المواعظ و الإعتبار بذكر الخطط و الآثار المعروف بالخطط المقريزية: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ابو ' به ' ابو'
جز (جایگزینی متن - ' عبد ' به ' عبد')
جز (جایگزینی متن - ' ابو ' به ' ابو')
خط ۸۳: خط ۸۳:
توصيف مقريزى از نقشه داخلى قصر فاطمى، وصف ايوان‌هاى مختلف قصر و خزاين آن، چگونگى جلوس خليفه بر ايوان و مواكب خلافت، بسيار زيبا و خواندنى بوده و به‌طور كامل از كتاب«نزهة المقتلين فى اخبار الدولتين»، اثر القيسرانى گرفته شده است.
توصيف مقريزى از نقشه داخلى قصر فاطمى، وصف ايوان‌هاى مختلف قصر و خزاين آن، چگونگى جلوس خليفه بر ايوان و مواكب خلافت، بسيار زيبا و خواندنى بوده و به‌طور كامل از كتاب«نزهة المقتلين فى اخبار الدولتين»، اثر القيسرانى گرفته شده است.


تفصيل مطالب در خصوص انواع خوردنى‌ها، زيورآلات و خلعت‌هايى كه در مراسم و مناسبت‌ها براى بزرگان دولت فاطمى به‌ويژه در دوران خلافت الآمر باحكام الله(495 - 524ق) و وزارت مأمون البطائحى(بين سال‌هاى 515 و 519ق)، در نظر گرفته شده بود، از قسمت‌هاى جالب كتاب است. اين مطالب، از تاريخ ابن المأمون، نوشته ابو على موسى بطائحى(588ق)، اخذ شده كه جزء مصادر خطط ابن عبدالظاهر نيز بوده است.
تفصيل مطالب در خصوص انواع خوردنى‌ها، زيورآلات و خلعت‌هايى كه در مراسم و مناسبت‌ها براى بزرگان دولت فاطمى به‌ويژه در دوران خلافت الآمر باحكام الله(495 - 524ق) و وزارت مأمون البطائحى(بين سال‌هاى 515 و 519ق)، در نظر گرفته شده بود، از قسمت‌هاى جالب كتاب است. اين مطالب، از تاريخ ابن المأمون، نوشته ابوعلى موسى بطائحى(588ق)، اخذ شده كه جزء مصادر خطط ابن عبدالظاهر نيز بوده است.


مؤلف، در بخشى از مباحث، به بررسى فرقه‌ها و عقايد آنان نيز پرداخته است. وى، در اين بخش، از ده فرقه اصلى به‌عنوان فرقه‌هاى از ميان رفته سخن گفته و از آن پس، به بررسى فرقه‌اى كه نماينده كنونى انديشه اسلامى - در زمان حيات وى - مى‌باشد، پرداخته است. ده فرقه‌اى كه از ديدگاه او از ميان رفته‌اند، عبارتند از: معتزله، مشبهه، قدريه، مجبره، مرجئه، حروريه، نجاريه، جهميه، روافض و خوارج.
مؤلف، در بخشى از مباحث، به بررسى فرقه‌ها و عقايد آنان نيز پرداخته است. وى، در اين بخش، از ده فرقه اصلى به‌عنوان فرقه‌هاى از ميان رفته سخن گفته و از آن پس، به بررسى فرقه‌اى كه نماينده كنونى انديشه اسلامى - در زمان حيات وى - مى‌باشد، پرداخته است. ده فرقه‌اى كه از ديدگاه او از ميان رفته‌اند، عبارتند از: معتزله، مشبهه، قدريه، مجبره، مرجئه، حروريه، نجاريه، جهميه، روافض و خوارج.
خط ۱۲۵: خط ۱۲۵:
علاوه بر آثار ذكر شده، مؤلف، كتاب‌هاى عقد جواهر الاسفاط و اتعاظ الحنفا و السلوك را كه در مورد تاريخ مصر از فتح اسلامى تا پايان وقايع سال 844ق است، به‌عنوان پيش‌نويس و مقدمه‌اى براى نگارش اثر خود قرار داده كه به دليل اهميت، آن را بر ساير آثار او مقدم دانسته‌اند.
علاوه بر آثار ذكر شده، مؤلف، كتاب‌هاى عقد جواهر الاسفاط و اتعاظ الحنفا و السلوك را كه در مورد تاريخ مصر از فتح اسلامى تا پايان وقايع سال 844ق است، به‌عنوان پيش‌نويس و مقدمه‌اى براى نگارش اثر خود قرار داده كه به دليل اهميت، آن را بر ساير آثار او مقدم دانسته‌اند.


علاوه بر اينها، وى، از مصادر ديگرى كه در درجه دوم اهميت قرار داشته نيز بهره برده است؛ از آن جمله مى‌توان به«ايقاظ المتغفل و اتعاظ المتأمل فى الخطط» ابن متوج، «اخبار مصر و عجائبها» نوشته ابراهيم بن وصيف‌شاه، «مفرج الكروب فى اخبار بنى ايوب» اثر ابن واصل، «المختصر فى اخبار البشر» ابو الفدا، «المنتظم» [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]]، «نهاية الارب» نويرى و«عقد الجمان العينى» اشاره كرد.
علاوه بر اينها، وى، از مصادر ديگرى كه در درجه دوم اهميت قرار داشته نيز بهره برده است؛ از آن جمله مى‌توان به«ايقاظ المتغفل و اتعاظ المتأمل فى الخطط» ابن متوج، «اخبار مصر و عجائبها» نوشته ابراهيم بن وصيف‌شاه، «مفرج الكروب فى اخبار بنى ايوب» اثر ابن واصل، «المختصر فى اخبار البشر» ابوالفدا، «المنتظم» [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]]، «نهاية الارب» نويرى و«عقد الجمان العينى» اشاره كرد.


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
خط ۱۴۳: خط ۱۴۳:
1. مقدمه و متن كتاب؛
1. مقدمه و متن كتاب؛


2. كراچكوفسكى، «تاريخ نوشته‌هاى جغرافيايى در جهان اسلامى»، ص 374 - 385، ترجمه ابو القاسم پاينده؛
2. كراچكوفسكى، «تاريخ نوشته‌هاى جغرافيايى در جهان اسلامى»، ص 374 - 385، ترجمه ابوالقاسم پاينده؛


3. فنديك، ادوارد، «اكتفاء القنوع بما هو مطبوع»، ص 85؛
3. فنديك، ادوارد، «اكتفاء القنوع بما هو مطبوع»، ص 85؛
۶۱٬۱۸۹

ویرایش