طبقات (ابهام‌زدایی)

طبقات ممکن است عنوان برای کتاب‌های ذیل باشد:

• طبقات أعلام الشيعة اثر شيخ آقابزرگ طهرانى (متوفى 1389ق)، دايرةالمعارفى است در شرح رجال شيعه از قرن چهارم تا قرن چهاردهم هجرى كه به زبان عربى و در قرن چهاردهم هجرى نوشته شده است.

• الطبقات الكبری (دار الكتب العلمية) در موضوع زندگى صحابه و نوشته محمد بن سعد (م 230) مشهور به كاتب واقدى است.

• الطبقات الكبری (طعمي) تألیف محیی‌الدین طعمی در موضوع شرح حال زاهدان و بزرگان صوفیه.

• طبقات (ترجمه مهدوی دامغانی) اثر محمد بن سعد كاتب واقدى (230-168ق)، که توسط آقاى محمود مهدوى دامغانى انجام شده است. اين اثر گرانقدر اندكى پس از فراهم آمدن و از نيمه دوم سده سوم هجرى مورد استفاده مؤلفان ديگر قرار گرفته است.

• طبقات أعلام الشيعة و هو نقباء البشر في القرن الرابع عشر (دار المرتضی) اثر عربى شيخ آقابزرگ تهرانى است. «طبقات الأعلام» دايرةالمعارفى در شرح رجال شيعه از قرن چهارم هجرى تا قرن چهاردهم است كه اثر حاضر (طبقات أعلام الشيعة و هو نقباء البشر في القرن الرابع عشر)، با تحقيق عبدالعزيز طباطبايى و محمد طباطبايى بهبهانى، فقط دربردارنده شرح حال علماى مربوط به قرن چهاردهم مى‌باشد.

• طبقات الأطباء و الحكماء اثر ابوداوود سليمان بن حسان اندلسى، معروف به ابن جلجل است كه آن را در سال 377ق، به زبان عربى تأليف نموده و پيرامون تاريخ حكماء و پزشکان و فيلسوفان از هرمس تا دوران معاصر ابن جلجل مى‌باشد.

• طبقات الأطباء و الحكماء (ترجمه محمدكاظم امام) تألیف سليمان بن حسّان اندلسى مشهور به ابن جلجل، از جمله كارهاى گرانمايه فرهنگى است كه نویسنده در دربار اموى در شهر قرطبه به انجام رسانده است. اين كتاب را چنان كه خود ابن جلجل در مقدمه مى‌گويد به خواهش يكى از اميرزادگان اموى نوشته و در آغاز سال 377ق از نگارش آن فراغت يافته است.

• طبقات الشافعیة الکبری مهم‌ترین کتاب تاج‌الدین سبکی (ت 1370/771م) می‌باشد که با تحقیق عبدالفتاح محمد حلو و محمود محمد طناحی به زبان عربی منتشر شده است.

• طبقات الشافعية اثر ابن كثير، عمادالدين ابوالفداء اسماعيل بن عمر بن كثير قرشى، معرفى محدثان و شخصيت‌هاى شافعى مذهب است كه هم‌زمان با امام شافعى و يا پس از وى مى‌زيسته‌اند و از وى بلاواسطه يا با واسطه، روايت نقل كرده‌اند.

• طبقات الشافعية تأليف عبدالرحيم اسنوى(جمال‌الدين) (متوفى 772ق) كتابى است در شرح حال علماى شافعيه كه به زبان عربى نوشته شده و توسط كمال يوسف حوت مورد تحقيق قرار گرفته است.

• طبقات الشافعیة اثر ابوبکر بن هدایت الله حسینی (متوفی 1014ق) با تحقیق عادل نویهض، فرهنگ نامه‌ای است به زبان عربی که به بیان اسماء رجال ناقلین از امام شافعی و منسوبین به او و شرح حال ایشان پرداخته است.

• طبقات الفقهاء الشافعية اثر محیی‌الدین ابوزکریا یحیی بن شرف نووی (متوفی 676ق) کتابی است یک‌جلدی به زبان عربی با موضوع تاریخ و شخصیت‌ها. نووی در این کتاب، علمای شافعی و خواص آنان را معرفی کرده است. اثر به تحقیق دکتر علی عمر رسیده است.

• موسوعة طبقات الفقهاء تأليف گروه علمى مؤسسه امام صادق(ع) و زير نظر آيت‌الله جعفر سبحانى، مجموعه‌اى است دربردارنده طبقات فقهاى مسلمان، از قرن اول تا چهاردهم هجرى كه به زبان عربى و در دوران معاصر نوشته شده است.

• الطبقات تألیف مسلم بن حجاج نیشابوری (متوفی 261ق)، محدث بزرگ و نویسنده یکی از صحاح شش‌گانه اهل سنت است. مقدمه و تحقیق کتاب به قلم ابوعبیده مشهور بن حسن آل سلمان است.

• الطبقات الکبری (الطبقة الخامسة من الصحابة) تحقیقی از محمد بن صامل سلمی به عنوان رساله دکترای وی در رشته تاریخ اسلام بر طبقه پنجم از کتاب «الطبقات الکبری» محمد بن سعد (متوفی 230ق) است.

• الطبقات الكبرى المسمّى لواقح الأنوار القدسية في مناقب العلماء و الصوفية تأليف عبدالوهاب بن احمد شعرانى (898-973ق)، يكى از مهم‌ترين كتب طبقات‌نگارى صوفيه با نام اصلى «لواقح الأنوار في طبقات الأخيار» و معروف به «طبقات الشعراني الكبرى» است. تحقيق و ضبط كتاب توسط احمد عبدالرحيم السايح و توفيق على وهبه انجام پذيرفته است.

• كتاب الطبقات اثر ابوعمر خلیفة بن خیاط، کتابی است در شرح حال صحابه پیامبر(ص) که از راویان احادیث ایشان بوده‌اند. این کتاب با تحقیق سهیل زکار، به چاپ رسیده است.

• الطبقات الصغير تألیف محمد بن سعد بن منیع (متوفی 140/141ق)، معروف به کاتب واقدی، از جمله آثار تاریخی مهم قرن دوم هجری است. این کتاب به قلم بشار عواد معروف و محمد زاهد جول تحقیق شده است.

• الطبقات السنية في تراجم الحنفية كتابى است به قلم تقى‌الدين بن عبدالقادر تميمى، در چهار جلد به زبان عربى كه به شرح حال بزرگان و رجال مذهب حنفى تا پایان قرن دهم هجرى مى‌پردازد.

• طبقات المفسرين (سيوطي) تألیف جلال‌الدين عبدالرحمن بن ابى‌بكر السيوطى، این كتاب دربارۀ يكى از موضوعات علوم قرآنى يعنى طبقات المفسرين نوشته شده است. در اين كتاب به شرح طبقات مفسرين پرداخته است كه در اين خصوص تعداد 136 مفسر نامى از مفسران را معرفى نموده است.

• طبقات المفسرين (أدنه‌وي) تألیف احمد بن محمد الأدنه‌وى، كتاب پيرامون يكى از موضوعات علوم قرآنى، يعنى تاريخ تفسير و مفسران نوشته شده است.مؤلف كه از علماء قرن يازدهم هجرى مى‌باشد، در اين كتاب به شرح حال و معرفى حدود 640 نفر از مفسران اسلامى پرداخته است.

• طبقات المفسرين (داودی) تألیف شمس‌الدين محمد بن على بن احمد الداوودى، كتاب پيرامون بررسى مفسران اسلامى است كه در حوزۀ تفسير تلاش نموده و داراى تأليفاتى مى‌باشند، مؤلف كه خود از دانشمندان اسلامى قرن دهم هجرى مى‌باشد در اين كتاب به بررسى حدود 700 نفر از مفسران پرداخته است.

• طبقات مفسران شیعه نوشته حجت‌الاسلام دكتر عبدالرحيم عقيقى بخشايشى به زبان فارسى نگاشته شده است. اين كتاب به معرفى مفسران قرن اول هجرى و تفاسير ايشان تا مفسران قرن حاضر مى‌پردازد.

• تراجم طبقات النحاة و اللغويين و المفسرين و الفقهاء اثر عربى تقى‌الدين ابن قاضى الشهبى الاسدى الدمشقى الشافعى، شرح حال كوتاهى است از نحويان و لغويان، و مفسرین و فقهاء به ترتيب حروف الفباء.

• طبقات الشعراء اثر محمد بن سلام جميحى، كتابى است به زبان عربى كه در موضوع نقد ادب عربى نگاشته شده و به معرفى شعراى عرب پرداخته است.

• طبقات فحول الشعراء يا «طبقات الشعراء»، تأليف محمد بن سلام جمحى بصرى (139-231ق)، مشتمل بر شرح حال و اشعار شعراى جاهليت و اسلام است. محمود محمد شاكر بر اين كتاب مقدمه زده و آن را شرح كرده است.

• طبقات شعراء المحدثين به زبان عربى، اثر ابوالعباس، عبدالله بن المعتز بن المتوكل، مشهور به ابن المعتز (247 - 296ق)، مى‌باشد. نام ديگر اين اثر، «الاختيار من شعر المحدثين» مى‌باشد كه اين را حمزه اصفهانى نقل نموده، ولى اكثر، اين اثر را با نام «طبقات الشعراء» نقل نموده‌اند.