دوانی، جلال‌الدین: تفاوت میان نسخه‌ها

# رساله‌اى در توحید.  

# رساله‌اى در جفر، که آن را استکاکات حروف نیز نامیده‌اند.  

# رساله‌اى در افعال خدا، که به سال 903 هجرى از تألیف آن فراغت یافت.  

# رساله‌اى در شرح رباعیات.  

# رساله‌اى در حل جذر اصم، شاید این همان رساله او بنام حل مغالطه جذر اصم باشد. مقصود از جذر اصم همان مغالطه‌ایست که آن را نسبت به ابن کمونه داده‌اند و ازآن‌جهت اصم گفته مى‌شود که حل آن مشکل است. مثلا گوینده‌اى مى‌گوید: هرآنچه امروز مى‌گوییم دروغ است، درحالى‌که جز همان جمله چیز دیگرى در آن روز نگفته است. عموم این جمله شامل خود جمله اول نیز مى‌شود، بنابراین همین گفته او نیز دروغ است و مطابق با واقع نیست. لازمه دروغ بودن این گفتار این است که گفتار آن روز او راست باشد یعنى دروغ بودن آن سخن، این است که دروغ نباشد! و در حقیقت لازمه اثبات حکم، نفى همان حکم است و از وجود شى‌ء عدم شى‌ء ثابت مى‌شود درحالى‌که این لوازم باطل است.  

دوانى این رأى را مورد مناقشه قرار مى‌دهد و مى‌گوید: «. . . این خیال لطیفى است ولى تجربه آن را تأیید نمى‌کند، زیرا مغناطیس خود جاذب مغناطیس است چون یک قطعه آهن مغناطیس داشتیم و آن را چنان قطعه‌قطعه کردیم که قطعات مزبور باهم فرق داشت، با وجود این دیدیم که قطعه کوچکتر به طرف قطعه بزرگتر جذب مى‌شود و دو قطعه متساوى یکدیگر را جذب مى‌کنند. پس، به مقتضاى این تجربه درمى‌یابیم که جذب و انجذاب ناشى از علت مزبور نیست، زیرا اجزاى یک مغناطیس همدیگر را جذب مى‌کنند و اختلافى هم از حیث مزاج بین آنها نیست. ممکن است توهم شود که اجزاى عنصرى و طبیعى که در قطعات کوچک و بزرگ به همان نسبت موجود است باعث این کار مى‌شود؛ ولى این توهمى باطل است، زیرا قطعه کوچک به هر اندازه که کوچک باشد به طرف قطعه بزرگ جذب مى‌شود و اگر مطلب، آن‌طور بود که توهم و تصور شده است، این حکم در تمام مراتب قطعات کوچک جارى نبود. همچنین علت جذب و انجذاب در دو قطعه متساوى که در عدد اجزاى عناصر باهم مساوى هستند چیست؟ و اگر تساوى در عدد باعث این خاصیت مى‌شود دیگر احتیاجى به اعداد متحابه نیست»<ref>نعمه، عبدالله، ص245-249</ref>.