۶۱٬۱۸۹
ویرایش
المواعظ و الإعتبار بذكر الخطط و الآثار المعروف بالخطط المقريزية (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۳ دسامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۰:۳۵
، ۱۳ دسامبر ۲۰۱۶جایگزینی متن - ' عبد ' به ' عبد'
جز (جایگزینی متن - 'عبد الله' به 'عبدالله') |
جز (جایگزینی متن - ' عبد ' به ' عبد') |
||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
«المواعظ و الاعتبار بذكر الخطط و الآثار»، اثر تقى الدين، احمد بن على بن | «المواعظ و الاعتبار بذكر الخطط و الآثار»، اثر تقى الدين، احمد بن على بن عبدالقادر مقريزى، معروف به«الخطط المقريزية»، به بررسى تاريخ سرزمين مصر از سال 20ق، تا دوران مؤلف پرداخته است. | ||
نويسنده، كتاب را با هدف تهيه مجموعه معروفى در باره سرزمين مصر و احوال ساكنان آن، در سال 820ق، به زبان عربى تدوين كرده است. | نويسنده، كتاب را با هدف تهيه مجموعه معروفى در باره سرزمين مصر و احوال ساكنان آن، در سال 820ق، به زبان عربى تدوين كرده است. | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
مقدمه، شامل مباحثى در جغرافياى تاريخى، وصف دقيق شهرها و آثار مصر دوران قديم و قرون وسطى بوده و فهرستى از آخرين كتابهاى نوشته شده در باب مصر را كه مورد استفاده نويسنده قرار گرفته، ذكر كرده است؛ از جمله، «الروضة البهية الزاهرة فى خطط المعزية القاهرة»، نوشته ابن | مقدمه، شامل مباحثى در جغرافياى تاريخى، وصف دقيق شهرها و آثار مصر دوران قديم و قرون وسطى بوده و فهرستى از آخرين كتابهاى نوشته شده در باب مصر را كه مورد استفاده نويسنده قرار گرفته، ذكر كرده است؛ از جمله، «الروضة البهية الزاهرة فى خطط المعزية القاهرة»، نوشته ابن عبدالظاهر(692ق) كه مأخذ اصلى نويسنده و تمامى كسانى است كه در مورد خطط قاهره مطالبى نوشتهاند. نويسنده به اين كتاب، با عنوان«خطط القاهرة» اشاره كرده است. | ||
توجه ويژه نويسنده به دو شهر فسطاط و قاهره، به حدى است كه نيمى از اثر خود را به احوال قاهره و اخبار خلفاى آن، نقشهها، مناطق، محلاّت، دروازهها، گرمابهها، بازارها، ميدانها، قلعهها، مساجد، معابد، مقابر و صاحبان مذاهب مختلف ساكن آن شهر، اختصاص داده و كتاب را با ذكر عللى كه موجب خرابى اقليم مصر شده، به اتمام رسانده است. | توجه ويژه نويسنده به دو شهر فسطاط و قاهره، به حدى است كه نيمى از اثر خود را به احوال قاهره و اخبار خلفاى آن، نقشهها، مناطق، محلاّت، دروازهها، گرمابهها، بازارها، ميدانها، قلعهها، مساجد، معابد، مقابر و صاحبان مذاهب مختلف ساكن آن شهر، اختصاص داده و كتاب را با ذكر عللى كه موجب خرابى اقليم مصر شده، به اتمام رسانده است. | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
توصيف مقريزى از نقشه داخلى قصر فاطمى، وصف ايوانهاى مختلف قصر و خزاين آن، چگونگى جلوس خليفه بر ايوان و مواكب خلافت، بسيار زيبا و خواندنى بوده و بهطور كامل از كتاب«نزهة المقتلين فى اخبار الدولتين»، اثر القيسرانى گرفته شده است. | توصيف مقريزى از نقشه داخلى قصر فاطمى، وصف ايوانهاى مختلف قصر و خزاين آن، چگونگى جلوس خليفه بر ايوان و مواكب خلافت، بسيار زيبا و خواندنى بوده و بهطور كامل از كتاب«نزهة المقتلين فى اخبار الدولتين»، اثر القيسرانى گرفته شده است. | ||
تفصيل مطالب در خصوص انواع خوردنىها، زيورآلات و خلعتهايى كه در مراسم و مناسبتها براى بزرگان دولت فاطمى بهويژه در دوران خلافت الآمر باحكام الله(495 - 524ق) و وزارت مأمون البطائحى(بين سالهاى 515 و 519ق)، در نظر گرفته شده بود، از قسمتهاى جالب كتاب است. اين مطالب، از تاريخ ابن المأمون، نوشته ابو على موسى بطائحى(588ق)، اخذ شده كه جزء مصادر خطط ابن | تفصيل مطالب در خصوص انواع خوردنىها، زيورآلات و خلعتهايى كه در مراسم و مناسبتها براى بزرگان دولت فاطمى بهويژه در دوران خلافت الآمر باحكام الله(495 - 524ق) و وزارت مأمون البطائحى(بين سالهاى 515 و 519ق)، در نظر گرفته شده بود، از قسمتهاى جالب كتاب است. اين مطالب، از تاريخ ابن المأمون، نوشته ابو على موسى بطائحى(588ق)، اخذ شده كه جزء مصادر خطط ابن عبدالظاهر نيز بوده است. | ||
مؤلف، در بخشى از مباحث، به بررسى فرقهها و عقايد آنان نيز پرداخته است. وى، در اين بخش، از ده فرقه اصلى بهعنوان فرقههاى از ميان رفته سخن گفته و از آن پس، به بررسى فرقهاى كه نماينده كنونى انديشه اسلامى - در زمان حيات وى - مىباشد، پرداخته است. ده فرقهاى كه از ديدگاه او از ميان رفتهاند، عبارتند از: معتزله، مشبهه، قدريه، مجبره، مرجئه، حروريه، نجاريه، جهميه، روافض و خوارج. | مؤلف، در بخشى از مباحث، به بررسى فرقهها و عقايد آنان نيز پرداخته است. وى، در اين بخش، از ده فرقه اصلى بهعنوان فرقههاى از ميان رفته سخن گفته و از آن پس، به بررسى فرقهاى كه نماينده كنونى انديشه اسلامى - در زمان حيات وى - مىباشد، پرداخته است. ده فرقهاى كه از ديدگاه او از ميان رفتهاند، عبارتند از: معتزله، مشبهه، قدريه، مجبره، مرجئه، حروريه، نجاريه، جهميه، روافض و خوارج. | ||
| خط ۱۳۰: | خط ۱۳۰: | ||
«الروضه البهية فى تلخيص كتاب المواعظ و الاعتبار المقريزية» نوشته ابن | «الروضه البهية فى تلخيص كتاب المواعظ و الاعتبار المقريزية» نوشته ابن عبدالظاهر، كتاب را از ابتدا تا مدينه رعماس، تلخيص كرده است. | ||
آخرين تصحيح كتاب، توسط محمد زينهم و مديحة الشرقاوى، با حواشى احمد احمد زياده در سال 1998م، در قاهره، در«مجموعه صفحاتى از تاريخ مصر»، در سه جلد و هفت فصل، به چاپ رسيده است. | آخرين تصحيح كتاب، توسط محمد زينهم و مديحة الشرقاوى، با حواشى احمد احمد زياده در سال 1998م، در قاهره، در«مجموعه صفحاتى از تاريخ مصر»، در سه جلد و هفت فصل، به چاپ رسيده است. | ||