منوچهری، احمد بن قوص: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
<div class="wikiInfo">
{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه
[[پرونده:NUR02560.jpg|بندانگشتی|منوچهری، احمد بن قوص]]
| عنوان = احمد بن قوص منوچهری دامغانی
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
| تصویر = NUR02560.jpg
|-
| اندازه تصویر =
! نام!! data-type="authorName" |احمد بن قوص
| توضیح تصویر = منوچهری، احمد بن قوص
|-
| نام کامل = ابوالنجم احمد بن قوص بن احمد منوچهری دامغانی
|نام‌های دیگر
| نام‌های دیگر =
| data-type="authorOtherNames" |  
| لقب =
|-
| تخلص = منوچهری
|نام پدر
| نسب =
| data-type="authorfatherName" |قوص
| نام پدر = قوص
|-
| ولادت = اواخر قرن چهارم یا اوایل قرن پنجم هجری قمری
|متولد
| محل تولد = دامغان
| data-type="authorbirthDate" |قرن پنجم هجری
| کشور تولد = ایران
|-
| محل زندگی = دامغان، گرگان، ری، غزنه
|محل تولد
| رحلت = ۴۳۲ق
| data-type="authorBirthPlace" |دامغان
| شهادت =
|-
| مدفن = (منسوب به گنبد زنگوله در دامغان - اثبات نشده)
|رحلت
| طول عمر =
| data-type="authorDeathDate" |432ق
| نام همسر =
|-
| فرزندان =
|اساتید
| خویشاوندان =
| data-type="authorTeachers" |
| دین = اسلام
|-
| مذهب =
|برخی آثار
| پیشه = شاعر
| data-type="authorWritings" |[[دیوان منوچهری دامغانی]]  
| درجه علمی =
| دانشگاه =
| علایق پژوهشی =
| منصب = شاعر دربار غزنوی
| پس از =
| پیش از =
| اساتید = {{فهرست جعبه عمودی | [[عنصری بلخی]]}}
| مشایخ =
| معاصرین =
| شاگردان =
| اجازه اجتهاد از =
| آثار = {{فهرست جعبه عمودی | [[دیوان منوچهری دامغانی]]}}
| سبک نوشتاری =
| وبگاه =
| امضا =
| کد مؤلف = AUTHORCODE02560AUTHORCODE
}}


|- class="articleCode"
|کد مؤلف
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE02560AUTHORCODE
|}
</div>


'''ابوالنجم احمد بن قوص بن احمد منوچهری دامغانی''' (متوفای 432ق)، معروف به منوچهری، از بزرگان شعرای خوش قریحه و شیرین سخن زبان فارسی در قرن پنجم هجری  
'''ابوالنجم احمد بن قوص بن احمد منوچهری دامغانی''' (اواخر قرن چهارم - ۴۳۲ق)، معروف به منوچهری دامغانی، از شاعران بزرگ و خوش قریحه زبان فارسی در قرن پنجم هجری بود. تخلص او از نام منوچهر بن قابوس زیاری، از امیران زمانش، گرفته شده است. وی به دربار سلطان مسعود غزنوی راه یافت و بیشتر اشعارش در مدح این پادشاه و دیگر بزرگان دربار است. منوچهری را به عنوان "شاعر طبیعت" و مبتکر قالب "مسمط" در شعر فارسی می‌شناسند. او به ادبیات عرب، موسیقی، پزشکی و نجوم آگاهی داشت و این دانش در اشعارش نمود یافته است.


== ولادت ==
== ولادت ==
خط ۵۵: خط ۶۶:
== نام شعری منوچهری ==
== نام شعری منوچهری ==
تخلص وی ظاهرا از نام فلک‌المعالی منوچهر بن قابوس (403 تا 423ق) گرفته شده است و منوچهری تا سال فوت منوچهر بن قابوس (423ق) در دستگاه این امیر بوده و یا با وی ارتباط داشته است<ref>ر.ک: دبیر سیاقی، سید محمد، ص8</ref>.
تخلص وی ظاهرا از نام فلک‌المعالی منوچهر بن قابوس (403 تا 423ق) گرفته شده است و منوچهری تا سال فوت منوچهر بن قابوس (423ق) در دستگاه این امیر بوده و یا با وی ارتباط داشته است<ref>ر.ک: دبیر سیاقی، سید محمد، ص8</ref>.
==تحصیلات==
اطلاعات دقیقی از تحصیلات رسمی منوچهری در دسترس نیست، اما با توجه به تسلط فوق‌العاده او بر زبان و ادبیات عرب، حفظ اشعار شاعران عرب، و آگاهی از علوم زمانه چون نجوم و پزشکی، می‌توان دریافت که از هوش و حافظه‌ای سرشار برخوردار بوده و تحصیلات گسترده‌ای داشته است. وی از ادبیات عرب تأثیر بسیاری پذیرفت و ظاهراً شاگرد عنصری بلخی، شاعر نامدار همعصرش، بوده است.


== ممدوحان شاعر ==
== ممدوحان شاعر ==
خط ۶۲: خط ۷۷:


امیر فلک المعالی منوچهر بن قابوس و ابوسهل زوزنی و ابوالقاسم کثیر و طاهر دبیر و عنصری شاعر و علی بن عمران و ابوالحسن عمرانی (یکی بودن دو شخص اخیر دور نیست) و فضل بن محمد حسینی و ابو حرب بختیار محمد و خواجه محمد و محمد بن نصر سپهسالار و ابوالحسن بن علی بن موسی (یا....علی ناموسی) و ملک محمد قصری همه در عداد ممدوحین شاعرند.<ref>ر.ک: دبیر سیاقی، سید محمد،  پیشگفتار، ص11</ref>
امیر فلک المعالی منوچهر بن قابوس و ابوسهل زوزنی و ابوالقاسم کثیر و طاهر دبیر و عنصری شاعر و علی بن عمران و ابوالحسن عمرانی (یکی بودن دو شخص اخیر دور نیست) و فضل بن محمد حسینی و ابو حرب بختیار محمد و خواجه محمد و محمد بن نصر سپهسالار و ابوالحسن بن علی بن موسی (یا....علی ناموسی) و ملک محمد قصری همه در عداد ممدوحین شاعرند.<ref>ر.ک: دبیر سیاقی، سید محمد،  پیشگفتار، ص11</ref>
==فعالیت‌ها==
منوچهری فعالیت ادبی خود را در دربار فلک‌المعالی منوچهر بن قابوس زیاری آغاز کرد. پس از مرگ منوچهر، به ری رفت و به طاهر دبیر، حاکم ری، پیوست. در سال ۴۲۶ق سلطان مسعود غزنوی او را به دربار خود در غزنه فراخواند و منوچهری در آنجا به مقام و منزلتی والا دست یافت و به مدیحه‌سرایی برای سلطان و درباریان پرداخت. او را مبتکر قالب شعری "مسمط" در ادبیات فارسی می‌دانند. شعر او با توصیفات دقیق و تشبیهات بدیع از طبیعت، موسیقی آهنگین و شادمانی خاصی همراه است. دیوان او مشتمل بر قصاید، مسمطات، غزلیات و قطعات است.


== وفات ==
== وفات ==