حقیقت محمدیه و عیسی‌مسیح در اندیشه ابن‌ عربی و اکهارت: تفاوت میان نسخه‌ها

فصل چهارم به مقایسه جایگاه و نقش حقیقت محمدیه با جایگاه و نقش عیسی‌مسیح اختصاص دارد. آنچه در اصل، این مقایسه را میسر ساخته این است که در دو فصل پیشین، همان‌طور که اشاره شد، الگوی وجودشناختی واحدی را بر اندیشه [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن‌ عربی]] و اکهارت عرضه داشته‌ایم. در نتیجه در فصل چهارم امکان پاسخ به این سوال را یافته‌ایم که هرکدام از حقیقت محمدیه و عیسی‌مسیح در چارچوب آن الگوی واحد چه جایگاه و نقشی را بر عهده دارد. این مقایسه با مرجع قرار دادن الگوی وجودشناختی مشترک میان [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن‌ عربی]] و اکهارت، تفاوت جایگاه وجودی «حقیقت محمدیه» [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن‌ عربی]] و «عیسی‌مسیح» اکهارت را مورد تأکید قرار داده و به این نتیجه رسیده‌ایم که به رغم اشتراک ایشان در اطلاق برخی از مفاهیم اساسی همانند دو مفهوم «کلمه» و «صورت» بر حقیقت محمدیه و عیسی‌مسیح، مرتبه وجودی حقیقت محمدیه(ص) در نظام وجودشناختی [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن‌ عربی]] با مرتبه وجودی عیسی‌مسیح(ع) در نظام وجودشناختی اکهارت تفاوت اساسی دارد. [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن‌ عربی]]، درعین‌حال که حقیقت محمدیه را بالاتر از شخص پیامبر خاتم(ص) قرار می‌دهد، در نهایت آن را نه در مراتب الهی بلکه در مراتب خلقی وجود قرار می‌دهد؛ در مقابل، اکهارت عیسی‌مسیح را در مراتب الهی وجود قرار می‌دهد. با در نظر داشتن اینکه در اسلام، حضرت محمد(ص) مخلوق است و نه خالق و در مسیحیت، عیسی‌مسیح خالق است و نه مخلوق، اختلاف [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن‌ عربی]] و اکهارت درباره جایگاه وجودی حقیقت محمدیه و عیسی‌مسیح بیانگر التزام ایشان به مبانی الاهیاتی دین خودشان است. لکن به‌رغم اختلاف جایگاه وجودی حقیقت محمدیه در اندیشه [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن‌ عربی]] با جایگاه وجودی عیسی‌مسیح در اندیشه اکهارت، نقشی که این دو عارف برای مصداق این دو مفهوم در نظر گرفته‌اند تا حدود زیادی مشابه است: این دو مفهوم و در واقع این دو حقیقت، نقش وساطت بین مراتب بالاتر از خود و پایین‌تر از خود را بر عهده دارند.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/40187/%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%AA-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C%D9%87-%D9%88-%D8%B9%DB%8C%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%AD-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%A7%D8%A8%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A8%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%DA%A9%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%AA?pageNumber=25&viewType=pdf ر.ک: همان، ص25-26]</ref>