الغيبة (ابهام‌زدایی)

الغيبة ممکن است عنوان برای کتاب‌های ذیل باشد:

• الغيبة كه نام ديگر آن، «إثبات الغيبة» است، اثر شيخ الطائفة، شيخ طوسى، ابوجعفر محمد بن حسن طوسى از برجسته‌ترين چهره‌هاى علمى جهان تشيع و شخصيت مورد اعتماد شيعه در قرن پنجم هجرى است(385 - 460ق). اين كتاب، به زبان عربى و درباره غيبت امام زمان(عج) و مسائل مربوط به آن است.

• متن و ترجمه کتاب غیبت ترجمه و تحقیق کتاب «الغيبة (للطوسی)» شیخ طوسی است که به قلم مجتبی عزیزی، به فارسی ترجمه شده است.

• الغيبة از ابوعبدالله، محمد بن ابراهیم بن جعفر كاتب نعمانى، مشهور به ابن زينب، از راويان بزرگ شيعه در اوايل قرن چهارم هجرى است. اين كتاب، به زبان عربى و حاوى رواياتى از ائمه معصومين(ع)، درباره غيبت امام زمان(عج) و خصوصيات آن حضرت و عصر ظهور و ويژگى‌هاى آن دوران مى‌باشد.

• غيبت نعمانى اثر محمد بن ابراهيم نعمانى از علماى قرن چهارم مى‌باشد. اصل عربى اين كتاب از مفاخر آثار شيعه است كه با سعى و كوشش جناب آقاى على‌اكبر غفارى كه در تصحيح و تعليق آن مبذول داشتند، احياء گرديد و به ترجمه آقاى حاج سيد احمد فهرى زنجانى رسيده است.

• ترجمه و متن غیبت نعمانی تألیف محمد بن ابراهیم معروف به كاتب نعمانى از علماى قرن چهارم هجرى است كه توسط آقاى غفارى به فارسى ترجمه شده است.

• غیبت نعمانی، بررسی روایات غیبت حضرت صاحب‌الامر(عج) متن و ترجمه كتاب «الغيبة» اثر عربى محمد بن ابراهيم بن جعفر كاتب نعمانى است كه توسط محمد فربودى، به فارسى برگردان شده است.

• المقنع في الغيبة اثر على بن حسین، علم‌الهدى معروف به شريف (سيد) مرتضى (متوفاى 436ق)، درباره امامت و به زبان عربى است.

• الفصول العشرة في الغيبة نوشته شيخ مفيد، ابوعبدالله، محمد بن محمد بن نعمان عكبرى بغدادى (336 - 413ق)، از چهره‌هاى برجسته فقها و روات شيعه در نيمه دوم قرن چهارم هجرى است.

• المسائل العشر في الغيبة به زبان عربى اثر محمد بن محمد بن نعمان مشهور به شيخ مفيد(336-413ق) مى‌باشد.

• موجز دائرة معارف الغيبة به زبان عربى توسط مركز مطالعات تخصصى امام مهدى(عج) نجف تهيه و تنظيم شده است.

• الرسالة الأولی في الغيبة يكى از چهار رساله مختصرى است كه مرحوم شيخ مفيد (بغداد 336 - 413ق، بغداد)، در موضوع غيبت حضرت مهدى(عج) به زبان عربى نوشته است. ايشان در اثر حاضر، به يك پرسش پاسخ داده است: آيا حديث نبوى(ص) «من مات و هو لا يعرف إمام زمانه، مات ميتة جاهلية»، درست و معتبر است؟ نظر شيخ مفيد اين است كه حديث مذكور، صحيح است و اجماع حديث‌شناسان نيز به صحت آن گواهى مى‌دهد و نصّ صريح قرآن كريم نيز آن را تأييد مى‌كند.

• الرسالة الثانية في الغيبة يكى از چهار رساله مختصرى است كه مرحوم، شيخ مفيد (بغداد 336 - 413ق، بغداد)، در موضوع غيبت حضرت مهدى(عج) به زبان عربى نوشته و در آن به يك پرسش پاسخ داده است: «با توجه به اختلافى كه درباره امام زمان هست، چه دليلى بر وجود او داريد»؟. نام پرسشگر مشخص نشده است. بحث شيخ مفيد، هرچند مختصر است، ولى از نظر روشى، جامع است و با بهره‌گيرى از علم كلام، فقه و آيات و روايات پاسخى قانع‌كننده عرضه كرده است. نظر شيخ مفيد اين است كه روايات در مورد وجود حضرت مهدى(ع) و همچنين غيبت ايشان، جزو متواترات است كه جاى هيچ شك و ترديدى ندارد.

• الرسالة الثالثة في الغيبة يكى از چهار رساله مختصرى است كه مرحوم شيخ مفيد (بغداد، 336 - 413ق، بغداد)، در موضوع غيبت حضرت مهدى(عج)، به زبان عربى نوشته و در آن به يك پرسش پاسخ داده است: «اگر روايت 313 يارى‌كننده براى امام زمان(ع) صحيح است، چرا امام ظهور نمى‌كند؟! چون قطعاً از ميان آن همه شيعه، اين عده هستند.

• الرسالة الرابعة في الغيبة یکى از چهار رساله مختصرى است که مرحوم شیخ مفید (بغداد، 336 - 413ق، بغداد)، در موضوع علت غیبت طولانى حضرت مهدى(عج)، به زبان عربى نوشته است.

• ولاية الأمر في عصر الغيبة (بحث فقهي استدلالي يتناول أهم التساؤلات التّي تثار حول ولاية الأمر في عصر غيبة الإمام المنتظر) تأليف آیت‌الله سيد كاظم حسينى حائرى، به بحث درباره اثبات ولايت فقيه در عصر غيبت امام زمان (عجل‌الله‌تعالى‌فرجه‌الشريف) پرداخته و در تلاش است ادله عقلى و شرعى ولايت فقيه جامع‌الشرايط را در عصر غيبت تبيين نمايد.

• ضرورة وجود الحكومة أو ولاية الفقهاء في عصر الغيبة اثر آیت‌الله صافى گلپايگانى، كه با استفاده از ادله عقلى و نقلى ضرورت اعمال ولايت توسط فقيه در عصر غيبت براى تعطيل نشدن احكام فقهى و اجتماعى به اثبات رسيده است.

• الشموس المضيئة في الغيبة و الظهور و الرجعة اثر آیت‌الله على سعادت پرور (پهلوانى) است كه پيرامون مسائل قبل و بعد غيبت صغرى و كبراى امام زمان(عج) و اتفاقات زمان ظهور سخن مى‌گويد و احاديثى را در اين زمينه به بحث و بررسى مى‌كشد.

• تاريخ التشيع من نشوئه حتی نهاية الغيبة الصغری از آثار نویسنده عربى‌نويس ایرانى آقاى كمال السيد (متولد 1336ش) است كه در آن، كتاب «تاریخ تشیع از آغاز تا پایان غیبت صغری» نوشته حجت‌الاسلام غلام‌حسن محرّمى (متولد 1347ش) را از زبان فارسی به عربى ترجمه كرده است.

• تاریخ تشیع از آغاز تا پایان غیبت صغریاثر غلامحسن محرمی، پژوهشی است پیرامون تاریخ مکتب تشیع، از پیداش آن تا پایان غیبت صغری که به زبان فارسی و در دوران معاصر نوشته شده است.

• اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شیعه در غیبت صغریاثر حسن حسین‌زاده شانه‌چى، دوره نزدیک به يك‌صد ساله كه با غيبت امام دوازدهم(عج) در 260ق آغاز و با درگذشت آخرين نائب، به سال 329ق ختم مى‌گردد را، معرفى مى‌نمايد. كتاب به زبان فارسی و در سال 1386ش نوشته شده است.

• تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم(عج) ترجمه‌اى است فارسی به قلم سيد محمدتقى آيت‌اللهى از اثر عربى جاسم حسين.، اين كتاب پژوهشى است تحليلى و مستند به منابع كهن شيعى در بررسى زمينه‌هاى تاريخى و محيطى غيبت صغراى امام زمان(عج).

• پژوهشی درباره طوایف غلاة تا پایان غیبت صغرا و موضع ائمه علیه‌السلام در این باب تأليف اسكندر اسفنديارى، از جمله آثارى است كه به بررسى افكار و عقايد غاليان و برخورد امامان معصوم(ع) با آنها پرداخته است. اين اثر به زبان فارسى و در سال 1374ش نوشته شده است.

• ده انتقاد و پاسخ پیرامون غیبت امام مهدی(عج) ترجمه «الفصول العشرة في الغيبة»، اثر عربى محمد بن محمد بن نعمان، معروف به شيخ مفيد، راجع به حضرت مهدى(عج) مسأله طول عمر آن حضرت، فوايد وجودى او در حال غيبت و مسائل مربوط به خروج ايشان است كه توسط محمدباقر خالصى در سال 1360ش به فارسى ترجمه شده است.

• غیبت صغری اثر فارسى علی‌اصغر رضوانی، از مجموعه كتاب‌هاى «سلسله مباحث مهدویت» بوده كه به مسائل مربوط به عصر غيبت صغرى از قبيل حكمت آن، سفيران و توقيعات صادره، پرداخته است.

• غیبت کبری اثر فارسى علی‌اصغر رضوانی، از مجموعه كتاب‌هاى «سلسله مباحث مهدویت» بوده كه به مسائل مربوط به غيبت كبرى؛ از جمله امكان تشرف به محضر امام زمان(عج) و رجعت پرداخته است.

• تاریخ غیبت کبری (ترجمه) اثر سيد محمد صدر، تحليلى است از تاريخ دوران غيبت كبراى امام مهدى(عج) از دو منظر روايى و تاريخى كه به بيان ويژگى‌هاى دوران غيبت كبرى، زندگانى شخصى، وظائف الهى، نحوه غيبت امام(ع) و مشاهده آن حضرت در اين دوران پرداخته است.

• چهل حدیث از غیبت فضل بن شاذان اثر على‌اكبر مهدى‌پور، شرح چهل حديث درباره حضرت مهدى(ع) است كه آن را فضل بن شاذان (از فقهاى بزرگ شيعه در قرن سوم هجرى) از رسول خدا(ص) روايات كرده است.

• دعوی السفارة في الغيبة الكبری شيخ محمد سند، كتابى است به زبان عربى در رد ادعاى مدعیان سفارت و نيابت خاصه از طرف حضرت حجت عليه‌السلام پس از پايان دوران غيبت صغرى.

• ظاهرة الغيبة و دعوی السفارة في ظل إمامة المهدي المنتظر(عج) اثر ميرزا محسن آل عصفور، به بررسى مسأله غيبت، وكالت و سفارت حضرت مهدى(عج) پرداخته است.

• غيبة الإمام المهدي عند الإمام الصادق علیهماالسلام اثر ثامر هاشم عميدى، تحليلى است از نظريات امام صادق(ع) درباره مهدویت و فلسفه غيبت مهدى(عج) كه به زبان عربى و در سال 1417ق، نوشته شده است.

• امامت و غیبت از دیدگاه علم کلام ترجمه‌اى است از كتاب «المقنع في الغيبه» اثر سيد‌ ‎مرتضى علم الهدى (355- 436ق) كه به اهتمام واحد تحقيقات مسجد جمكران صورت گرفته است.

• وظيفة الأنام في زمن غيبة الإمام عليه‌السلام به زبان عربى اثر ميرزا محمدتقى موسوى اصفهانى (1262-1308ق) مى‌باشد. اثر به بيان پنجاه و چهار وظيفه براى شیعیان و محبّين امام زمان(عج) در دوران غيبت كه بايد بر آن‌ها مواظبت و عمل نمايند، پرداخته است. مى‌توان گفت اثر، دستور العمل شیعیان در دوران غيبت مى‌باشد.

• تاریخ تشیع از پیدایش تا عصر غیبت کبری اثر غلامحسن محرمی، پژوهشی است پیرامون تاریخ مکتب تشیع، از آغاز تا انتهای غیبت صغری که به زبان فارسی و در دوران معاصر نوشته شده است.

• غیبت و مهدویت در تشیع امامیه اثر فارسى محمود رضا افتخارزاده، نقد و بررسى آراء و نظرات دو تن از شیعیان روشنفكر در زمينه عقيده مهدویت است.