ديوان بديع‌الزمان الهمذاني: تفاوت میان نسخه‌ها

==گزارش محتوا==

پس از این مقدمه، بخش‌هایی پژوهشی با عناوین «العصر»، «حالة الشعر في عصر الهمذاني و أسبابها»، «النثر الفني في عصر الهمذاني» و «سيرة الرجل» آمده است. در این بخش‌ها، محقق به شرح اوضاع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فکری عصر عباسی دوم می‌پردازد و تأثیر آن بر ادبیات و به‌ویژه شعر و نثر را بررسی می‌کند. همچنین، زندگی‌نامه کاملی از بدیع‌الزمان، شامل: اساتید، ویژگی‌های فردی و ادبی و جزئیات مرگ او را ارائه می‌نماید. بخش مهم دیگر، معرفی مفصل «بديع الزمان و المقامات» است که در آن به چگونگی پیدایش قالب ادبی مقامات و نقش بدیع‌الزمان به‌عنوان بنیان‌گذار آن پرداخته شده و ساختار و محتوای مقامات او تشریح گردیده است<ref>ر.ک: همان، ص7-22</ref>.

مهم‌ترین موضوعات و اغراض شعری که در این دیوان دیده می‌شوند، عبارتند از:

# حکمت: اشعار بدیع‌الزمان حاوی معانی حکمی  عمیقی هستند. محقق، به «عمق في المعنی» (عمق در معنی) و «حسن الربط بين المعاني» (حسن پیوند میان معانی) در اشعار حکمی او اشاره می‌کند<ref>ر.ک: مقدمه، ص11</ref>. این نشان می‌دهد که اشعار او صرفاً سطحی نبوده و اندیشه‌هایی را مطرح می‌کرده‌اند؛ مثلاً قصیده‌ای در حرف غین (غ) با مطلع «لئن أحرزك الداعي» که موضوع آن «و للموت أنواع!» (مرگ انواع مختلفی دارد!) است، می‌تواند نمونه‌ای از این نوع اشعار باشد که تأملی در باب مرگ است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص100</ref>.

# وصف (توصیف): توصیف طبیعت (وصف الطبيعة) و میدان‌های نبرد (المعارك الحربية) نیز از دیگر موضوعات اشعار او بوده است. این نشان‌دهنده توجه او به جزئیات بصری و محیط اطراف است<ref>ر.ک: همان، ص53 و 60</ref>.