طبقات الشافعية (للأسنوي)

    از ویکی‌نور
    طبقات الشافعية
    طبقات الشافعية (للأسنوي)
    پدیدآورانحوت، کمال یوسف (محقق) اسنوی، عبدالرحیم بن حسن (نویسنده)
    ناشردار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون
    مکان نشربیروت - لبنان
    سال نشر1422 ق یا 2001 م
    چاپ1
    موضوعشافعیه - سرگذشت‌نامه فقیهان شافعی - سرگذشت‌نامه
    زبانعربی
    تعداد جلد2
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏54‎‏/‎‏4‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏5‎‏ط‎‏2
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf


    طبقات الشافعية، تأليف عبدالرحيم اسنوى(جمال‌الدين) (متوفى 772ق) كتابى است در شرح حال علماى شافعيه كه به زبان عربى نوشته شده و توسط كمال يوسف حوت مورد تحقيق قرار گرفته است.

    اين كتاب كه تأليف آن در 769ق پايان يافته، از مهم‌ترين آثار اسنوى بشمار مى‌رود[۱]

    ساختار

    كتاب با دو مقدمه از محقق و نویسنده آغاز شده و مطالب در دو جلد، تنظيم شده است.

    نویسنده از عصر محمد بن ادريس شافعى، به ترتيب حروف الفبا، به شرح حال شافعيان پرداخته است[۲]

    گزارش محتوا

    در مقدمه محقق، ابتدا برخى از كتبى كه در موضوع اثر حاضر نوشته شده‌اند، نام برده شده و سپس، شرح حال مختصرى از نویسنده، ارائه گرديده است[۳]

    در مقدمه نویسنده، ضمن اشاره به موضوع و اهميت كتاب، روش كار نویسنده توضيح داده شده است[۴]

    نویسنده در ابتدا، به شرح حال امام شافعى پرداخته و سپس، شرح حال ساير افراد را ذكر كرده است كه از جمله ايشان عبارتند از: عبدالرحمن بن مهدى بصرى؛ عبدالحميد معروف به كيد؛ ابوبكر عبدالله بن زبير عيسى معروف به حُميدى؛ ابويعقوب يوسف بن يحيى بويطى و...

    نویسنده در اين كتاب، بدون طبقه‌بندى مشخص و بر اساس سال وفات شخصيت‌هاى شافعى، كتاب خود را تنظيم نموده است[۵]

    وى در ذيل هر حرفى از حروف الفبا، دو فصل تنظيم نموده است؛ بدين ترتيب كه در فصل نخست، ابتدا به شرح حال افرادى پرداخته كه در دو كتاب «الشرح الكبير» رافعى و «الروضة» نووى آمده‌اند و سپس، از آنجايى كه اين دو كتاب، مختصر و موجز مى‌باشند، به معرفى و شرح حال اشخاصى پرداخته كه به اين افراد مرتبط مى‌باشند، مانند پدر، جد، اولاد و... و در فصل دوم، به افرادى پرداخته كه دو كتاب يادشده به آنها نپرداخته‌اند[۶]

    باآنكه بناى كار نویسنده بر خلاصه‌گويى بوده و شرح حال‌هاى مذكور در كتاب، از تفصيل چندانى برخوردار نيستند، اما از حيث حجم و مطالب عنوان‌شده بين افراد، تفاوت وجود دارد؛ به‌گونه‌اى كه نویسنده در پاره‌اى موارد تقريبا يك صفحه را به شخصى اختصاص داده همچون: قاضى الفاضل[۷]، ابوابراهيم اسماعيل بن يحيى بن اسماعيل مزنى[۸]، ابوالقاسم عبدالرحمن تقى‌الدين[۹]و در مواردى نيز، به چند خط بسنده كرده است مانند: محمد بن شافعى[۱۰]، عبدالغنى العسال[۱۱]و سراج‌الدين محمود بن ابوبكر بن احمد ارموى[۱۲]

    وضعيت كتاب

    پاورقى‌ها غالباً به ذكر منابع، اختصاص يافته است. در پايان جلد دوم، فهرست‌هاى زير ذكر شده است: اسماء مترجمين، قبايل، اعلام، مصادر و فهرست موضوعى.

    پانويس

    1. ضيائى، على‌اكبر، ج8، ص712
    2. همان
    3. مقدمه، ج1، ص3-12
    4. همان، ص13-17
    5. صفرى فروشانى، نعمت‌الله، 1381، ص72
    6. ر.ک: مقدمه، ج1، ص17
    7. متن كتاب، ج2، ص24
    8. همان، ص28
    9. همان، ص78
    10. همان، ج1، ص23
    11. همان، ص31
    12. همان، ص80

    منابع مقاله

    1. مقدمه و متن كتاب.
    2. ضيائى، على‌اكبر، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامى»، زير نظر كاظم موسوى بجنوردى و همكاران (چاپ دوم)، تهران، 1377.
    3. صفرى فروشانى، نعمت‌الله، «پيشينه طبقات‌نگارى در ميان مسلمانان»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: كتاب ماه دين، شماره 55، ارديبهشت 1381، (18 صفحه، از 66 تا 83).

    وابسته‌ها