پرش به محتوا

تصوف: اصول تصوف ابوسعد عبدالملک ابی‌عثمان خرگوشی با نگاهی به تهذیب‌ الاسرار: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
خط ۳۷: خط ۳۷:
1. کتب طبقات: در این نوع آثار که موضوع زندگانی متصوفان را برگزیده‌اند، عموماً بیش از مسائل فنی، کوشیده‌اند با نقل افکار متصوفان در مسائل گوناگون زندگی، تصوف را توضیح دهند. در حقیقت در این آثار هنگام بحث از ترجمۀ احوال صوفیان، یا به دادن اطلاعاتی در مسائلی از قبیل تاریخ ولادت و وفات، وضع تحصیل، مشایخ و استادان جایی داده نمی‌شود یا در آن باب بسیار اندک بحث به میان آمده است. «طبقات الصوفیه» سلمی را از اینگونه آثار می‌توان برشمرد.
1. کتب طبقات: در این نوع آثار که موضوع زندگانی متصوفان را برگزیده‌اند، عموماً بیش از مسائل فنی، کوشیده‌اند با نقل افکار متصوفان در مسائل گوناگون زندگی، تصوف را توضیح دهند. در حقیقت در این آثار هنگام بحث از ترجمۀ احوال صوفیان، یا به دادن اطلاعاتی در مسائلی از قبیل تاریخ ولادت و وفات، وضع تحصیل، مشایخ و استادان جایی داده نمی‌شود یا در آن باب بسیار اندک بحث به میان آمده است. «طبقات الصوفیه» سلمی را از اینگونه آثار می‌توان برشمرد.


2. آثاری که همراه ترجمۀ احوال صوفیان، جایی هم برای اصطلاحات صوفیانه قائل شده‌اند، نظر و اندیشه‌های متصوفان دربارۀ احوال و مقامات را گاهی به صورت تطبیقی و موضوعاتی از قبیل آدابی که سالکان طریق تصوف باید از آنها پیروی کنند، وجهۀ همت قرار داده‌اند. «رسالۀ قشیریه» عبدالکریم قشیری، «کشف المحجوب» هجویری و .... از اینگونه آثار هستند.
2. آثاری که همراه ترجمۀ احوال صوفیان، جایی هم برای اصطلاحات صوفیانه قائل شده‌اند، نظر و اندیشه‌های متصوفان دربارۀ احوال و مقامات را گاهی به صورت تطبیقی و موضوعاتی از قبیل آدابی که سالکان طریق تصوف باید از آنها پیروی کنند، وجهۀ همت قرار داده‌اند. «رسالۀ قشیریه» عبدالکریم قشیری، «کشف المحجوب» هجویری و.... از اینگونه آثار هستند.


3. آثاری که تنها بحث در اصطلاحات صوفیه را مدنظر قرار داده‌اند و اندیشه‌های گوناگونی را که صوفیان در ارتباط با این اصطلاحات بر زبان آورده‌اند، نقل کرده‌اند. [[اللمع في التصوف|اللمع]] [[ابونصر سراج، عبدالله بن علی|سراج]]، [[التعرف لمذهب أهل التصوف|التعرف]] [[کلاباذی، ابوبکر محمد|کلابادی]]، [[تهذيب الأسرار في أصول التصوف؛ مع ملحق بألفاظ الصوفية المتداولة في الكتاب و السنة|تهذیب الاسرار]] [[خرگوشی، عبدالملک بن محمد|خرگوشی]] و .... از این قبیل آثار هستند.
3. آثاری که تنها بحث در اصطلاحات صوفیه را مدنظر قرار داده‌اند و اندیشه‌های گوناگونی را که صوفیان در ارتباط با این اصطلاحات بر زبان آورده‌اند، نقل کرده‌اند. [[اللمع في التصوف|اللمع]] [[ابونصر سراج، عبدالله بن علی|سراج]]، [[التعرف لمذهب أهل التصوف|التعرف]] [[کلاباذی، ابوبکر محمد|کلابادی]]، [[تهذيب الأسرار في أصول التصوف؛ مع ملحق بألفاظ الصوفية المتداولة في الكتاب و السنة|تهذیب الاسرار]] [[خرگوشی، عبدالملک بن محمد|خرگوشی]] و.... از این قبیل آثار هستند.


اما [[خرگوشی، عبدالملک بن محمد|خرگوشی]] در «[[تهذيب الأسرار في أصول التصوف؛ مع ملحق بألفاظ الصوفية المتداولة في الكتاب و السنة|تهذیب الاسرار]]» پیش از ورود به اصطلاحات تصوف، مسائلی از قبیل صوفی، موضوع تصوف و معرفت را توضیح داده است. مسائلی از این قبیل که آیا معرفت موهبت است یا از راه کسبی هم می‌توان به دست آورد، بیان کرده است. به‌ویژه با به‌دست‌دادن اطلاعات مکتوب دربارۀ ملامت که در نیمۀ دوم قرن سوم هجری تشکل آغاز کرده بود و تفسیر آن اطلاعات، اصالت جداگانه‌ای به کتاب خود بخشیده است.
اما [[خرگوشی، عبدالملک بن محمد|خرگوشی]] در «[[تهذيب الأسرار في أصول التصوف؛ مع ملحق بألفاظ الصوفية المتداولة في الكتاب و السنة|تهذیب الاسرار]]» پیش از ورود به اصطلاحات تصوف، مسائلی از قبیل صوفی، موضوع تصوف و معرفت را توضیح داده است. مسائلی از این قبیل که آیا معرفت موهبت است یا از راه کسبی هم می‌توان به دست آورد، بیان کرده است. به‌ویژه با به‌دست‌دادن اطلاعات مکتوب دربارۀ ملامت که در نیمۀ دوم قرن سوم هجری تشکل آغاز کرده بود و تفسیر آن اطلاعات، اصالت جداگانه‌ای به کتاب خود بخشیده است.