّ سخن يكسان در اختيار همگان قرار دارد اما ديگران توانايى خلق سخن زيبايى همچون قرآن را ندارند چونكه قرآن از منبع كمال و زيبايى محض سرچشمه مى‌گيرد. | ||
است قرائت واحد نيز متواتر است | |||
تاريخ رسالت پيامبران يكى بوده است در ادامۀ همين فصل | |||
وحى را بيان مى‌نمايند. | |||
و مى‌گويد از آن جهت كه نيازهاى انسان متفاوت است وحى نيز به مناسبت | |||
تفاوت‌ها تكامل و توسعه يافته تا بدانجا كه جامعه بشرى تكامل يافته به مرحله‌اى رسيده | |||
كه پذيراى وحى فراگير شده است. | |||
ذكر و آنها را مورد نقد و بررسى قرار مى‌دهد در ادامۀ همين فصل محورهاى | |||
اتخاد قرآن و عترت را در:حق محورى-صراط مستقيم-كوثر معارف | |||
و | |||
گفته آنگاه | |||
زبان قرآن را توضيح مى‌دهند. | |||
==وابسته‌ها== | |||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[علوم قرآن]] | |||
[[علوم قرآن و فهرست منابع]] | |||
[[سیری در علوم قرآن]] | |||
[[آموزش علوم قرآن]] | |||
[[علوم قرآن (مقدماتی)]] | |||
[[تاریخ و علوم قرآن]] | |||
[[درسهایی از علوم قرآن]] | |||
[[آشنایی با علوم قرآن (سعیدی روشن)]] | |||
[[آشنایی با قرآن]] | |||
[[فرهنگ‌نامه علوم قرآن (علوم و تألیفات)]] | |||
[[علوم قرآن 2 (اعجاز قرآن در علوم طبیعی و انسانی)]] | |||
[[علوم قرآن در تفسیر المیزان و آثار علامه طباطبایی قدس‌سره]] | |||
[[علوم قرآنی (ترجمه فشارکی)]] | |||
[[علوم قرآنی (معرفت)]] | |||
[[علوم القرآن]] | |||
[[علوم قرآنی (سپاه پاسداران)]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:قرآن و علوم قرآنی]] | [[رده:قرآن و علوم قرآنی]] | ||
[[رده:علوم قرآنی]] | [[رده:علوم قرآنی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۳:۱۳
| پژوهشی در علوم قرآن | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | احمدی، حبیب‌الله (نویسنده) |
| ناشر | فاطيما |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1381 ش |
| چاپ | 4 |
| شابک | 964-91122-1-9 |
| موضوع | قرآن - اعجاز
قرآن - علوم قرآنی قرآن - قرائت قرآن - متشابهات و محکمات قرآن - ناسخ و منسوخ |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 69/5 /الف3پ4 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
برای دیگر کاربردها، علوم قرآنی (ابهام‌زدایی) را ببینید.
پژوهشی در علوم قرآن تألیف حبيب‌الله احمدى، پيرامون علوم قرآن نوشته شده كه در آن بعضى از موضوعات مهم علوم قرآن همچون:وحى، نزول وحى، جمع قرآن، قرائت محكم و متشابه و اعجاز قرآن، مورد بررسى قرار گرفته است.
مؤلف محترم در اين كتاب سعى نموده است كه مطالب مهم علوم قرآنى را به روشى ساده و گويا و در برخى از موارد با استفاده از براهين عقلى، بيان نمايدو همانگونه كه خود نویسنده در مقدمه كتاب مى‌گويد روش ايشان در ارائه مطالب خلاصه گوئى است.ولى با همۀ اين اوصاف، مطالب بسيار گويا و قابل فهم مى‌باشد و اگر چه در بعضى از موارد ديدگاههاى جديدى را مطرح نموده، مانند بحث تواتر قرائت كه معتقد است كه همانگونه كه قرآن متواتر است قرائت واحد نيز متواتر است و اين مطلب را از يك قاعده كلى كه تاسيس نموده استفاده كرده‌اند و آن اينكه:هر عبارتى يك قرائت بيشتر ندارد. وى در بخش پايانى كتاب بحث روشهاى تفسيرى را مطرح نمود.و به صورت اختصار توضيح مى‌دهد.
به نظر مى‌رسد(با توجه به استقبالى كه از كتاب شده و تا كنون چهار مرتبه چاپ شده) کتاب داراى جايگاه خاصى است و از جهت بيان مطالب و کیفیت آن، شايد در نوع خود كم نظير باشد.
ساختار
كتاب داراى يك مقدمه و(نه) فصل مى‌باشد كه فهرست موضوعات آن به قرار زير است:
فصل اول:وحى يا آموزۀ الهى شامل:
قرآن و آموزۀ الهى/كاربرد قرآنى وحى/وحى همگون انبياء/حقيقت وحى/ ويژگى‌هاى وحى/تحليل‌هاى ناسازگار از وحى/تشخيص وحى/راههاى دريافت وحى
فصل دوم:نزول وحى شامل:
معناى نزول/زمينه وحى فراگير/اولين آيه‌ها/آغاز بعثت/نزول قرآن در ماه رمضان /نزول دفعى و تدريجى/آخرين سوره/اسباب نزول/معيارهاى مكى و مدنى/راه شناخت /مكى و مدنى/ترتيب سوره‌هاى مكى و مدنى/معناى آيه/توقيفى بودن حدود آيه‌ها
فصل سوم:تدوين و جمع قرآن شامل:
ديدگاهها/نويسندگان وحى/مرحلۀ اول/ترتيب آيات/مرحلۀ دوم/انگيزه / مرحله دوم/مرحله سوم/ديدگاه على(ع)/ويژگى‌هاى قرآن حضرت على(ع) / مصحف‌هاى ديگر/قرآن با چه خطى نوشته مى‌شد/صيانت قرآن
فصل چهارم:قرائت متواتر در قرآن شامل:
معناى قرائت/ديدگاه منتخب/تاسيس قاعده/برهان عقلى/پيامبر(ص) و اختلاف قرائت/اختلاف لهجه/ائمه(ع) و اختلاف قرائت/عوامل اختلاف قرائت قراء سبع/تواتر قرآن/تواتر يك قرائت/كدام قرائت متواتر است/فقهاى اسلام و قرّاء سبع
فصل پنجم:محكم و متشابه شامل:
پيدايش اين بحث/معناى محكم و متشابه/ديدگاهها/عوامل ابهام واژه ديدگاه منتخب/تفسير متشابهات/خطر پيروى از متشابهات/تاويل چيست
فصل ششم:ناسخ و منسوخ شامل:
شيوه‌هاى قانون گذارى و ابلاغ قانون/يهود و امكان نسخ/اقسام نسخ/اقسام ناسخ/موارد نسخ
فصل هفتم:اعجاز قرآن شامل:
اعجاز در سخن/اهميت سخن/مراتب و اعجاز در سخن/فراخوانى قرآن /رمز اعجاز/حقيقت اعجاز/انگيزه اعجاز/علم و اعجاز/اعجاز و كرامت /اعجاز و سحر/ابعاد اعجاز قرآن/اعجاز و دانش بشر/امى بودن پيامبر(ص)
فصل هشتم:زبان قرآن شامل:
دو چهرۀ پيامبر/چرا وحى به صورت لفظ در مى‌آيد/مخاطب قرآن/پيامبر و زبان قوم/زبان قوم چيست/ويژگى‌هاى زبان قوم/قرآن و زبان قوم/زبان قرآن از زبان قرآن/ويژگى‌هاى زبان قرآن/مثالهاى قرآن/قرآن و فرهنگ مردم گرائى
فصل نهم:سبک شناسى و روشها شامل:
ضرورت سبک شناسى/روشها/تفسير به مأثور/تفسير عرفانى و باطنى/تفسير شهودى/علم گرائى/روش الحادى و مادى/تفسير قرآن به قرآن/تفسير موضوعى/تفسير به رأى چيست/ديدگاه منتخب/نقش عقل/محورهاى اتحاد قرآن و عترت
ويژگى‌ها
- در فصل چهارم.(بحث قرائت‌ها)-در اين فصل براى قرائت يك اصل و قاعده كلى بيان مى‌نمايد و آن اينكه:هر عبارت يك قرائت بيشتر ندارد لذا تجويز قرائت‌هاى مختلف از قرآن نياز به برهان دارد-وى اين مطلب را به صورت برهان عقلى با مقدمات آن بيان مى‌كند
- در همين فصل پيرامون تواتر قرائت سخن گفته و مى‌گويد اگر قرآن متواتر است قرائت واحد نيز متواتر است
- در فصل اول پس از تعريف وحى، بيان مى‌نمايد كه حقيقت وحى در طول تاريخ رسالت پيامبران يكى بوده است در ادامۀ همين فصل ویژگی‌هاى وحى را بيان مى‌نمايند.
- در فصل دوم:ویژگی‌هاى وحى فراگير و زمينه‌هاى آن را توضيح مى‌دهند و مى‌گويد از آن جهت كه نيازهاى انسان متفاوت است وحى نيز به مناسبت تفاوت‌ها تكامل و توسعه يافته تا بدانجا كه جامعه بشرى تكامل يافته به مرحله‌اى رسيده كه پذيراى وحى فراگير شده است.
- در فصل نهم(فصل سبک شناسى) در اين فصل روشهاى تفسيرى را ذكر و آنها را مورد نقد و بررسى قرار مى‌دهد در ادامۀ همين فصل محورهاى اتخاد قرآن و عترت را در:حق محورى-صراط مستقيم-كوثر معارف و العروة الوثقی بودن، توضيح مى‌دهد.
- فصل هشتم:(زبان قرآن):در اين فصل پيرامون پيامبر و زبان قوم سخن گفته آنگاه ویژگی‌هاى زبان قوم را بيان مى‌نمايد و در ادامه آن ویژگی‌هاى زبان قرآن را توضيح مى‌دهند.
- فصل هفتم(اعجاز قرآن)-در اين فصل پس از تعريف اعجاز و مراتب تحدى قرآن، رمز اعجاز قرآن را در اين مى‌داند كه با اينكه موادّ سخن يكسان در اختيار همگان قرار دارد اما ديگران توانايى خلق سخن زيبايى همچون قرآن را ندارند چونكه قرآن از منبع كمال و زيبايى محض سرچشمه مى‌گيرد.