ناسخ الرموز (رمز محمودی) به انضمام کشف‌الاسرار ناصری: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
جز (جایگزینی متن - ' ، ' به '، ')
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
خط ۳۹: خط ۳۹:
مفتاح‌الملک نایب اول وزارت خارجه معروف به رموز کتاب «تأدیب الاطفال» را برای شاگردان ابتدایی فارسی‌خوان نوشت؛ همچنین کتاب «تعلیم الاطفال» را برای فارسی ابتدایی نوشت. «مثنوی الاطفال»، «الف و بای مصور» و «خلاصةالتواریخ» از دیگر آثار او به شمار می‌آیند.
مفتاح‌الملک نایب اول وزارت خارجه معروف به رموز کتاب «تأدیب الاطفال» را برای شاگردان ابتدایی فارسی‌خوان نوشت؛ همچنین کتاب «تعلیم الاطفال» را برای فارسی ابتدایی نوشت. «مثنوی الاطفال»، «الف و بای مصور» و «خلاصةالتواریخ» از دیگر آثار او به شمار می‌آیند.


[[مازندرانی، محمود بن یوسف|میرزا محمودخان]] انگیزۀ خود دربارۀ نوشتن کتاب ناسخ الرموز را چنین بیان می‌کند: «بهترین انواع رموز که شایستۀ نوشتن اسرار دولتی باشد که استخراج آن بدون مفتاح از جمله محالات و ممتنعات و با وجود مفتاح خواندن و نوشتن آن چنان سهل و آسان باشد که هر کس جزئی سوادی داشته باشد و حروف تهجی را بشناسد، بتواند به کمال سهولت بنویسد و بخواند. یعنی خالی باشد از تعقیدات علمیه و محتاج نباشد به استعمال قواعد علم حساب ....».
[[مازندرانی، محمود بن یوسف|میرزا محمودخان]] انگیزۀ خود دربارۀ نوشتن کتاب ناسخ الرموز را چنین بیان می‌کند: «بهترین انواع رموز که شایستۀ نوشتن اسرار دولتی باشد که استخراج آن بدون مفتاح از جمله محالات و ممتنعات و با وجود مفتاح خواندن و نوشتن آن چنان سهل و آسان باشد که هر کس جزئی سوادی داشته باشد و حروف تهجی را بشناسد، بتواند به کمال سهولت بنویسد و بخواند. یعنی خالی باشد از تعقیدات علمیه و محتاج نباشد به استعمال قواعد علم حساب....».


«ناسخ الرموز» مشتمل بر مقدمه و سه باب و هر بابی دارای چند فصل است. مقدمه در بیان چگونگی وضع و ترتیب لغت ناسخ‌ الرموز، رمز ثلاثی، طریقۀ نوشتن رمز از آن و وضع مفاتیح آن که دوازده فقره است. باب اول در کلمات مفرده و مرکبۀ کثیرةالاستعمال از اسامی مختلف و صیغ افعال و ضمایر و روابط و ... و بعضی از کلمات و اصطلاحات خارجی و حروف تهجی یک‌یک و دودو مشتمل بر سی‌ودو فصل که به ترتیب حروف تهجی است. باب دوم در ماه‌های عربی و رومی و فرانسه و شمسی و سال‌های ترکی و روزها و ماه‌ها و اعداد و پول ایران و پول خارج و اوزان و مشتمل بر ده فصل است. باب سوم در عبارات مختصرۀ کثیرالاستعمال که در مکاتبات و مخابرات تلگرافی لازم می‌شود و به مناسبت مطالب و مقاصد مختلف مشتمل بر دوازده فصل است.
«ناسخ الرموز» مشتمل بر مقدمه و سه باب و هر بابی دارای چند فصل است. مقدمه در بیان چگونگی وضع و ترتیب لغت ناسخ‌ الرموز، رمز ثلاثی، طریقۀ نوشتن رمز از آن و وضع مفاتیح آن که دوازده فقره است. باب اول در کلمات مفرده و مرکبۀ کثیرةالاستعمال از اسامی مختلف و صیغ افعال و ضمایر و روابط و... و بعضی از کلمات و اصطلاحات خارجی و حروف تهجی یک‌یک و دودو مشتمل بر سی‌ودو فصل که به ترتیب حروف تهجی است. باب دوم در ماه‌های عربی و رومی و فرانسه و شمسی و سال‌های ترکی و روزها و ماه‌ها و اعداد و پول ایران و پول خارج و اوزان و مشتمل بر ده فصل است. باب سوم در عبارات مختصرۀ کثیرالاستعمال که در مکاتبات و مخابرات تلگرافی لازم می‌شود و به مناسبت مطالب و مقاصد مختلف مشتمل بر دوازده فصل است.


اما در ضمیمۀ این کتاب، رسالۀ «کشف‌الاسرار» مفتاح‌الملک نیز آورده شده است. این کتاب هم مشتمل بر پنج باب است که سه باب اول آن بدون تفاوت همان سه باب کتاب «ناسخ‌ الرموز» است و دو باب دیگر دربرگیرندۀ مطالبی جدید است.
اما در ضمیمۀ این کتاب، رسالۀ «کشف‌الاسرار» مفتاح‌الملک نیز آورده شده است. این کتاب هم مشتمل بر پنج باب است که سه باب اول آن بدون تفاوت همان سه باب کتاب «ناسخ‌ الرموز» است و دو باب دیگر دربرگیرندۀ مطالبی جدید است.