۱۰۶٬۳۳۱
ویرایش
({{کاربردهای دیگر| شعر (ابهام زدایی)}}) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '(د ' به '(متوفای ') |
||
خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
{{کاربردهای دیگر| شعر (ابهام زدایی)}} | {{کاربردهای دیگر| شعر (ابهام زدایی)}} | ||
'''تلخيص كتاب الشعر'''، اثر [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] ( | '''تلخيص كتاب الشعر'''، اثر [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] (متوفای 595ق/1199م)، تلخیصی است از کتاب «بوطیقا» که هشتمین بخش از مجموعه آثار [[ارسطو]] در علم منطق که «ارگانون» نام دارد، میباشد (این بخشها به ترتیب عبارتند از: قاطیغوریاس (مقولات دهگانه)؛ بارى ارمینیاس (قضایا)؛ آنالوطیقاى اول (قیاس)؛ آنالوطیقاى دوم (برهان)؛ طوبیقا (جدل)؛ سوفسطیقا (سفسطه و مغالطه)؛ ریطوریقا (خطابه)؛ بوطیقا (شعر) و ایساغوجى)<ref>ر.ک: دابراه ال، بلک، ص216</ref>. | ||
«بوطیقا» در شمار «نوشتههای شنیدنی» یا خصوصی [[ارسطو]]<nowiki/>ست؛ یعنی درسنامههایی است که برای انتشار در سطح وسیع و گسترده تنظیم نشده است و ویژگی این دسته از آثار [[ارسطو]] فشردگی، دشواری و ساختار نامنظم آنهاست. برخی قراین در متن بوطیقا و گزارشهای راجع به آن از ناتمام بودن این اثر حکایت میکند. ارسطو در این کتاب و نیز در خطابه وعده میدهد که درباره نوع کمدی باز هم سخن خواهد گفت، اما این مبحث در بوطیقا نیامده است. گزارش دیوگنس لائرتیوس هم درباره این کتاب، آن را شامل دو بخش معرفی میکند، اما متن موجود تنها بخش اول را در بر دارد. بنابراین، میتوان گفت طرح [[ارسطو]] در تدوین بوطیقا از آنچه در این کتاب آمده، گستردهتر بوده است. پنج فصل نخست این کتاب، به مباحث کلی شعر، نظریه [[ارسطو]] درباره جوهر و عناصر شعر و تعریف و تاریخچه انواع شعر اختصاص دارد و فصول بعدی آن، که حجم عمده کتاب را تشکیل میدهد، شامل بحثهای تفصیلی در انواع شعر است که از آن میان، تنها مباحث مربوط به تراژدی و حماسه در متن موجود آمده است.<ref>ر.ک: انواری، محمدجواد، ج13، ص28</ref>. | «بوطیقا» در شمار «نوشتههای شنیدنی» یا خصوصی [[ارسطو]]<nowiki/>ست؛ یعنی درسنامههایی است که برای انتشار در سطح وسیع و گسترده تنظیم نشده است و ویژگی این دسته از آثار [[ارسطو]] فشردگی، دشواری و ساختار نامنظم آنهاست. برخی قراین در متن بوطیقا و گزارشهای راجع به آن از ناتمام بودن این اثر حکایت میکند. ارسطو در این کتاب و نیز در خطابه وعده میدهد که درباره نوع کمدی باز هم سخن خواهد گفت، اما این مبحث در بوطیقا نیامده است. گزارش دیوگنس لائرتیوس هم درباره این کتاب، آن را شامل دو بخش معرفی میکند، اما متن موجود تنها بخش اول را در بر دارد. بنابراین، میتوان گفت طرح [[ارسطو]] در تدوین بوطیقا از آنچه در این کتاب آمده، گستردهتر بوده است. پنج فصل نخست این کتاب، به مباحث کلی شعر، نظریه [[ارسطو]] درباره جوهر و عناصر شعر و تعریف و تاریخچه انواع شعر اختصاص دارد و فصول بعدی آن، که حجم عمده کتاب را تشکیل میدهد، شامل بحثهای تفصیلی در انواع شعر است که از آن میان، تنها مباحث مربوط به تراژدی و حماسه در متن موجود آمده است.<ref>ر.ک: انواری، محمدجواد، ج13، ص28</ref>. | ||
این کتاب که در جهان اسلام، در شمار آثار منطقی [[ارسطو]] طبقهبندی شده است، بهعنوان یکی از اجزای میراث ارسطویی از آغاز تاریخ فلسفه اسلامی مورد توجه بوده و کوشش فیلسوفان اسلامی در شناخت و تفسیر این اثر، بعدها در رویکرد جهان غرب به آن نقش میانجی ایفا کرده است. این کتاب را ابوبشر متی بن یونس قُنّایی ( | این کتاب که در جهان اسلام، در شمار آثار منطقی [[ارسطو]] طبقهبندی شده است، بهعنوان یکی از اجزای میراث ارسطویی از آغاز تاریخ فلسفه اسلامی مورد توجه بوده و کوشش فیلسوفان اسلامی در شناخت و تفسیر این اثر، بعدها در رویکرد جهان غرب به آن نقش میانجی ایفا کرده است. این کتاب را ابوبشر متی بن یونس قُنّایی (متوفای 328ق/940م) از سریانی به عربی ترجمه کرده است. کار مهمی که در زمینه این کتاب صورت گرفته است (بهغیر از رساله «في قوانين صناعة الشعر» [[فارابی، محمد بن محمد|فارابی]] و رساله «في الشعر» [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]])، «تلخيص كتاب الشعر» از [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] است که نوشتار حاضر، به دنبال معرفی آن میباشد<ref>ر.ک: همان، ص29-30</ref>. | ||
[[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] متنی کموبیش متفاوت با ترجمه متی بن یونس به دست داده است، تا آنجا که میتوان احتمال داد که او افزون بر متون پیشین، ترجمهای دیگر نیز در اختیار داشته است. وی تأکید میکند که در این تلخیص، به موازین عام و مشترک میان همه ملتها نظر دارد. چون برخی از آنچه در بوطیقا آمده است، در کلام عرب جایی ندارد، ابن رشد ازهمینرو، بهحسب مورد، به جستجوی شواهدی از شعر عرب پرداخته و تعالیم [[ارسطو]] را بر آنها تطبیق داده است. باآنکه به نظر میرسد که ابن رشد به جهت فقدان زمینه مشترک، در این کار توفیق چندانی نیافته باشد، راهی به نقد نظری و اخلاقی شعر عرب گشوده است که نظیر آن را در جایی دیگر کمتر میتوان یافت<ref>ر.ک: همان، ص30</ref>. | [[ابن رشد، محمد بن احمد|ابن رشد]] متنی کموبیش متفاوت با ترجمه متی بن یونس به دست داده است، تا آنجا که میتوان احتمال داد که او افزون بر متون پیشین، ترجمهای دیگر نیز در اختیار داشته است. وی تأکید میکند که در این تلخیص، به موازین عام و مشترک میان همه ملتها نظر دارد. چون برخی از آنچه در بوطیقا آمده است، در کلام عرب جایی ندارد، ابن رشد ازهمینرو، بهحسب مورد، به جستجوی شواهدی از شعر عرب پرداخته و تعالیم [[ارسطو]] را بر آنها تطبیق داده است. باآنکه به نظر میرسد که ابن رشد به جهت فقدان زمینه مشترک، در این کار توفیق چندانی نیافته باشد، راهی به نقد نظری و اخلاقی شعر عرب گشوده است که نظیر آن را در جایی دیگر کمتر میتوان یافت<ref>ر.ک: همان، ص30</ref>. |