۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
الهدایة و العرفان فی تفسیر القرآن بالقرآن: تفاوت میان نسخهها
الهدایة و العرفان فی تفسیر القرآن بالقرآن (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۰ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۴۱
، ۱۰ فوریهٔ ۲۰۲۴جایگزینی متن - '= ' به '='
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '= ' به '=') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
|زبان= عربی | |زبان= عربی | ||
| زبان = | | زبان = | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره = | ||
| موضوع = تفسیر به رأی | | موضوع = تفسیر به رأی | ||
|ناشر = | |ناشر = | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''الهدایة و العرفان فی تفسیر القرآن بالقرآن'''، اثر ابوزید | '''الهدایة و العرفان فی تفسیر القرآن بالقرآن'''، اثر [[دمنهوری، ابوزید|ابوزید دمنهوری]]، تفسیری است بر شیوه عقلی افراطی و مختصر که شاید برگزیده تفسیر سید احمدخان هندى باشد. این اثر در نیمه قرن چهارده (حدود سال 1350 ق) در مصر انتشار یافت. | ||
این تفسیر اعتراض شدید علماى الأزهر را برانگیخت و به دستور آنان هیأتى تشکیل شد و موارد نقض آن کتاب را آشکار ساخت. در تقریر این هیأت آمده است: «این بیچاره خواسته است از راه مخالفت با مشهور، شهرتى کسب کند و تلفیقاتى بیخردانه سرهم بافته و خود را رسوا کرده است. در نتیجه این تفسیر با دستور دولت مصادره و به دست فراموشى سپرده شد». | این تفسیر اعتراض شدید علماى الأزهر را برانگیخت و به دستور آنان هیأتى تشکیل شد و موارد نقض آن کتاب را آشکار ساخت. در تقریر این هیأت آمده است: «این بیچاره خواسته است از راه مخالفت با مشهور، شهرتى کسب کند و تلفیقاتى بیخردانه سرهم بافته و خود را رسوا کرده است. در نتیجه این تفسیر با دستور دولت مصادره و به دست فراموشى سپرده شد». | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
==گزارش محتوایی تفسیر== | ==گزارش محتوایی تفسیر== | ||
استاد محمدحسین ذهبى بدون آنکه نامى از وى ببرد از این تفسیر گزارشى تهیه کرده که خلاصهاى از آن را مىآوریم: | استاد [[ذهبی، محمدحسین|محمدحسین ذهبى]] بدون آنکه نامى از وى ببرد از این تفسیر گزارشى تهیه کرده که خلاصهاى از آن را مىآوریم: | ||
«در این تفسیر، پس از انتقاد شدید از شیوه تفاسیر پیشین، آمده است: قرآن، خود مفسر خویشتن است و به بیرون از خود نیازى ندارد؛ جز واقعیتهایى که قرآن با آن وفق مىدهد و سنت الهى در کون و نظام حاکم بر جامعه، مؤید آن است». ذهبى مىگوید: «وى با این برداشت خودسرانه، خواسته است رابطه میان قرآن و سنّت را که با دستور الهى باید همواره در کنار قرآن و بیانگر آن باشد، از هم بگسلاند «وَ أَنْزَلْنا إِلَیک الذِّکرَ لِتُبَینَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَیهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ یتَفَکرُونَ». | «در این تفسیر، پس از انتقاد شدید از شیوه تفاسیر پیشین، آمده است: قرآن، خود مفسر خویشتن است و به بیرون از خود نیازى ندارد؛ جز واقعیتهایى که قرآن با آن وفق مىدهد و سنت الهى در کون و نظام حاکم بر جامعه، مؤید آن است». ذهبى مىگوید: «وى با این برداشت خودسرانه، خواسته است رابطه میان قرآن و سنّت را که با دستور الهى باید همواره در کنار قرآن و بیانگر آن باشد، از هم بگسلاند «وَ أَنْزَلْنا إِلَیک الذِّکرَ لِتُبَینَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَیهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ یتَفَکرُونَ». | ||
در این تفسیر، معجزات انبیا کلا دستخوش تأویلات ناهمگون و غیر منطقى قرار گرفته و در نهایت پدیده اعجاز- به معناى معروف- انکار شده است ... دعوت انبیا را که قرین صدق و حقیقت است و خود بزرگترین جنبه اعجاز نبوت را تشکیل مىدهد نیز انکار مىکند. درباره معجزات حضرت عیسى علیهالسّلام آنجا که خداوند مىفرماید: «أَنِّی قَدْ جِئْتُکمْ بِآیه مِنْ رَبِّکمْ أَنِّی أَخْلُقُ لَکمْ مِنَ الطِّینِ کهَیئَه الطَّیرِ فَأَنْفُخُ فِیهِ فَیکونُ طَیراً بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُبْرِئُ الْأَکمَهَ وَ الْأَبْرَصَ وَ أُحْی الْمَوْتى بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُنَبِّئُکمْ بِما تَأْکلُونَ وَ ما تَدَّخِرُونَ فِی بُیوتِکمْ. إِنَّ فِی ذلِک لَآیه لَکمْ إِنْ کنْتُمْ مُؤْمِنِینَ» مىگوید: مقصود از طیر(پرنده) پرواز از سنگینى و ظلمات جهل، به سوى سبکبالى و نور علم است؛ «أکمه» فاقد بصیرت و «أبرص» رنگارنگ شدن بر خلاف فطرت است که حضرت عیسى علیهالسّلام با تعالیم عالیه خود، آنان را بصیرت مىبخشد و به فطرت اصیل باز مىگرداند و به اوج کمال به پرواز در مىآورد و مقصود از «أنبؤکم ...» آموزش تدبیر خانهدارى است. | در این تفسیر، معجزات انبیا کلا دستخوش تأویلات ناهمگون و غیر منطقى قرار گرفته و در نهایت پدیده اعجاز- به معناى معروف- انکار شده است... دعوت انبیا را که قرین صدق و حقیقت است و خود بزرگترین جنبه اعجاز نبوت را تشکیل مىدهد نیز انکار مىکند. درباره معجزات حضرت عیسى علیهالسّلام آنجا که خداوند مىفرماید: «أَنِّی قَدْ جِئْتُکمْ بِآیه مِنْ رَبِّکمْ أَنِّی أَخْلُقُ لَکمْ مِنَ الطِّینِ کهَیئَه الطَّیرِ فَأَنْفُخُ فِیهِ فَیکونُ طَیراً بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُبْرِئُ الْأَکمَهَ وَ الْأَبْرَصَ وَ أُحْی الْمَوْتى بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُنَبِّئُکمْ بِما تَأْکلُونَ وَ ما تَدَّخِرُونَ فِی بُیوتِکمْ. إِنَّ فِی ذلِک لَآیه لَکمْ إِنْ کنْتُمْ مُؤْمِنِینَ» مىگوید: مقصود از طیر(پرنده) پرواز از سنگینى و ظلمات جهل، به سوى سبکبالى و نور علم است؛ «أکمه» فاقد بصیرت و «أبرص» رنگارنگ شدن بر خلاف فطرت است که حضرت عیسى علیهالسّلام با تعالیم عالیه خود، آنان را بصیرت مىبخشد و به فطرت اصیل باز مىگرداند و به اوج کمال به پرواز در مىآورد و مقصود از «أنبؤکم...» آموزش تدبیر خانهدارى است. | ||
درباره سخن گفتن عیسى در مهد(گهواره) مىگوید: مقصود از «مهد» تمهیداتى است که پیامبران در آغاز کار بدان دست مىزنند. و مقصود از «کهلا»(بزرگسالى) همان دوران به ثمر رسیدن کوشش انبیاست. | درباره سخن گفتن عیسى در مهد(گهواره) مىگوید: مقصود از «مهد» تمهیداتى است که پیامبران در آغاز کار بدان دست مىزنند. و مقصود از «کهلا»(بزرگسالى) همان دوران به ثمر رسیدن کوشش انبیاست. | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
درباره حضرت ابراهیم علیهالسّلام و آتش نمرود مىگوید: خداوند او را با هجرت از آن دیار از وقوع در آتش نجات بخشید. | درباره حضرت ابراهیم علیهالسّلام و آتش نمرود مىگوید: خداوند او را با هجرت از آن دیار از وقوع در آتش نجات بخشید. | ||
درباره حضرت داوود علیهالسّلام آنجا که خداوند مىفرماید: «وَ سَخَّرْنا مَعَ داوُدَ الْجِبالَ یسَبِّحْنَ وَ الطَّیرَ وَ کنَّا فاعِلِینَ» مىگوید: مقصود از «یسبّحن» همان آشکار کردن معادن است که داوود با کاوش در دل | درباره حضرت داوود علیهالسّلام آنجا که خداوند مىفرماید: «وَ سَخَّرْنا مَعَ داوُدَ الْجِبالَ یسَبِّحْنَ وَ الطَّیرَ وَ کنَّا فاعِلِینَ» مىگوید: مقصود از «یسبّحن» همان آشکار کردن معادن است که داوود با کاوش در دل کوهها، توانست صنعت رزمى ایجاد کند[زره بسازد] و «طیر»، هر رونده تیزروى است که در اختیار انسان قرار دارد، همانند اسب و قطار و هواپیما و جز آن» ذهبى به طور فراگیر به موارد دیگرى نیز پرداخته است. | ||
خداوند همگى را از شر اهریمن نفس نجات بخشد تا بیهوده در وادى وساوس ابلیس گام ننهیم. «إِنِ الْحُکمُ إِلَّا لِلَّهِ عَلَیهِ تَوَکلْتُ وَ عَلَیهِ فَلْیتَوَکلِ الْمُتَوَکلُونَ»<ref> معرفت، محمدهادی، ج2، ص516-519</ref>. | خداوند همگى را از شر اهریمن نفس نجات بخشد تا بیهوده در وادى وساوس ابلیس گام ننهیم. «إِنِ الْحُکمُ إِلَّا لِلَّهِ عَلَیهِ تَوَکلْتُ وَ عَلَیهِ فَلْیتَوَکلِ الْمُتَوَکلُونَ»<ref> معرفت، محمدهادی، ج2، ص516-519</ref>. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
معرفت، محمدهادی، تفسیر و مفسران، قم، | معرفت، محمدهادی، تفسیر و مفسران، قم، مؤسسه فرهنگی انتشاراتی التمهید، چاپ یکم، 1379-1380ش. | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 خرداد 1402]] | ||
[[رده:فاقد اتوماسیون]] | [[رده:فاقد اتوماسیون]] | ||